دانلود درس پژوهی پایه هشتم بهبود آموزش و یادگیری درس تاریخ با روش ایفای نقش بافرمت ورد وقابل ویرایش تعدادصفحات 65
در این درس پژوهی کلیه مستندات و مراحل اجرا به طور کامل رعایت گردیده است
مقدمه :
باتوجه به رویکرد نظام آموزش وپرورش، بر اساس سند درسی ملی وچشم انداز وزارت اموزش وپرورش و توجه به چهار عنصر خود – خدا – خلق و خلقت و پنج عرصه تعقل ، ایمان ، علم ، عمل و اخلاق به سوی حیات طیبه و پاس داشتن تمدن اسلامی و تعلیم دادن دانش آموزان که هدف آن ایرانی و اسلامی بودن می باشد بر خود مسلم دانسته تا گامهایی موثرتر جهت بهبود یادگیری دانش آموزان برداشته و با همفکری و مشارکت همکاران تدریسی بهتر و جالب تر ارائه نماییم تا مفاهیم تئوری و حافظه محوری جای خود را به مهارت و عملی داده تا در ذهن دانش آموزان نهادینه شود تا از این طریق شناختی جامعتر و عمیق تر در مورد گذشتگان – تمدن ها آثار و ابنیه تاریخی و پادشاهان حاصل شده تا گامی موثرتر در حفظ ادیان ، تمدن ها و عرق ملی و افتخار ایرانی و اسلامی بودن را کسب نمائیم و چون احساس کردیم مطالب تاریخی کتاب بخاطر زمان کم تدریس ، خلاصه گویی شده و دانش آموزان رغبتی در یادگیری و به خاطر سپردن ندارند برآن شدیم تا احساس شیرینی و حلاوت در درس تاریخ را با ارائه روش های نوین تدریس و ایجاد خلاقیت در اذهان دانش آموزان ایجاد نماییم و توجه آنان را به درس تاریخ بیشتر کنیم تا این باور در آنها بوجود آید که هرکدام از آنان در سرنوشت کشور خویش نقش بسزایی خواهند داشت و با عبرت گرفتن از سرنوشت بزرگان تاریخی می توانند از آن چراغی برای آینده کشور استفاده کنندو قدر فرهنگ و تاریخ و اصول کشور داری ایران اسلامی را بداند. توصیف چالش های موجود و تعیین وضعیت مطلوب عدم توجه به مسائل تاریخی و کم توجهی به مطالب بخش تاریخ در درس مطالعات اجتماعی و در بعضی از جاها کلی گویی کتاب و حافظه محوری و شرایط سخت استفاده از روشهای فعال در این درس و عدم انگیزه در یادگیری دانش آموزان و تقریبا خشک و بی روح بودن فضای فیزیکی کلاس در بعضی از مدارس و کاربردی نبودن مطالب درس تاریخ، سبب شده که دغدغه دبیران مطالعات اجتماعی در قسمت تاریخ دوچندان شود لذا این عوامل سبب شده که دانش آموزان در حین تدریس معلم با مشکل مواجه شوند و معلمین هم رغبتی برای تدریس ندارند. چون روش سخنرانی خستگی مداوم دبیران و منفعل بودن دانش آموزان را در پی دارد برآن شدیم تا بتوانیم گوشه ای از مشکلات و دغدغه های دبیران را در بعضی از دروس تاریخ حل نماییم تا هم یادگیری مطلوب برای دانش آموزان ایجاد شود و هم معلمین از تدریس این درس رضایت داشته باشند. وبتوانیم با مشارکت معلمین تدریسی ارائه دهیم که یادگیری در کلاس صورت پذیرد و از طریق روشهای فعال تدریس جوی مشارکتی و صمیمانه و هیجان انگیز در کلاس ایجاد شود تا هم در دانش آموزان و هم در دبیران رضایت قلبی حاصل گردد. پیشینه تحقیق : مدتی است که دبیران مطالعات اجتماعی در درس تاریخ با مشکل مواجه¬ایم زیرا معمولا تدریس این درس، با یک روش خاص مانند سخنرانی انجام می¬شود و معلم متکلم وحده می¬باشد. دانش آموزان ساکت و خواب آلود بوده، انرژی معلم نیز تحلیل می¬رود. خستگی از چهره دانش آموزان پیداست. در نتیجه انگیزه¬ای برای یادگیری نداشته و این موضوع دو طرفه است. و در رابطه با شاگردان و معلمین هر دو صدق می¬کند و کلاس¬ها از نشاط و شادابی برخوردار نیست. تا اینکه با یک مورد درس پژوهی که توسط یک معلم پایه ششم ابتدایی انجام داده بود با مطالعه در یک مجله آموزشی آشنا شدم که معلم در بحث آریایی ها توانسته بود کلاس را از حالت سخنرانی و خشک بیرون آورده و به سمت و سوی فعال بودن پیش برد. و از آنجا که کتاب مطالعات پایه هشتم جدید بوده و هیچ پیشیینه¬ی تحقیقی در رابطه با آن مشاهده نشده است، لذا اولین باریست که این پژوهش صورت گرفته است. ان شاء الله برای همه دبیران مثمر ثمر باشد. تعیین ضرورت : پراختن به موضوع تاریخ و سرگذشت بزرگان و پادشاهان و ادیان گذشته بسیار مهم و ضروری است و سرنوشت گذشته¬ی انسان با حال و آینده او رابطه¬ای تنگاتنگ دارد. همچنین توجه به مفاهیم قرآنی که می-فرماید. ما سرنوشت هیچ قومی را تغییر نمی¬دهیم مگر آنکه آن قوم در سرنوشت خود دخالت داشته باشد و گذشته را باید چراغ راه آینده قرار داد. مباحثی است که تلاش مضاعف را در این زمینه می¬طلبد. در ضمن درس تاریخ بیشتر حافظه محوری بوده و یادگیری عمیق، کمتر در آن، صورت می¬پذیرد. کلی گویی کتاب، شرایط سخت استفاده از روشهای فعال تدریس در این درس، عدم انگیزه یادگیری برای فراگیران، خشک و بی¬روح بودن فضای فیزیکی کلاس و عدم کاربرد این درس در زندگی، عاملی هستند که سبب دغدغه¬ی بسیاری از دبیران مطالعات اجتماعی در قسمت تاریخ شده است. لذا ما نیز به عنوان یک گروه از دبیران علوم اجتماعی احساس وظیفه نموده و سعی داریم با انجام درس-پژوهی در این زمینه، قدمی در راه، حل مشکلات این درس برداریم. اهداف پژوهش هدف کلی: به کار¬گیری روش ایفای نقش در آموزش و یادگیری تدریس تاریخ و بهبود نگرش دانش آموزان نسبت به این درس و ارتقاء یادگیری درس تاریخ از حافظه محوری به مهارتی اهداف جزیی: 1- انتخاب روش ایفای نقش به عنوان بهترین روش تدریس برای یادگیری عمیق درس تاریخ 2- بالا بردن حس همکاری و مشارکت دانش آموزان کلاس 3- و تغییر نگرش دانش آموزان نسبت به تاریخ و فرهنگ و تمدن کشورشان و هویت ایرانی ، اسلامی خود سوالات پژوهش : 1- آیا می توان نحوه نگرش دانش آموزان را نسبت به درس تاریخ تغییر داد ؟ 2- آیا می¬توان با روش¬های مشارکتی و همکاری، مطالب تاریخی را از حافظه محوری به باور فرهنگی در دانش¬آموزان تبدیل کرد ؟ 3- آیا با روش ایفای نقش می توان مفاهیم درسی را آسانتر به دانش آموزان آموخت ؟ 4- آیا می توان با مطالعه کتاب های تاریخی احساس افتخار نسبت به تمدن و فرهنگ خویش را در دانش آموزان نهادینه کرد ؟ 5- آیا می¬توان به دانش¬آموزان آموخت که با بررسی سرگذشت پادشاهان گذشته به هویت ملی و اسلامی خود پی ببرند؟ ویژگی¬های دانش آموزان در وضعیت موجود 1- کم توجهی نسبت به درس تاریخ و خستگی در زنگ تاریخ 2- یکنواختی جو فیزیکی کلاس و بی تحرکی و منفعل بودن دانش آموزان 3- سطحی نگری نسبت به درس تاریخ و عدم ارتباط آن با فرهنگ و تمدن اسلامی در حال حاضر 4- نداشتن احساس تعلق به ایران و اسلامی بودن و عدم احساس افتخار به مرز و بوم خود ویژگی¬های دانش آموزان در وضعیت مطلوب 1- توجه به درس تاریخ و شیرین بودن مطالب تاریخی 2- تحرک و پویایی و فعال بودن دانش آموزان در کلاس درس تاریخ 3- عمیق نگری به مطالب تاریخ و ارتباط آن به موضوع های در حال حاضر و اتفاقات تاریخی 4- داشتن حس تعلق و احساس افتخار نسبت به آن گام دوم تدریس اول توصیف ویژگی های الگوی تدریس ودلایل انتخاب آن مبحثی که که برای درس پژوهی در نظر گرفته شده مربوط به بخشی از کتاب مطالعات اجتماعی، قسمت تاریخ ،درس سیزدهم که به ویژگی¬های سه سلسله غزنویان، سلجوقیان وخوارزمشاهیان می پردازد. روشی که جهت ارائه مطلب فوق در نظر گرفته شده، کارایی تیم،سخنرانی و قصه گویی می باشد. دلایل انتخاب این روش جهت تدریس ، به شرح زیر می باشد: 1- زیاد بودن حجم مطالب قابل ارائه در یک جلسه با توجه به زمان 2- درگیر نمودن تمام دانش آموزان در فرایند یاد دهی ویادگیری 3- هدایت فرایند یادگیری از حافظه محوری به سمت مهارتی و عملی 4- ایجاد روحیه تعامل و مشارکت در بین دانش آموزان و تقویت مهارت اعتماد به نفس وابراز وجود در دانش آموزان پیش بینی نحوه اجرای الگوی پیشنهادی در نشستی که با گروه داشتیم تصمیم بر این شد که از الگو عمومی تدریس استفاده شود، البته یک نفر از اعضای گروه الگوی اشور را پیشنهاد کرده بود ونفر دیگر الگو سند درسی ملی را ودر نهایت تصمیم جمع بر آن شد که از الگوی عمومی جهت تدریس استفاده شود.(پیوست 5 – صورتجلسات) راهکارهای گروه برای مواجه با چالش ها و مشکلات تدریس درس مورد نظر گروه بعد از تشکیل چندین جلسه (پیوست 5 – صورتجلسات) و انتخاب روش تدریس به این نتیجه رسید که می توان با مشارکت و همفکری از انواع روشهای فعال تدریس استفاده نمود و می توان کلاس را از حالت خشک و بی روح بودن درس تاریخ در آورده و به فضای با نشاط و فعال تبدیل کرد در ارتباط با این مسئله با چالش هایی روبرو بوده¬ایم از جمله اینکه حضور چندین دبیر در کلاس و وجود فیلم بردار وچند دبیر سبب اضطراب و دلهره دانش آموزان شده و همچنین دبیر چون در میان همکاران هم رشته خود قرار گرفته از آرامشن سبتاً بالایی برخوردارنبوده و از آنجا که گردآوری دبیران در یک روز معین کار ساده ای نیست گروه در ساعات غیر از ساعات مدرسه به بحث و گفتگو می¬پرداخته و این عمل سبب بهم خوردن نظم و برنامه¬ریزی دبیران شده بود و همچنین تدریس سه سلسله ترک تبار کار مشکلی بوده چون برای تدریس بهتر این درس از پاورپوینت های آموزشی آماده یا محتوای الکترونیکی وانیمیشن ویا فلش پلییر و غیره درسایت ها و اینترنت همانند درس ریاضی و علوم وجود نداشت برآن شدیم تا آنجا که امکان دارد با خلاقیت گروه روشهای نوین را در تدریس ارائه دهیم.(پیوست1)
درس پژوهی پایه هشتم بهبود آموزش و یادگیری درس تاریخ با روش ایفای نقش