نوع فایل: word
قابل ویرایش 128 صفحه
چکیده:
در این پژوهش به منظور مطالعه میزان اضطراب در تیپ شخصیتی A و B، 20 نفر از دانشجویان دختر دانشگاه تربیت معلم تهران (10 نفر تیپ شخصیتی A و 10 نفر تیپ شخصیتی B) را با کمک مقیاس تیپشناسی شخصیت A و B اسپنسر رانوس (که دارای 25 سؤال به صورت بلی- خیر - نمیدانم) و نیز براساس آزمون اضطرابسنج کتل مورد بررسی قرار گرفتند.
مطابق اغلب یافتههای مطالعاتی پیشین، یافتههای پژوهش حاضر نشان میدهند که در کل آزمودنیهای تیپ شخصیتی A اضطراب بالاتری را از افراد تیپ شخصیتی B تجربه میکنند (با اختلاف میانگین = 8/2)
همچنین برحسب نتایج آزمون تحلیل آماری t استودنت در درجه آزادی 18 = d.f و در سطح 05/0 = در جهت بررسی فرضیه 2 سویة تحقیق «که بین میزان اضطراب تیپ شخصیتی A و B تفاوت معنیداری وجود دارد»، یافتهها بیانگر تفاوت معنیداری بین میزان اضطراب در 2 تیپ شخصیتی A و B میباشند که این یافتهها در این پژوهش با یافتهها و نتایج تحقیقات مشابه (نظیر تحقیقات فریدمن و روزنمن (1974) یا تحقیقات پرایس (1983)) هماهنگی قابل ملاحظهای را نشان میدهند.
مقدمه:
با توجه به ویژگیها و تفاوتهایی که قرون و اعصار با یکدیگر دارند، قرن 17 قرن تنویر افکار و قرن 18 عصر منطق، قرن 19، قرن ترقی و پیشرفت، قرن 20 عصر اضطراب نامیده میشود. با غلبه بر بیماریهای جسمی که سالها سرنوشت بشر را در اختیار داشته و بشر هر روز بیش از پیش به تأثیر عوامل روانی در سعادت خوا واقف میگردد.
استان متمدن دیگر قربانی قطعی بیماریهای همهگیر نمیشود طاعون جای خود را به گروهی از بیماریهای روانی از قبیل: تشویش، احساس ناامنی، فریبکاری و تردید داده است.
در اطراف نامردم محنت زده و ناخشنود و مضطربی که نیروی فکری خود را از دست داده و قادر به حل مسائل زندگی خود نیستند، بسیارند. شگفتاند که ناراحتیهای روانی بی شاز جمیع اختلالات جسمی دیگر سلامت بشر را تهدید میکند. گاهی این اضطراب به طور نا گهانی و زمانی به طور تدریجی ظاهر میشود و زمانی در حد چند ساعت است، اما صرفنظر از چگونگی بروز شدت و حدت آن اضطراب آن اساس و بنیادی است که کمتر کسی با آن بیگانه است. فرد، بیپناه و درمانده است و نمیتواند معنیای برای این حالت عاطفی بیابد اما وقتی این وهلهها و مرا حل اضطراب ظاهرو تکرار میشوند پابرجا میماند (دادستان، پریرخ، 1379).
با آنکه اضطراب و ناسازگاری در تمدن و فرهنگ کنونی که بسیار توسعه یافته، معهذا مواردی در روزنامهها و نمایشنامهها به چشم میخورد، مانند آنهایی که در تاریخ یا ادبیات دیده میشود، نمونههای افراطی هستند و نمونه ناسازگاریهایی که اطراف ما را رگفتهاند، بسیار ملایمتر از نمونههای فوق هستند و بیشتر به صورت ناتوانی در حل و مقاله با مشکلات و مسائل اجتماعی است، تا اختلالات جدی و سخت روانی (بیرجندی، پروین، 1378).
اضطراب مسألهای است که با ویژگیهای شخصیتی افراد ارتباط نزدیکی دارد. این مسأله نشان میدهد که عواملی وجود دارند که ارتباط بین استرس و بیماری را تحلیل یا تشدید میکند. در شرایط استرسزا، برخی عوامل در نقش متغیرهای مداخلهگر ظاهر میشوند، این عوامل عبارتند از:
- شخصیت افراد
- مهارتهای زندگی در مقابله با مسائل و بحرانها
- انگیزه در تجارب گذشته
ثابت شده است که هیجانهای مثبت، مانند خوشبینی، خوشطبعی، خلق شاد میتواند باعث حفظ سلامتی و افزایش طول عمر شوند (هافمن).
البته در هزاران سال پیش، یعنی در دوران باستان، بقراط بررسی تأثیر شخصیت افراد در بیماریها را مورد بررسی قرار داده بود. و پایههای شخصیت را به 4 گروه سوداوی، صفراوی، بلغی، دموی تقسیم کرده بود و تصویر بر این بود که غلبه یکی از این عوامل در شخص باعث بوجود آمدن خلق و خوی خاصی میشود. و افراط و فزونی در یکی از آنها باعث بروز بیماری، مثلاً فزونی رد سودا باعی بروز شخصیت مالیخولیایی میشود که در نتیجة آن افسردگی و بیماری جسمی وابسته به آن حادث میشوند. (پایاننامه، تربیت مقطع تهران، 1379).
همانطور که ذکر شد، یکی از مؤلفههای مؤثر دیگر بر واکنش افراد در برابر هیجانها و از جمله فشارهای زندگی و اضطراب، مسئله ویژگی تعصبهای شخصیتی و الگوهای رفتاری خاصاند که برای اولین بار فریدمن و روزنمن به سال 1974 پس از سالها تحقیق و مطالعه بر روی بیماران قلبی به این نتیجه رسیدند که بسیاری از افراد به عنوان تیپهای شخصیتی A، نامگذاری شدند که دارای ویژگیهای خاصی میباشند که آنها را از افرادی که این ویژگیها را ندا رند و از لحاظ سازگاری و مقابله با اضطراب و فشارهای زندگی، متمایز میکند در این پژوهش به بررسی میزان اضطراب این افراد و مقایسة آن با افرادی که دارای این ویژگیها میباشند پرداخته شده است و در پایان باید اذعان داشت که این تحقیق و تحقیقات مشابه این پروژه میتواند در صحت و سقم نظریات متعدد و مرتبط، به دانشمندان این حوزه مساعدت نموده و افرادی را که دارای این ویژگی هستند، بخصوص افراد با تیپ شخصیتی A، که میزان اضطراب بالاتری را تجربه میکنند،در جهت شناخت تیپ شخصیتی خود و نیز کوششی در راستای کاهش میزان اضطراب خود مساعدت نماید.
در این پژوهش تلاش شد تا رابطه میزان اضطراب در تیپهای شخصیتی A و B بررسی کند و سپس در پایان پیشنهاداتی جهت سلامت روان این افراد ارائه میگردد.
فهرست مطالب:
چکیده تحقیق
فصل اول
مقدمه
بیان مسأله
ضرورت و اهمیت تحقیق
فرضیات یا سؤالات تحقیق
روش تحقیق
جامعه پژوهش
حجم نمونه
تعریف واژهها و اصطلاحات
الف: تعریف نظری
ب: تعریف عملیاتی
فصل دوم
«پیشینة تحقیق»
بخش اول:
تعریف اضطراب و انواع آن
شدت اضطراب
علل و انگیزههای اضطراب
شیوع اضطراب
اضطراب از دیدگاه مکاتب روانشناسی
بخش دوم:
تعریف تیپهای شخصیتی (مفهوم الگوهای رفتاری A و B و توسعة آن)
تیپ شخصیتی A و بیماریهای جسمی
رابطه الگوی رفتاری A و B با رفتارها و متغیرهای دیگر
بخش سوم:
تحقیقات انجام شده در خارج از کشور
تحقیقات انجام شده در ایران
فصل سوم:
روش تحقیق
جامعه پژوهش
نمونه پژوهش
روش نمونهگیری
ابزار اندازهگیری
روایی و پایایی ابزار اندازهگیری
روش آماری
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل اطلاعات و دادهها
جداول آماری
آزمون فرضیه
فصل پنجم
بحث و نتیجهگیری
بررسی نتایج
میزان تعمیمپذیری یافتههای پژوهش به جامعه آماری
محدودیتهای تحقیق
پیشنهادات
ضمائم
منابع
منابع ومأخذ:
- دادستان - پریرخ - روانشناسی مرضی تحولی از کودکی تا نوجوانی، تهران، انتشارات ژرف، 1379.
- بیرجندی، پروین، روانشناسی رفتار غیرعادی، تهران، انتشارات دهخدا، 1378.
- شاملو، سعید، بهداشت روانی، تهران، انتشارات رشد، 1369.
- پورافکاری، نصرتا…، نشانههای بیماری روانی، تبریز، انتشارات تابش، 1375.
- کاپلان، هارولد، سادوک، بنیامین، 1988، خلاصه روانپزشکی، ترجمه پورافکاری، نصرتا…، تبریز، انتظارات ذوقی، 1379.
- حسینی، سید ابوالقاسم، روشهای پیشگیری از اختلالات واکنشی و روانی، انتشارات آستان قدس رضوی، 1365.
- روزنهان، دیوید.ال، سلیگمن، مارتین. ای.پی، آسیبشناسی روانی، ترجمه سید محمدی، یحیی (جلد اول)، نشر ساوالان، 1381.
- راتوس، اسپنسر.اِ.، روانشناسی عمومی، ترجمه حمزه گنجی، انتشارات ویرایش، چاپ دوم (جلد 2)، 1378.
- مارشال. ریو. جان. انگیزش و هیجان، ترجمه سید محمدی، یحیی، نشر ویرایش، 1381.
- برونر، فرانک، فرهنگی توصیفی، یاسایی، مهشید، طاهری، فرزانه، تهران، انتشارات طرح نوح، 1373.
- کوپر. کارل. ای، فشار روانی، راههای شناخت و مقابله، تجربمه قرچهداغی، مهدی، شریفزاده، ناهید، تهران، چاپ خوشرنگ، 1373.
- لوتانز، فرد، رفتار سازمانی (جلد اول)، ترجمه سرمد، غلامعلی، (تاریخ انتشار اثر به زبان اصلی 1985)، تهران، انتشارات مؤسسه بانکداری ایران، 1372.
- اتکینسون، ریتال، اتکینسون، ریچارد، س، هیلگارد، ارنست. ر. زمینه روانشناسی جلد (2)، ترجمه براهنی، محمدتقی و همکاران، تهران، انتشارات رشد، 1381.
- نادری، عزتا…، سیف نراقی، مریم، روشهای تحقیق و چگونگی ارزشیابی آن، ویرایش چهارم، تهران، انتشارات بدر، 1380.
- دلاور، علی، روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی، تهران، نشر ویرایش، 1380.
- دلاور، علی، آمار و احتمالات کاربردی در روانشناسی و علوم تربیتی، تهران، انتشارات و نشر، 1379
- گنجی، حمزه، ارزشیابی شخصیت (پرسشنامهها)، تهران، نشر ساوالات، 1381.
- قائمی، علی، ترس و اضطراب در کودکان، تهران، انتشارات امیری، 1364.
مجلات پژوهشی و فصلنامهها:
- سیف، علیاکبر، استرس و اضطراب از دیدگاه نظریه یادگیری در پژوهشی در مقالة روانی، اجتماعی، شمارة 6 و 7، سال چهارم، 1371.
- پژوهشهای روانشناختی، فصلنامه علمی - پژوهشی، دورة3 شمارة 3و4و8، 1372-1374.
- پژوهشهای تربیتی، فصلنامه علمی- پژوهشی، دانشگاه تربیت معلم، جلد هشتم، شماره 1 و 2، بهار و تابستان، 1379.
پایان نامهها:
- ویسی،اسدالله، پایاننامه، مقطع کارشناسی رشته مشاوره و راهنمایی، برسی سخترویی و مؤلفههای آن با پیشرفت تحصیلی، دانشگاه تربیت معلم، تهران، 1379.
- جان بزرگی، مسعود،بررسی اثرات آموزش تنشزدایی تدریجی بر عوامل اضطراب شخصیت، پایاننامه دوره کارشناسی ارشد، به راهنمایی دکتر پریرخ دادستان، دانشگاه تربیت مدرس، 1371.
- پناهی شهری، محمود، بررسی مقدماتی روایی و اعتبار و نرم سیاهه حالت، صفت اضطراب اسپیلبرگر (فرم 2-1983) در بین دانشجویان و دانشآموزان تهران، در سال 72-1371.
- پایاننامه کارشناسی ارشد به راهنمایی دکتر حیدعلی هومن، مشاورت دکتر رضا زمانی، دانشگاه تربیت مدرس، 1372.
- هاشمی نسب، سیده مریم، بررسی مقایسه میزان و شیوع اضطراب در بین دانشجویان کارشناسی، رشته انسانی و ریاضی دانشگاه تربیت معلم واحد کرج، به راهنمایی دکتر عبداللهی، تیرماه 1382.
- اعظمی، اصغر، بررسی رابطه منبع کنترل الگوی رفتاری A و B و رضایت شغلی مدیران مدارس دانشگاه تربیت معلم تهران،پایاننامه کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی، 1379.
- معمار، محمدعلی، بررسی رابطه منبع کنترل الگوی رفتاری A و B در دبیران مدارس راهنمایی شهر اصفهان با رضایت شغلی آنان، پایاننامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت آموزشی دانشگاه شهید بهشتی، 1374.
- مقاله شهیدی، شهریار، 1991.
پروژه بررسی میزان اضطراب در تیپهای شخصیتی (A و B). doc
