تاثیر هنر چوب در معماری
22 صفحه در قالب word
معماری با چوب
چوب، یکی از بهترین و سودمندترین مواد خام در طبیعت است که تاثیر بسزایی در پیشرفت ساخت و ساز داشته‌است.
چوب ابتدا ماده‌ای حیاتی برای ساخت ابزارهای اولیه، خانه و قایق برای حرکت در رودها بود. سپس، برای ساخت اکثر اشیاء و ابزارهای سودمندی که انسان قرنها برای پیشرفت زندگی خود به آنها متکی بود، به کار رفت و سرانجام به عنوان یکی از قدیمی‌ترین و ابتدایی‌ترین مصالح ساختمانی موجود در طبیعت شناخته شد که بشر در طول تاریخ از آن بهره برده‌است. در واقع چوب تنها مصالح ساختمانی است که از منابع قابل تجدید به دست می‌آید و مصالح خوبی برای مناطق زلزله خیز به شمار می‌رود. با کارشناسان «منزل» همراه شوید تا اطلاعات بیشتری درباره چوب به دست آورید.
خواص چوب
• برخی ویژگی‌ها چوب را به ماده‌ای بدون جایگزین برای استفاده در ساختمان‌سازی تبدیل کرده است:
1- قابلیت شکل‌پذیری و فرم‌گیری: چوب را می‌توان در حالت‌های گوناگون به راحتی فرم داد یا با ابزار و دستگاههای مختلف، شکل مورد نظر را بر روی آن ایجاد کرد. در سازه‌های بزرگ و پل‌ها، با استفاده از تخته‌های چند لایی می‌توان تیرهای گوناگون ایجاد کرد که نیازهای سازه‌ای را برطرف کند؛ همچنین در ساخت یک صندلی راحتی نیز می‌توان فرم مناسب برای استقرار بدن را ایجاد کرد.
2- ظرفیت حرارتی بالا: چوب دارای ظرفیت حرارتی بسیار بالایی است، بنابراین در برابر نور خورشید دمای سطح آن به راحتی بالا نمی‌رود. این خاصیت باعث می‌شود اعضای قطور چوبی در برابر آتش مقاومت زیادی داشته باشند به طوری که زمان زیادی طول می‌کشد تا قسمت‌های مرکزی آنها بسوزد. درهای ضد حریق چوبی، بر اساس همین خاصیت، بر درهای فلزی برتری یافته‌اند زیرا در زمان آتش‌سوزی زمان زیادی طول می‌کشد تا در چوبی به قدری داغ شود که دیگر قابل استفاده نباشد.
3- مقاومت حرارتی: براساس آنچه در بالا گفته شد، چوب مقاومت زیادی در برابر انتقال انرژی گرمایی دارد و می‌تواند به عنوان عایق مناسبی در ساختمان‌ها مورد استفاده قرار گیرد. همچنین چوب در مقابل تغییرات دمایی واکنش کمی داشته و تغییر طول آن بسیار ناچیز است؛ در حالی که این موضوع در مورد فلزات و مواد پلاستیکی نتیجه‌ای کاملا متفاوت دارد.
4- آکوستیک: چوب خشک جاذب صداست و می‌تواند به عنوان عایق مناسب برای صدا در فضاهای گوناگون استفاده شود.
5- وزن مخصوص کم: چوب به عنوان مصالحی سبک در سازه ساختمان‌ها، می‌تواند علاوه بر کاهش هزینه‌های ساخت، شرایط مربوط به آیین‌نامه‌های زلزله را رعایت کند. وزن هر مترمکعب چوب خشک بین 550 تا 850 کیلوگرم است. این کم‌وزنی همچنین باعث بالا رفتن سرعت و کاهش هزینه‌های ساخت می‌شود.
6- رنگ و بافت: چوب دارای ظاهری زیباست که اغلب دارای رنگ‌های آرامش‌بخش یا کلاسیک است و می‌توان از آن برای فضاهای مختلف استفاده کرد. به طوری که تنها نیاز به جلادهنده دارد و مانند سایر مصالح نیازمند پوشش رنگی نیست.
7- قابلیت بازیافت: قطعات چوبی به طور کامل قابل بازیافت هستند و هیچگونه ضایعاتی در طبیعت به جا نمی‌گذارند.
• چوب دارای معایبی نیز هست که روش‌های گوناگونی برای رفع آنها به کار می‌رود:
1- حمله آفات و حشرات: یکی از مشکلات اصلی چوب از قدیم، حمله آفات و حشرات به آن بوده که بسیار مخرب نیز هست. امروزه روش‌های مختلفی برای فرآوری و اشباع چوب وجود دارد که مانع از نفوذ حشرات در آن می‌شود. برخی از این روش‌ها در کارخانه‌های چوب‌بری استفاده می‌شود، مانند شناورسازی در مواد شیمیایی حاصل از قطران ذغال سنگ یا مواد مشابه.
در کارهای ساختمانی و تزئینی، علاوه بر استفاده از چوب اشباع شده، از پوشش‌های گوناگون جهت افزایش مقاومت در برابر حشرات نیز استفاده می‌شود.
2- آتش‌سوزی: سطح چوب در برابر آتش و حرارت به راحتی می‌سوزد. هرچند مرکز چوب در امان است اما دود حاصل از این سوختن می‌تواند بسیار خطرساز باشد. امروزه روغن‌ها و رنگ‌های ضدآتش جهت پوشش سطوح گوناگون ساخته شده که به راحتی قابل تهیه هستند. این پوشش‌ها مقاومت سطح چوب را در برابر حرارت تا چند ساعت زیاد می‌کند.
کاربرد چوب
تمام خواص و ویژگی‌هایی که برای چوب گفته شد، چوب را به عنوان مصالحی مناسب برای بسیاری از فعالیت‌ها تبدیل کرده است. امروزه چوب در صنعت، ساختمان‌سازی، هنرهای تزئینی، مبلمان و ... کابرد فراوان دارد.
چوب در ساختمان‌سازی در چند بخش مورد استفاده قرارمی‌گیرد:
1- اجزای باربر
2- پوشش‌های سطوح
3- در و پنجره
4- مبلمان
5- لوازم و تجهیزات
6- وسایل کمکی ساخت مانند قالب‌بندی و چوب بست
ویژگی‌های معماری چوب به منظور کاربرد در دکوراسیون داخلی برای همه معماران و دکوراتورها شناخته شده است. به گونه‌ای که امروزه حتی مواد ترکیبی و پلاستیکی را با طرح چوب در بازار عرضه می‌کنند.
چوب و معماری پایدار
چوب به عنوان مصالحی مناسب در خدمت معماری پایدار قرار دارد. بناهای چوبی علاوه بر اینکه در زمان بهره‌برداری به علت کاهش مصرف سوخت، اثرات کمتری بر محیط زیست می‌گذارند، به راحتی قابل بازیافت بوده و ضایعاتی در طبیعت نخواهند داشت. قطعات ساختمان‌های چوبی تا 80 درصد قابل بازیافت و استفاده مجدد است.
سایر ضایعات ساختمان‌های چوبی نیز در ساخت کاغذ، تخته‌های فشرده و نئوپان استفاده می‌شود.
یادتان باشد، چوب از منبعی تجدیدپذیر تهیه می‌شود و این موضوع در مورد مصالحی چون سنگ و آهن صادق نیست. بنابراین به نظر می رسد چوب تنها ماده‌ای است که در آینده معماری و ساختمان‌سازی نقشی تعیین کننده خواهد داشت.
کارشناسان «منزل» در شماره‌های آتی، شما را با انواع و ویژگی‌های خانه‌های پیش‌ساخته چوبی آشنا می‌کنند.
کار با چوب به طور عمده به شش رشته
نجاری، نازکاری، نجاری نازک کاری، منبت کاری، معرق کاری و خاتم کاری تقسیم می‌شود که هر کدام زیبای خاص خود را دارد یکی از رشته‌های کهن و زیبای کار با چوب، نجاری نازک کاری یا اروسی سازی است.
که اروسی یکی از از این پدید‌ه‌ها است.
اروسی به درهای اطلاق می‌شود که به حالت کشویی و از پایین به بالا باز می‌شود. هنر اروسی سازی پیوندی بین نازک کاری چوب، شیشه بری و نجاری و طراحی است.
در این هنر، هیچ میخ و چسبی به کار نمی‌رود و تمام نقش و نگار‌ها ی آن به وسیله اتصالات ظریف چوب (کام و زبانه) به هم وصل می‌شوند. برای این کار ابتدا طرح اولیه با اطلاعاتی از هندسه و مثلثات روی کاغذ تهیه می‌شود و سپس با دقت و ظرافت فراوان چوب‌ها بریده می‌شود و شیشه‌ها با مهارت خاصی کنار هم چیده می‌شود و تمام اتصالات با فنون زیبای نجاری به هم متصل می‌شوند.
انواع نقش‌های اروسی
اروسی‌ها دارای نقش‌های متعددی است که دو نوع آن بیشتر از همه در استان کردستان رایج ومتداول بوده است.
1 - نقش اسلیمی و متداول
همان طور از اسم آن پیداست نقشی است که در اکثر کشورهای اسلامی رایج است و خارجیان آن را به مردم مسلمان نسبت می‌دهند و نقش اصلی آن را از گیاهان گرفته اند و در نقش‌های قالی و نقاشی‌های مختلف نیز دیده می‌شود.
2 - گره چینی
این نقش دارای نقوش هندسی شکل است که به مرور زمان در دنیای اسلام رایج شده و در کاشی کاری‌ها و آجرنماها کاربرد فراوانی دارد و کل کار با هندسه و مثلثات آمیخته شده است.
اکثر نقش‌های اروسی در انواع مختلف 8،12، 16،24، گره ساخته می‌شود که در استان کردستان 16 رایج و 24 نادر است. هریک ازن قش‌های اصلی که شامل نقش اسلیمی و گره چینی است خود دارای نقش‌هایی فرعی است که در این میان، نقش جقه اهمیت ببیشتری از بقیه دارد.
نقش جقه
جقه در معنای درخت سرو است که مظهر آزادی است و شکل تقریبی آن را به صورت درخت سرو فرض می‌کنند و سر نقش به صورت خمیده است و بدین معناست که مرد آزاده و آزاد فقط در مقابل معبود سر تسلیم فرود می‌آورد این نقش در استان کردستان بسیار دیده می‌شود و اکثر شیشه‌های آن به رنگ قرمز رنگ است در کل شهرستان فقط یک نمونه رنگ آبی وجود دارد.
استادان قدیمی اروسی ساز
در شهرستان سنندج به اروسی توجه خاصی شده است و به فراوانی در این راه زحمت کشیده اند که بارزترین آنها در هر دوره به ترتیب زمانی که می‌زیستند عبارتند از استاد محمد نجارباشی (قطار چیانی) سازنده اروسی منزل سالار سعید (موزه سنندج) استاد نعمت الله پدر مرحوم استاد مجید نعمتیان سازنده اروسی 3 لگنه ضلع غربی منزل آصف و استاد نجار باشی سازنده اروسی 4 لگنه منزل وکیل. در حال حاضر چون هزینه نصب و تولید اروسی بالارفته است و کاری پرطاقت است کسی به آموختن آن روی نیاروده است و فقط استاد نعمت الله محمودی به آموزش آن همت گمارده است و بسیاری از اروسی‌های گذشته را که در حال نابودی بوده ایشان مرمت و بازسازی کرده است.
اروسی‌های قدیمی
در سنندج اروسی‌های زیادی وجود داشته است که به مرور زمان اکثر آنها از بین رفته است و درحال حاضر می‌توان از اروسی ارزنده ای مانند اروسی7 لگنه موزه سنندج و اروسی‌های عمارت آصف، عمارت خسرو آباد و منزل وکیل، منازل آقایان گله داری و غیاثی یاد کرد که هنوز پا برجا است.
در منازل قدیمی سنندج با توجه به سلیقه صاحب منزل و معمار ساختمان، اروسی‌های گوناگونی ساخته شده است و یا حداقل کتیبه در وردی را به ص
ممکن است هنگام انتقال از فایل ورد به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است
متن کامل را می توانید در ادامه دانلود نمائید
چون فقط تکه هایی از متن برای نمونه در این صفحه درج شده است ولی در فایل دانلودی متن کامل همراه با تمام ضمائم (پیوست ها) با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند موجود است
تاثیر هنر چوب در معماری