مقدمه:
امروزه امنیت شبکه یک مساله مهم برای ادارات و شرکت های تولیدی میباشدتهدیدهای پیشرفته از سوی تروریست های فضای صابر کارمندان ناراضی و هکرها رویکردی سیستماتیک را برای امنیت شبکه می طلبد.
یکی از راههای رویکردی سیستماتیک فایروالها می باشد
در اینجا ما بعد از بررسی کردن امنیت شبکه به بحث فایروالها می پردازیم و آن را تشریح می کنیم.
فصل اول
امنیت شبکه یا Network Security پردازه ای است که طی آن یک شبکه در مقابل انواع مختلف تهدیدات داخلی و خارجی امن می شود. مراحل ذیل برای ایجاد امنیت پیشنهاد وتایید شده اند:
1.شناسایی بخشهایی که باید تحت محافظت قرار گیرد
- تصمیم گیری درباره مواردی که باید در مقابل آنها از بخش مورد نظر محافظت کرد.
- تصمیم گیری درباره چگونگی تهدیدات
4.پیاده سازی امکاناتی که بتوانند از دارایی های شما به شیوه ای محافظت کنند که از نظر هزینه به صرفه باشد.
.5 مرور مجدد ومداوم پردازه و تقویت آن درصورت یاقتن نقطه ضعف
برای درک بهتر مباحث مطرح شده در این بخش ابتدا به طرح بعضی مفاهیم در امنیت شبکه می پردازیم.
1. منابع شبکه
در یک شبکه مدرن منابع بسیاری جهت محافظت وجوددارند. لیست ذیل مجموعه ای از منابع شبکه را معرفی می کند که باید در مقابل انواع حمله ها مورد حفاظت قرار گیرند.
1.تجهیزات شبکه مانند روترها، سوئیچ ها و فایروالها
2.اطلاعات عملیات شبکه مانند جداول مسیریابی و پیکربندی لیست دسترسی که بر روی روتر ذخیره شده اند.
3.منابع نامحسوس شبکه مانند عرض باند و سرعت
4.اطلاعات ومنابع اطلاعاتی متصل به شبکه مانند پایگاه های داده و سرورهای اطلاعاتی
5.ترمینالهایی که برای استفاد هاز منابع مختلف به شبکه متصل می شوند.
6.اطلاعات در حال تبادل بر روی شبکه در هر لحظه اززمان
7.خصوصی نگهداشتن عملیات کاربرن و استفاده آنها از منابع شبکه جهت جلوگیری از شناسایی کاربران.
مجموعه فوق بهعنوان دارایی های یک شبکه قلمداد می شود.
. 2حمله
حال به تعریف حمله می پردازیم تا بدانیم که ازشبکه در مقابل چه چیزی باید محافظت کنیم. حمله تلاشی خطرناک یا غیر خطرناک است تایک منبع قابل دسترسی از طریق شبکه ، به گونه ای مورد تغییر یا استفاده قرار گیرد که مورد نظر نبوده است.برای فهم بهتر بد نیست حملات شبکه را به سه دسته عمومی تقسیم کنیم:
1.دسترسی غیرمجازبه منابع و اطلاعات از طریق شبکه
2.دستکاری غیرمجاز اطلاعات بر روی یک شبکه
3.حملاتی که منجربه اختلال در ارائه سرویس می شوند و اصطلاحا Denial of Service نام دارند.
کلمه کلیدی در دو دسته اول انجام اعمال به صورت غیرمجاز است تعریف یک عمل مجاز یا غیرمجاز به عهده سیاست امنیتی شبکه است، اما به عبارت کلی می توان دسترسی غیرمجاز را تلاش یک کاربر جهت دیدن یا تغییر اطلاعاتی که برای وی در نظر گرفته نشده است، تعریف نمود اطلاعات روی یک شبکه نیز شامل اطلاعات موجود بر روی رایانه های متصل به شبکه مانند سرورهای پایگاه داده و وب ، اطلاعات درحال تبادل بر روی شبکه و اطلاعات مختص اجزاء شبکه جهت انجام کارها مانند جداول مسیریابی روتر است. منابع شبکه را نیز می توان تجهیزات انتهایی مانند روتر وفایروال یا مکانیزم های اتصال و ارتباط دانست.
هدف از ایجاد امنیت شبکه ، حفاظت از شبکه در مقابل حملات فوق است، لذا می توان اهداف را نیز در سه دسته ارائه کرد:
1. ثابت کردن محرمانگی داده
.2نگهداری جامعیت داده
.3نگهداری دردسترس بودن داده
.3تحلیل خطر
پس از تعیین دارایی های شبکه و عوامل تهدید کننده آنها ، باید خطرات مختلف را ارزیابی کرد. دربهترین حالت باید بتوان از شبکه در مقابل تمامی انواع خطا محافظت کرد، اما امنیت ارزان به دست نمی آید. بنابراین باید ارزیابی مناسبی را بر روی انواع خطرات انجام داد تا مهمترین آنها را تشخیص دهیم و از طرف دیگر منابعی که باید در مقابل این خطرات محافظت شوند نیز شناسایی شوند. دو فاکتور اصلی در تحلیل خطر عبارتند از :
1.احتمال انجام حمله
2.خسارت وارده به شبکه درصورت انجام حمله موفق
.4سیاست امنیتی
پس از تحلیل خطر باید سیاست امنیتی شبکه را به گونه ای تعریف کرد که احتمال خطرات و میزان خسارت را به حداقل برساند. سیاست امنیتی باید عمومی و در حوزه دید کلی باشد و به جزئیات نپردازد. جزئیات می توانند طی مدت کوتاهی تغییر پیدا کنند اما اصول کلی امنیت یک شبکه که سیاست های آن را تشکیل می دهند ثابت باقی می مانند.در واقع سیاست امنیتی سه نقش اصلی را به عهده دارد:
1.چه و چرا بایدمحافظت شود.
2.چه کسی بایدمسئولیت حفاظت را به عهده بگیرد.
3.زمینه ای رابه وجود آورد که هرگونه تضاد احتمالی را حل و فصل کند.
سیاستهای امنیتی را می توان به طور کلی به دو دسته تقسیم کرد:
1.مجاز (Permissive) : هرآنچه بطور مشخص ممنوع نشده است ، مجاز است.
2.محدود کننده (Restrictive) : هر آنچه بطور مشخص مجاز نشده است ، ممنوع است.
معمولا ایده استفاده از سیاستهای امنیتی محدودکننده بهتر و مناسب تر است چون سیاستهای مجاز دارای مشکلات امنیتی هستند و نمیتوان تمامی موارد غیرمجاز را برشمرد. المانهای دخیل در سیاست امنیتی در RFC 2196 لیست و ارائه شدهاند.
فصل دوم
- طرح امنیت شبکه
با تعریف سیاست امنیتی به پیاده سازی آن در قالب یک طرح امنیت شبکه می رسیم. المان های تشکیل دهنده یک طرح امنیت شبکه عبارتند از :
ویژگیهای امنیتی هر دستگاه مانند کلمه عبور مدیریتی و یا بکارگیری SSH
2. نواحی امنیتی
تعریف نواحی امنیتی نقش مهمی را در ایجاد یک شبکه امن ایفا می کند. در واقع یکی از بهترین شیوه های دفاع در مقابل حملات شبکه ، طراحی امنیت شبکه به صورت منطقه ای و مبتنی برتوپولوژی است و یکی از مهمترین ایده های مورد استفاده در شبکه های امن مدرن ، تعریف نواحی و تفکیک مناطق مختلف شبکه از یکدیگر است. تجهیزاتی که در هر ناحیه قرار میگیرند نیازهای متفاوتی دارند و لذا هر ناحیه حفاظت را بسته به نیازهای امنیتی تجهیزات نصب شده در آن ، تامین می کند. همچنین منطقه بندی یک شبکه باعث ایجاد ثبات بیشتر در آن شبکه نیز می شود.
نواحی امنیتی بنابر استراتژی های اصلی ذیل تعریف میشوند.
1.تجهیزات ودستگاههایی که بیشترین نیاز امنیتی را دارند (شبکه خصوصی) در امن ترین منطقه قرارمی گیرند. معمولا اجازه دسترسی عمومی یا از شبکه های دیگر به این منطقه داده نمیشود. دسترسی با کمک یک فایروال و یا سایر امکانات امنیتی مانند دسترسی از دور امن (SRA) کنترل می شود. کنترل شناسایی و احراز هویت ومجاز یا غیر مجاز بودن در این منطقه به شدت انجام می شود.
.2سرورهایی که فقط باید از سوی کاربران داخلی در دسترس باشند در منطقه ای امن ، خصوصی و مجزا قرار می گیرند. کنترل دسترسی به این تجهیزات با کمک فایروال انجام می شود و دسترسی ها کاملا نظارت و ثبت می شوند.
.3سرورهایی که باید از شبکه عمومی مورد دسترسی قرار گیرند در منطقه ای جدا و بدون امکان دسترسی به مناطق امن تر شبکه قرار می گیرند. درصورت امکان بهتراست هر یک از این سرورها را در منطقه ای مجزا قرار داد تا درصورت مورد حمله قرارگرفتن یکی ، سایرین مورد تهدید قرار نگیرند. به این مناطق DMZ یا Demilitarized Zone می گویند.
4.استفاده ازفایروالها به شکل لایه ای و به کارگیری فایروالهای مختلف سبب می شود تا درصورت وجودیک اشکال امنیتی در یک فایروال ، کل شبکه به مخاطره نیفتد و امکان استفاده از Backdoor نیز کم شود
3.مجتمع کننده هابرای دسترسی از دور - 4. سرورهای امنیتی AAA ( Authentication) ، (Authorization and Accounting) و سایر خدمات AAA برای شبکه
مکانیزمهای کنترل دسترسی و محدودکننده دسترسی برای دستگاههای مختلف شبکه
تشخیر نفوذ
- تشخیص و جلوگیری از نفوذ
تشخیص و جلوگیری از نفوذ سه وظیفه اصلی جمع آوری داده ها، آنالیز داده ها و عملیات پاسخ را شامل می شود. در بخش جمع آوری داده ها سیستم اطلاعات مورد نیاز خود را مانند دسترسی به فایل های مختلف تحت نظارت و یا اطلاعات در مورد عملکرد شبکه، جمع آوری می کند. در سیستم های مبتنی بر میزبان داده ها بر اساس منابع داخل میزبان که اکثرا در سطح سیستم عامل می باشند جمع آوری می شود. از سوی دیگر در سیستم های مبتنی بر شبکه با آنالیز بسته های عبوری در شبکه پارامترهای مورد نیاز جهت تشخیص نفوذ در اختیار بخش آنالیز قرار می گیرند. تعیین دقیق داده هایی که باید جمع آوری شوند مسئله ای حساس در عملکرد ids است.
در قسمت قبل به معرفی سیستم های تشخیص نفوذ و ارائه تاریخچه مختصری از این سیستم ها پرداختیم. گسترش و توسعه این سیستم ها تا سال ها پس از معرفی، به عنوان سیستم هایی مجزا مطرح بود. سیستم هایی که به صورت passive تنها به جمع آوری اطلاعات و بررسی آن ها در راستای کشف حملات و نفوذ می پرداختند. تا مدت ها این سئوال مطرح بود که مزایای استفاده از این سیستم ها چیست؟ چرا هزینه و سربار استفاده از این سیستم ها را بپذیریم در حالی که دسترسی ها را با فایروال محدود کرده ایم، سیستم ها به طور مرتب وصله های امنیتی را دریافت می کنند، از آنتی ویروس استفاده می کنیم و کلمات عبور مناسب انتخاب می کنیم؟
متخصصین امنیت اطلاعات توافق دارند که حتی با به کارگیری تمامی مکانیزم های امنیتی ممکن رسیدن به امنیت مطلق امکان پذیر نیست و باید همواره منتظر
امنیت شبکه