نوع فایل: word
قابل ویرایش 180 صفحه
جهت دریافت درجه ی کارشناسی در رشته ی روان شناسی
چکیده:
پژوهش حاضر به منظور بررسی ارتباط میان رضایت زناشویی وهوش همسران صورت گرفته است. طرح پژوهش از نوع پس رویدادی بود واز طریق نمونهگیری در دسترس، 60نفر زن وشوهر (30زوج ) انتخاب شدند .ابراز پژوهش شامل پرسشنامه 47سوالی رضایت زناشویی Enrich وماتریسهای پیشرونده ریون بود.فرضیه تحقیق با استفاده از روش همبستگی پیرسون مورد بررسی قرار گرفت ونتیجه ،در سطح اطمینان 99%دو فرضیه تحقیق یکی مبنی بر رابطه بین رضایت زناشویی وهوش مردان ودیگری مبنی بر رابطه رضایت زناشویی وهوش زنان رد وفرض صفر مورد قبول واقع شد. دو فرضیه تحقیق بعدی با استفاده از روش t استودنت مورد بررسی قرار گرفت ونتیجه ،هردو در سطح اطمینان 99%رد وفرض صفر مورد قبول واقع شد واین نتایج حاصل شد،بین رضایت زناشویی مردان وزنان وهمچنین بین هوش مردان وزنان تفاوت معناداری وجود ندارد.
مقدمه:
پیامبر اکرم (ص) فرمودند:هیچ چیز نزد خدا محبوبتر از خانه ای که به ازدواج آباد شود نیست و هیچ چیز نزد خدا منفورتر از آشیانه‌ای که در اسلام بوسیله طلاق از هم بپاشد نیست(مشکینی، 1359 ، ص182).
همسر‌گزینی، ازدواج، تشکیل خانواده، فرزند و تربیت او همه مراحلی از امتحان بزرگ الهی است که یکی پس از دیگری از راه می‌‌رسند و آدمی باکوله بار معرفت و اختیار، چنگ در ریسمان توکل الهی می‌زند تا به اوج قله‌های پر غرور تکامل قدم نهد و خود را بر کشد ، تا در نهایت راههای پر پیچ و خم زندگی مقام والای (و رضوان من الله اکبر )را احراز نماید. ادارة زندگی مشترک و تدبیر نیکوی خانواده، همچون سایر امور نیازمند دانش کافی،دل اگاهی و بصیرت است. موفقیت در این حوزه،مجاهدت و سعی وافر می‌طلبد ،تا بتواند بارقه‌های هدایت الهی را به سوی خود جذب کند،خانواده متعادل،یکی از آرمانهای تشکیل زندگی و آرزوی برتر هر زوج جوانی است (شرفی ،1377،ص 14).
زناشویی و تاسیس زندگی مشترک خانوادگی یک خواسته طبیعی است. که غرائزش در وجود انسانها نهاده شده‌است و این خود یکی از نعمتهای بزرگ الهی است (امینی،1363،ص 3).
یکی از انگیزه‌های زیبا و متعالی بشر ،گرایش او به تشکیل خانواده و داشتن فرزند است . زندگی خانوادکی بشر صددرصد طبیعی است .به این معنی که آفرینش انسان به گونه‌ای است که او را به طور فطری و طبیعی به سوی تشکیل کانون خانوادگی و داشتن فرزند سوق می‌دهد . شواهد تاریخی نشان می‌دهد که انسان در تمام طول تاریخ،زندگی خانوادگی داشته است (سادات ،1377،ص 17).
اندیشمندانی که تاریخ را از سر بصیرت مطالعه کرده‌اند بر این باورند که در طول تاریخ هیچ رسم و قانونی به اندازه همسر گزینی و تشکیل خانواده اهمیت نداشته است . علـت این حقیقت آن است که ازدواج یک امر نوعی است نه شخصی. یعنی هدف آن بقاوپرورش واستمرار نوع بشر است (سادات ،1377، ص 18).
پس از تشکیل خانواده زن و مرد از روی عشق و محبت در خدمت یکدیگر در می‌آیند و هر یک خود را وقف آسایش و راحتی دیگری می‌کند . در مرحلة بعد، این دو در خدمت پرورش و رفاه فرزندان قرار می‌گبرند وبه این ترتیب از حصار تنگ خودخواهی تنها برای خود کارکردن و جز خود کسی را ندیدن ، تا حدی خارج می‌شوند ، عواطف و ویژگیهای روحی آنها با قرار گرفتن در محدودة این پیوند صیقل می‌خورد و جز خود ، دغدغة کس دیگری نیز در درون آنها بوجود می‌آید . این تمرین مناسبی برای مبارزه با خودبینی و خودخواهی است که اولین شرط رشد و کمال آدمی به حساب می‌آید . بسیاری از نیازهای اساسی انسان در خانواده تأمین می‌شود : نیاز زیستی و غریزی به جنس مخالف ، نیاز به محبت ، عاطفه ، نیاز به داشتن فرزند و0000 (سادات ، 1377، ص 19 ) .
امروزه اختلال در نظام مقدس خانواده و بی‌اعتنایی به اصول ضروری و ارزشهای آن است که پایه های اصلی خود زمین را به تباهی کشیده و دوران معاصر را به نام (بیگانگی انسان از انسان ) که به بیماری غیر قابل علاج (بیگانگی انسان از خویشتن ) منتهی گشته است ، سزاوار نموده‌است . توقع یک جامعة صالح و مجتمع قابل تفسیر با (حیات اجتماعی معقول) بدون اصلاح نظام خانواده کاملاً بیجا و خلاف حقیقت است (انصاریان ، 1377 ، ص 3 ) .
در جامعة ما اهمیت آشنایی با و ظایف و حقوق همسران و راه و رسم زندگی زناشویی آن‌چنان که باید برای همگان روشن نشده و آموزش قبل از ازدواج جایگاه لازم خود را نیافته است . لازم است زوجین قبل از تشکیل خانواده با شرکت در کلاسهای آموزشی ویژه ، با مطالعه کتابهای مفید و کسب اطلاعات از افراد صاحبنظر ، آگاهیهای لازم را کسب کنند . با این گونه آموزشهای اولیه می‌توان از بروز بسیاری از مشکلات در خانواده‌ها پیشگیری کرد (سادات ، 1377 ، ص 42 ) .
طلاق کاخ سعادت زوجین را ویران می‌کند و برای فرزندان محنت و رنج پدید می‌آورد . سرنوشت کودک تیره می‌شود و او از هر یتیمی ، یتیم تر می‌شود . امکان اینکه زوجین خود پس از طلاق به راحتی برسند ، بسیار کم است . خلاصه آنکه کودک بیش‌از پدر و مادر قربانی حادثه طلاق است و بر عقل چنین والدینی که فقط به فکر خویشند و فرزند را فراموش می‌کنند باید شک کرد (قائمی ، 1368 ، ص 254 ) .
از نگاه نافذ امام علی (ع) مؤمن کسی است که علیرغم قلبی غمگین ، چهره‌ای پر‌نشاط دارد و این بهترین میزان و ضابطه برای ارزیابی لیاقت زن یا شوهر در زندگی مشترک است. برای تعادل در زندگی ، باید چون چشمه از درون جوشید و خرمی و زیبایی آفرید و به دیگران مسرت حیات عرضه نمود . باید دستی از آستین همت بیرون آورد و گرد و غبار افسردگی را از چهره‌ها (به ویژه همسر) زدود و گل لبخند را بر لبان آنان ، رویاند (شرفی ، 1377 ، ص 108 ) .
فهرست مطالب:
چکیده
مقدمه
فصل اول :گستره علمی موضوع پژوهش
1- موضوع پژوهش
2- هدفهای پژوهش
3- امکان بررسی موضوع پژوهش واهمیت آن
4- سؤالهای پژوهش
5- فرضیههای پژوهش
6- متغیرها وتعریف عملیاتی آنها
خلاصه
فصل دوم:ادبیات وپیشینه تحقیق
تعریف رضایت
تعریف رضایتمندی زناشویی
ازدواج
تعریف ازدواج
فوائد ازدواج
ازدواج دختر وپسر ریشههای دوران کودکی
افکار مسموم
بهداشت روانی
بهداشت روانی از دیدگاه اسلام وعرفان
مهمترین عوامل برای ازدواجهای موفق
پختگی روانی ورشد عاطفی فکری طرفین
طرز تفکر وعقاید وتمایلات
طرز تلقی ونگرشها
عقاید مذهبی
اختلافات طبقاتی
میزان تحصیلات
توافق وطرز فکر درباره امورجنسی
تولد فرزند
تعداد فرزندان
اخلاق
دخالت اطرافیان وبستگان
تفاوت سنی بین زن وشوهر
رابطه با اولیا
ویژگیهایی که در امر زناشویی نقش منفی دارد
وجوهی از اختلافات زناشویی
نیازهای احساسی زن ومرد
چگونه می‌توان در زندگی خوشبخت بود
نیاز اساسی ازدواج موفق
نقش زن در زندگی امروز
زن در نقش همسری
موقعیت زن در اسلام
ازدواج از نظر اسلام
سختگیری در مسئله ازدواج
اهداف والای ازدواج در اسلام
معیارهای انتخاب همسر
خواستگاری
مهریه
جهیزیه
عقد وعروسی
حقوق زن وشوهر
رفتار
گفتار
هدف زندگی ازدید قرآن
اساس رابطه زناشویی از نظر قرآن کریم
خانواده
تیپهای خانواده
خانواده متزلزل
خانواده متعادل
خانواده متکامل
ویژگیهای ارتباط سالم زن و شوهر
ویژگیهای ارتباط ناسالم زن و شوهر
توصیههایی برای زن وشوهرها
شیوههای کاربردی برای رسیدن به تفاهم
طلاق
خانواده گسسته
اختلافات خانوادگی
تاثیر فروپاشی ازدواج وجامعه
انواع عوارض بعد از طلاق
تدابیر اسلام برای پیشگیری از طلاق
هوش
تعریف هوش
وضعیت هوش در سازمان واعمال ذهنی
هوش عملی وهوش نظری
هوش واستعدادهای دیگر
ماهیت عامل g
تست هوش چیست
بهره هوشی (هوشبهر )چیست
بهره هوشی وتوانائیهای دیگر ذهنی
ماهیت هوش
الف- هوش بعنوان توان درک رابطه
ب- هوش بعنوان توان سازگاری با موقعیتهای جدید
پ- هوش بعنوان ظرفیت یادگیری
ت- هوش بعنوان قدرت وتفکر انتزاعی
عوامل موثر در رشد هوش
نقش محیط ووراثت در تشکیل هوش
1- وراثت وهوش
2- ازدواج میان خویشاوندان وهوش
3- هوش چگونه به ارث میرسد
4- محیط وهوش
5- نقش زمان در تشکیل هوش
6- عوامل محیطی موثر در رشد هوش
آزمون استانداردشده هوش
آزمونهای هوش
آزمونهای گروهی
آزمونهای فردی هوش
دیدگاه نظری مختلف از مفهوم هوش
نظریههای معاصر هوش
الف: نظریههای عاملی هوش
نظریه دوعاملی اسپیرمن
نظریه سلسله مراتبی
نظریه چند عاملی ترستون
نظریه سه بعدی گیلفورد
نظریه کتل درباره هوش متبلور وهوش سیال
نظریه دوسطحی جنسن
ب: نظریههای فرایند مداری هوش
نظریه شناختی پیاژه درباره هوش
نظریه بازنمایی برونر
مروری بر نتایج تحقیقات به عمل آمده در زمینه رضامندی زناشویی درداخل وخارج کشور
خلاصه
فصل سوم: فرایند روش شناختی بررسی تجربه موضوع
1-انتخاب نمونه
1-1- جامعه مورد بررسی
2-1 روش نمونه گیری
3-1 نمونه منتخب
2-ابزار وروش اجرای پژوهش
1-1 ابزار پژوهش
2-2 آزمون رضایتمندی زناشویی ENRICH
3-2روش نمره گذاری پرسشنامه رضایتمندی زناشویی ENRICH
4-2آزمون ماتریسهای پیشرونده ریون RAIVEN
5-2شیوه نمره گذاری ماتریسهای پیشرونده ریون RAIVEN
6-2 روش اجرای پژوهش
3-طرح پژوهش وروشهای آماری
1-1- معرفی طرحهای پژوهش
1-2-روشهای آماری وتحلیل دادهها
خلاصه
فصل چهارم:ارائه وتحلیل نتایج کمی
1-یافتههای توصیفی
2-یافتههای مربوط به تحلیل نتایج در چار چوب فرضیهها
خلاصه
فصل پنجم : بحث ونتایج کمی
1-بحث وبررسی درباره یافتهها
2-تفسیر نهایی
3-محدودیتهای پژوهش
4-پیشنهادات
منابع
پیوستها:
جدول دادههای خام مردان
جدول داده های خام زنان
فهرست جدول ها:
جدول 1-1- تفسیر کیفی معادلهای هوشبر آزمون ماتریسهای پیشرو
جدول 1-4- یافتههای توصیفی نمرات رضایت زناشویی وهوش مردان
جدول 2-4 - یافتههای توصیفی نمرات رضایت زناشویی وهوش زنان
جدول 3-4- یافتههای توصیفی نمرات رضایت زناشویی مردان وزنان
جدول 4-4- یافتههای توصیفی نمرات هوش مردان وزنان
جدول 5-4- ضریب همبستگی بین رضایت زناشویی وهوش مردان
جدول 6-4- ضریب همبستگی بین رضایت زناشویی وهوش زنان
جدول 7-4- نتایج آزمون tمستقل برای رضایت زناشویی مردان وزنان
جدول 8-4- نتایج آزمون t مستقل برای هوش مردان وزنان
فهرست نمودارها:
عنوان
نمودار 1-4: میانگین نمرات رضایت زناشویی وهوش مردان وزنان
نمودار 2-4: میانگین نمرات رضایت زناشویی مردان وزنان
نمودار 3-4: میانگین نمرات هوش مردان وزنان
منابع و مأخذ:
1. اسکوئیلو،نادر –جمهری،فرهاد-طباطبایی ،عباس – کریمی ،یوسف (1372)- ماهیت وساختار هوش – نشر کیوان –تهران
2.انصاریان،حسین(1377)- نظام خانواده در اسلام- انتشارات ام ابیها –قم
3.اتکینسون،ریکال-سن،ریچارد- اتکینسون،ارنست- هیلگارد-ترجمه براهنی وهمکاران (1375)- انتشارات رشد- تهران.
4.امینی ،ابراهیم(1364)- آئین همسرداری –انتشارات اسلامی .
5.بهرامی ،هادی (1377)- آزمونهای روانی (مبانی نظری وفنون کاربردی) – انتشارات دانشگاه علامه طباطبائی – تهران
6.پاک نژاد ،سید رضا(1374)- ازدواج (مکتب انسان سازی جلد (1)) – انتشارات اخلاق – تهران
7.پیاژه ،ژان –ترجمه حبیبالله ربانی(1368)- انتشارات صفیعلیشاه –تهران
8. پاشا شریفی ،حسن(1377)- اصول روان سنجی وروان آزمایی –انتشارات رشد – تهران
9. حسینی کازرونی،شهناز(1381)- آئین همسرداری – نشر ارمغان – تهران
10.دلاور ،علی (1381)-احتمالات وآمار کاربردی در روانشناسی وعلوم تربیتی – انتشارات رشد- تهران
11.ذوالفقار ،محبوبه (1380)-پایان نامه کارشناسی ارشد در رشته مشاوره وراهنمایی ،بررسی رابطه بین ساختار قدرت در خانواده با رضایت مندی زناشویی زنان کارمند وخانهدار –دانشگاه الزهراء ،دانشکده تربیتی وروانشناسی –تهران
12.ریاحی ،غلامحسین ،(1375)- الفبای خوشبختی –انتشارات سروا
13. سیاسی ،علیاکبر (1344)- هوش وخرد – ناشر کتابخانه ابنسینا –تهران
14.سادات ،محمد علی(1377)- راهنمای همسران جوان –انتشارات دفتر نشر فرهنگ اسلامی
15.شرفی،محمد رضا (1377)-خانواده متعادل (آناتومی خانواده)-انتشارات انجمن واولیاء ومربیان
16.شکـلتون ،کلــیو فلچر،ویویان – ترجمـه یوسـف کریمی ،فرهاد جمهری (1376)تفاوتهای فردی –انتشارات فاطمی –تهران
17. شریعتمداری ،علی (1377)- روانشناسی تربیتی –انتشارات امیرکبیر –تهران
18.شاملو،سعید(1378)بهداشت روانی – انتشارات رشد-تهران
19.فینچام ،فرانک-فرناندز،لیان-هامفریز،کیت- ترجمه مهدی قراچهداغی(1379)- رابطه همسران
(راهنمایی برای زوجها ومشاوران امور زناشویی ) – انتشارات پیک بهار
20.قائمی ،علی (1368)-نقش مادر در تربیت – انتشارات امیری
21. قلی زاده،محمد (1363)-وظایف زناشوئی زن ومرد از نظر اسلام –انتشارات یاران
22. کامران ماوردیانی ،سیروس (1380)- تربیت وخوشبختی –انتشارات محمد فائز –تهران
23.گلمن،دانیل – ترجمه حمیدرضا بلوچ (1379)- هوش عاطفی- انتشارات جیحون –تهران
24.گری،جان-ترجمه مهدی قراچه داغی (1375)- مردان مریخی وزنان ونوسی(چگونه روابط زناشویی خود را بهبود بخشیم )- انتشارات البرز – تهران
25.میلانی فر،بهروز (1374)-بهداشت روانی –انتشارات نشر قومس- تهران
26.مشکینی ،علی –ترجمه احمد جنتی (1359)-ازدواج در اسلام-انتشارات چاپخانه مهر – قم
27.میلانی فر،بهروز (1379)-روانشناسی کودکان ونوجوانان استثنایی – نشر قومس-تهران
28.نجاتی،حسین(1381)- روان شناسی زناشویی –انتشارات بیکران-تهران
29.نوروزی ،علی (1372)-چگونه خوشبخت شویم – انتشارات زرین
30.هجرتی ،محمد حسن(1380)-حقوق متقابل از دیدگاه امام علی (ع) – انتشارات آسمان آبی
پایان نامه ی بررسی ارتباط میان رضایت زناشویی و هوش همسران. doc
