کبد بزرگترین غده بدن نیز محسوب می گردد. کبد درقسمـت راسـت شکم و زیر قفسه سینه درستزیر دیافراگم قرار دارد. کبد مخروطی شکل بوده وسطحی صاف، نرم و لاستیک مانند دارد. رنگ آنقهـوه ای متـمـایل بـه قـرمز تـیـره است. کبد از دوبخش بنام لوب بزرگ وکوچک تشکیل یافته است.
وزن آن از 1.2 تا 2.5 کیلوگرم متغیر بوده و با ابعاد20 سانـتـی مـتـر طـول در 17 سانتی متر عرض وضخامت 12 سانتی متر است. قسمت اعظم کبداز سلول هایی موسوم به هپاتوسیت ها تشکیلیافته است. کارکردها و وظایف متعدد کبد آن را بهیک عضو بسیار حیاتی و مهم تبدیل ساخته است. وظایف کبد را میتوان اینچنین برشمرد:
1- کبد مسئول بیش از 500 کارد کرد حیاتی در بدن است.
2-بیش از یک لیتر خون در هر دقیقه از طریق کبد فیلتر میشود.
3- تفکیک مواد مغذی از مواد زاید. سم زدایی، تجزیه مواد شیمیایی و یا تبدیل مواد شیمایی سمی و غیر قابل دفع به مواد غیر سمی و قابل دفع. (متابولیزه کرده و غیر فعال کردن سموم)
4- یک کبد سالم قادر است 100 درصد باکتریها و سموم را پیش از آنکه به جریان عمومی خون بدن راه یابند، از بدن دفع کند.
5-در حفظ تعادل و تنظیم هورمونهای بدن نقش دارد.
6- در ذخیره سازی و متابولیسم چربیها، کربوهیدراتها و پروتئینها نقش دارد.
7- محل ذخیره گلوکز (قند) خون است. کبد گلوکز را تبدیل به گلیکوژن کرده و در خود ذخیره میکند. در صورت نیاز مجددا گلیوکوژن را تبدیل به گلوکز کرده و به جریان خون وارد میسازد.
8- محل ذخیره چربیها، ویتامینها (به ویژه ویتامینهای A,D,E,K,B12)، املاح معدنی (آهن، فولات، مس) و سایر مواد مغذی.
9- کبد یک کارخانه بیوشیمایی است:
* سنتز آلبومین: پروتئینی که تبادل آب میان خون و بافتهای بدن را تنظیم میکند.
* سنتز کلسترول: کبد تمام کلسترول مورد نیاز بدن را میسازد.
* سنتز فاکتورهای انعقاد خون.
* ساخت گلوگز از برخی آمینو اسیدهای خاص، گلیسرول و لاکتات.
* سنتز گلوبین: بخشی از هموگلوبین خون.
* سنتز فاکتورهای ایمنی سیستم ایمنی بدن.
* سنتز فسفولیپیدها و لیپوپروتئینها-سنتز تریگلیسیریدها از اسیدهای چرب و گلیسرول.
10- کـبد صفرا را ترشح میکند. صفرا مایعی زرد متمایل بهسـبـز اسـت. صفرا وظیفه کمک به گوارش و جذب چربیها ودفـع مــواد زاید را بر عهده دارد. ترکیبات عمده صفرا شامل کلـسترول، فسـفولیپـیـدها، بـیـلی روبـیـن و املاح صفراویاسـت. صـفـرا از طـریـق مجاری متعدد صفراوی کبد ابتدا درکیسه صفرا ذخیره شده و پس از مصرف مواد غذایی حاوی چــربی به روده کوچک تخلیه میگردد. کیسه صفرا یک ارگان گلابی شکل بوده که به کبد متصل است.
شامل 10 صفحه word
دانلود مقاله کبد