الف : شناسایی محیط جغرافیایی 1- هویت ده:
روستای آبجهان، از توابع دهستان دولتخانه است و بخش باجگیران در شهرستان قوچان و واقع در استان خراسان رضوی می باشد.
2- موقعیت جغرافیایی و خصوصی، حدود و وسعت:
روستای آبجهان، از توابع دهستان دولتخانه، بخش باجگیران، شهرستان قوچان می باشد، که در 8 کیلومتری شمار روستای دولتخانه، مرکز دهستان دولتخانه، 60 کیلومتری جنوب شهر باجگیران، مرکز بخش باجگیران و 40 کیلومتری شمال غرب شهر قوچان، مرکز شهرستان قوچان، واقع شده است. از نظر موقعیت جغرافیایی، روستای آبجهان، در عرض جغرافیایی 37 درجه و 21 دقیقه ی شمالی و 58 درجه و 24 دقیقه ی طول شرقی قرار دارد.
3- ناهمواری ها:
روستای آبجهان، در منطقه ی کوهستانی شمال شهرستان قوچان قرار گرفته است. این منطقه، دارای ارتفاعات امام داغی با جهت شمال غربی – جنوب شرقی، در شمال روستا می باشد و در بلندترین نقطه واقع در شمال شرقی روستای آبجهان از ارتفاع 2325 متری برخوردار است. روستای آبجهان، در ارتفاع 1570 متری قرار دارد و به لحاظ شیب زیاد، به صورت دامنه ای می باشد و روستای کوهپایه ای محسوب می شود و بدین جهت، معابر، مساکن و به طور کلی، بافت روستا، به شدت تحت تأثیر موقعیت کوهستانی آن قرار گرفته است. شیب عمومی اراضی این روستا، در جهت شمال – جنوب، در حدود 6 و 8 درصد و در جهت غرب – شرق، در بخش های مختلف روستا، 5 تا 50 درصد در نوسان می باشد.
4- اقلیم آب و هوا:
مطالعه و بررسی آب و هوای حاکم بر روستای آبجهان نشان می دهد، که اقلیم این روستا، به دو دسته تقسیم می شود: یکی، منطقه ای و دیگری، محلی است.
الف) شرایط منطقه ای:
(1) توده های هوای غربی:
این توده ها، در طی اوایل پاییز تا اواخر بهار، به طور متناوب این منطقه را تحت تأثیر خود قرار داده و همواره همراه با رطوبت و بارش است.
(2) توده های هوای شمال شرقی:
این توده ها، تحت تأثیر عرض های شمالی و مناطق خشک نیمکره ی شمالی، به وجود می آیند. این تووده ها، در تابستان، گرم و خشک و در زمستان، سرد و خشک می باشند.
(3) توده های جنوبی:
توده های جنوبی، در زمستان، موجب ملایمت هوا و ذوب بیشتر برف ها و در تابستان، باعث افزایش گرما می باشد.
ب) شرایط محلی:
مهم ترین عنصر محلی تأثیر گذار در اقلیم روستای آبجهان، ارتفاع این روستا از سطح دریا و وضعیت ارتفاعات پیرامونی آن می باشد. روستای آبجهان، در ارتفاع 1570 متری از سطح دریاهای آزاد قرار دارد و به وسیله ی ارتفاعات حدود 2000 متری، احاطه شده است، که اولاً: باعث کاهش درجه ی حرارت در منطقه شده و این روستا را با آب و هوای معتدل در فصل گرم و آب و هوای سرد سال مواجه ساخته است. و ثانیاً: این مسئله، ضمن افزایش نسبی میزان بارش، موجب تغییر در نوع بارش در منطقه، عمدتاً به صورت برف شده است.
5- منابع آب، رودها، چشمه ها و قنوات:
1- سیلاب:
روستای آبجهان، از اقلیم معتدل کوهستانی برخوردار است و از میزان بارش مناسبی برخوردار است. این، همراه با مرفولوژی بستر روستا، باعث شده است، تا سیلاب های حاصل از بارش اراضی شمالی روستا، بخصوص در فصل بهار، از داخل محدوده ی بافت مسکونی عبور نموده و مساکن روستا در معرض سیلاب قرار می گیرند که همه ساله، خساراتی را به معابر، مساکن و مزارع حاشیه ی روستا وارد می نمایند.
2- آب شرب:
آب شرب سالم و بهداشتی، به دلیل تأثیراتی که در سلامتی مردم در هر منطقه ای دارد، از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. روستای آبجهان، دارای لوله کشی آب با شیر برداشت می شود و در سطح روستا توزیع می شود. آب مورد نیاز این روستا، از چشمه ای واقع در شمال روستا تأمین می شود و از طریق دو شیر، برداشت و در سطح روستا توزیع می شود.
3- آب کشاورزی:
روستای آبجهان، دارای یک دهانه چشمه با آب دهی خیلی محدود و متغیر، در حدود 2 تا 8 لیتر در ثانیه است. آب این چشمه، از طریق شبکه ی «انهار» روستا، به اراضی محدود آبی و باغات واقع در شمال، مرکز و جنوب روستا منتقل و مورد استفاده قرار می گیرد. به دلیل کوهستانی بودن و تغییرات آب و هوایی، آب این چشمه در سال های مختلف، به شدت متغیر می باشد؛ به نحوی که در خشکسالی سال های اخیر، به کمترین میزان خود رسیده و برای فعالیت های کشاورزی، مشکلات زیادی را فراهم نموده است.
6- جنس خاک (نوع و طبقه بندی خاک، فرسایش):
خاک این منطقه، از نوع خاک رُس و بسیار عالی و نرم است، که برای زراعت و باغداری، مناسب است و دارای هیچ گونه فرسایشی نیست؛ چون دارای املاح آلی و معدنی فراوانی است.
شامل 83 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود مقاله مونوگرافی روستای آبجهان