هنرمعماری درایران باستان
هنر معماری در کشورهایی که صاحب تاریخ و فرهنگ باستانی هستند، از مهمترین پایههای تمدن دیرینهی آن ها است و سرزمین ایران نیز با پیشینهی مدنیت چندین هزار سالهی خود، دارای شاهکارهای معماری کم نظیری است. شاید این علاقه و توجه، سبب تداوم همیشگی این هنر شده است: از تالارها، ایوانهای ستوندار تخت جمشید تا قصرهای صفوی در اصفهان تا خانههای روستایی، گنبدهایی که بر چهار قوس بنا شده، صحن چهار ایوانی، حیاط داخلی و حوض آن، همهی اینها از ویژگیهای معماری اصیل ایرانی است که در طول تاریخ معماری ایران پیوسته تداوم خود را حفظ کرده است.یکی از کهنترین نمونهها از میان بناهای شناخته شدهی باستانی ایران، معبد یا زیگورات چغارنبیل در 30 کیلومتری جنوب خاوری شهر باستانی شوش است. قدمت این اثر تاریخی به سال 1250 پیش از میلاد باز میگردد. به طور کلی معماری این پرستشگاه عظیم جهان، بهترین نمونهی هنر معماری بر بنیاد طاق قوسی را در دنیای باستان نشان میدهد. همچنین طرز ساخت این معبد با دیگر معابد بینالنهرین تفاوت کلی دارد، و آن ساخت طبقات این زیگورات است که هر کدام به طور مستقل و از زمین تا بالا ساخته شدهاند، یعنی مانند زیگوراتهای بینالنهرین، هر طبقه بر روی طبقهی دیگر ساخته نشده، بلکه مستقل برپا شده است.برخی از باستانشناسان به استناد پایههای چندی که در تپهی موسیان، در حدود 150 کیلومتری شمال باختر شوش پیدا شد، عقیده دارند که «ستون» از شش هزار سال پیش در معماری ایران شناخته بوده است، ولی مهمترین بنایی که تاکنون در ایران شناخته شده و تالارهای بزرگ آن ستوندار بوده، دژ حسنلو واقع در جنوب دریاچه ارومیه در نزدیک شهر نقده است. هم چنان که معبد ایلامی در هزارهی دوم پیش از میلاد، نموداری از چگونگی یک بنای مهم است. دژ حسنلو هم بنای استواری بوده است از تالارها و اتاقها و دهلیزها و حیاط و ستون و جزرها، منطبق بر اصول معماری با سنگ، گچ و آجر و خشت که در سدهی نهم پیش از میلاد بنیاد شده و در شمار پیشرفتهترین معماریهای آن روزگار محسوب میشود.پس از دژ حسنلو، برای بررسی ساختمانهای ستوندار در ایران باید به سراغ دخمههای حفر شده در دل کوه رفت که تعدادی از آنها متعلق به دورهی مادهاست. مادها (حکومت: اواخر قرن هشتم پیش از میلاد) با شیوهی ساختمان سازیهای عظیم آشنا بودند، و در این روزگار، استفاده از ستون در معماری معمول شد. یکی از ویژگیهای دخمههای سنگی، ایوان طاقدار و ستونهایی است که در دهانهی دخمهها دیده میشود. با آن که این دخمهها در سنگ کوه تراشیده شده است، اما بارزترین مدرک برای شناخت معماری چوبی در ایران محسوب میشود.
معماری ایران در دوران هخامنشیان
عالی ترین نمونهی هنر هخامنشیان در تاریخ هنر این سرزمین، همانا معماری شگفتآور این دوره است. هنرمندان بزرگ دورهی هخامنشی در مراکز حکومت و پایتختها مانند پاسارگاد، شوش، همدان و تختجمشید کاخهای بزرگ و زیبایی بنا کردهاند که پس از گذشت 25 قرن هنوز بقایای آن ها محکم و استوار بر جای مانده است. ستونها و سرستونهای باقی مانده از دورهی هخامنشی نمونهی آشکاری از هنر معماری و حجاری در این دوره است. سرستونها به شکل مجسمهی شیر، اسب، گاو و عقاب و جانوران ترکیبی مانند سرانسان، تن گاو و بال عقاب و گوش گاو است. شیارهای ستونها، بلندی و زیبایی چشمگیری به آنها میبخشند. مهمترین آثار ساختمانی این دوران، شامل کاخها، آرامگاهها و آتشگاههاست.
تعداد صفحات: 31
فرمت فایل: WORD
فهرست فایل:
هنرمعماری درایران باستان
معماری آتشکده ها در ساختمان
معماری ساختمان چهار طاقیها
معماری برج و بارو حصار محیطی تخت سلیمان
آتشکده آذرگشنسب در بنای تخت سلیمان
مشخصات معماری ایوان خسرو
معماری ساختمان معبد آناهیتا
تخت بلقیس
معماری آتشکده های کنونی
معبد ماهابودی، قدیمیترین سازه خشتی شرق هند
دانلود مقاله آشنایی با معماری آتشکده ها در ساختمان