در تولید انرژی الکتریکی مولد به ماشینی گفته میشود که از طریق القای الکترومغناطیسی انرژی مکانیکی را به انرژی الکتریکی تبدیل میکند. تبدیل بالعکس انرژی الکتریکی به انرژی مکانیکی به وسیله موتور الکتریکی صورت میگیرد. موتورها و مولدهای الکتریکی از جهات مختلفی دارای شباهتهای زیادی با یکدیگر هستند. منبع تامین کننده انرژی مکانیکی ممکن است توربین بخار، توربین آبی، توربین بادی و یا یک موتور احتراق داخلی باشد.
پیشرفت
قبل از اینکه رابطه بین الکتریسیته و مغناطیس کشف شود مولدهای الکترواستاتیکی کشف شدند که از اصول الکترواستاتیک برای تولید انرژی الکتریکی استفاده میکردند. این مولدهای توان را در ولتاژ بسیار بالا و جریان الکتریکی اندک تولید میکردند. این ماشینها از یکی از این دو مکانیزم برای تولید انرژی الکتریکی استفاده میکردند:
* ۱- القای الکترواستاتیک
* ۲- تولید برق بر اثر اصطکاک (تریبوالکتریسیته)
به دلیل بهرهوری پایین این مولدها و نیاز آنها برای استفاده از عایق کاری پر هزینه به علت ولتاژ بالا این مولدها هرگز در کاربردهای عملی و برای تولید میزان قابل توجهی از انرژی الکتریکی مورد استفاده قرار نگرفتند. ماشین ویمشاست (Wimshurst) و مولدهای ون دی گراف (Van de Graaff) مثالهایی از این مولدها هستند که هنوز مورد استفاده قرار میگیرند.
صفحه فارادی
در سالهای ۱۸۳۱-۱۸۳۲ مایکل فارادی اصول عملکرد مولدهای الکترومغناطیسی را کشف کرد. این اصل بعدها قانون فارادی نام گرفت که بر این نکته دلالت میکند که در دو سر هادی که به طور عمودی نسبت به یک میدان مغناطیسی حرکت کند پتانسیل الکتریکی ایجاد میشود. او همچنین اولین مولد الکترومغناطیس را نیز ساخت که به آن صفحه فارادی گفته شد. این مولد یک مولد هم قطب بود که از یک صفحه مسی که بین دو آهنربای نعل اسبی میچرخید تشکیل شده بود. این مولد قادر به ساخت میزان اندکی ولتاژ جریان مستقیم با یک جریان بالا بود.
البته این طراحی از جهات مختلفی کم بازده بود چرا که ولتاژ تنها در قسمتهایی از صفحه به وجود میآمد که زیر قطبها قرار داشتند و جریان تولیدی به سرعت در دیگر قسمتهای صفحه پخش میشد و این جریان جاری شده در صفحه موجب هدر رفتن انرژی به صورت گرما میشد. مولدهای هم قطب بعدی این مشکل را با استفاده از آهن رباهایی که تمام محیط صفحه را پوشش میدادند حل کردند به طوری که میدان در طول تمام صفحه به طور یکنواخت وجود داشته باشد.
دینام
دینام اولین مولد الکتریکی بود که این قابلیت را داشت تا برق مورد نیاز صنایع را تامین کند. دینام از اصول الکترومغناطیس برای تبدیل انرژی مکانیکی به انرژی الکتریکی استفاده میکند و با استفاده از کموتاتور جریان مستقیم را در خروجی خود تولید میکند. در طول مجموعهای از اکتشافات تصادفی دینام به یک منبع برای اختراع ماشینهایی چون موتور الکتریکی جریان مستقیم، تناوبگر AC، موتور سنکرون و مبدل گردان تبدیل شد.
یک دینام از یک قسمت ثابت که میدان مغناطیسی دائمی را تولید میکند و مجموعهای از سیمپیچهای متحرک که در داخل میدان میگردند تشکیل شدهاست. در دینامهای کوچک میدان ثابت ممکن است به وسیله چند آهنربای دائمی فراهم شود. در دینامهای بزرگ این میدان به وسیله یک یا چند آهنربای الکتریکی ایجاد میشود.
امروزه به ندرت میتوان مولدهای دینامی بزرگی را دید که برای تولید انرژی الکتریکی مورد استفاده قرار گیرند و این به دلیل عدم استفاده از جریان مستقیم است. امروزه استفاده از جریان متناوب به علت بهرهوری بالا در حین تولید، توزیع و انتقال به شدت گسترش یافته و برای تبدیل از جریان متناوب به جریان مستقیم نیز معمولا از مدارات الکترونیکی و الکترونیک قدرت استفاده میشود. اما پیش از کشف اصول جریان متناوب تولید انرژی الکتریکی تقریبا فقط با استفاده از تعداد زیادی مولد دینامی ممکن بود. امروزه مولدهای دینامی تنها به عنوان ابزاری نمادین برای نشان دادن تاریخ تولید برق مورد استفاده قرار میگیرند.
شامل 9 صفحه Word
دانلود تحقیق مولد الکتریکی