70 ص
چکیده
با توجه به اهمیت گیاهان دارویی در جوامع بشری به بررسی و مقایسه جنبه های اقتصادی ، اجتماعی ، فرآوری و درمانی گیاهان دارویی در پنج کشور ایران ، هندوستان ، چین ، آلمان و آمریکا و تطبیق آن با ایران پرداخته شد . روش مطالعه روش کتابخانه ای - اسنادی بوده است . از محدودیت های این تحقیق می توان به نبود اطلاعات به روز اشاره کرد . کشور های هندوستان و چین با برنامه ریزی و تحقیقات اجرایی و اجرای دستورالعمل سازمان بهداشت جهانی جزو پیشروترین کشور ها در زمینه تولید و فرآوری گیاهان دارویی و به عنوان مهم ترین کشور های منبع محسوب می شوند . کشور های آلمان و آمریکا جزو مهمترین کشورهای دخیل در تجارت گیاهان دارویی می باشند به طوری که بزرگترین وارد کننده و صادرکننده گیاهان دارویی می باشند که عموما محصولات را با درجه فرآوری پایین وارد و پس از فرآوری های اندک با سود های کلان مجدداِّ صادر می کنند . در ایران با توجه با شرایط اقلیمی ، رویشگاه ها و ذخایر ارزشمند گیاهان دارویی و منحصر به فرد از پتانسیل های بالایی در این زمینه برخوردار می باشد که متاسفانه بنا به سود جویی های فردی ، نبود برنامه ریزی های مدون و از پیش تعیین شده ، عدم فرآوری های ابتدایی و ثانویه و بسیار دلایل دیگر به جایگاه اصلی خود در زمینه تولید و فرآوری و تجارت این گیاهان نرسیده است . امید است با برنامه ریزی صحیح و کنترل و نظارت بر اعمال کشت و کار تا فرآوری و تجارت و دور اندیشی های مناسب ایران را در جایگاه واقعی خویش در زمینه کشت و کار ، صادرات و واردات گیاهان دارویی ببینیم .
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده
فصل اول ـ کلیات...........................................................................................................................
1
1 - مقدمه.............................................................................................................................. .......................
2
2- ضرورت و اهمیت تحقیق.................................................................................................................
4
3- اهداف تحقیق..................................................................................................................................
5
4 - محدودیت های تحقیق.. .................................................................................................................
5
5- روش مطالعه....................................................................................................................................
5
فصل دوم- بررسی وضعیت گیاهان دارویی در ایران..............................................................
6
1 - جایگاه اقتصادی گیاهان دارویی درایران..........................................................................................
7
2 - وضعیت صادرات و واردات گیاهان دارویی در ایران.......................................................................
9
3- بازاریابی محصولات گیاهان دارویی ...............................................................................................
11
4- وضعیت اجتماعی و فرهنگی مصرف گیاهان دارویی در ایران..........................................................
13
5- کاربرد داروهای گیاهی در صنایع.....................................................................................................
16
6 - روش های فرآوری گیاهان دارویی...............................................................................................
17
7- ساختار صنعت اسانس......................................................................................................................
18
8- تولید جهانی اسانس.....................................................................................................
19
9 - وضعیت گیاهان داروئی و داروهای گیاهی در ایران.........................................................................
20
10- جایگاه درمانی گیاهان دارویی......................................................................................................
22
11 - علت فروش کم و مصرف کم داروهای گیاهی ............................................................................
22
فصل سوم- بررسی وضعیت گیاهان دارویی در هندوستان.....................................................
25
1-جایگاه اقتصادی هندوستان............................................................................................................
26
2-وضعیت اجتماعی در هندوستان.........................................................................................................
27
3- جایگاه فرآوری و درمانی گیاهان دارویی .......................................................................................
29
فصل چهارم- بررسی وضعیت گیاهان دارویی درچین.............................................................
30
1-بررسی وضعیت اقتصاد گیاهان دارویی در چین .................................................................................
31
2- وضعیت اجتماعی در چین ..............................................................................................................
33
3-وضعیت فرآوری گیاهان دارویی در چین..........................................................................................
35
4-آییننامه قانونی مورد پذیرش داروهای گیاهی در چین.......................................................................
35
5-وضعیت درمان با گیاهان دارویی در چین .........................................................................................
36
فصل پنجم - بررسی وضعیت گیاهان دارویی درآلمان ..........................................................
38
1-جایگاه اقتصادی گیاهان دارویی........................................................................................................
39
2-وضعیت اجتماعی .............................................................................................................................
41
3-وضعیت فرآوری گیاهان دارویی.......................................................................................................
42
4-وضعیت درمانی گیاهان دارویی ........................................................................................................
43
فصل ششم - بررسی وضعیت گیاهان دارویی در آمریکا...........................................................
44
1-وضعیت اقتصادی گیاهان دارویی .....................................................................................................
45
2-وضعیت اجتماعی .............................................................................................................................
48
3- وضعیت فرآوری گیاهان دارویی .................................................................................................
50
4-جایگاه گیاهان دارویی در درمان.......................................................................................................
50
فصل هفتم - مقایسه ، نتیجه گیری و پیشنهادات.................................................................. .....
53
1-مقایسه کشورهای منتخب در زمینه فعالیت گیاهان دارویی.........................................................
54
ایران................................................................................................................................................
54
هندوستان...........................................................................................................................
55
چین...................................................................................................................................................
56
آلمان...................................................................................................................................................
57
آمریکا.......................................................................................................................................... .....
59
2-نتبجه گیری.......................................................................................................... ..........................
62
3- مسائل و مشکلات گیاهان دارویی در ایران........................................................ ...............
64
4-پیشنهادات........................................................................................................... ...........................
66
منابع فارسی................................................................................................................... .......................
68
منابع لاتین.............................................................................................................................................
70
فهرست جدول ها
عنوان صفحه
جدول شماره 1 : مقدار و ارزش فرآورده های جنگلی و مرتعی ایران .................................................
10
جدول شماره 2 : حجم صادرات گیاهان دارویی از ایران....................................................................
10
جدول شماره 3 : ارزش صادرات گیاهان دارویی از ایران.....................................................................
11
جدول شماره4 : حجم صادرات گیاهان دارویی از هندوستان.............................................................
26
جدول شماره5: ارزش صادرات گیاهان دارویی از هندوستان..............................................................
27
جدول شماره 6 : حجم واردات گیاهان دارویی از هندوستان..............................................................
27
جدول شماره7: ارزش واردات گیاهان دارویی از هندوستان................................................................
27
جدول شماره 8: زمین های زیر کشت گیاهان دارویی چین...............................................................
32
جدول شماره 9 : حجم صادرات گیاهان دارویی از چین.....................................................................
32
جدول شماره 10 : ارزش صادرات گیاهان دارویی از چین...................................................................
32
جدول شماره 11 : حجم واردات گیاهان دارویی از چین...................................................................
32
جدول شماره 12 : ارزش واردات گیاهان دارویی از چین....................................................................
32
جدول شماره 13 : صادرات و واردات گیاهان دارویی چین..................................................................
33
جدول شماره14: حجم صادرات گیاهان دارویی از آلمان....................................................................
40
جدول شماره 15 : ارزش صادرات گیاهان دارویی از آلمان.................................................................
40
جدول شماره 16 : حجم واردات گیاهان دارویی از آلمان....................................................................
40
جدول شماره 17 : ارزش واردات گیاهان دارویی از آلمان...................................................................
41
جدول شماره 18: زمین های زیر کشت گیاهان دارویی آمریکا..........................................................
46
جدول شماره19 : حجم صادرات گیاهان دارویی از آمریکا.................................................................
46
جدول شماره 20 : ارزش صادرات گیاهان دارویی از آمریکا..............................................................
46
جدول شماره21 : حجم واردات گیاهان دارویی از آمریکا...................................................................
46
جدول شماره 22 : ارزش واردات گیاهان دارویی از آمریکا.................................................................
47
جدول شماره 23 : صادرات و واردات گیاهان دارویی آمریکا.............................................................
47
جدول شماره 24 : نوع گیاهان دارویی وارداتی آمریکا........................................................................
47
جدول شماره 25 : نوع گیاهان دارویی صادراتی آمریکا.......................................................................
48
جدول شماره 26 : میزان صادرات و واردات گیاهان دارویی در کشورهای منتخب در سال 2002.......
61
جدول شماره27 : مقایسه کشورهای منتخب در زمینه گیاهان دارویی در طی سال 2002.......................
62
بررسی و مقایسه جنبه های اقتصادی ،اجتماعی ، فرآوری و درمانی گیاهان دارویی در پنج کشور ایران ، هندوستان