نوع فایل: word
قابل ویرایش192صفحه
مقدمه:
گر چه مدیریت به مفهوم کلی آن سابقه‌ای به قدمت زندگی انسان و حتی بیشتر از آن را دارد، اما آنچه که به نام دانش مدیریت برای مدیریت سازمانها و مؤسسات، به خصوص مؤسسات انتفاعی تکامل پیدا کرده است، مربوط به اواخر قرن نوزدهم و عمدتاً قرن بیستم است. تا قبل از قرن بیستم سازمانها در مقیاسی کوچک و با استفاده از روشهای ساده اداره می‌شدند و هنوز پیچیدگی امروز خود را پیدا نکرده بودند، در حالی که امروز مدیریت‌ها با مسایل گوناگونی همچون جمعیت فزاینده ، رکود، آگاهی اجتماعی، کمبود منابع ـ به خصوص منابع انرژی، تورم، تأمین رفاه، رقابت و نظایر آن روبرو هستند. رعایت همة این مسایل ، همراه با بزرگ شدن نسبی سازمانها و پیشرفت تکنولوژی و استفاده از علوم ریاضی، اقتصاد و کامپیوتر پیچیدگی مدیریت را بیشتر کرده است.
پیشرفت مدیریت تا انقلاب صنعتی ، هماهنگ و محسوس نبود. در سال 1776، آدام اسمیت با اطلاعاتی که از کارخانة سنجاق‌سازی به دست آورده بود محسنات تقسیم کار را اعلام کرد که خود گامی در جهت سازماندهی و میریت بود. البته قبل از آدام اسمیت نیز در زمینة مدیریت، در برخی کشورها روشهایی آزمایش شده بود مثل روشی که در «کارخانة کشتی‌سازی» و نیز در ایتالیا در قرن پانزدهم به کار گرفته شد یعنی روش «خط زنجیر» که در آن قطعات برای ساختن کشتی، با نظم پشت سر هم قرار می‌گرفتند.
در سال 1832چارلز بابیج (1871ـ1792) ریاضی‌دان انگلیسی و سازندة ماشین حساب مقاله‌ای به نام «دربارة اقتصاد ماشینها و کارخانه‌ها»در زمینة تولید نوشت. بابیج در این مقاله برای اولین بار موضوع اختلاف در مهارت و نقش آن در تعیین مقدار دستمزد و نیز مفاهیمی از مهندسی صنعتی را به بحث گذاشت. به اعتقاد چارلز بیرد نوشته‌های بابیج مبنای کارها و مطالعات تیلور برای تدوین مدیریت علمی قرار گرفت.
علاوه بر بابیج، هنری تاون نیز یکی از نویسندگان مدیریت علمی است که قبل از تیلور و همزمان با او، با بهره‌گیری از تجربة طولانی خود در مدیریت شرکت صنعتی «ییل و تاون» در سال1921 مقاله‌ای به نام «مهندس به عنوان یک اقتصاددان» را به نگارش در آورد. در ابن مقاله او نیاز مدیران را به قدرت تشخیص و تجزیه و تحلیل اطلاعات و طبقه‌بندی اطلاعات به منظور رفع مشکلات و همچنین نیاز آنها را به دیدن دوره‌های آموزش مدیریت در دانشگاهها، مورد تأکید قرار می‌دهد. به این ترتیب نویسندگان مختلف در گوشه و کنار مطالبی می‌نوشتند، اما آنچه که به صورت مدون در زمینة مدیریت تهیه و ارائه شد توسط تیلور انجام گرفت که به عنوان بنیانگذار مکتب کلاسیک در مدیریت شناخته شده است.
از زمان تیلور تا امروز کوشش‌های زیادی برای تکامل تئوری مدیریت در کشورهای صنعتی ، به خصوص در آمریکا انجام شده است. صدها جلد کتاب قطور و هزاران مقاله پیرامون مشکلات مدیریت و سازماندهی به رشتة تحریر در آمده است و میزان کتب ومقالات به اندازه‌ای زیاد است که یکی از نویسندگان به نام هارولد‌کونت در سال 1961 مقاله‌ای به نام «جنگل تئوری مدیریت» نوشت و اظهار داشت که در این جنگل اگر نخواهیم گم شویم نیاز به راهنما داریم.
اما آیا این در هم ریختگی ، همیشگی خواهد بود و در آینده ، در این زمینه و رشتة تحقیقات به ناکامی و تنگنا خواهد افتاد؟ یا اینکه تکوین و تکامل آنها به پیدایش یک تئوری مدیریت واحد منجر خواهد شد؟ آنچه که باید اظهار داشت این است که می‌توان در میان انبوه کتب و مقالاتی که در زمینة مدیریت و تحقیق عملیات نوشته شده است . خطوط، مفاهیم و گرایش‌های کلی را که معمولاً به شکل یک مکتب فکری در دانش مدیریت عرض اندام کرده‌اند، استخراج و تدوین کرد.
این گرایش‌ها، در کتب مربوط به مدیریت در چند مکتب فکری خلاصه شده است که تعداد آن مختلف و گاهی تا پنج مکتب را در بر می‌‌گیرد. ولی در یک تقسیم‌بندی روشن و مشخص سه مکتب اساسی را می‌توان نام برد و تمامی روشها، اصول و گرایش‌ها را در آن جای داد که عبارتند از : مکتب کلاسیک یا سنتی، مکتب روابط انسانی و مکتب مبتنی بر تئوری سیستمها.
قبل از اینکه به تشریح این سه مکتب بپردازیم لازم است توضیح دهیم که بین دو مکتب روابط انسانی و تئوری سیستمها، برخی گرایش دیگری را نیز قایل هستند که گاهی از آن به عنوان مکتب تجربی یا آمپریک نام می‌برند. دانشمندان مدیریت مانند دراکر نویسندة کتابهای«تجربة مدیریت» و «دوره ناپیوستگی» و کتابها و مقالات دیگر، و همچنین دیویس نویسندة کتاب«مبادی مدیریت عالی رتبه» (1951)و بسیاری کتب و مقالات دیگر ، از افرادی هستند که جزء طرفداران این تفکر قلمداد شده‌اند. همچنین برخی گرایش جدیدی را نسبت به مکتب مبتنی بر تئوری سیستمها ترسیم می‌نمایند و از آن به عنوان مکتب جدید مدیریت علمی نام می‌برند، که وظیفة اصلی آن تحقیق پیرامون فرایند تصمیم‌گیری با استفاده از جدیدترین روشها و متدهای ریاضی و به کارگیری پیشرفته‌ترین ماشینهای محاسب الکترونیکی است .
دانشمندانی چون لئونتیف متخصص علم اقتصادسنجی و فورستر استاد و پایه‌گذار متد مدلسازی دینامیک در دانشگاه ام.آی.تی، حامیان این گرایش معرفی شده‌اند. ولی آنچنان که پیش از این توضیح داده شد گرایشات اصلی را می‌توان در همان یاد شده خلاصه کرد و نظریات دانشمندان مذکور را نیز در یکی از این سه گرایش قرار داد.
فهرست مطالب:
مکتب کلاسیک
انگیزة نگارش مدیریت علمی
اصول مدیریت علمی
فصل چهارم
تعاریف و وظایف مدیریت
تعریف مدیریت
عناصر مدیریت ـ وظایف مدیریت
مرجع کنترل درونی
1بخش سوم – فصل اول
رفتار و مهارتهای رهبران اثربخش
حفظ میزانها یا معیارهای بالا
استواری در شرایط سخت
جبران سریع شکستها
حمایت و پشتیبانی
تقسیم قدرت
سبکهای سه‌گانة رهبری
فصل دوم بخش اول
فصل هفتم
روابط متقابل
بخش اول فصل دو : رابطة متقابل
اولین قانون ایجاد رایطه
ویژگی یک رابطة متقابل
روابط متقابل متقاطع
دومین قانون ایجاد رابطه
تحلیل رفتار متقابل چیست؟
تحلیل رفتار متقابل در مراکز آموزشی و سازمانها
تفاوتهای بین کاربرد درمانی و کاربرد آموزشی – سازمانی
شیوه‌های نفوذ بر دیگران
هدایت کردن با ارائة نمونه
جرأت داشتن
خودمقبول‌سازی
منطقی بودن
محبوب بودن برای مقامات بالاتر
کم‌توجهی
شوخی کردن و دست انداختن
مسحور کردن و ظاهر آراسته
بخش چهارم ـ فصل دوم
مقیاسها و فهرستهای رفتاری
رویدادهای شاخص
فهرست وزنی
مقیاسهای رتبه‌بندی با تأکید بر ابعاد رفتاری : این نوع مقیاس از ترکیب دو روش،
مقیاسهای مشاهده‌ای-رفتاری
سازماندهی زمان
شیوه‌های استفاده از نتایج ارزیابی عملکرد
آموزش کارکنان
تعیین حقوق و دستمزد
جابجایی
ارتقا
اخراج
پژوهش در زمینة نیروی انسانی
اطلاعات مربوط به ارزیابی عملکرد را از چه منابعی به دست آوریم؟
بخش سوم فصل سوم
پیشنهادات عملی برای بهبود محیط کار
جابه‌جایی مواد
دسترسی به مواد و ابزار
دسترسی به مواد، ابزار و وسایل کار
کنترل حرکتها در هنگام کار
وضع اندامی (ایستادن و نشستن)
صفحات نمایش اطلاعات
خلاصه
نظریة چند عاملی بهره‌وری در سازمان
اهمیت بهره‌وری در سازمانهای کشور
علل کاهش بهره‌وری ملی
اصل اول
اصل دوم
اصل سوم
شیوه‌های افزایش بهره‌وری
رضایت مصرف کننده (300 امتیاز)
به کارگیری نیروی انسانی (150امتیاز)
کیفیت کالاها و خدمات(150امتیاز)
رهبری(120امتیاز)
برنامه ریزی راهبردی برای بهبود کیفیت (80امتیاز)
معیارهای مربوط به ارزیابی کیفیت نحوة بکارگیری نیروی انسانی در سازمان(150امتیاز)
الف ـ مدیریت منابع انسانی(20امتیاز)
توضیحات
درگیر ساختن کارکنان در کار (40 امتیاز)
- کیفیت دوره‌های آموزشی
اندازه‌گیری نحوة تشویق و ارزیابی عملکرد کارکنان (25 امتیاز)
سلامت و روحیة کارکنان (25 امتیاز)
شیوه‌های طراحی شغل
تنوع مهارتها
هویت کار
معنی کار
خودمختاری
پسخوراند
گردش کار
ساعات کار متغیر
چهار شرط ارائه شده توسط اشتاینر
موافقت دوجانبه
پاداش معتبر
توانایی
اهداف قانونی
روش قرارداد بستن
شرکت خدمات طراحی و چاپ آیدین
مقیاس خود سنجی «ارتباط اثربخش در سازمان»
پرسشنامه خاص ارزیابی سبک رهبری شما در سازمان
پروژه اصول سرپرستی از نگاه مدیریت. doc