ﺗﺎرﯾﺦ رواﺑﻂ ﺧﺎرﺟﯽ اﯾﺮان
ﺑﺨﺶ اول
در ، 1453 ﺳﺎ ل ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﺪ دوم ﭘﺎدﺷﺎه ﻋﺜﻤﺎﻧﯽ ﺑﺎ ﻓﺘﺢ ﻗﺴﻄﻨﻄﻨﯿﻪ ﺑﻪ ﻋﻤﺮ ﻫﺰار ﺳﺎﻟﻪی اﻣﭙﺮاﻃﻮری روم ﺷـﺮﻗﯽ ﭘﺎﯾـﺎن داد و ﻟﻘﺐ ﻓﺎﺗﺢ را در اﺧﺘﯿﺎر ﮔﺮﻓﺖ.ﺑﺎ اﯾﻦ اﺗﻔﺎق دوران ﻗﺮون وﺳﻄﯽ ﺑـﻪ ﭘﺎﯾـﺎن رﺳـﯿﺪ و ﻋﺼـﺮﺟﺪﯾـﺪ آﻏـﺎز ﺷـﺪ. وی اﺑﺘـﺪا ﺟﻨﮕﻬﺎﯾﯽ در درﯾﺎی اژه ﻃﺮاﺑﻮزان ، آﻧﺎﺗﻮﯽ ﻗ ﺷﺮﯽ و آﺳﯿﺎی ﺻﻐﯿﺮ داﺷﺖ و ﻪ ﻫﻤ را ﺑﻪ ﺗﺼﺮف ﺧﻮ د درآور د. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در اروﭘـﺎ ﻫﻢ ﻓﺘﻮﺣﺎ ﺗﯽ را ﺗﺎ ﻣﻨﻄﻘﻪ ی آﻟﺒﺎﻧﯽ و ﺳﻮاﺣ ﻞ آﺗﻼﻧﺘﯿﮏ راداﺷ ﺖ .وی اﯾﻦ ﭘﯿ ز ﺮوی ﻫﺎ را ﭘ ﯿـ ز ﺮوی اﺳـﻼم ﺑـﺮ ﻣﺴـﯿﺤﯿﺖ ﻣـﯽ داﻧﺴﺖ و د درﺻﺪ ﺗﺴﺨﯿﺮ ﮐﻠﯿﻪ ﺎ ﮐﺸﻮرﻫی اﺳ ﻼﻣﯽ ﺧﺎورﻣﯿﺎﻧﻪ از ﻪ ﺟﻤﻠ اﯾﺮان د ﺑﻮ و ﺲ ﻫﺮﮐ در ﺑﻞ ﻣﻘﺎ ﺘ ﻣﻘﺎوﻣﯽ از ﺧـﻮد ﻧﺸـﺎن ﻣﯽ د دا ﺑﯽ دﯾﻦ ده ﺑﻮ و رﯾ ﻦ ﺨﺘ ﺶ ﺧﻮﻧ را ز ﻣﺠﺎ ﻣﯽ داﻧﺴﺖ .
ﺑﺎ اﺳﺘﯿﻼی ﺗﺮﮐﺎنﺑﺮ ﻗﺴﻄﻨﻄﯿﻪ ه را ارﺗﺒﺎط و ﺗﺠﺎرت وﭘﺎ ار ﺑﺎ ﻣﺸﺮ ق زﻣﯿﻦ ﻗﻄﻊ ﮔﺮدﯾﺪ.اﻣﺎ ﺎ اروﭘﯾﯿﺎن ﮐﻪ ﺑﻪ ﮐﺎﻻﻫﺎی آﺳـﯿﺎﯾﯽ ﻧﯿﺎز داﺷﺘﻨﺪ درﺻﺪد ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﺎ ه را دﯾﮕﺮی را ا ﺑﺮی رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﻫﻨـﺪ و ،اﯾﺮان ﭼـﯿﻦ ﭘ ﯿـﺪا ﮐﻨﻨـﺪ.ن درآ زﻣـﺎن اﺳـﭙﺎﻧﯿﺎ و ﭘﺮﺗﻐـﺎل ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ دول اﺳﺘﻌﻤﺎری ب ﻣﺤﺴﻮ ﻣﯽ ﺪ ﺷﺪﻧ ﮐﻪ ﭘﯿ ﺘﻪ ﻮﺳ در ﭘﯽ ف ﺗﺼﺮ و ﻒ ﮐﺸ ﻣ ﺳﺮز ﯿﻦ ﻫﺎی دﯾﮕﺮ ﺪ ﺑﻮدﻧ.ﺑﺮای ﺟﻠـﻮﮔﯿﺮی اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ از ﮔ در ﯿﺮی ﺑﯿﻦ اﯾﻦ دو پ دوﻟﺖ،ﭘﺎ ﺪر ، اﻟﮑﺴﺎﻧ ﺷﺸﻢ ه ﮐﺮ زﻣﯿﻦ را ﺴ ﺗﻘﯿﻢ ﮐﺮ د ﮐﻪ ﺑﺨﺶ ﺷﺮ ﻗﯽ ﺑﻪ ﭘﺮﺗﻐﺎ ل رﺳﯿﺪ. ﭘﺲ ، از اﯾﻦ ﻓﺮﻣﺎن ﻧﯿﺮوی درﯾﺎﯾﯽ ل ﭘﺮﺗﻐﺎ ﺑﺮای ﻪ ﺗﻮﺳﻌ ی ت ﻣﺘﺼﺮﻓﺎ د ﺧﻮ ه ﻫﻤﺮا ﺑﺎ در ﯾـﺎ ﺳـﺎﻻر واﺳـﮑﻮدوﮔﺎﻣﺎ، ﺑـﻪ ﺳـﻮاﺣﻞ ﻫﻨـﺪ رﺳﯿﺪ.ﭘﺲ ، از اﺳﺘﻘﺮار ﻧﺎوﮔﺎ ﻧﯽ رواﻧ ﻪ ی ﺧﻠﯿﺞ ﻓﺎرس ﺷﺪ و اﺑﺘﺪا ﻣﺴﻘ ﻂ و ﺎ ﺷﻬﺮﻫی ﺳﺎﺣﻠﯽ ﻋﻤﺎن را ﺗﺼـﺮف ﮐـﺮده و ﺳـﭙﺲ ﺟﺰﯾﺮه ی ﻫﺮﻣ ﺰ و ﺑﻨﺪرﮔﻤﺒﺮون را در اﺧﺘﯿﺎر ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ.
از ﻃﺮف ﺷﻤﺎل پﻫﻢﻃﻮ اﯾﻒ از ﺑﮏ و ﺗﺮﮐﻤﻦ ﺧﺮاﺳﺎن را ﻣﻮرد ﺗﻬﺎﺟﻢ ﻗﺮار ﻣﯽ دادﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻫﯿﭻ ﻣﻘﺎوﻣﺘﯽ از ﻃﺮف دوﻟـﺖ ا ﯾـﺮا ن ﻣﻮاﺟﻪ ﻧﻤﯽ ﺷﺪﻧﺪ.ﺑﻪ اﯾﻦﺗﺮ ﺗﯿﺐ در ز آﻏﺎ ﻗﺮن د ﺷﺎﻧﺰ ﻫﻢ ل اﺳﺘﻘﻼ اﯾﺮا ن از ﺳﻪ ﺟﻬﺖ در ﻣﻌﺮض ﻧﺎﺑﻮد ی ﺑﻮد. ﻏﻠﺖ اﯾﻦ اﻣـﺮ ﻫـﻢ ﻫﺮج و ج ﻣﺮ ﺷﺪﯾﺪ ﻠ داﺧﯽ و دﺷﻤﻨﯽ ﺣﮑﺎم و ﺧﻮاﻧﯿﻦ در داﺧﻞ ﺑﻮد.
ﺷﺎه اﺳﻤﺎﻋﯿﻞ و ﺑﻨﯿﺎد ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺧﺎرﺟﯽ ﺻﻔﻮﯾﻪ
در اﯾﻦ اﯾﺎم ﺷﺎ ه اﺳﻤﺎ ﻋﯿﻞ ﺻﻔﻮی ﻗﺪ ﺑﺮاﻓﺮاﺷﺖ و ﭘﺲ از ﺟﻨﮓﻫﺎی ﻣﺘﻌﺪد ﺗﻮاﻧﺴت وﺣﺪﺖ اﯾﺮان را ﭘﺲ از ﻫﺸﺖ ﻗﺮن وﻧﯿﻢ اﺣﯿﺎ ﮐﻨﺪ.وی از ﻧﻮادﮔﺎن ﺷﯿﺦ ﺻﻔﯽ اﻟﺪﯾﻦ اردﺑﯿﻠﯽ و ن اوزو ﺣﺴ ﻦ ق آ ﻗﻮﯾ ﻮ ﻮﻧﻠ د ﺑﻮ.ش ﭘﺪر ﺷـﯿﺦ ﺣ ﯿـﺪر ﺑـﻪ دﺳـﺘﻮر ﺳـﻠﻄﺎن ﯾ ب ﻌﻘﻮ ق آ ﻗﻮﯾ ﻮ ﻮﻧﻠ ﻪ ﮐﺸﺘ ﺷﺪ و او ه ﻫﻤﺮا ﺑﺎ ه ﺧﺎﻧﻮاد اش ﺑﻪ ﻓﺎرس ﺗﺒﻌﯿﺪ ﺷﺪ.
در ﻧﺘﯿﺠﻪ ی ﻫﺮج و ﻣﺮﺟﯽ ﮐﻪ ﭘﺲاز ﻣﺮگ ﺳﻠﻄﺎن ﯾﻌﻘﻮب ، اﯾﺠﺎدﺷﺪ ﻗﻠﻤﺮ و آﻧﻬﺎ ﺑﯿﻦ اﻟﻮﻧـﺪ ﺑیگ و ﺳـﻠﻄﺎن ﻣـﺮاد ﺗﻘﺴـﯿﻢ ﺷﺪ.
در اﯾﻦ زﻣﺎن اﺳﻤﺎ ﻋﯿﻞ و ﺑﺮادرش ﻣﺨﻔﯿا ﻧﻪ ﺑﻪ ﮔﯿﻼن رﻓ ﺘﻨﺪو ﺑﺎ ﮐﻤﮏ ﺣﺎﮐﻢ ﮔﯿﻼن ﮐـﻪ ﺑـﻪ ﺗﺸـﯿﻊ ﮔـﺮاﯾﺶ داﺷـﺖ، ﺑـﻪ ﺗﺪرﯾﺞ ه ﻋﺪ ای از ﺷﯿﻌﯿﺎن را د دورﺧﻮ ﻊ ﺟﻤ ﺪ ﮐﺮدﻧ.در ل ، 905 ﺳﺎ ق ه ﻫﻤﺮا ﺑﺎ ه ﻋﺪ ای از ﭘﯿ ان ﺮو د ﺧﻮ ﻋـﺎزم زﯾ ﺎرﺗﮕـﺎه ﺟـﺪش ﺷﯿﺦ ﺻﻔﯽ ﺷﺪ.ﮐﻢ ﺣﺎ ﺑ اردﯿﻞ ﮐﻪ از ا اﻓﺰﯾﺶ ﺷﯿﻌﯿﺎن ﺑﯿ ک ﻤﻨﺎ د ﺑﻮ را آﻧﻬﺎ از ﺮ ﺷﻬ ﺑﯿ ن ﺮو ﮐـﺮد . اﺳـﻤﺎﻋﯿﻞ ﻫﻤـﺮاه ﺑـﺎ ﻣﺮ ﯾـ ﺶ ﺪاﻧ ﻣﺪﺗﯽ را در ﺮ ﺷﻬ ن ارﺟﻮا از ﻊ ﺗﻮاﺑ را آﺳﺘﺎ و ﺶ ﻃﺎﻟ ﺎﻣﺖ اﻗ د ﮐﺮ.در اﯾﻦ ن زﻣﺎ ﮐﻪ او ﺳﯿﺰده ﻪ ﺳﺎﻟ د ﺑﻮ ﺑﺎ ﻣﺴـﺎﻋﺪت ﻧـﻪ ﻗﺒﯿ ﻠـﻪ ی ﺗــﺮک ﺎر ، ﺗﺒــ ، اﺳــﺘﺎﺟﻠﻮ ﺷــﺎﻣﻠﻮ ﻪ ﺗﮑــ ﻮ، ﻟــ ﻮ، ، روﻣﻠــ ، وارﺳــﺎق،ذواﻟﻘﺪر ، اﻓﺸــﺎر ﻗﺎﺟــﺎر و ﻮﻓ ﺻــ ﯿﺎن ﺮه ﻗــ غ ﺑــﺎ در ن ﺗﺎﺑﺴــﺘﺎ ق (ﺗﺶ 906)،م1500 ﺳﺎل ار ش ﻗﺰﻟﺒﺎ را ﺳ ﺗﺎ ﯿﺲ و دﻋﻮی ل اﺳﺘﻘﻼ د ﮐﺮ.ﺑﺎ ﭘﺨﺶ ﺧﺒﺮ ﻗﯿم ﺎ ﻋ اﺳﻤﺎ ﯿﻞ ﻣﯿ ﺮ ﻣ ﯾ ن ،ﺮزا ﺪا ﺑﯿﺸﺘﺮی از ﺳﻮرﯾﻪ، دﯾﺎر ﺮ ﺑﮑ و س ﺳﻮا ﺑﻪ او ﭘﯿ ﺘﻨﺪ ﻮﺳ.او ﺑﺎ ر ﻋﺒﻮ از د ، رو ﮐﻮرا ﺑﺎ ﮏ ﮐﻤ ﺶ ارﺗ د ﺧﻮ خ ﻓﺮ ﯾ ر ﺴﺎ ه ﭘﺎدﺷﺎ ﺷﯿ ن ﺮوا را ﺑﻪ ﻗﺼـﺎص ﺧﻮن ش ﭘﺪر ﺑﻪ ﻞ ﻗﺘ ﻧ رﺳﺎﺪ .ﻋ اﺳﻤﺎ ﯿﻞ ﻣﯿﺮزا ﺲ ﺳﭙ ﺑﻪ ﺖ ﺳﻤ ﺎ آذرﺑﯾ ن ﺠﺎ رﻓﺖ.ت ﮐﻤﺮا ﺎ آذرﺑﯾ ن ﺠﺎ ﺎوﻣﺖ ﻣﻘ د ﮐﺮ ﺎ اﻣ ﺎ درﻧﻬﯾﺖ در ﻣﺤﻠﯽ ﺑﻪ م ﻧﺎ ر ﺷﺮو در اﻟ ، ﺣﻮﯽ ﻧﺨﺠﻮان ﺖ ﺷﮑﺴ ﺘ ﺳﺨﯽ د ﺧﻮر و ﺑﻪ ﻧ ﻋﺜﻤﺎﯽ ه ﭘﻨﺎﻫﻨﺪ ﺷﺪ.ﺲ ﭘ از اﯾﻦ ﭘﯿ ز ﻋ ، ﺮوی اﺳﻤﺎ ﯿﻞ ﻣ ﯿـﺮزا ﻓﺎﺗﺤﺎﻧﻪ د وار ﺗﺒﺮﯾﺰ ﺷﺪ و ﺑﺎ م ﻧﺎ ﻔﺮ اﺑﻮاﻟﻤﻈ ه ﺷﺎ ﻋ اﺳﻤﺎ ﯿﻞ ﺎد اﻟﻬ ی اﻟﻮاﻟﯽ در ل 907 ﺳﺎ ﺗﺎﺟﮕﺬار ی ﮐﺮد.
رواﺑﻂ ﺷﺎه اﺳﻤﺎ ﻋﯿﻞ ﺑﺎ ﺧﻮاﻧﯿﻦ ازﺑﮏ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﻗﯿﺎم ﺷﺎه اﺳﻤﺎﻋﯿﻞﺷ ، ﯿﮏ ن ﺧﺎ ﮐﻪ از ﻧﻮادﮔﺎن ﭼﻨﮕﯿﺰ ﺑﻮد ﺑﺎ ﺷﮑﺴـﺖ ﻇﻬﯿ ﺮاﻟـﺪﯾﻦ ﺑـﺎﺑﺮﺣـﺎﮐﻢ ، ﺳـﻤﺮﻗﻨﺪ ﺧـﻮد را ﭘﺎدﺷﺎه ﺗﺮﮐﺴﺘﺎن ﻧﺎﻣﯿﺪ و ﺑﺎﻓﺘﻮﺣﺎﺗﯽ ﮐﻪ در ﺷﺮ ق اﯾﺮان داﺷﺖ ﺑﺎ دوﻟﺖ ﺻﻔﻮ ی ﻫﻤﺴﺎ ﯾﻪ ﺷـﺪ .وی ﮐـﻪ ﺑـﺎ ﺷـﯿﻌﯿﺎن دﺷـﻤﻨﯽ ﺑﻪ ، داﺷﺖ ﺧﺎﻃﺮ ﮐﯿﻨﻪ ﺗﻮزی ﺑﺎ ﺷﺎه اﺳﻤﺎ ﻋﯿﻞ ه ﻫﻤﺮا ﺑﺎﺳﭙﺎ ﻫﯽ ﻋﻈﯿﻢ ﺑﻪ ﮐﺮﻣﺎن ﺣﻤﻠﻪ ﮐﺮ د.
ﺷـﺎه اﺳـﻤﺎﻋﯿﻞ ﺳـﻔﯿﺮی را ﺑـﺮای ﺗﺮک د ﻤﻨﯽ ﻣﺎ ا ن ، ﻓﺮﺳﺘﺎد ﺧﺎ ﮏ ازﺑ ب درﺟﻮا ﺑﺎ ت ﻋﺒﺎرا ﺗﻮﻫﯿﻦ آﻣﯿﺰ اﻋﻼم ﮐﺮد ﮐﻪﻗﺼ ﺗصرف اﯾﺮان را دارد. ﺷـﺎه اﺳـﻤﺎﻋﯿﻞ ﺑﺮای ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﻫﻤه ﺮا ﺑـﺎ ﺳـﭙﺎﻫﯽ رواﻧـﻪ ی ﺧﺮاﺳـﺎن ﺷـﺪ و در ﻣـﺮو ﺷـﺒﯿﮏ ﺧـﺎن را ﺑـﻪ ﻗﺘـﻞ رﺳـﺎﻧﺪ. ﺑـﺎ ﻣـﺮگ وی ﺳﺮاﺳـﺮ ، ﻫﺮات ، ﺧﺮاﺳﺎن ﻗﻨﺪﻫﺎر و و ﻣﺮ ﺗﺎ د رو ﺟﯿ ن ﺤﻮ ﺑﻪ ﺖ دﺳ ه ﺷﺎ اﯾ ن ﺮا د اﻓﺘﺎ و ﻣﺪﻫﺐ ﺷﯿﻌﻪ را در اﯾﻦ وﻻﯾﺎت رﺳ ﻤﯽ ﮐﺮد . اﻣﺎ اﯾـﻦ ﺗﺎﺧﺖ و ﺗﺎزﻫﺎ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻪ اداﻣ ﺖ داﺷ و در ﺣﻤﻠﻪ ی ﻣﺠﺪد اﻣﯿﺮان ازﺑﮏ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺣﻀﻮر در ﺟﻨﮓﺑﺎ، ﻋﺜﻤﺎﻧﯽ ﻫﺎ ﺧﺮاﺳﺎن را از دﺳﺖ داد.
نوع فایل:PDF
سایز:5.17 MB
تعدادصفحه:300
ﺗﺎرﯾﺦ رواﺑﻂ ﺧﺎرﺟﯽ اﯾﺮان