بررسی روشهای تامین مالی بر ارزش شرکت های
پذیرفته شده در بورس و اوراق بهادار
چکیده
افزایش ثروت سهامداران هدف نهایی موسسات غیر انتفاعی است بدست آوردن سود بیشتر ودر نتیجه افزایش ثروت سهامداران از طریق انتخاب روش تامین مالی بهینه یکی از مواردی است که شرکتها به عنوان یک راهکار برای دستیابی به اهداف خود مد نظر قرار می دهند گروهی از متخصصین عقیده دارند که اخذ تصمیمات مدبرانه مدیریت می تواند باعث افزایش ارزش شرکت شود نه ساختار سرمایه ، اخذ تصمیمهای آگاهانه می تواند باعث سود بیشتر ودر نتیجه افزایش ثروت سهامداران می شود .هدف اصلی این تحقیق استفاده از روشهای تامین مالی از طریق افزایش سرمایه (سود سهمی و مطالبات آورده نقدی ) و وام ( وام بلند مدت ووام کوتاه مدت ) بر بازده واقعی سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد . بدین منظور از نسبت های بدهی های کوتاه مدت به کل دارائیها ، بدهی بلند مدت به کل دارائیها ،درصد افزایش سرمایه و بازده واقعی شرکتها را برای یک دوره مالی بین سالهای 1382الی 1384 مورد بررسی قرار گرفته ونمونه آماری این تحقیق عبارتست از شرکتهای که فقط از افزایش سرمایه ویا وام استفاده نموده اند. و برای جمع آوری اطلاعات از روشهای کتابخانه ای (کتب و نشریات و مقالات حرفه ای و تخصصی ) و برای جمع آوری اطلاعات مالی برای آزمون فرضیه ها از صورتهای مالی حسابرسی شده بین سالهای 1382 الی 1384موجود درنرم افزار ره آوردو آزمونهای آماری مناسب شامل آزمون مقایسه میانگین دو جامعه ( توزیع t ) و ضریب همبستگی پیرسون و k-s و با کمک نرم افزار s p s s مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است به طورکلی یافته های تحقیق نشان می دهد که شرکتهایی که از افزایش سرمایه استفاده نموده اند ، بر بازده واقعی سهام شرکتها تاثیر مثبت ندارد ولی شرکتهایی که از وام استفاده نموده اند ،بر بازده واقعی سهام شرکتها تاثیر مثبت دارند .
مقدمه :
گسترش فزاینده وپیچیدگی فعالیت های اقتصادی و تحول سریع و روز افزون معاملات بازرگانی در دنیای امروز اعم از تجارت داخلی و یا بین المللی ونیاز شرکتهای تولیدی و بازرگانی برای حفظ ظرفیت با توسعه فعا لیتها و طرح ها،سرمایه گذاری در جهت حفظ یا افزایش قدرت رقابت ازعرصه های داخلی وجهانی نیاز این شرکتها را به منابع مالی را افزایش داده است وتوانائی شرکت در تعیین منابع مالی بالقوه برای تهیه سرمایه گذاریها و تهیه برنامه های مالی مناسب ، از عوامل اصلی رشد وپیشرفت شرکت به حساب می آید .از چنین شرایطی بهره گیری از تکنیک های مدیران مالی در اداره امور شرکتها بیشترازهرزمانی ضرورت دارد.
تهیه خط مشی صحیح مالی توان شرکت در نیل به هدفهای استراژیک را تقویت می کند.بدیهی است برای شرکتها موفقیت دراز مدت مستلزم تولید کالاهایی با کیفیت بالاتر،هزینه کمتر وفروش باقیمت مناسب است که امر تولید خود مستلزم تأمین منابع مالی با هزینه قابل قبول است. دراغلب کشورهای دنیا بازار سرمایه به عنوان یکی ازمهمترین ابزارهای رسیدن به رشد و توسعه اقتصادی در نظر گرفته می شود. ایران اگرچه کشوری با قابلیت های پیدا وپنهان بسیار است ولی اغلب شرکتهای ایران از کمبود سرمایه رنج می برند. علاوه براین ساختار بازار سرمایه کشور در رابطه با تجهیز و تخصیص منابع مالی ضعیف بوده وبه صورت مؤثر وکار آمد عمل نمی کند.با شکوفایی مجدد بورس اوراق بهادار تهران و گسترش بورس به سایر استانها و با استقبال عمومی از اوراق بهادار موضوع چگونگی تصمیم گیری سرمایه گذاران با توجه به میزان آگاهی عمومی نسبت به روشهای تأمین مالی و فرایند های تصمیم گیری مالی به موضوعی در خور اهمیت تبدیل شده است . عوامل متعددی باعث افزایش میزان سرمایه مورد نیاز شرکتها می باشند یکی از مهمترین عوامل اجرای پروژه ها و طرح های توسعه می باشد در صحنه رقابت شرکتهایی موفق اند که علاوه بر تداوم فعالیت و حفظ سرمایه خود از بازار ، در راستای رشد و پیشرفت نیز گام بردارند .
عامل مهم افزایش سطح عمومی قیمتها یا به عبارت دیگر تورم است که باعث شده سرمایه مورد نیاز برای انجام فعالیتهای در حال حاضر چندین برابر سرمایه مورد نیاز در سالهای قبل باشد . از این رو مدیریت شرکت همواره با مشکل تأمین مالی روبرو است . تصمیمات تأمین مالی شرکت باعث خواهد شد ساختار مالی آن تغییر کند که بر بازده ریسک سهام شرکت در بازار اثر خواهد گذاشت . بطور قطع سرمایه گذاران در هنگام ارزیابی شرکت این مطلب را مدنظر قرار خواهند داد در نتیجه منابع سهام داران شرکت تحت تاثیر قرار خواهند گرفت . به این دلیل مدیریت در تصمیم گیری درباره تأمین مالی کوتاه مدت و تامین مالی بلند مدت باید با دقت آثار و نتایج هر کدام از روشهای تأمین مالی را در نظر بگیرد و از ابزارهای مالی شناخت دقیقی پیدا کند تا بتواند ابزار های مناسبی را در بازارهای مالی بکار گیرد و اقتصادی ترین شیوه تأمین مالی را که ریسک و بازده آن متناسب باشد را برگزیند.
بیان مسئله
با توجه با اینکه یکی از وظایف عمده و مهم شرکتها تصمیمات مالی است شرکتها در تامین منابع مالی مورد نیاز خود حق انتخاب دارند که یا با پذیرش شرکای جدید و واگذاری قسمتی از مالکیت واحد تجاری و یا با استقراض اقدام به تامین مالی نمایند . و شرکتها در صدد هستند با اتخاذ تصمیمات مناسب و مقتضی در این رابطه با مناسب ترین ترکیب تامین مالی یا ” ساختار مالی ” دست یابند . چراکه در حال حاضر دستیابی به ساختار مالی بهینه به جهت اثر عمده آن بر روی ارزش شرکت و سایر جنبه ها از اهمیت خاصی برخوردار است .
ساختار مالی یک شرکت به مجموعه مبالغی که از طریق استقراض ، سهام ممتاز ، سهام عادی و سود تقسیم نشده تامین شده است ، اشاره دارد مبالغی که از منابع مذکور تامین می گردد در جهت حفظ ظرفیت موجود و یا ظرفیت سازی جدید بکار گرفته می شود با توجه به اینکه منابع تامین مالی دارای هزینه و ریسک متفاوتی است لذا بکارگیری بهینه منابع سرمایه بسیار حائز اهمیت است ، تا از طریق انتخاب بهترین ساختار مالی با حداقل هزینه ، ارزش فعلی شرکت حداکثر گردد.
افزایش ثروت سهامداران هدف نهایی موسسات انتفاعی است بدست آوردن سود بیشتر از طریق تغییر ترکیب ساختار سرمایه ، بخصوص استفاده از استقراض برای دوره های زمانی بلند مدت ، از جمله مواردی است که شرکتها بعنوان یک شیوه جهت دست یافتن به اهداف خود مدنظر قرار می دهند . گر وهی از متخصصین مالی مانند بریلی و مایرز معتقدند که ارزش شرکت بستگی به عملکرد مدیریت دارد نه ساختار سرمایه . با اتخاذ تصمیمات مدبرانه در زمینه سرمایه گذاری می توان به پولهای زیادی دست یافت نه با تصمیمات مدبرانه ای که در زمینه تامین مالی گرفته می شود .و گروهی از صاحب
نظران علوم مالی مانند دونالد فارار و لی سیلیون و جرالد وارنر معتقدند صرفه جویی مالیاتی ناشی از استقراض باعث افزایش ارزش شرکت و یا به عبارتی افزایش ثروت سهام داران می گردد . جان همپتون نیز در این مورد می گوید شرکتها در برنامه ریزی سود به کسب سود خالص بیشتر از محل اهرم ناشی از استقراض توجه می نمایند . در مقابل توجه به صرفه جویی های مالیاتی ناشی از بهره بدهی های گروه بیشتری از استادان مالی را متقاعد کرده است که استفاده از بدهی های بلند مدت در تامین مالی شرکتها یکی از راههای قتبل توجه برای افزایش ارزش شرکت و در نتیجه افزایش ثروت سهامداران است . اینها معتقدند برای هر شرکت یک ساختار مطلوب سرمایه وجود دارد که در آن حالت ، ارزش شرکت حداکثر خواهد شد .
تحقیقاتی که تا کنون در این زمینه انجام گرفته مؤید این مسئله است که بطور متوسط شرکتها وقتی اقدام به انتشار سهام می کنند ، قیمت سهام کاهش می یابد و ادامه روند افزایش سرمایه بدون کسب بازده مناسب و با هزینه سرمایه بالا بورس اوراق بهادار را با مخاطره مواجه خواهد ساخت .
از نظر مدیریت مالی ، تعیین رابطه بین هزینه سرمایه ، و ساختار سرمایه و ارزش کل شرکت بسیار اهمیت دارد زیرا می توان با استفاده از ساختار سرمایه بر ارزش کل شرکت تاثیر گذاشت لذا ما در این تحقیق در صدد آن هستیم که آیا منابع تامین مالی بر روی ارزش شرکت تاثیر دارد یا خیر ؟ و اینکه آیا در بورس اوراق بهادار تهران ارزش شرکت تحت تاثیر شیوه های تامین مالی قرار میگیرد ؟
بررسی روشهای تامین مالی بر ارزش شرکت های پذیرفته شده در بورس و اوراق بهادار
