نوع فایل:ورد قابل ویرایش
تعداد صفحه:50
قیمت: 2 هزار تومان
دانلود و خرید به صورت آنلاین
مطالعات برنامه درسی، آموزش، روانشناسی
جامعهشناسی یکی از چند رشتهای است که به فهم ماهیت و نقش پیچیدهی آموزش و پرورش یاری میرساند و وجه تمایز آن با رشتههای دیگر، در نوع پرسشها و روش تحلیلهای آن است.
آموزش و پرورش، پدیدهای است آشکار یا نهان که در تمام ارکان و نهادهای اجتماعی جای دارد و از راه تاثیرات متقابل در کل نظام اجتماعی نفوذ میکند. فراگرد آموزش و پرورش، متضمن ترکیبی ازروابط وکنشهای متقابل اجتماعی است. تحلیل جامعهشناختی آن هم میتواند به آموزش وپرورش رسمی که تحت شرایط معین درآموزشگاه ها صورت میگیردوهم به فراگردهای تربیتی بیشماری که در خانواده ومحیط زندگی به صورت منفی اتفاق میافتد ناظر باشد.
«به طورکلی جامعهشناسی آموزش و پرورش برمطالعه روابط میان آموزش وپرورش وجامعه از طریق کاربرد منظم دانش، مفاهیم، نظریهها، روشها و فنون جامعهشناسی، اطلاق میشود. در تعریفی دیگر، جامعهشناسی آموزش و پرورش عبارت است از: تحلیل علمی الگوها و فراگردهای اجتماعی دخیل در نظام آموزش و پرورش(بروک اور و اریکسون 1975). منظور از نظام آموزش و پرورش الگوی کلی نهادها و سازمانهای رسمی جامعه است که به واسطه آن معارف و میراث فرهنگی منتقل و پرورش و رشد اجتماعی و شخصی افراد جامعه میسر میشود».
مباحث مطرح در جامعه شناسی آموزش و پرورش
1- تحلیل علمی آموزش وپرورش رسمی وغیررسمی،کارکردها،عوامل وموانع مؤثردرتحقق آنها .
2- مطالعه رابطه متقابل نظام آموزشی وسایرنظامهای اجتماعی ازقبیل فرهنگ،خانواده،اقتصادوسیاست.
3- مطالعه نقش افراد و تقسیم نقش در نظام آموزش و پرورش.
4- مطالعه سیر تحولات حاکم برنظام تعلیم وتربیت وجهت گیری آن ها به سوی آینده.
آموزش و پرورش از نگاه جامعهشناسان
آگوست کنت (1798 – 1857)، واضع واژه جامعهشناسی، آموزش و پرورش را به منزله تهذیب و تزکیه آدمی می دانست.
اسپنسر(1820–1903)نیزغایت آموزش وپرورش راتدارک وتأمین زندگی بهتربرای فرددرجامعه میدانست.
از نظر امیل دورکیم (1858 – 1917) آموزش و پرورش فعالیتی است که نسل بالغ، درباره سنی که هنوز برای حیات اجتماعی نارس است، به جای میآورد و موضوع این فعالیت عبارت است از برانگیختن و پروردن افکار و معانی و شرایط معنوی و مادی که مقتضیات حیات در جامعه سیاسی و محیط خصوصی است که طفل برای زندگانی در آن، آماده میشود.
مانهایم (1893 – 1947) نیز مثل دورکیم بر نقش سازنده آموزش و پرورش به عنوان یک فراگرد اجتماعی آگاهانه تأکید کرده آن را فینفسه تکنیک و وسیلهای برای کنترل اجتماعی، بازسازی و نوسازی جامعه میداند که در صورت استفاده آگاهانه و برنامهریزی شده، میتواند به ایجاد انسجام و یگانگی اجتماعی مدد رساند.
ضرورت آموزش جامعه شناختی آموزش و پرورش
به نظر جامعهشناسان، آموزش و پرورش اصلاً یک موضوع اجتماعی است جنبهی خاصی از فعالیتهای اجتماعی است که همواره در جامعه معمول بوده است.
از دیدگاه جامعهشناسی، در تربیت کودکان، رابطهی آنها با جامعه و فرهنگ شایستة اعتناست زیرا که کودکان نمیتوانند به دور از گروههای اجتماعی پرورش یابند و شخصیت آنان نمیتواند بدون کنش و واکنش متقابل با محیط اجتماعی قرار گیرد. از این رو، در مطالعهی آموزش و پرورش، تاثیر محیط اجتماعی را باید مورد توجه قرار داد. آموزش و پرورش رسمی در جامعههای امروز، از لحاظ پاسخگویی به مسائل اساسی جامعهپذیری، اقتصاد، تکنولوژی، نظارت و یگانگی اجتماعی چنان نقش نافذی ایفا کرده که انسانها و جامعههای معاصر را بدون شناخت معاصر آموزش و پرورش رسمی آنان، نمیتوان کمک کرد.
اهمیت آموزش و پرورش ناشی از گسترش کارکردهای آن است که به طور روزافزون، آن را در کانون جامعه قرار داده، توجه خاص و عام را بدان جلب کرده است.
شهروندان عادی و صاحبنظران به یک اندازه، پی بردهاند که ملتها و تمدنها از لحاظ کارایی و ماندگاری، نخست به قابلیتهای ذهنی که لازمهی نوآوری و توسعه تکنولوژی است و همراه با آن به خرد آگاهانه که لازمهی نظارت و کنترل تکنولوژی در چارچوب اجتماعی و سیاسی مطلوب است وابستگی دارند. قابلیتهای ذهنی لازم، تلویحاً به معنای آموزش و پرورش است زیرا که دستیابی به مهارتها و تخصصهای عالی و بینش اجتماعی ژرف وپیچیده، عمدتاً درقلمرو نظامهای رسمی و آموزش و یادگیری میسر است.
به طور کلی، دانش جامعه شناسی آموزش و پرورش، می تواند برای والدین، معلمان و کارگزاران آموزش و پرورش، آگاهیهای سودمندی در زمینه درک و تشخیص مسائل تربیتی و حل آنها فراهم کند. از این رو، آموزش آن در رشته های مختلف می تواند مفید باشد. مولفان و صاحبنظران این رشته، دلایل مهمی برای تدریس جامعه شناسی آموزش و پرورش به دانشجویان رشته های آموزش و پرورش قایل شده اند که به پاره ای از آنها، به شرح زیر اشاره می کنیم.
1- با گسترش روز افزون آموزش و پرورش، دانش آموزان گوناگونی از خاستگاههای اجتماعی مختلف، باتفاوتهای فردی، خانوادگی، طبقه اجتماعی، قومی و زبانی، به آموزشگاهها سرازیر می شوند. یکپارچه سازی آنان، در چارچوب کلاس درس و مدرسه، مستلزم فهم عمیق تفاوتهای اجتماعی آنان و اثرات این خصایص بر یادگیری و پیشرفت تحصیلی است. معلمان، مدیران آموزشی، مربیان و کارشناسان آموزش و پرورش، برای حل مسائل و مشکلاتی که این عوامل پدید می آورند، به ابزارهای مفهومی و مهارتهای اجتماعی نیاز دارند تا هر یک در حوزه کار خود بتوانند با اثربخشی عمل کنند. جامعه شناسی آموزش و پرورش، دانش و معلومات لازم در این زمینه را برای آنان میسر می سازد
بررسی کارکرد نهاد آموزش و پرورش در جامعه