فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 10 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
چکیده :
موضوع اصلی این تحقیق بررسی و تجزیه و تحلیل رابطه بین کیفیت سود و انحراف سود واقعی و سود پیش بینی شده در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. از این رو کیفیت سود بعنوان متغیر مستقل و انحراف سود واقعی و سود پیش بینی شده بعنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شده است. در این تحقیق نسبت جریان نقد عملیاتی به سود عملیاتی به عنوان معیار کیفیت سود استفاده شد.برای دوره تحقیق داده های جمع آوری شده بصورت مقطعی و ترکیبی برای سالهای 1384 تا1387 مورد آزمون قرار گرفته است. روش آماری در این تحقیق تحلیل همبستگی از طریق رگرسیون با استفاده از نرم افزار SPSS است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه تحقیق نشان می دهد که بین کیفیت سود و انحراف سود واقعی و پیش بینی شده در کلیه شرکتهای مورد مطالعه رابطه معنی داری وجود ندارد.
واژه های‌کلیدی: کیفیت سود، انحراف سود واقعی و پیش بینی شده، بورس اوراق بهادار تهران
مقدمه :
مسائل مالی همیشه برای افراد، شرکتها و دولتها با اهمیت بوده است. هر یک از گروهها به نوعی با این مسائل درگیر بوده و بدنبال حداکثر کردن ثروت خود هستند به همین جهت باید تصمیمات مناسبی اتخاذ نمایند. یکی از این تصمیمات، تصمیم گیری در مورد سرمایه‌گذاری می باشد. راههای مختلفی برای سرمایه گذاری وجود دارد. سرمایه گذاری در سهام سایر شرکتها یکی از انواع سرمایه گذاریها است. سود هر سهم یکی از شاخصهای مهمی است که بر مبنای این شاخص، سهامداران فعلی تصمیم گیری می کنند که سهام خود را بفروشند یا نگهدارند. سهامداران بالقوه نیز تصمیم می گیرند که سهام واحد انتفاعی را خریداری یا سرمایه خود را در جای دیگر سرمایه گذاری نمایند. بنابراین، انتظارات مربوط به توزیع آتی منافع میان صاحبان سهام نقش با اهمیتی در تصمیمات سرمایه گذاری ایفا می نماید. [5]آگاهی استفاده کنندگان از قابل اتکا بودن سود هم می تواند آنها را در اتخاذ تصمیمات بهتر، یاری دهد [12]. با توجه به مطالب فوق می توان اینطور مسئله را بیان کرد که سود حسابداری مبنایی برای تعیین قیمت سهام و تصمیم گیری سهامداران برای خرید و فروش سهام می باشد. به این دلیل که سودهای واقعی متعلق به گذشته است و چندان بموقع نیست، سهامداران و سرمایه گذاران برای خرید و فروش سهام از سود پیش بینی شده استفاده می نمایند (در ایران شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ملزم به ارائه پیش بینی سود هر سهم به بازار هستند [4] حال اگر سود پیش بینی شده از دقت قابل قبولی برخوردار نباشد یعنی بین سود واقعی و سود پیش بینی شده تفاوت غیر منتظره وجود داشته باشد قیمت سهام با ارزش ذاتی آن تفاوت خواهد داشت و معاملات تا هنگام اعلام سود واقعی بهینه نخواهد بود و انتظاراتی که سهامداران و سرمایه گذاران از سرمایه گذاری خود دارند را برآورده نخواهد کرد. هرچه قدر مطلق سود غیرمنتظره بیشتر باشد نوسان قیمت سهام شدیدتر خواهد بود و هر چه نوسان قیمت سهام بیشتر باشد نگرانی سهام داران بیشتر شده و امنیت سرمایه گذاری در بورس کاهش می‌یابد [1]گوتو اظهار کرد چنانچه سودها کمتر از مبلغ پیش بینی شده شود، شرکت احتمالاً کاهش در قیمت سهام را تجربه خواهد کرد [20] . از این رو مسئله کیفیت گزارشگری مالی، به ویژه کیفیت سود برای استفاده کنندگان از صورتهای مالی مطرح می شود. ارزیابی کیفیت سود به استفاده کنندگان از صورتهای مالی در امر قضاوت درباره قطعیت سود جاری و پیش بینی سودهای آتی کمک میکند[1]. هدف این تحقیق پاسخ دادن به این سئوالات است که آیا بین کیفیت سود با انحراف سود واقعی و پیش بینی شده رابطه معنی داری وجود دارد؟ آیا سرمایه گذاران در واکنش به انحراف سود، به کیفیت سود توجه می کنند؟
پیشینه تحقیق:
در مورد موضوع این تحقیق، تحقیقات مشابهی صورت گرفته که در این قسمت بطور خلاصه به برخی از آن ها اشاره می شود:
بامبر در تحقیقی به بررسی رابطه بین سود غیرمنتظره ، اندازه شرکت و حجم معاملات سهام پرداخت و به این نتیجه رسید که بین قدر مطلق سود غیرمنتظره و اندازه شرکت رابطه معکوسی وجود دارد، یعنی به موازات گسترش اندازه شرکت، قدر مطلق سود غیرمنتظره کاهش می یابد همچنین وی نتیجه گیری نمود که بین قدر مطلق سود غیر منتظره و حجم معاملات سهام رابطه مستقیم وجود دارد، بدین معنی که هر چه قدر مطلق سود غیر منتظره بیشتر باشد حجم معاملات سهام بیشتر خواهد بود و بالعکس [10].
فرانسیس و همکاران(2004) در پژوهشی هفت ویژگی سود را برای نشان دادن جنبه های متفاوت کیفیت اطلاعات مد نظرقرار دادند که عبارتند از کیفیت اقلام تعهدی، پایداری سود، قابلیت پیش بینی، یکنواختی سود، مربوط بودن سود به ارزش سهام ، به موقع بودن و محافظه کاری. آنها چهار ویژگی اول را با استفاده از اطلاعات حسابداری و سه ویژگی بعدی را هم با استفاده از اطلاعات حسابداری و اطلاعات بازار ارزیابی نمودند و دریافتند ویژگیهایی که بر اساس اطلاعات حسابداری مورد ارزیابی قرار گرفته اند سازگاری بیشتری با فرضیه هایی دارند که درباره کیفیت اطلاعات می باشد. [27].
بهن (2008) در تحقیقی به این نتیجه رسید که شرکت هایی که توسط حسابرسان با کیفیت تر حسابرسی می شوند ، در پیش بینی های سود صحیح تر عمل کرده اند و در مقابل شرکت هایی که توسط حسابرسانی به غیر از حسابرسان 5 موسسه حسابرسی بزرگ، حسابرسی می شوند انحراف پیش بینی بیشتری دارند [21].
گیولی و همکاران(2008) به مقایسه کیفیت سودهای گزارش شده توسط سه نوع شرکت پرداختند: 1) شرکتهای سهامی خاصی که هیچ گونه اوراق قرضه ای به صورت عمومی منتشر نکرده باشند، 2) شرکتهای سهامی خاصی که اوراق قرضه خود را بصورت عمومی منتشر کرده باشند،3) شرکتهای سهامی عامی که اوراق قرضه خود را بصورت عمومی منتشر کرده باشند. رفتار فرصت طلبانه مدیران در گروههای فوق بصورت مقایسه ای مورد ارزیابی قرار گرفت و به این نتیجه رسیدند که مدیران شرکتهای سهامی عام انگیزه های بیشتری برای مدیریت سود دارند که این امر قابلیت اتکا و سودمندی گزارشگری مالی را کاهش می دهد. [26].
ثقفی و کردستانی(1383) در تحقیقی به این نتیجه رسیدند که سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار تهران هنگام واکنش به تغیرات سود نقدی و سود غیرمنتظره، کیفیت سود شرکتها را در نظر نمی گیرند [2]
مشایخ و اسماعیلی(1385) رابطه بین کیفیت سود و برخی از جنبه های اصول راهبردی شامل درصد مالکیت اعضای هیأت مدیره و تعداد مدیران غیر موظف را در 135 شرکت طی دوره زمانی 1383-1381 بررسی نمودند. رویکرد انتخابی برای آزمون فرضیات، با استفاده از داده های تلفیقی است. روش رگرسیون حداقل مربعات ادغام شده در این تحقیق استفاده شد. کیفیت سود از جنبه تداوم سودآوری سنجیده شد، از این رو کیفیت سود بالاتر به معنای بالا بودن تداوم سودآوری است. از طرفی اقلام تعهدی کمتر منجر به تداوم سودآوری بالاتر و در نتیجه کیفیت سود بیشتر می شود. کیفیت سود با استفاده از معیار اقلام تعهدی به تفکیک صنایع مورد آزمون قرار گرفت. نتایج نشان داد که در سطح اطمینان 95 درصد، بین کیفیت سود و درصد مالکیت اعضای هیأت مدیره و تعداد اعضای غیر موظف هیأت مدیره رابطه ای وجود ندارد. اما رابطه غیر خطی بین اقلام تعهدی و درصد مالکیت اعضای هیأت مدیره مشاهده گردید. به طور کلی آزمون فرضیات تحقیق نشان داد تعداد مدیران غیر موظف و درصد مالکیت اعضای هیأت مدیره که از سازوکارهای اصو ل راهبری شرکت محسوب می شوند، در ارتقای کیفیت سود شرکتهای پذیرفته شده در بورس نقش با اهمیتی ندارند.[7]
رهنمای رودپشتی (1386) در تحقیقی نقش کیفیت سود در پیش بینی سودهای آتی را مورد بررسی قرار داد. در این تحقیق نقش اقلام و نسبت جریان نقد عملیاتی به سود عملیاتی به عنوان شاخص کیفیت سود بررسی شد و نتایج نشان داد که بین اقلام تعهدی و سودهای آتی رابطه ای معکوس و بین کیفیت سود و سودهای آتی رابطه ای مستقیم دارد.[3]
هشی و همکاران (1388) در تحقیقی تحت عنوان تأثیر بخش 340 استانداردهای حسابرسی بر کیفیت پیش بینی سود پرداختند و به این نتیجه رسیدند که اجرای بخش 340 استانداردهای حسابرسی باعث خطای پیش بینی و باعث تغییر در قیمت سهام نمی شود [8].
علوی طبری و همکاران(1388) در تحقیقی به بررسی رابطه بین کیفیت سود و سود تقسیمی شرکتها پرداختند. برای اندازه گیری کیفیت سود، چهار معیار اقلام تعهدی مطرح شده در مدل دیچو و دایچو، وجود اقلام استثنایی، تجدید ارائه صورت سود و زیان و همبستگی پیرسون بین درآمد عملیاتی جاری و آتی به عنوان متغیرهای مستقل و سود تقسیمی، نسبت سود تقسیمی به ارزش بازار هر سهم در تاریخ مجمع و تغییرات سود تقسیمی به عنوان متغیرهای وابسته انتخاب و سه فرضیه به شرح زیر طراحی نمودند. نمونه آماری تحقیق شامل 85 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره پنج ساله 1385-1381 بوده است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها نشان داد با معیار تجدید ارائه صورت سود و زیان، شرکتهایی که کیفیت سود بالاتر دارند سود تقسیمی را در زمان مقرر پرداخت نمی کنند. با معیار وجود اقلام استثنایی، شرکتهایی که کیفیت سود بالاتر دارند سود تقسیمی بیشتری پرداخت می‌کنند.[6]
کیفیت سود
کیفیت سود مفهومی چند بعدی است و تعریفی که همگان نسبت به آن اجماع و اتفاق نظر داشته باشند، در خصوص کیفیت سود وجود ندارد. دچوردچی و دیچو [13] کیفیت اقلام تعهدی را ملاکی برای پایداری سود معرفی و بر این اساس معتقدند شرکتهایی که کیفیت اقلام تعهدی آنها بالاتر است از سود پایدارتری برخوردارند که به اصطلاح به آن سود با کیفیت گفته می شود. بالسم و دیگران [16] سودی را با کیفیت معرفی می کنند که کیفیت اقلام تعهدی و ضریب واکنش آن بالا باشد. بال و شیواکمار [19] اظهار داشتند که سود با کیفیت، سودی است که زیانها به موقع شناسایی و در آن ، منعکس شود. دیفوند و دیگران [17] معتقدند که سود با کیفیت بالا به مفهوم آن است که سود بتواند رویدادهای اقتصادی شرکت را بیان کند. ریچاردسون[14] و ویلیامز[23] خاطر نشان کردند که سود با کیفیت بالا ، سودی است که پایدار است. میخائیل و دیگران[18] پیش بینی پذیری سود را ملاکی برای تعریفشان قرار دادند و چنین بیان می کنند، سودی با کیفیت است که نوسان آن کمتر و توان پیش بینی آن بیشتر باشد. هرمنز [11] کیفیت سود را به ثبات سودآوری مربوطه دانسته و از نظر وی ثبات به معنی توانائی واحد تجاری به حفظ سودآوری فعلی در بلند مدت است. میزان تحقق سود نقدی، معیار دیگری برای اندازه گیری کیفیت سود است. بر اساس این معیار قرابت به وجه نقد به معنای سود با کیفیت بالاتر می باشد و در ساده ترین شکل خود این ارتباط به عنوان نسبت جریان های نقدی حاصل از فعالیتهای عملیاتی به سود عملیاتی بیان می‌شود. این معیار توسط محققانی چون پنمن و ژانگ [15]، هاریس [25] ، روسین [22] و ریچاردسون [14] مورد تأکید قرار گرفته است.
از دیدگاه سرمایه گذاران، سود با کیفیت پایین ناخوشایند است زیرا بیانگر تخصیص غیر بهینه منابع است[1]. همچنین سود با کیفیت بالا از توسعه بازار سرمایه، به ویژه در کشورهای در حال توسعه حمایت می کند. زمانی که عموم مردم به فرایند گزارشگری مالی یا به اطلاعات مالی منتشر شده اطمینان نداشته باشند، از سرمایه گذاری منصرف می شوند و این امر به نوبه خود از گسترش بازار سرمایه جلوگیری می کند [1].
مفهوم انحراف سود واقعی و سود پیش بینی شده:
بال و براون با توجه به تحقیقات خویش پیشنهاد نموده اند که انحراف سود واقعی و سود پیش بینی شده به دو روش محاسبه شود [9].اولین روش استفاده از تغییر در سودآوری بود. چنانچه سودها جایگزین مناسبی برای جریانهای نقدی باشند ، این مسأله بر وجود ارتباط بین نرخ بازده داخلی غیرعادی و تغییرات در جریان نقدی صحه می گذارد. دومین روش عبارتست از تغییر در سود پس از کنار گذاشتن اثر تغییر در شاخص بازار سود. تغییر در سودآوری بازار در دوره زمانی (t) با فرمول زیر بدست می آید:
که در آن (Mt) شاخص بازار سود برای دوره زمانی (t) است.
بامبر انحراف سود واقعی و سود پیش بینی شده را از طریق فرمول زیر محاسبه نمود:
UE = انحراف سود واقعی و سود پیش بینی شده
EPS = سود هر سهم
PEPS = سود پیش بینی شده هر سهم
این دیدگاه در تحقیق حاضر مورد استفاده قرار گرفته است[10].
فرضیه تحقیق :
فرضیه تحقیق با توجه به هدف تحقیق بصورت زیر بیان شده است:
فرضیه : بین کیفیت سود و انحراف سود واقعی و سود پیش بینی شده رابطه معنی داری وجود دارد.
روش تحقیق :
در تحقیق حاضر از روش همبستگی از نوع تحلیل رگرسیون خطی برای آزمون فرضیه ها استفاده شده است. تحلیل رگرسیون روشی برای مطالعه سهم یک یا چند متغیر مستقل ((XI در پیش بینی متغیر وابسته (Y) است. آزمون معنی دار بودن یک الگوی آماری است که براساس آن با احتمال خطای معینی از دو فرضیه H0 و H1 یکی انتخاب می شود. این احتمال خطا که شاخص آن سطح معنی داری است بیانگر احتمالی است که بر اساس آن فرض مقابل یعنی H1 انتخاب و وجود یک همبستگی پذیرفته می شود. در این تحقیق از آزمون معنی داری در سطح معنی داری و برای آزمون ضریب مدل رگرسیون از روش آنالیز واریانس (ANOVA) استفاده شده است. ایده اساسی آنالیز واریانس مبتنی است بر نمایش میزان کل پراکندگی یک مجموعه آماری به صورت جمع چند عبارت که بتواند هریک را به منشأ یا علت خاص وجود پراکندگی نسبت دهد. شاخصی که برای نمایش کل پراکندگی مورد استفاده قرار می گیرد کل مجموع مجذورات است. روش حداقل مربعات بهترین خط را از میان تمام خطوطی که در میان داده ها قابل ترسیم هستند انتخاب میکند. معمول ترین شاخص مورد استفاده برای نیکویی برازش خط رگرسیون ضریب تعیین (R2) است. R2 نسبت یا درصدی از تغییرات متغیر وابسته را به وسیله رگرسیون توضیح داده و اندازه می گیرد و از این رو شاخص قدرت توضیح دهندگی رگرسیون است.
روش جمع آوری اطلاعات :
در این تحقیق با مراجعه به منابع کتابخانه ای شامل کتب ، مجلات هفتگی و ماهنامه، فصلنامه ها، انتشارات مراکز تحقیقاتی و پژوهشی، سازمان ها و نهادهای آموزشی و اجرایی، پایان نامه های تحصیلی و رساله های تحقیقی مرتبط، جستجو در پایگاه های الکترونیکی اطلاعات از قبیل اینترنت و مراجعه به سازمان بورس اوراق بهادار تهران مباحث نظری، اطلاعات آماری مورد نیاز شرکت ها استخراج و برای نتیجه گیری، مورد مطالعه، بررسی و تجزیه و تحلیل و به کمک نرم افزار آماری SPSS مورد آزمون قرار گرفت.
جامعه و نمونه آماری :
جامعه آماری این تحقیق، در برگیرنده کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشند. نمونه آماری شامل شرکتهایی است که مجموعه شرایط زیر را داشته باشند :
1- تا سال 1383 در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شده باشند.
2- دوره مالی آنها منتهی به پایان اسفند ماه باشد.
3- طی سالهای مالی مذکور زیان ده نباشند و EPS بودجه ای خود را به بورس ارائه کرده باشند.
4- طی سالهای مالی یاد شده تغییر فعالیت نداده باشند.
5- جزو بانک ها و مؤسسات مالی (شرکت های سرمایه گذاری ، واسطه گری مالی، شرکت های هلدینگ، بانک ها و لیزینگ ) نباشند. زیرا دارای ماهیت فعالیت کاملاً متفاوت و ترکیب خاص درآمد و هزینه می باشند و برای مقاصد تحقیق مناسب نمی‌باشند.
با توجه به مجموعه شرایط یاد شده، تعداد 48 شرکت در دوره زمانی87-1384 به عنوان نمونه انتخاب شدند.
یافته های پژوهش :
برای آزمون فرضیه تحقیق داده های مربوط به کیفیت سود و انحراف سود واقعی و سود پیش بینی شده برای دوره زمانی مورد آزمون (87-84) بطور مقطعی برای هر سال و به صورت ترکیبی در نظر گرفته شد و مورد آزمون قرار گرفت.
فرضیه: بین کیفیت سود و انحراف سود واقعی و سود پیش بینی شده رابطه معنی داری وجود دارد.
H0 : بین کیفیت سود و انحراف سود واقعی و سود پیش بینی شده رابطه معنی داری وجود ندارد.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 10 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلود مقاله بررسی رابطه بین کیفیت سود با انحراف سود واقعی و سود پیش بینی شده در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ایران
و این دقیقا همان دلیلی است که من امروز اینجا با شما هستم تا با کمک تجربه ی موفق پنج ساله خود به شما کمک کنم هر چه سریع تر در اینترنت به درآمد دلخواه خود برسید.
