بسمه تعالی
سرفصل‌های بخشنامه ضوابط و ویژگی‌های سیستم تعمیر و نگهداری تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات
- اطلاعات پایه
- عملیات مربوط به کارکرد
- عملیات مربوط به بازدید و آزمایش
- عملیات مربوط به نگهداری و تعمیر ادواری و موردی
- عملیات مربوط به حوادث و ایمنی
- عملیات مربوط به برنامه‌ریزی
- عملیات مربوط به کنترل
- عملیات مربوط به آموزش کارکنان
- امکانات سیستم
- گزارش‌ها
- ارتباط با سایر سیستمها
- امنیت و حدود دسترسی
- بازسازی اطلاعات
ضوابط و ویژگی‌های سیستم تعمیر و نگهداری تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات
- اطلاعات پایه
- امکان تعریف تأسیسات و مشخصات عمومی و فنی و تجهیزات جانبی آنها
- امکان گروه‌بندی تأسیسات شامل: مکانیکی و برقی
- امکان گروه‌بندی تأسیسات مکانیکی شامل: تأسیسات گرمایی، تعویض هوا و تهویه مطبوع، تأسیسات بهداشتی و ...
- امکان گروه‌بندی تأسیسات برقی شامل: تأسیسات شبکه برق رسانی (سیم‌کشی، برق اضطراری، UPS[1] مرکزی، روشنایی و ...)، تأسیسات شبکه مخابراتی و ارتباطی (کابل‌کشی، جعبه‌های تقسیم، مراکز سوییچ، سیستم تلفن رییس و منشی، سیستم فراخوان[2] و ...)، تأسیسات شبکه رایانه‌ای (کابل‌کشی، روتر، هاب، نود، سوییچ، مودم و ...)
- امکان تعریف تجهیزات و ماشین‌آلات و مشخصات عمومی و فنی مربوط و دستگاههای جانبی آنها
- امکان گروه‌بندی تجهیزات و ماشین‌آلات شامل: برقی، مکانیکی، مخابراتی، الکترونیکی، رایانه‌ای، اداری، اعلام و اطفاء حریق و ...
- امکان ایجاد ساختار درختی برای تجهیزات و ماشین‌آلات و اجزاء و قطعات آنها در سطوح مختلف و کدگذاری آنها
- امکان تعریف و کدگذاری انواع فعالیت مربوط به نگهداری ادواری و موردی ]بازدید (عمومی و فنی پارامتریک)، آزمایش، اندازه‌گیری، تنظیم، تعویض، روغن‌کاری و نظافت (عمومی و صنعتی)[ و تعمیر ادواری و موردی
- امکان تعریف انواع عیب تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات به همراه دلایل بروز و راهنمای رفع آنها
- امکان تعیین اولویت برای هر فعالیت نگهداری و تعمیر
- امکان تعریف تقویم کاری برای کارکرد، نگهداری و تعمیر تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات و زمان‌بندی انجام آنها
- امکان تعریف دستورالعمل‌های انجام کارها (نصب، بهره‌برداری، بازدید، آزمایش، نگهداری، تعمیر و ...) منتشر شده توسط مراجع ذیصلاح شامل سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور از جمله: مشخصات فنی عمومی تأسیسات مکانیکی ساختمانها (نشریات شماره 1-128، 2-128 و 3-128)، مشخصات فنی عمومی و اجرایی تأسیسات برقی کارهای ساختمانی (نشریه شماره 1-110)، مهندسی نگهداری ساختمان و تأسیسات (نشریات شماره 1-138، 2-138، 3-138 و 4-138)، عملکرد، نگهداری و بهینه سازی سیستم‌های گرمایی، تعویض هوا و تهویه مطبوع (نشریه شماره 172) و اصلاحات بعدی آنها
- امکان تعریف مستندات فنی در انواع مختلف شامل: نقشه، متن، ویدئو، عکس و میکروفیلم
- امکان تعریف واحدهای اندازه‌گیری
- امکان تعریف انواع وسایل اندازه‌گیری به همراه پارامترهایی که هر یک اندازه‌گیری میکنند و محدوده کارکرد آنها
- امکان تعریف ابزارهای تعمیراتی
- امکان تعریف مواد مصرفی، ملزومات و قطعات یدکی برای هر یک از تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات
- امکان تعریف قطعات معادل برای هر قطعه
- امکان تعریف محل نگهداری مواد، ملزومات و قطعات
- امکان تعریف مکان‌های استفاده یا استقرار تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات
- امکان تعریف تناوب‌های زمانی (سالانه، شش ماهه، فصلی، ماهانه و ...)
- امکان تعریف، سازندگان، تأمین کنندگان و منابع خرید تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات و مواد مصرفی، ملزومات و قطعات یدکی آنها
- امکان تعریف تعمیرگاه‌ها و پیمانکاران تعمیراتی و واحدهای خدمات جنبی و مشخصات آنها
- امکان تعریف مشخصات شخصی و شغلی نیروی انسانی جهت انجام امور اپراتوری، نگهداری و تعمیر
- عملیات مربوط به کارکرد
- امکان ثبت کارکرد تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات بر اساس شاخص‌ها و واحدهای اندازه‌گیری مورد نظر
- امکان ثبت میزان فعال و غیرفعال بودن تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات ، محاسبه کارکرد واقعی و محاسبه راندمان کارکرد
- امکان ثبت زمان شروع و توقف فعالیت تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات و علل توقفات، تأخیرات و خرابی‌ها
- امکان درخواست توقف کار تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات
- امکان محاسبه و ثبت مقدار مواد و ملزومات مصرفی تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات
- امکان مقایسه کارکرد تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات با کارکرد استاندارد یا مورد نظر
- امکان محاسبه طول عمر تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات با استفاده از روشهای اقتصاد مهندسی و توابع توزیع مختلف شامل: توابع توزیع نرمال، پواسون، نمایی و ...
- عملیات مربوط به بازدید و آزمایش
- امکان برنامه‌ریزی برای بازدیدهای فنی ادواری و موردی براساس شرایط استاندارد یا مورد نظر
- امکان صدور مکانیزه دستور بازدید و آزمایش با توجه به سررسیدهای تقویم کاری
- امکان ثبت آزمایش‌های انجام شده روی تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات شامل: تاریخ و محل آزمایش، دستگاه آزمایش‌شده، فرد آزمایش‌کننده، مورد آزمایش، نتیجه آزمایش، امکان پیش‌بینی دستگاه در شرف خرابی و ...
- امکان مقایسه نتایج بازدیدها و آزمایش‌ها در دوره‌های زمانی مورد نظر
- امکان تهیه چک‌لیست‌های اطلاعاتی در مورد ارزیابی تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات با استفاده از شاخص‌های استاندارد، بین‌المللی یا مورد نظر
- عملیات مربوط به نگهداری و تعمیر ادواری و موردی
- امکان برنامه‌ریزی نگهداری و تعمیر ادواری تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات بر اساس دوره‌های زمانی مورد نظر، کارکرد تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات ، ترکیبی از زمان و کارکرد، نتایج بازدید و آزمایش‌های انجام شده و ...
- امکان تعریف دستور کارهای نگهداری و تعمیر
- امکان تعریف زمان استاندارد برای انجام فعالیت‌های نگهداری و تعمیر
- امکان ثبت جزئیات تعمیرات اساسی
- امکان درخواست نگهداری و تعمیر تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات
- امکان صدور برگه دستور نگهداری و تعمیر ادواری و موردی
- امکان تهیه چک‌لیست برای کنترل نگهداری و تعمیر انجام شده
- امکان ثبت کلیه فعالیت‌های مربوط به نگهداری و تعمیر تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات شامل: نگهداری و تعمیر انجام شده، قطعات تعویض شده، نتیجه نگهداری و تعمیر، مشخصات گروه یا پیمانکار نگهداری و تعمیر، زمان شروع و خاتمه، میزان هزینه و ...
- امکان ثبت اطلاعات مربوط به ضمانت تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات شامل: مدت و کارکرد ضمانت، موارد پوشش و عدم پوشش ضمانت و ...
- امکان ثبت اطلاعات مربوط به نگهداری و تعمیر تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات در دوره ضمانت
- امکان مقایسه عملکرد نگهداری و تعمیر تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات با برنامه‌ریزی به عمل آمده یا درخواست‌های رسیده
- امکان مقایسه عملکرد نگهداری و تعمیر تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات با مقادیر استاندارد یا مورد نظر
- امکان ثبت اطلاعات مربوط به گروه‌های تعمیراتی متشکل از کارکنان دستگاه اجرایی شامل: مشخصات شخصی و شغلی، تخصص، کیفیت انجام امور ارجاعی و ...
- امکان تعیین نیروی انسانی برای انجام امور نگهداری و تعمیر
- امکان ثبت راندمان کاری کارکنان واحد نگهداری و تعمیر
- امکان ثبت اطلاعات مربوط به پیمانکاران تعمیراتی و تعمیرکاران طرف قرارداد یا مورد مراجعه شامل: نام، نشانی، تلفن، تخصص، سوابق کار در دستگاه اجرایی وکیفیت انجام امور ارجاعی و ...
- امکان ثبت اطلاعات مربوط به قراردادهای نگهداری و تعمیر شامل: موضوع قرارداد، نام پیمانکار، مدت، تعرفه‌ها و ...
- امکان تهیه صورت مالی از امور نگهداری و تعمیر انجام‌شده توسط پیمانکاران تعمیراتی و مقایسه آن با صورتحساب صادرشده از سوی پیمانکاران بر اساس قراردادهای منعقدشده
- امکان تعیین تقویم کاری گروهها و پیمانکاران نگهداری و تعمیر
- امکان تعیین زمان بهینه برای نگهداری و تعمیر ادواری (تعیین تناوب مطلوب برای هر نوع کار نگهداری و تعمیر) با در نظر گرفتن عوامل زمان و هزینه
- امکان بهینه‌کردن فعالیت‌های نگهداری و تعمیر بر اساس نیروی انسانی در دسترس، زمان‌های توقف کار تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات ، ابزار، ملزومات و قطعات در دسترس و یا ترکیبی از این موارد
- امکان درخواست قطعات از انبار یا خرید قطعات
- امکان مقایسه میزان کارکرد قطعات خراب شده با مقادیر استاندارد یا مورد نظر
- امکان ثبت اطلاعات مربوط به خرید قطعات شامل: تاریخ، میزان هزینه، نام فروشنده، مدت ضمانت، شماره سریال و ...
- امکان درخواست ابزار و نیروی انسانی لازم برای انجام فعالیت‌های نگهداری و تعمیر
- امکان محاسبه شاخص‌های قابلیت اطمینان و تعمیرپذیری شامل: متوسط فاصله زمانی بین دو خرابی متوالی (MTBF)[3]، متوسط زمان بین دو فعالیت انجام شده روی دستگاه که ممکن است نگهداری و یا تعمیر باشد (MTBM)[4] و متوسط زمان بین دو نگهداری پیشگیرانه(MTBP)[5]
- عملیات مربوط به حوادث و ایمنی
- امکان ثبت اطلاعات حوادث و علل وقوع آنها شامل: دستگاه های حادثه دیده، محل حادثه، شرح حادثه، علل وقوع حادثه، اقدامات انجام شده برای مقابله با حادثه، راهکارها و اقدامات انجام‌شده برای عدم تکرار حادثه و ...
- امکان ثبت روش‌ها، دستورالعمل‌ها و استانداردهای ایمنی در نصب، بهره‌برداری، نگهداری و تعمیر تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات شامل: نکات ایمنی، نکات زیست محیطی و ...
- عملیات مربوط به برنامه‌ریزی
- امکان برنامه‌ریزی برای پروژه‌ها و فعالیت‌های نگهداری و تعمیر با توجه به استانداردهای موجود، شرایط یا دوره‌های زمانی مورد نظر
- امکان تعریف و تقسیم‌بندی پروژه‌های نگهداری و تعمیر به فعالیت و زیرفعالیت تا هر سطح مورد نظر
- امکان استفاده از نرم‌افزارهای رایج و موجود در بازار در خصوص کنترل و مدیریت پروژه برای تعریف پروژه‌های نگهداری و تعمیر در قالب آنها و استفاده از نمودار گانت برای کلیه مراحل انجام پروژه
- امکان تعریف منابع مالی و فیزیکی مورد نیاز و زمان مورد نظر برای اجرای هر بخش از یک پروژه نگهداری و تعمیر
- امکان تأثیرگذاری تعطیلات در برنامه‌ریزی فعالیت‌ها
- امکان مقایسه و ارزیابی عملکرد با برنامه در دوره‌های زمانی موردنظر (سالانه، فصلی، ماهانه و ...) و تعیین میزان انحراف
- امکان پیش بینی مقادیر مورد نیاز مواد، ملزومات و قطعات و برنامه‌ریزی برای خرید آنها در دوره‌های زمانی مورد نظر (سالانه، فصلی، ماهانه و ...)
- امکان ثبت روند خرابی و مدت توقف تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات، محاسبه زمان متوسط خرابی و اثرگذاری توقفات بر برنامه‌ریزی فعالیت‌ها
- امکان برنامه‌ریزی نیروی انسانی مورد نیاز برای انجام برنامه‌های نگهداری و تعمیر
- امکان محاسبه شاخص‌های مورد استفاده در برنامه‌ریزی فعالیت‌ها شامل: نسبت هزینه اقدامات نگهداری و تعمیر برنامه‌ریزی شده نسبت به کل هزینه نگهداری و تعمیر، نسبت هزینه نگهداری به کل هزینه نگهداری و تعمیر و ساعات از کار افتادگی تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات
- امکان استفاده از ابزارهای آماری کنترل کیفیت
- عملیات مربوط به کنترل
- امکان رویت موجودی مواد مصرفی، ملزومات و قطعات مربوط از سیستم انبار
- امکان دریافت اطلاعات حواله انبار از کاربر یا از طریق اتصال به سیستم انبار و مقایسه اطلاعات آن با اطلاعات گزارش انجام کار
- امکان ثبت و کنترل نقل و انتقال تجهیزات و ماشین‌آلات
- عملیات مربوط به آموزش کارکنان
- امکان ثبت اطلاعات مربوط به دوره‌های آموزشی که برای نصب، بهره‌برداری، نگهداری و تعمیر تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات برگزار میشود، شامل: عنوان دوره، موضوع، تاریخ اجرا، مدت، مشخصات مدرس، محل برگزاری دوره و ...
- امکان تخصیص دوره‌های آموزشی به کارکنان، ثبت برنامه آموزشی کارکنان و ثبت دوره‌های گذرانده‌شده توسط آنها
- امکانات سیستم
- امکان جستجو براساس اطلاعات اصلی سیستم
- امکان جستجوی پویا براساس پارامترهای مختلف و قابل تعریف توسط کاربر
- امکان تولید فرم‌های مورد نیاز کاربران (Form Generator)
- امکان استفاده، رؤیت و ویرایش نقشه‌های تهیه‌شده در محیط Auto Cad
- امکان تعیین رنگ برای نمایش وضعیت تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات روی نقشه‌ها در حالت‌های مختلف (در شرف خرابی، زمان بازدید یا آزمایش فرا رسیده، زمان نگهداری یا تعمیر آن فرا رسیده، زمان نگهداری یا تعمیر آن گذشته و ...)
- امکان نمایش ساختار درختی تجهیزات، ماشین‌آلات و اجزاء و قطعات آنها و نمایش زیرمجموعه‌ها از هر سطح ساختار درختی
- گزارش‌ها
- امکان تهیه انواع گزارش‌های عملیاتی و مدیریتی به صورت آماری و نموداری در دوره‌های زمانی مورد نظر
- امکان تهیه گزارش از فهرست تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات و وضعیت آنها
- امکان تهیه گزارش از تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات به تفکیک هریک از گروهها و ...
- امکان تهیه گزارش از میزان، مدت و زمان کارکرد تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات
- امکان تهیه گزارش از برنامه و عملکرد بازدیدها و آزمایش‌ها در دوره‌های زمانی مورد نظر و اعلام مغایرت آنها
- امکان تهیه گزارش از برنامه و عملکرد نگهداری و تعمیر به تفکیک تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات
- امکان تهیه گزارش از هزینه‌های نگهداری و تعمیر به تفکیک تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات
- امکان تهیه گزارش از برنامه کار و عملکرد گروهها و پیمانکاران نگهداری و تعمیر در دوره‌های زمانی موردنظر
- امکان تهیه گزارش از هزینه‌های نگهداری و تعمیر به تفکیک عناوین هزینه شامل: نیروی انسانی، مواد و ملزومات، قطعات یدکی، حمل و نقل و ...
- امکان گزارش‌گیری از توقفات و علل، مدت و هزینه آنها به تفکیک تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات
- امکان گزارش‌گیری از مواد، ملزومات و قطعات مصرف شده در دوره‌های زمانی مورد نظر
- امکان گزارش‌گیری از موجودی و اطلاعات مواد مصرفی، ملزومات و قطعات یدکی موجود در انبارها از سیستم انبار
- امکان گزارش‌گیری از برنامه خرید تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات، مواد مصرفی، ملزومات و قطعات آنها
- امکان گزارش‌گیری از سازندگان، تأمین‌کنندگان و منابع خرید تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات و مواد، ملزومات و قطعات آنها
- امکان ارائه هشدار به صورت خودکار در مورد تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلاتی که زمان بازدید، آزمایش یا نگهداری ادواری آنها فرا رسیده است
- امکان ارائه هشدار به صورت خودکار در مورد تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلاتی که براساس پیش‌بینی در شرف خرابی هستند
- امکان ارائه هشدار به صورت خودکار در مورد تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلاتی که بر اساس نتایج حاصل از بازدید یا آزمایش، نیازمند نگهداری و یا تعمیر زودهنگام باشند
- امکان ارائه هشدار به صورت خودکار در مورد قراردادهای نگهداری و تعمیر که در شرف اتمام است
- امکان تنظیم زمان ارائه هشدار پیش از سررسیدهای مربوط به زمان بازدید، آزمایش، نگهداری ادواری، تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات در شرف خرابی، نگهداری و یا تعمیر زود هنگام، قراردادهای نگهداری و تعمیر در شرف اتمام و ...
- امکان گزارش‌گیری پویا به صورت پارامتریک (Report Generator) بر اساس نیاز و تعریف کاربر
- امکان چاپ کلیه گزارش‌ها
- ارتباط با سایر سیستمها
برقراری ارتباط و تبادل اطلاعات میان سیستم تعمیر و نگهداری تأسیسات، تجهیزات و ماشین‌آلات و سیستم‌های زیر برای دستگاههای اجرایی که فاقد سیستم‌های عمومی یکپارچه می‌باشند، توصیه میشود. دستگاههای اجرایی در مدت زمان مناسب نسبت به ایجاد سیستم یکپارچه برای اتوماسیون فرآیندها و فعالیت‌های عمومی خود و یا در صورت امکان، یکپارچه‌سازی سیستم‌های موجود اقدام کنند.
- امکان ارتباط و تبادل اطلاعات با سیستم اموال و دارایی‌های ثابت
- امکان ارتباط و تبادل اطلاعات با سیستم انبار
- امکان ارتباط و تبادل اطلاعات با سیستم مالی
- امکان ارتباط و تبادل اطلاعات با سیستم پرسنلی
- امکان ارتباط و تبادل اطلاعات با سیستم تشکیلات
- امکان ارتباط و تبادل اطلاعات با سیستم دبیرخانه
- امنیت و حدود دسترسی
- امکان تعریف کاربران و تعیین محدوده مجاز هر کاربر در اجرای عملیات کاربری به منظور افزایش امنیت اطلاعات (به عبارتی مشخص گردد که هر کاربر با توجه به رده و مسئولیت‌های سازمانی تا چه سطحی مجاز به حذف، اضافه، تغییر و یا رویت چه بخشهایی از اطلاعات است.)
- امکان تهیه پشتیبان کامل از اطلاعات سیستم
- امکان ایجاد تدابیر امنیتی برای جلوگیری از دسترسی‌های غیرمجاز
- امکان ثبت کلیه وقایع سیستم
- بازسازی اطلاعات
- امکان بازسازی اطلاعات در مواردی که سیستم با مشکل مواجه شود
مقدمه
از زمانی که انسان بوجود آمد نیاز به سر پناه در او شکل گرفت. نیاز به سرپناه جهت حفاظت از باران، حفاظت از سرما، حفاظت در برابر حمله حیوانات وحشی، حفاظت در برابر حمله دیگر انسانها و …
در ابتدا سرپناه انسان یک محیط طبیعی مانند غارها بودند اما به مرور با افزایش تعداد انسانها و پدیدار شدن محیط‌های دیگر نیاز به تهیه سرپناه غیرطبیعی احساس شد و ساخت اولین خانه‌ها توسط انسان شروع شد.
خانه‌های اولیه بیشتر از چوب، سنگ و مصالحی که در محیط در دسترس بود ساخته می‌شد. کلبه‌های چوبی بیشتر در جنگلها و سنگی بیشتر در مناطق کویری و هموار بوجود آمد.
ملاتهای اولیه از گل خالص بود و به مرور با مخلوط کردن با گچ و آهک ملاتهای چسبنده‌تری تهیه شد و به مرور تکامل یافت تا اکنون که به ساختمانهای بتن آرمه و یا ساختمانهای با اسکلت فولادی تبدیل شده است.
اما آیا ساختمانهای قدیمی که فقط توسط مصالح اولیه ساخته می‌شد می توانست در همه مناطق مورد استفاده قرار بگیرد؟ با توجه به اتفاقات و حادثه‌هایی که رخ می‌داد مانند زلزله، بادهای شدید، سیل و … نیاز به تهیه ساختمانهای محکم از همه جهات بود که هم در برابر زلزله و هم در برابر بارهای جانبی و قائم مقاوم باشد و همچنین ساختمانهای با مصالح بنایی در طبقات کم قابل استفاده بود ولی با این تراکم جمعیت جهت ساخت در طبقات زیاد نمی‌توانستیم از آن بهره‌مند شویم به همین دلیل باید ساختمانی داشته باشیم که در برابر بارهای وارد شده به آن مقاوم باشد به همین جهت بود که ساختمانهای با اسکلت فولادی و بتنی با فونداسیونهای عظیم بوجود آمد و روز به روز در حال تکامل و پیشرفت میباشد تا جایی که ساختمانهایی ساخته می‌شوند که در برابر نیروهای عظیم مقاوم بوده مثلاً ساختمانهایی که در برابر زلزله‌های پر قدرت از بین نمی‌روند. شاید حتی ترکهایی در آنها بوجود آید یا حتی اتفاق دیگری در آن بیفتد ولی حداقل اسکلت ساختمان فرو نمی‌ریزد و جان انسان را حفظ می کند.
با بوجود آمدن این ساختمانها انسان با امنیت بیشتری در محل سکونت خود زندگی می‌کند و ترس از بلایای طبیعی او را هراسان نمی‌کند چون یکی از اهداف ساختمان سازی مهندسی رضایت و حفظ جان بهره‌بردار میباشد.
انواع ساختمان :
ساختمانها از نظر اسکلت به چند دسته تقسیم می‌شوند که عبارتند از:
۱- ساختمانهای با اسکلت فلزی (فولادی)
۲- ساختمانهای با اسکلت بتن آرمه
۳- ساختمانهای با دیوار باربر با ستون فلزی
۴- ساختمانهایی که با مصالح بنایی اعم از خشت، گل و آجر ساخته می‌شوند
۵- ساختمانهای مختلط که تلفیقی از اسکلت فولادی و بتنی است
هر یک از ساختمانها با هر اسکلت از نظر سازه‌ای ونوع ساخت با هم متفاوت است ولی بیشتر بحث در این قسمت معرفی ساختمانهای فلزی و بتنی و نوع کاربری، مراحل طراحی و ساخت و تفاوتها و مزیت‌های هر یک نسبت به یکدیگر است.
سازه‌های با اسکلت فولادی
سازه فولادی مجموعه‌ای از اعضای باربر، ساخته شده از ورق و یا نیمرخ های فولادی میباشد که به کمک اتصالات به یکدیگر متصل شده و اسکلت ساختمان را بوجود می‌آورند.
نیمرخهای فولادی تولیدات کارخانه‌ای هستند که با توجه به روشهای تکامل یافته برای تولید آنها غالباً رفتاری در حد انتظار از خود نشان می‌دهند.
موضوعی که همیشه بحث برانگیز بوده و موجب نگرانی طراحان و سازندگان سازه‌های فولادی است، چگونگی رفتار اتصالاتی است که الف: برای ساخت اعضای مرکب از نیمرخ و ورق ب: برای یکپارچه نمودن اعضاء (شامل تیر، ستون و مهاربندها) در محل گره‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.
وسایل اتصالی که برای ساخت اعضاء و اتصال آنها به یکدیگر به کار می‌رود شامل پرچ، پیچ و جوش است. در این میان استفاده از جوش در ساختمان سازی متعارف در ایران بسیار رایج است. در سطح جهانی قدمت استفاده از جوش‌های ساخت اسکلت فولادی شاید به ۱۰۰ سال برسد. در کشور ما نیز شاید بتوان قدمتی ۵۰ ساله برای استفاده از جوشکاری در ساختمان تصور نمود. طی این سالیان نسبتاً طولانی مسلماً پیشرفتهای قابل توجهی در شناخت جوش و توسعه فن آوری مربوطه صورت گرفته است اما هنوز هم بدگمانی‌هایی در خصوص رفتار اتصالات جوشی در ذهن مهندسین وجود دارد. صدمات بوجود آمده در اتصالات جوشی ساختمانهای بلند مرتبه تحت اثر زلزله، عاملی برای افزایش این بدگمانی‌هاست.
با وجود تمام این معضلات، هنوز نمی‌توان جانشینی برای اتصالات جوشی متصور بود. عقیده اهل فن بر این است که اگر استانداردهای مربوطه در طراحی و اجرای اتصالات جوشی به کار گرفته شود، با توجه به خواص متالوژیک و مکانیکی ناحیه جوش شده،نباید اشکال خاصی در رفتار اتصال جوشی بوجود بیاید گواه خوب این دعا استفاده موفق از جوش در صنایع کشتی سازی، اتومبیل سازی، ظروف تحت فشار، خطوط انتقال گاز، و صنایع نظیر میباشد که در آنها اتصالات جوشی به طور موفقیت آمیزی ایفای نقش نموده‌اند. با توجه به این موضوع می‌توان نتیجه گیری نمود که عامل اساسی بروز مشکلات در جو شکاری‌های ساختمانی عدم رعایت اصول اساسی در حین اجراست. متأسفانه این معضل در ساختمان سازی کشورما بسیار حادتر است. با وجود سابقه نسبتاً طولانی در استفاده از جوشکاری در صنعت ساختمان در ایران و وجود کارخانه‌های تولید کننده تجهیزات و لوازم جوشکاری از قبیل دستگاههای جوش، الکترود و غیره، از لحاظ سطح آموزش پرسنل جوشکاری و به کار گرفتن آیین نامه‌های تعیین صلاحیت جوشکاران و تأیید کیفیت درزهای جوش، بسیار فقیر هستیم.
اگر از تعدادی پروژه‌های عمرانی خاص صرفنظر کنیم، غالباً اکثر پرسنل جوشکاری شاغل در بخش ساختمان، آموزش خاصی ندیده و فاقد تبحر لازم هستند و معضل مهمتر اینکه هیچ کنترلی بر روی کیفیت اجرای جوش وجود ندارد.
با توجه به قوانین جاری، در سطح ساختمان سازی مسکونی، تنها فرد مسئول در قبال کیفیت ساختمان و رعایت موارد آیین نامه‌ای، مهندس ناظر میباشد.
تعریف ساختمانهای اسکلت فلزی:
منظور از ساختمان فلزی ساختمانی است که ستون ها و تیر های اصلی آن از پروفیل های مختلف فلزی بوده وبار سقف ها و دیوارها و جداکننده ها (پارتیشن ها) بوسیله تیر های اصلی به ستون منتقل شده و به وسیله ستون ها به زمین منتقل گردد .
ساختمانهای با اسکلت فلزی به ساختمانهایی اطلاق می شود که اجزای اصلی بار بر آن از فولاد تشکیل شده باشد. این اجزا شامل:ستونها، تیرهای حمال(شاه تیرها وپلهای اصلی)،تیرهای فرعی، باد بندها وپله ها است که با روشهای مختلف اتصال (مفصلی ساده،نیمه گیر دار و گیر دار) توسط پرچ،پیچ،جوش متصل می شوند و کلیه بارهای اتصال شده شامل بارهای زنده، مرده و نیروهای جانبی(باد وزلزله) توسط ستونهای فلزی به فونداسیون متصل میشود در این نوع ساختمانها تیرهای فرعی بار سقف را به تیرهای حمال یا باربر می دهند و تیر های حمال بار تیرهای فرعی واضافی (دیوارجدا کننده، دست اندازو…..) رابه ستونهای فلزی منتقل می کنند. پوشش سقف ها معمولأ به صورت طاق ضربی یا تیرچه بلوک است.
کاربرد ساختمانهای اسکلت فلزی:
این ساختمانها به طور عمده برای مجتمع های مسکونی، ویلایی اداری و ….. مورد استفاده قرار می گیرد .و در شهر ها به دلیل گرانی و محدودیت زمین بسیار مقرون وبصرفه می باشد.
تعریف فولاد:
بیشتر آهن هایی که از کوره بلند به دست می آیند برای تهیه فولاد به کار می برند به این ترتیب آهن خام را ذوب می کنند ومواد خارجی آن را جدا کرده و مقدار معینی کربن به آن اضافه میکنند.
انواع فولاد های ساختمانی که مقاومت آنها در برابر خمش زیاداست عبارتند از:
الف) تیر آهن های معمولیINP تیر آهن بال پهنIPB و تیر آهن های IPE (تیر آهن نیم پهن)
ب) ناودانیU که طرز نمایش آن بصورتUNP میباشد.
ج) نبشی L که بصورت بالهای مساوی یا نا مساوی ساخته می شوند.
سپری که بر دو نوع می باشد:
۱-سپری های که قاعده شا
1- Uninterruptible Power Supply
2- Pager
1- Mean Time Between Failures
2- Mean Time Between Maintenance
3- Mean Time Between Preventive Maintenance
کتاب و جزوه-تعمیر و نگهداری ساختمان-Repair of buildings-در قالب word و pdf- در 175ص