تحقیق در مورد آبیاری تحت فشار را توسعه دهیم

اختصاصی از فی موو تحقیق در مورد آبیاری تحت فشار را توسعه دهیم دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه22

فهرست مطالب

آبیاری تحت فشار را توسعه دهیم

‌● اشتغال‌زائی

• افزایش سطح زیرکشت آبی
• ارزش افزوده
• ایجاد جاذبه در بخش کشاورزی

مقدمه: 

• کاهش هزینه‌های تأمین آب

آبیاری زیر بستری : 

طرز کار کلی سیستم قطره ای :

آبیاری فواره ای ( بابلر ) :

    به‌ازاء هر هکتار آبیاری تحت‌فشار، امکان اشتغال دائم ۷۸/۰ نفر فراهم می‌گردد، لذا با توجه به افزایش جمعیت جویای کار که با نگرشی جدید از زاویه اشتغال‌زائی به مقوله توسعه آبیاری تحت‌فشار می‌تواند ضرورت اجراء این روش به‌عنوان عزم‌ملی در دستور کار قرار گیرد که تا حدودی بتواند بحران بیکاری را جبران کرده و توجیه مناسبی برای الزام سرمایه‌گذاری دولتی در این بخش باشد.

با عنایت به برنامه‌ریزی‌های به‌عمل آمده تا سال ۱۴۰۰، جمعیت کشور به ۱۲۰میلیون نفر خواهد رسید که نیاز غذائی این جمعیت حداقل ۱۲۰ میلیون تن در سال را شامل می‌شود و اگر بخواهیم با توجه به وضعیت فعلی استفاده ار آب، این حجم را تأمین کنیم، حداقل به ۱۶۵ میلیارد مترمکعب آب نیاز داریم که با توجه به پتانسیل آب قابل استحصال کشور که حداکثر ۱۳۰ میلیارد مکعب را شامل می‌شود، عملاً غیرقابل دسترس است.

با توجه به آمار ارائه شده، امکان بروز بحران و خطر شیوع فقر غذائی و وابستگی غذائی به کشورهای دیگر اجتناب ناپذیر خواهد بود، لذا تنها روش قابل حصول، بهره‌برداری بهینه از آب موجود است و با عنایت به این‌که بیش از ۹۰ درصد آب استحصال شده در بخش کشاورزی مصرف می‌شود، کاراترین روش، بالا بردن راندمان کارائی و کاربردی آب در این بخش می‌باشد؛ بنابراین بایستی زمینه‌های سرمایه‌گذاری را به سمتی سوق دهیم که از هر واحد آب، حداکثر محصول را تولید کنیم که این ممکن نیست، مگر این‌که در کنار فعالیت‌های زراعی، راندمان آبیاری را از حد فعلی به‌حد قابل‌قبول با استفاده از توسعه روش‌های آبیاری تحت‌فشار ارتقاء بخشیم و این نیز نیازمند سرمایه‌گذاری است؛ لذا بایستی بخشی از این سرمایه‌گذاری را دولت متقل شود تا بتواند از این بحران فراگیر و زودهنگام، کشور را رهائی دهد، چون راهی به‌جزء این، برای حصول امنیت غذائی و فرار از فقر غذائی و استقلال کشور امکان‌پذیر نیست

تحققی در مورد مدیریت اجرا و نگهداری سیستم‌های آبیاری

اختصاصی از فی موو تحققی در مورد مدیریت اجرا و نگهداری سیستم‌های آبیاری دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه175

فهرست مطالب

اطلاعات و دستورالعمل

اسناد: هیچ

1/2/1) تماس با افراد صاحب نفوذ: 2/1) بازدید اولیه 2/2/1) معرفی طرح و موسسه‌ی مجری آن:

وزارت جهاد کشاورزی

معاونت آب وخاک کشور

مدیریت اجرا و نگهداری سیستم‌های آبیاری

تهیه کننده :

مریم منصورآبادی

تابستان 1385

مدیریت اجرا و نگهداری سیستم های آبیاری

پیشگفتار:

هدف از نگارش کتاب حاضر آن است که با توضیح کامل مراحل مختلف یک طرح، به گردانندگان تشکل های گروهی در زمینه‌ی اجرای وظایف محوله، کمک شود.

الف) طرح توسعه:

طرح توسعه شامل مراحل زیر است:

• تهیه و جمع آوری اطلاعات
• فرایند برنامه ریزی و طراحی
• تشکیل گروه
• تجهیز گروه
• و سرانجام امور تکمیلی.

هر یک از مراحل فوق به زیر شاخه هایی تقسیم می شوند. توضیحات کامل مراحل یاد شده در کتاب آمده است.

ب) توضیحاتی درباره‌ی کتابچه راهنما:

در ابتدای هر فصل یکی از مراحل طرح توسعه شرح داده شده و در ابتدای آن کلیاتی از اطلاعات ذیل درج گردیده است:

گروه هدف: در این قسمت مشخص شده که کدام فرد یا گروه کشاورزی در مرحله‌ی مورد بحث، مسئولیت دارد. گروه هدف می تواند شامل کلیه‌ی کشاورزان یک روستا و حومه‌ی آن، اعضای گروههای ویژه، اعضای شورا، اعضای هیئت مدیره، کارگران فنی حوزه‌ی آبیاری[1] و غیره باشد.

کارمندان مسئول: در این بخش از کارمندانی از موسسات دولتی یا خصوصی نام برده شده که در مرحله‌ی مورد نظر، مسئولیت خاصی را برعهده دارند.

NGOها: سازمان های غیر دولتی که در زمینه های خاصی فعالیت دارند.

زمان بندی: مشخص می کند طی چه زمانی پس از اتمام یک مرحله، مرحله‌ی بعدی آن باید آغاز شود.

اهداف اصلی: نتیجه ای است که طی هر مرحله از طرح توسعه باید حاصل شود.

روش ها: مشخص می کند که در هر مرحله از چه روشهایی می توان بهره جست. (مصاحبه، گفتگوهای گروهی یا خصوصی، نظرسنجی، سخنرانی، مباحثه، مشاهده و...)

اسناد: در هر مرحله از طرح، اسناد و مدارک خاصی مورد نیاز است.

تجهیزات سمعی بصری: گردانندگان تشکل ها باید در هنگام ملاقات با کشاورزان، از امکاناتی مانند فلوچارت، نقشه، طرح و عکس استفاده کنند. بخصوص استفاده از فلوچارت برای جلب توجه و آموزش کشاورزان، در حین سخنرانی توصیه می‌شود. پس از چند جلسه، بروشور یا اطلاعیه ای که حاوی خلاصه مطالب باشد، باید بین کشاورزان توزیع شود. در ضمیمه‌ی 2، متن کلیه‌ی اطلاعیه ها و فلوچارت ها درج شده است. وظایف ویژه‌ی گروه‌های آبیاری عبارتند از:

• تهیه‌ی یک طرح اجرایی که شامل جداول توزیع آب آبیاری و الگوی کشت است.
• ارایه‌ی کلیه‌ی اطلاعات لازمه، مانند الگوی کشت و نیاز آبی به حوزه‌ی آبیاری.

اطلاعات و دستورالعمل‌ها:

تحت این عنوان و به منظور کمک به گردانندگان تشکل ها در راستای اجرای مراحل طرح، یک سری اطلاعات کلی و دستورالعمل های مهم ارایه شده است.

در این راستا برای بیان موضوعات مختلف ازنمادهای متفاوتی استفاده شده است:

B: اطلاعات مهم و یا دستورالعمل.

O : توصیه به پرهیز از شرایطی ویژه یا عدم انجام کاری خاص.

$: فلوچارت هایی که توصیه می شود.

?: بروشور/ اطلاعیه ای که باید توزیع گردد.

`: کپی اسناد و سایر اطلاعاتی که در ضمیمه آمده است.

ج) ثبت فعالیت ها:

توصیه می شود گردانندگان تشکل ها با استفاده از اط

[1]  واژه حوزه‌ی آبیاری را به سازمانی اطلاق کرده ایم که مسئولیت مدیریت سیستم آبیاری را برعهده دارد. البته در مورد ضرورت و امکان تشکیل یک حوزه‌ی آبیاری کلیه سهام داران می توانند تصمیم گیری کنند.

دانلود مقاله کود آبیاری

اختصاصی از فی موو دانلود مقاله کود آبیاری دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

با توجه به افزایش سریع جمعیت کشور، نیاز به تولید بیشتر مواد غذایی احساس می‪گردد. بهترین راه برای نیل به این هدف و همچنین تامین قسمتی از ارز مورد نیاز، افزایش تولید در واحد سطح است. در بین نهادهای کشاورزی، اضافه نمودن متعادل کودهای شیمیایی بیشتر از سایر نهادها در افزایش تولید محصولات کشاورزی موثر است. نظر به اینکه تولید کنندگان محصولات کشاورزی کشور برای تولید بیشتر، مصرف کودهای شیمیایی را افزایش دادند ولی در عمل به علت محدودیت‪های زمین، آب و اقلیم و به خصوص عدم مدیریت کارآ در مسایل آب و کود، افزایش کمی و کیفی عمل کرد مورد انتظار حاصل نشد و در نتیجه تعادل عناصر غذایی خاک بهم خورده و مسایل عمده زیست محیطی مطرح شده است بنابر این افزایش تولید در واحد سطح و بهبود کمی و کیفی عملکرد هرچه بیشتر محصولات زراعی و باغی، نیاز به توجه خاصی دارد همچنین مدرنیزه کردن سیستمهای آبیاری و تبدیل آنها از روشهای رایج زارعین (سطحی) به سیستمهای تحت فشار (قطره‪ای) می‪تواند نقش مهمی را در این مسئله داشته باشد چرا که استقاده از این سیستمها ( تحت فشار) باعث افزایش راندمان مصرف آب شده و به عبارت دیگر میزان تولید محصول را به ازای هر واحد آب افزایش می‪دهد.
ترکیب این دو فاکتور (آب و کود) و یا به اصطلاح کود دهی با آبیاری (Fertigation) از محاسن ویژای برخوردار می‪باشد که موفقیت در این روش مستلزم داشتن آگاهی کافی در رابطه با نیاز آبی و نیاز کودی هر محصول است. در این روش به دلیل استفاده بهینه از مصرف آب و کود، آلودگی محیط زیست به حداقل رسیده و تقسیط مصرف کودها در مراحل حساس و مورد نیاز گیاه به سهولت انجام می‪پذیرد. همچنین از هدر رفتن کود بدلیل کنترل غلظت عناصر غذایی در خاک جلوگیری شده و مطابق با نیاز رشد گیاه، در اختیار آن قرار داده می‪شود از طرف دیگر به دلیل حلالیت یکنواخت کودها در آب آبیاری، جذب آن بهتر صورت می‪گیرد.

________________________________________
1- ملکوتی، محمد جعفر. محمدرضا شریعتی و محمدرضا امداد. 1379. کود دهی با آبیاری روش نوین در تامین نیاز غذایی گیاهان جهت نیل به پتانسیل تولید. نشریه ترویجی. معاونت ترویج ص 3و4
تعریف
به کار بردن مواد شیمیایی کشاورزی همراه آب آبیاری در سیستمهای آبیاری قطرای و بارانی یکی از اهداف این سیستمها می‪باشد. اصطلاح عمومی برای این عمل «تزریق مواد شیمیایی به آب آبیاری یا Chemigation » می باشد. مواد شیمیایی شامل انواع کودهای محلول، علفکشها، حشره کشها و غیره می‪تواند به داخل سیستم آبیاری تزریق شود. این اصطلاح در مورد انواع کودها « تزریق کود به آب آبیاری یا Fertigation » نامیده می‪شود که از اهداف ویژه انواع سیستمهای آبیاری قطره‪ای و بارانی است.1
تزریق کود به آب آبیاری، شامل حل کردن کودهای محلول در آب و کاربرد آن از طریق سیستمهای قطره‪ای و بارانی می‪باشد. که روشی موثر، آسان و اقتصادی است. و مناسب بودن آن به شرایط خاک و محصول، روش آبیاری، کیفیت آب، نوع کود و مسایل اقتصادی بستگی دارد. این روش معمولاً در خاک‪های درشت بافت دارای امتیاز بیشتری نسبت به خاکهای ریز بافت است. این مساله به نوع کود و چگونگی حرکت آن در خاک بستگی دارد.2
کود آبیاری کاربرد کود مایع در یک سیستم آبیاری می باشد. میکروآبیاری و کود آبیاری امکان کنترل دقیق آب و مواد مغذی را ارئه می کنند سود عمده ی کود آبیاری این است که نسبت به لوازم پراکنده سنتی ، انعطاف پذیری بیشتر دارد و مواد مغذی به کار گرفته شده را بهتر کنترل می‪کند. در این روش کودها هنگامی مصرف می شوند که لازم است و در مقادیر کم به کار گرفته می شوند در نتیجه مواد مغذی قابل حل در آب ، کمتر در معرض فرو شسته شدن به وسیله بارندگی زیاد یا آبیاری بیش از حد می‪باشند.3
با کودآبیاری، گیاه هرزمان که آبیاری شود تغذیه هم می‌شود، و مواد مغذی لازم را تا آبیاری بعدی دریافت می‪کند.4
کاربرد مواد مغذی به همراه سیستمهای آبیاری کود آبیاری است (ادغام کودوآبیاری ) رایج ترین ماده مغذی به کار گرفته‌شده درکود آبیاری نیتروژن است.سایرعناصرشامل فسفر،پتاسیم،سولفور،روی وآهن به مقدارکمترمصرف می‌شوند.5
آبیاری قطره ای زیر سطحی وسیله ی موثری برای به کارگیری آب و مواد مغذی برای محصولات یکساله است. بطور کلی حداقل 10 تا 30 درصد آب در مقایسه با سیستمهای آبیاری پیوسته ی سطحی ذخیره می شود بنابر این استفاده ی فزاینده ی آبیاری قطره ای زیر سطحی و کود آبیاری با نیتروژن مایع در آینده ی قابل تحمل برای تولید محصول در مناطق خشک حتی اگر منابع آب کاهش یابد، دخالت خواهد کرد. 6
________________________________________
1و 2- پناهی، مهدی و فرهاد دهقانی. 1380 . تزریق کود در سیستمهای آبیاری تحت فشار . نشریه فنی شماره 207 . نشر آموزش کشاورزی . ص 1
3- Brian Boman and Tom Obreza. 2002. Fertigation Nutrient Sources and Application Consideration for Citrus. University Of Florida Extension. P1
4- Katherine Wood ford. 2002. What is the secret? Fertigation. P1
5- R.H. Follett. 2004. Fertigation. Colorado State University Cooperative Extension. P2
6- Thomas L. Thompson, Scott A. White, James Walworth, and Greg Sower. 1999. Fertigation Frequency Effects on Yield and Quality of Subsurface Drip–Irrigated Broccoli. http:// ag.Arizona.edu/pubs/crops/az1143. P1
ضرورت کود آبیاری
تزریق کود به آب آبیاری، مخصوصاً ازت در نواحی خشک به منظور بهبود حاصلخیزی در مزارعی که با سیستم آبیاری قطره‪ای یا زیر سطحی آبیاری می‪شوند‪، ضروری می‪باشد. این ضرورت به دلیل آن است که کود خشک پخش شده روی سطح خاک ممکن است همراه با آب آبیاری به سمت منطقه ریشه حرکت نکند. کودهای ازت و دیگر کودها را می‪توان در زمان کشت با خاک مخلوط کرد اما باید فقط در مناطقی که بطور کامل توسط بارندگی یا آبیاری مرطوب می‪شوند، وارد خاک گردند. پخش کودها در سطح خاک در مزارع تحت آبیاری قطره‪ای در مناطق خشک بدلیل حجم کوچک و نامنظم خاک مرطوب شده، از راندمان خوبی برخوردار نمی‪باشد. بافت خاک از جمله عواملی است که در راندمان کود دهی با آبیاری موثر می‪باشد. این روش معمولاً در خاکهای درشت بافت دارای امتیاز بیشتری نسبت به خاکهای ریز بافت است.1
مزیت کود آبیاری
هر گیاه اعم از گیاهان زراعی و یا باغی نیازهای متفاوتی نسبت به انواع عناصر غذایی در طول دوره رشد خود دارند. به اینصورت که در برخی از مراحل رشد خود نیاز بیشتری به بعضی از عناصر دارند. با روش تزریق کود در سیستمهای تحت فشار به بهترین صورت ممکن می توان مواد غذایی را برحسب نیاز گیاه، مصرف کرد. از طرف دیگر این روش تقسیط کود معمولاًً اقتصادی‪تر از سایر روشهای کوددهی می باشد. 2
کود آبیاری با نیتروژن مایع ، باعث بهینه سازی محصول‪، کیفیت و بازگشت اقتصادی می شود. بدون آنکه نیتروژن آب خاک را کاهش دهد. (Doerge, Pier 1995، تامسون و Doerge 1996 ).3
این تکنیک هزینه های کود دهی را از راه حذف عملیات کاهش می دهد. این روش همچنین کارآیی مواد مغذی را از طریق استفاده آنها در زمانی که گیاه نیاز بیشتری دارد، بهبود می بخشد. همچنین با این روش تصفیه ی خاک یا دنیتری فیکاسیون4 (گازی) که نیتروژن را کاهش می‌دهد و کاهش هدررفتن خروج مواد مغذی نیز امکان پذیر می‪شود.5
کودآبیاری به آرامی دانسیته و طول ریشه را افزایش می دهد همچنان که آب وارد خاک می شود کود را هم در سراسر منطقه ریشه حمل می کند. کود آبیاری روی گلها نتایج فوری دارد. چمن ها نسبتاً سریع سبز می شوند و نتایج قابل توجهی روی درختان و بوته‪ها در طول سال دارد در کود آبیاری همه‪ی مقدار مصرف ماهانه کود به یک باره با کود خشک و یا در یک چرخه کم، از طریق یک سیستم آبیاری بیشتر اهداف کود دهی را ارضا می‪کند.6
________________________________________
1و2- پناهی، مهدی و فرهاد دهقانی. 1380 . تزریق کود در سیستمهای آبیاری تحت فشار . نشریه فنی شماره 207 . نشر آموزش کشاورزی . ص 2و3
3- Thomas L. Thompson, Scott A. White, James Walworth, and Greg Sower. 1999. Fertigation Frequency Effects on Yield and Quality of Subsurface Drip–Irrigated Broccoli. http:// ag.Arizona.edu/pubs/crops/az1143. P1
4- در سیکل نیتروژن ریشه‪های گیاه نسبتی از NH4+ را جذب می‪کنند ولی بیشتر NH4+ به نیترات توسط باکتری های نیتری فای کننده (باکتریهایی که با نیتروژن یا ترکیبات نیتروژن دار ترکیب و آنها را به نیترات و نمکهای آن تبدیل می‪کنند)، تبدیل می‪شوند که این فرآینده نیتری فیکاسیون نامیده می‪شود نیترات همچنین توسط باتریهای دنیتری فای کننده طی فرآیند دنیتری فیکاسیون به N2 و اکسیدهای نیتروژن تبدیل می‪شود که وارد هوا می‪شوند.6
5- R.H. Follett. 2004. Fertigation. Colorado State University Cooperative Extension. P1
6- Katherine Wood ford. 2002. What is the secret? Fertigation. P2
از دیگر مزایای کوددهی با سیستم آبیاری1:
- کاهش مقدار کود مصرفی که سبب افزایش راندمان کودی می‪گردد.
- افزایش راندمان مصرف آب (WUE) یا به عبارت دیگر میزان محصول تولیدی به ازای واحد مصرف آب، افزیش می‪یابد (صرفه جویی در مصرف آب).
- تزریق کود به داخل سیستم که شامل عناصر پر مصرف (ازت، فسفر و پتاس) و عناصر کم مصرف (آهن، روی، مس، بر و غیره) می‪باشد. ضمن آنکه مصرف کود توام با آبیاری عمل کرد را افزایش می‪دهد و باعث کاهش هزینه‪های کارگری می‪شود.
- باعث کاهش آلودگی محیط زیست می شود.
- کودهای مورد نیاز گیاه در همه مواقع در اختیار گیاه می‪توانند قرار گیرند.
دلایل توسعه‪ی روش کود آبیاری در کشور2
1- در کود آبیاری امکان مصرف کم، مکرر، مداوم و تقسیطی عناصر غذایی در طول دوره‪ی رشد مطابق با نیاز گیاه وجود دارد همچنین پخش یکنواخت کود در خاک و توزیع یکنواخت آن در طول دوره رشد امکان پذیر است.
2- در کود آبیاری راندمان مصرف آب بالا بوده و کارآیی مصرف کود بیشتر و توصیه‪ی کودی راحتتر است. در این صورت مقدار کوددهی مصرفی به مقدار واقعی برداشت عناصر غذایی نزدیکتراست.
3- با تنظیم مقدار مواد غذایی مصرفی در هر مرحله کود آبیاری و تطبیق عمق کود آبیاری بر اساس عمق فعالیت ریشه، می توان آبشویی عناصر غذایی را کنترل نمود. به این ترتیب با کاهش هدر رفتن عناصر، از آلودگی منابع خاک، آب و هوا نیز جلوگیری می‪شود.
4- به علت توزیع یکنواخت عناصر غذایی در خاک، رشد محصول در مزرعه یکنواخت بوده و رسیدن محصول هم زمان است که این امر تاثیر مهمی در کاهش ضایعات برداشت خواهد داشت.
5- با مصرف عناصر غذایی، مطابق با نیاز گیاه در طی دوره رشد، رشد محصول متعادل بوده و زمان رسیدگی آن تسریع می‪یابد.
6- حتی مواد غذایی در شرایطی که خاک وضعیت محدود کننده‪ای برای مصرف برخی کودها دارد می‪تواند در این روش با کارآیی بیشتری در اختیار گیاه قرار گیرد.
7- استفاده آسان از کودهای مرکب قابل حل همراه با عناصر کم مصرف که معمولاً به واسطه مقادیر مورد مصرف بسیار ناچیزشان به صورت مصرف خاکی مشکل است.
________________________________________
1- ملکوتی، محمد جعفر. محمدرضا شریعتی و محمدرضا امداد. 1379. کود دهی با آبیاری روش نوین در تامین نیاز غذایی گیاهان جهت نیل به پتانسیل تولید. نشریه ترویجی. معاونت ترویج ص 11
2- ملکوتی، محمد جعفر. 1382. گزارش یک سفر علمی (ضرورت همگانی کردن کود آبیاری در کشور). نشریه فنی 299. دفتر برنامه ریزی رسانه‪های ترویجی. ص9و10
8- مصرف عناصرغذایی بطورتقسیطی درمقادیر کم ولی مداوم ازجذب بیش ازاندازه عناصرمثل نیتروژن وپتاسیم جلوگیری می‪کند.
9- به علت اینکه از سیستم آبیاری قطره‪ای استفاده می‪شود، معمولاً به دلیل مرطوب بودن سطح خاک در اطراف گیاه، اثرات خشکی کاهش یافته و در نهایت موجب افزایش کارآیی فتوسنتز در گیاه می‪شود.
10- با رفع کمبود عناصر غذایی مورد نیاز محصول، عملکرد بیشتر بوده و کارآیی مصرف کود بالاتر است. به دنبال افزایش عملکرد، کیفیت محصول نیز ارتقاء پیدا می‪کند.
11- این روش، برای تغذیه گیاهان گلخانه‪ای که معمولاً به خاکهای بسیار سبک بازه‪کش خوب نیاز دارند، ترجیح دارد. معمولاً بسترهای کشت دارای ظرفیت تبادل کاتیونی پایینی هستند بنابر این مواد غذایی باید به اندازه کافی همواره در محلول خاک باشند. به این ترتیب کود آبیاری یکی از روشهای موثر برای صرفه جویی در مقدار کود مصرفی است.
12- در سیستم آب – خاک – گیاه، آب و مواد غذایی نقش همیار دارند و همراهی این دو برای رشد بهینه گیاه ضروری است. هنگامی که آب محدود کننده عمل کرد باشد، واکنش گیاه به مواد غذایی مصرف شده کم است. همچنین زمانی که مواد غذایی عامل محدود کننده رشد گیاه باشد، پاسخ به آب مصرفی کمتر است. بنابراین با انجام کود آبیاری می‪توان با افزایش عملکرد، راندمان مصرف کود و کارآیی مصرف آب را نیز بهبود بخشید.
13- در روش مصرف یکباره کودها، افزایش فشار اُسمزی محلول خاک فعالیت گیاه را ممکن است تحت تاثیر قراردهد. در کود آبیاری بدلیل استفاده از مقادیر کمتر کود درهر مرحله‪ی کود آبیاری، زیان ناشی از افزایش فشار اُسمزی به مراتب کمتر است.
روشهای آبیاری1
همه‪ی فواید کود آبیاری زمانی آشکار می‪گردد که یک روش آبیاری صحیح برای برآورد نیاز گیاه بکار گرفته شود. در کود آبیاری، کود به حالت محلول در اختیار گیاه قرار می‪گیرد بنابر این مدیریت آبیاری بسیار مهم و از عوامل کلیدی موثر بر کارآیی کود آبیاری است. مقدار رطوبت قابل دسترس برای ریشه گیاه در روشهای مختلف آبیاری متفاوت است راندمان آبیاری، یکنواختی پخش و توزیع آب، عواملی مهم در کود آبیاری هستند. بالا بردن راندمان آبیاری و پخش و توزیع یکنواخت آن، کارآیی این روش را افزایش می‪دهد. در روشهای مختلف آبیاری، میزان این عوامل متفاوت هستند به این دلیل کارآیی کود آبیاری در روشهای مختلف آبیاری متغیر است کـود آبیـاری با روشهـای آبیـاری: 1- بارانـی 2- قطـره‪ای 3- زیر زمینی 4- سطحی اجرا می‪شود. که به دو مورد اشاره می‪کنیم.
کود آبیاری به روش زیر زمینی2
در این روش آب از طریق لوله‪هایی در زیر خاک جریان پیدا نموده و در ناحیه گسترش ریشه به تدریج با فشار پایین مورد مصرف قرار می‪گیرد از آنجا که مصرف آب به صورت موضعی و متمرکز است، قابلیت دسترسی عناصر در روش کود آبیاری بسیار زیاد است. این امر نقش مهمی در افزایش راندمان مصرف عناصر غذایی بویژه عناصر کم تحرک و غیر پویا در خاک ایفا می‪کند. با مصرف موضعی آب و عناصر غذایی، رشد علفهای هرز نیز در پای گیاه و رقابت آنها برای جذب آب و مواد غذایی بطور قابل ملاحظه‪ای کاهش می‪یابد.
________________________________________
1و2- ملکوتی، محمد جعفر. مجید بصیرت. 1382. کود آبیاری روش موثر در افزایش عملکرد و ارتقاء کارآیی مصرف آب و کود. وزارت کشاورزی، معاونت امور باغبانی. نشر سنا. ص 67 و 73
ضرورت و مزیت آبیاری قطره‪ای و بارانی برای توزیع کود
چندین مزیت در استفاده از آبیاری قطره‪ای و بارانی برای توزیع کودها وجود دارد. اولین مزیت اینکه‪، هر دو عمل آبیاری و کود دهی با کمی زحمت بیشتر نسبت به عمل انجام آبیاری به تنهایی، می‪تواند باهم صورت گیرد. این مسئله خصوصاً در مناطق خشک و نیمه خشک که انجام هر دو عمل آبیاری و کود دهی در بیشتر موارد باهم برنامه ریزی می‪شود، مهم است. دومین مزیت امکان کنترل دقیق نه تنها بر عمق کود دهی بلکه روی توزیع کود توسط لوله‪های فرعی آبیاری می‪باشد.1
نفوذ کود به داخل خاک را می‪توان به وسیله تنظیم طول مدت زمان آبیاری کنترل کرد. یکنواختی توزیع کود می‪تواند به خوبی یکنواختی در توزیع آب باشد. به صورتی که در روش آبیاری سطحی که یکنواختی توزیع کمتر از روش قطرای است یکنواختی توزیع کود نیز مناسب نمی‪باشد. معمولاً در روش قطره‪ای بهترین یکنواختی توزیع کود به دست می‪آید. در این روش غلظت نسبتاً ثابتی از عناصر غذایی در محدوده‪ی رشد ریشه بوجود می‪آید.مثلاًَََ در این روش آبیاری، محلول خاک حاوی 60 تا150 پی پی ام ازت نیتراتی است در حالیکه در روش آبیاری بارانی غلظت ازت نیتراتی از صفر تا 300 پی پی ام تغییر می‪کند. اگر سیستم آبیاری بطور مطلوب طراحی شده و بطور شایسته‪ای بهره برداری گردد، هم توزیع کود و هم توزیع آب مطلوب خواهد بود.2
آزمایشی برای بررسی تاثیر روش‪های مختلف آبیاری همراه با مصرف متعادل کودهای شیمیایی بر عملکرد کمی و کیفی و همچنین کارآیی مصرف آب در مرکبات در سال زراعی 80-1379 در شرق مازندران پیاده گردید (اسدی و همکاران، 1381). این آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در یکی از باغهای مرکبات نکا در اجرا شد. در آبیاری سطحی، کودهای مورد نظر در سایه انداز (Drip line) پخش و سپس با خاک سطحی کاملاً مخلوط شد. در آبیاری قطره‪ای، کودهای مورد نظر در تانکر حل شده و سپس بصورت محلول با استفاده از قطره چکانها بطور تدریجی در اختیار درخت قرار گرفت. عمل کرد کل درخت، قطر و وزن متوسط میوه، اسیدیته عصاره میوه، میزان کل مواد جامد محلول، غلظت عناصر غذایی برگ و کارآیی مصرف آب به ازاء هر کیلو گرم میوه تولیدی به عنوان پاسخهای گیاهی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد بکارگیری آبیاری قطره‪ای موجب افزایش غلظت منیزیم، پتاسیم، فسفر و کاهش غلظت منگنز، ازت و روی برگ شد. تاثیر روشهای مختلف آبیاری قطره‪ای و سطحی بر عملکرد، عملکرد متوسط، وزن و قطر متوسط میوه و اسیدیته عصاره و در صد مواد جامد محلول عصاره در جداول یک و دو ارائه شده است.3
________________________________________
1و 2- پناهی، مهدی و فرهاد دهقانی. 1380 . تزریق کود در سیستمهای آبیاری تحت فشار . نشریه فنی شماره 207 . نشر آموزش کشاورزی . ص2و3
2- ملکوتی، محمد جعفر. 1382. گزارش یک سفر علمی (ضرورت همگانی کردن کود آبیاری در کشور). نشریه فنی 299. دفتر برنامه ریزی رسانه‪های ترویجی. ص 15 و 16

جدول شماره 1 – اثر روشهای آبیاری بر خواص کمی و کیفی پرتغال سانگین

روش آبیاری مواد جامد محلول (%) اسیدیته عصاره (%) قطر متوسط میوه (mm) وزن متوسط میوه (گرم) عملکرد متوسط (کیلوگرم به ازاء هر درخت) عملکرد
(تن در هکتار)
قطره ای A 28/8 A 36/1 A 7/67 A 159 A 7/186 A 07/41
سطحی A 90/8 A 37/1 A 3/68 A 167 B 6/171 B 76/37

جدول شماره 2 – کارآیی مصرف آب در سیستم آبیاری قطره‪ای و سطحی در مرکبات (پرتغال سانگین) شرق مازندران

روش آبیاری کارآیی مصرف آب
(کیلوگرم بر مترمکعب) میزان آب مصرفی
(متر مکعب در هکتار)
قطره ای 5/8 4805
سطحی 5/5 6911
اثر روشهای آبیاری بر عملکرد کل معنی دار بود بطوری که عمل کرد کل از 76/37 تن در هکتار در آبیاری سطحی به 07/41 تن در هکتار در روش آبیاری قطره‪ای افزایش یافت. اثر روشهای آبیاری بر وزن و قطر متوسط میوه، اسیدیته عصاره و درصد مواد جامد محلول عصاره میوه معنی‪دار نبود. در روش آبیاری قطره‪ای، علاوه بر صرفه جویی در آب و کود مصرفی، افزایش کارآیی مصرف آب، کارآیی کود مخصوصاً کودهای ازته نیز به مقدار قابل توجهی افزایش یافت.
خلاصه‪ی مطالعات انجام شده از استفاده کود آبیاری بر روی محصولات کشاورزی متنوع
اثرات متناوب کود آبیاری بر محصول و کیفیت آبیاری قطره‪ای زیر سطحی1
بروکلـی‪های آبیـاری شـده توسـط آبیـاری قطـره‪ای زیـر سطحـی، ترکیبـات تجـربـی از میـزان نیتـروژن (lbN/ac 268 ، 176) و تناوب کود آبیاری (روزانه، هفتگی، دوهفته یک بار، ماهانه) را در مرکز کشاورزی Mari Copa طی زمستان 1998 تا 1999 دریافت کردند. محصولات قابل عرضه بروکلی به بازار، با کاربرد نیتروژن به میزان lbN/ac 268 در مقایسه با lbN/ac 176 ،به آرامی افزایش یافت. به هر حال نه قطر سر محصولات قابل عرضه ونه غلظتهای نیترات پتیول به طور قابل توجهی در اثر کود آبیاری متناوب،تحت تاثیر قرار گرفت.به نظر نمی رسد که کود آبیاری متناوب نیتروژن به عنوان یک متغیر بحرانی مدیریتی برای بروکلی های آبیاری شده به روش قطره ای زیر سطحی که در خاکهای متوسط بافت آریزونا پرورش پیدا کرده اند،باشد. محصول قابل عرضه بروکلی پنج تا شش تن بود که نزدیک به میانگین محصول در سطح ایالت بود محصولات بروکلی با کاربرد کود lbN/ac 268 از کود lbN/ac 176 بیشتر بود ولی این افزایش از نظر آماری قابل قبول نبود. در این تحقیق اهداف زیر دنبال شد:
1- تعیین اثرات متقابل کود آبیاری متناوب با میزان نیتروژن مایع، روی کمیت محصول، کیفیت و وضعیت بی وفقه نیتروژن در محصولات بروکلی
2- تخمین نیتروژن از دست رفته زیر منطقه ریشه که تحت تاثیر میزان کود آبیاری متفاوت با نیتروژن و نیتروژن مایع قرارمی‪گیرد.
3- تعیین تناوب مطلوب کود آبیاری
بهترین غلظت کود آبیاری مداوم گوجه فرنگی‪ها با روش آبیاری قطره‪ای سطحی می‪باشد.
استارک و دیگران (1983) دریافتند که mgn/L 75، بهترین غلظت کود آبیاری مداوم گوجه فرنگی‪ها با روش آبیاری قطره‪ای سطحی می‪باشد. بلا و ویل کاکس از کود آبیاری مداوم با روش آبیاری قطره‪ای سطحی نوعی خربزه به میزان mgn/L 150 و mgn/L 50 در طول مراحل رویشی و مولد پشت سر هم، در سال 1985 حمایت کردند.
کوک و ساندرز در سال 1991 اثر کود آبیاری متناوب را روی محصولات گوجه در خاک شن لومی (Loamy Sand) آزمایش کردند. کود آبیاری روزانه برتری به کود آبیاری هفتگی نداشت. لوکاسکیو و اسمج استرلا (1995) دریافتند که محصولات گوجه فرنگی با کود آبیاری روزانه نسبت به کودآبیاری هفتگی در خاک شنی نرم افزایش نیافتند. مشابه این نتیجه فلفل‪های آبیاری شده توسط آبیاری قطره‪ای که تحت تاثیر کود آبیاری مدتی (11 یا 22 روز) در خاک شن لومی (Loamy Sand) قرار گرفته بودند، دیده شد به طور خلاصه، در حالیکه اغلب فرض می‪شود که کود آبیاری روزانه و مداوم نسبت به کود آبیاری با تناوب کمتر ترجیح داده می‪شود، ولی مدارک کمی برای حمایت از این نقطه نظر وجود دارد. حتی در مورد محصولات رشد یافته در خاک های شنی با آبیاری قطره‪ای. کود آبیاری متناوب با آبیاری قطره‪ای، یک متغیر بزرگ مدیریتی است که به اندازه کافی بررسی نشده است.
________________________________________
1- Thomas L. Thompson, Scott A. White, James Walworth, and Greg Sower. 1999. Fertigation Frequency Effects on Yield and Quality of Subsurface Drip–Irrigated Broccoli. http:// ag.Arizona.edu/pubs/crops/az1143. P1,2
کود آبیاری تحت شرایط شوری
درشرایط گرما، بالا بودن تبخیر و جذب آب و عناصر، معمولاً بروز شوری وقتی کیفیت آب مطلوب نیست، امری معمول است. محصولات به شوری حساسسیت‪های مختلف از خود نشان می‪دهند. وقتی آب شور برای آبیاری استفاده می‪شود بایستی مراقب بود که کودها نیز خود نوعی شوری هستند. بنابر این بایستی نگران توزیع آنها به خصوص در سیستمهای قطره‪ای که معمولاً باعث انباشت املاح در منطقه پیاز رطوبتی ریشه‪ها می‪شود، بود. اولین علائم شوری در گیاه با کند و متوقف شدن رشد همراه بوده که پس از ایجاد زردی خفیف و در نهایت سوختگی حاشیه برگها به مرور گسترش یافته و کل برگها را در بر می‪گیرد همچنین ریشه‪ها نیز ممکن است بواسطه تجمع املاح آسیب ببینند مخصوصاً بیماریهای قارچی که با وارد کردن خسارت در آوندها خذب آب را نیز مشکل می‪کنند، باعث پژمردگی هرچه سریعتر بوته‪ها می‪شوند. مصرف کود فشار اسمزی محلول خاک را افزایش می‪دهد. شاخص شوری کودهای مختلف متفاوت است. کودهایی که دارای درصد بالایی از یک یا چند عنصر باشند، معمولاً به ازای هر واحد عنصر غذایی دارای شاخص شوری کمتری هستند. در روش آبیاری بارانی که کودها مستقیماً با سطح گیاه درتماس هستند، پایین بودن شاخص شوری کودها حائز اهمیت است. در روش آبیاری قطره‪ای نیز از آنجا که مصرف کود بطور موضعی در منطقه‪ی ریشه انجام می‪گیرد، بالا بودن فشار اسمزی محلول خاک بر اثر مصرف کودهای شوری زا زیان بیشتری دارد. اثرات سینرجیستی و آنتاگونیسمی یونها نیز مهم است. مثلاً در حضور کلر، جذب نیتـرات کاهش می یابد، بنابراین در شرایط شوری از طریق کوددهی با نیترات، اثر کلر کاهش می‪یابد و بیشتر خسارت املاح بواسطه‪ی سه یون عمده منیزیم، کلسیم و سدیم می‪باشد. حتی آب آبیاری با ds/m2EC> باعث بروز خسارت در یک مدیریت نا مطلوب می‪شود. در این صورت بایستی از کودهایی استفاده نمود که دارای شوری پایین‪تری هستند و یا مقدار کل یونها (غلظت کود) را در محلول کود آبیاری بهمراه ازت و پتاسیم پایین آورد تا خسارت کاهش یابد معمولاً برای ارائه معیاری برای درجه شوری کودها از شاخص شوری (Salt Index) برای کودها استفاده می‪شود. وقتی شوری بستر خاک بالاست، معمولاً با اضافه نمودن 15 تا 20 درصد بر حجم آبیاری می‪توان بشرط سبک بودن بافت شوری را کنترل نمود. به طور کلی یک مدیریت صحیح آبیاری تحت شرایط شور شامل مصرف آب بیشتر از میزان تبخیر بوده به طوریکه آب اضافی بتواند باعث شستشوی املاح تجمع ریشه‪ها شود.1

________________________________________
1و2- ملکوتی، محمد جعفر. مجید بصیرت. 1382. کود آبیاری روش موثر در افزایش عملکرد و ارتقاء کارآیی مصرف آب و کود. وزارت کشاورزی، معاونت امور باغبانی. نشر سنا. ص 59 و 60
روش کار
مواد کودی
بسیاری از کود های خشک،مایع و سوسپانسیون مایع،برای استفاده در سیستمهای قطره ای و بارانی مناسبند.معیار اصلی در انتخاب یک کود،حلا لیت،سهل الوصول بود ن و قیمت مواد مغذی مطلوب در آن می باشد.علاوه بر تمام کود ها و سایر مواد شیمیایی به کار رفته در سیستمهای آبیاری،بایستی شرایط زیر را داشته باشند:
1-باعث خوردگی و نرم شدگی لوله های پلاستیکی و یا گرفتگی سیستم نشوند.
2-قابل حل یا قابل امولسیون شدن در آب باشند.
3-با املاح یا دیگر مواد شیمیایی موجود در آب آبیاری،ایجاد واکنش ننمایند.
موادغذایی کودهای مایع،محلول بوده بنابراین جهت تزریق به داخل آب آ بیاری به وسیله ی پمپ و یا جریان ثقلی از تانکهای ذخیره مناسب اند.کودهای مایع شاید تنها شامل یک عنصر غذایی یا ترکیبی از ازت فسفروپتاس باشند.انواع زیادی از کود های جامد حاویK,P,N به تنهایی یا به صورت مرکب برای حل کردن در آب آبیاری وجود دارند.کود جامد می‪تواند در یک تانک رو باز با نسبت تقریبی یک کیلو گرم کود در هشت لیتر آب، حل شده و سپس به داخل خط لوله آبیاری، پمپ گردد. همچنین می‪توان این کودها را در یک مخزن تحت فشار قرار داد به طوریکه بخشی از جریان لوله‪ی اصلی از میان آن عبور نماید.1
به عنوان یک قاعده‪ی عملی، مواد مغذی که به وسیله‪ی خاک جذب نمی‪شوند (اشکال آنیونی) و در خاک با آب حرکت می‪کنند، برای آب پاش‪ها بهترین کاربرد را دارند. به این ترتیب ممکن است لیست مواد مغذی، به نیتروژن، سولفور و برخی از میکرو مغذی‪های ترکیب شده با فلز حلقوی (Cu DTPA, Fe EDDHA, Zn EDTA) محدود شود. فسفر و پتاسیم و اشکال غیر آلی کاتیون‪های میکرو مغزی، در آب حل می‪شوند به هر حال به دلیل عدم تحرک در خاک آنها ممکن است در یک تا دو اینچی سطح روی خاک جمع شوند و در منطقه‪ی ریشه پخش نشده باشند.2

________________________________________
1- ملکوتی، محمد جعفر. مجید بصیرت. 1382. کود آبیاری روش موثر در افزایش عملکرد و ارتقاء کارآیی مصرف آب و کود. وزارت کشاورزی، معاونت امور باغبانی. نشر سنا. ص 59 و 60
1- پناهی، مهدی و فرهاد دهقانی. 1380 . تزریق کود در سیستمهای آبیاری تحت فشار . نشریه فنی شماره 207 . نشر آموزش کشاورزی . ص 4
2- R.H. Follett. 2004. Fertigation. Colorado State University Cooperative Extension. P1,2
ازت
ازت را به صورت آمونیاک هیدراته (0-0-82) و یا آمونیاک بدون آب (خشک) (0-0-24) مستقیماً داخل آب آبیاری تزریق نمود.2 در سیستم آبیاری بارانی، مقداری از مواد مغذی کود به دلیل تبخیر شدن گاز آمونیاک تلف می‪‪شود. مساله دیگر در مورد به کار بردن آمونیاک همراه با آب آبیاری، افزایش غلظت یون هیدروکسید در آب و درنتیجه بالا رفتن pH و روسوب گذاری کلسیم و منیزیم محلول خواهد بود. این رسوبات داخل لوله‪ها را پوشانده و باعث گرفتگی قطره چکانها می‪گردد. قبل از استعمال گاز آمونیاک با بکار بردن آب با سختی کمتر می‪توان از این نوع رسوب گذاری جلوگیری کرد. این روش مشکل رسوب گذاری را با کمپلکس کردن کلسیم و منیزیم رفع نموده اما به طور قابل ملاحظه‪ای هزینه‪ی کوددهی را افزایش می‪دهد.3
آمونیاک بدون آب در آب آبیار پخش می‪شود ولی برای سیستم‪های آبپاش توصیه نمی‪شود. وقتی آمونیاک بدون آب به آب تزریق می‪شود، pH آب افزایش می‪یابد که حاوی کلسیم و نمکهای منیزیم است، باعث ته نشینی کلسیم و کربنات‪های منیزیم می‪شود که جامد سفید رنگ است و در لبه‪های راه آب و داخل لوله‪های سیفونی و درهای لوله،تشکیل می‪شود. این ته نشینی به وسیله‪ی تزریق یک ترکیب باز دارنده (نرم کننده‪ی آب) به نام سدیم پلی سولفات که با نام تجاری «کاگلون»، خریداری می شود به آب، قبل از تزریق آمونیاک بدون آب، پیشگیری می‪شود. تزریق آمونیاک به لوله‪های سیفون یا راههای آب تا حدی مشکلات را کاهش می‪دهد. در هر صورت لوله‪های سیفون با رسوب نمکهای کلسیم پوشیده شده و به آسانی تمیز نمی‪شوند. اگر ته‪نشینی و راههای آب رخ دهد، با مشکل خاصی مواجه نمی‪شویم.مشکل مهم دیگر در کاربرد آمونیاک بدون آب یا حلالهای حاوی آمونیاک آزاد در سیستمهای آبپاش، این است که تبخیر آمونیاک، از زمانی که مخلوط آب – آمونیاک از آب پاش خارج می‪شود. تا وقتی که به سطح خاک برسد، رخ می‪دهد. مقداری از نیتروژن به شکل یونهای آمونیوم است ولی مقادیر بیشتر، به شکل گاز آمونیاک می‪باشد. در نتیجه همراه با تبخیر آب، آمونیاک به اتمسفر وارد می‪شود.4
بیشتر نمکهای ازت و اوره به راحتی در آب قابل حل اند. سولفات آمونیوم (0-0-21) و نیترات آمونیوم (0-0-34) کودهایی هستند که به طور وسیعی مورد استفاده قرار می‪گیرند. تمامی ازت موجود سولفات آمونیوم به فرم آمونیوم است. اما در نیترات آمونیوم حدود 26 درصد وزنی کود به صورت آمونیوم و 8 درصد آن به صورت نیترات است. اوره (0-0-46) یم کود ازت دار کاملاً محلول بوده و از نظر یونی با آب واکنش نشان نمی‪دهد. بنابراین یم مولکول خنثی است و به طور رضایت بخشی در تزریق کود به آب آبیاری، با هیچ تاثیرات جانبی مضر برای آب یا سیستم آبیاری می‪تواند به کاربرده شود.5
________________________________________
1,4- R.H. Follett. 2004. Fertigation. Colorado State University Cooperative Extension. P1,2
2- اعداد به کار رفته در پرانتزها در مورد کودهای مختلف، درصد وزنی ازت، فسفر و پتاسیم (N-K-P) را در آنها بیان می‪کند.
3و5و6- پناهی، مهدی و فرهاد دهقانی. 1380. تزریق کود در سیستمهای آبیاری تحت فشار. نشریه فنی شماره 207 . نشر آموزش کشاورزی . ص 5و6
آمونیاک یا آمونیوم به کار رفته در آب آبیاری در خاک به آسانی به آمونیوم تبادلی تبدیل شده و با جایگزینی آن در فاز تبادلی به صورت همزمان تعداد اکی والانت برابر از سایر کاتیونها به محلول خاک وارد می‪شوند. درنواحی خشک و نیمه خشک، خاکها بسته به میزان آهک یا کربنات کلسیم موجود خود، به طور طبیعی خنثی یا قلیایی هستند (2/8>pH>7).1
در این نوع خاکها که آمونیوم قابل تعویض در سطح خاک وجود دارد، احتمال تبخیر شدن آن زیاد خواهد بود. این مکانیسم تلفات آمونیوم به دما و رطوبت بستگی زیادی دارد بعد از هر آبیاری آب به سرعت از خاک تبخیر شده و درحالی که خاک در حال خشک شدن است، تلفات آمونیوم به صورت گاز سریعتر انجام می‪گیرد. ولی کاربرد مکرر آبیاری قطره‪ای سطح خاک را مرطوب نگه داشته و تلفات گاز آمونیاک را کاهش می‪دهد. علاوه بر غلظت کلسیم و منیزیم، میزان کل املاح آب نقش مهمی در تلف شدن آمونیاک به صورت تصعید ایفا می‪کند. مثلاً در آبی با هدایت الکتریکی 5/2 دسی زیمنس بر متر و مجموع Mgz+,Caz+ برابر 200 میلی گرم در لیتر، حداکثر غلظت ازت آمونیاکی وارد شده به سیستم حدود 150 میلی گرم در لیتر باید باشد.2
کاربرد محلولهای نیتروژن در آب 3
در آبیاری کشاورزی، کاربرد آب محلولهای نیترات آمونیوم – اوره (UAN) به طور فزاینده، به عنوان وسیله بهبود راندمان استفاده از نیتروژن، معمول شده‪است. منابع نیتروژن نمک‪هایی که خارج از آب آبیاری رسوب شوند را تولید نمی‪کنند. مقادیر متفاوت نیتروژن لازم به ازای 20، 30، 40 LbN/acre در جدول 3 داده شده است.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله 23   صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله تکنولوژی آبیاری

اختصاصی از فی موو دانلود مقاله تکنولوژی آبیاری دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

دیباچه: کلیه اموری که منجر به استفاده بهینه از منابع آب کشاورزی می‌گردد، در این رشته مورد توجه قرار می‌گیرد. در رشته تکنولوژی آبیاری افرادی تربیت می‌شوند که بتوانند برنامه‌های انتقال و توزیع آب را در مزارع به اجرا درآورده و در اجرای پروژه‌های تحقیقاتی، زیر نظر متخصصان انجام وظیفه نمایند.فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در امور مربوط به بهره‌برداری صحیح از سیستم‌های آبیاری ، اجرای پروژه‌های تحقیقات آب و خاک و ترویج اصول صحیح استفاده از منابع آب و خاک شرکت داشته باشند. مراکز جذب فارغ‌التحصیلان این رشته وزارت جهاد کشاورزی و وزارت نیرو است
پروژه های گلخانه

تکنولوژی آبیاری :مؤثر تا آخرین قطره
وقتی ما راجع به تکنولوژی آبیاری صحبت میکنیم، راجع به کیفیت آب و مصرف اقتصادی و مؤثر از آب نیز صحبت میکنیم و همچنین راجع به اندازه گیری دقیق املاح مغزی. این موارد نه تنها در محصول شما که در سود دهی شما تاثیر گزارند.

اگر میخواهید بهترین نتیجه را در رعایت موارد مذکور بدست آورید، نشانی را درست آمده اید. به کمک هم بدنبال سیستم آبیاری مطلوب میگردیم . ممکن است راه کاری را به شما پیشنهاد دهیم که هیچ وقت دیده نشده بود. متخصصین فنی ما در زمینه آبیاری در کارشان مهارت دارند.

چه ما راجع به سیستم جزر و مد، نصب زیر لایه و یا نصب آب افشان صحبت کنیم یا راجع به تانک آب انبار، آبگیر یا ترکیبی از اینها، افراد دالسم با کمال میل آنها را طراحی میکنند.

شاید بخصوص اگر چیز غیر معمولی مورد نیاز باشد.

آب و آبیاری در گلخانه‌ها

آب به‌عنوان یکی از نعمت‌های خدادادی و به‌عنوان یکی از اساسی‌ترین نهاده‌ها در بخش کشاورزی مهم‌ترین جایگاه را داشته و علاوه بر تلاش در جهت شناسائی پتانسیل‌های بهره‌برداری و استحصال منابع آبی جدید باید در حداکثر استفاده از منابع آب، هرگونه تمهیدات مناسب را به‌کار گرفت.

افزایش تولیدات کشاورزی به‌منظور خودکفا شدن در تأمین غذای مورد نیاز جمعیت کشورمان یکی از مهمترین اهداف توسعه اقتصادی کشور می‌باشد.
با توجه به محوریت بخش کشاورزی در توسعه اقتصادی کشور، دستیابی به حداکثر تولید با صرف حداقل انرژی و منابع ملی برای استفاده بهینه از توانائی‌های آب و خاک امری اجتناب‌ناپذیر است. بررسی توانائی‌های ذکر شده حاکی از این است که با توجه به میزان آب در دسترس، محدودیت زمین وجود نداشته و با توسعه منابع آب موجود و یا صرفه‌جوئی در آب مصرفی، می‌توان سطح اراضی زیر کشت آبی و نهایتاً میزان تولیدات کشاورزی را افزایش داد. در این ارتباط تأمین نهاده‌های مورد نیاز و استفاده بهینه از آنها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
آب به‌عنوان یکی از نعمت‌های خدادادی و به‌عنوان یکی از اساسی‌ترین نهاده‌ها در بخش کشاورزی مهم‌ترین جایگاه را داشته و علاوه بر تلاش در جهت شناسائی پتانسیل‌های بهره‌برداری و استحصال منابع آبی جدید باید در حداکثر استفاده از منابع آب، هرگونه تمهیدات مناسب را به‌کار گرفت.
در این راستا احداث شبکه‌های آبیاری، پوشش انهار سنتی، استفاده از لوله و سایر راه‌حل‌های معمولی منجر به کاهش تلفات آب در سیستم انتقال و توزیع خواهد شد. ولی در خصوص میزان آب مصرفی در سطح مزرعه چاره‌ای جز مدرن کردن سیستم آبیاری و حتی‌الامکان کنترل آب گیاهان کشت شده در واحد زراعی نمی‌باشد.
در این راستا تجهیز و نوسازی محیط‌های کشت گیاهان اعم از مزارع و گلخانه‌ها و تلاش در راستای افزایش راندمان سیستم‌های آبیاری ثقلی از یک سو و استفاده از سیستم‌های آبیاری تحت‌فشار متناسب با شرایط موجود از سوی دیگر، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
در این ارتباط توسعه سیستم‌های آبیاری تحت فشار مورد توجه مسئولین قرار گرفته و امکانات و پتانسیل‌های مختلف کشور در جهت اولویت دادن به توسعه سیستم‌های مذکور به‌کار گرفته شده است. همچنین تلاش‌های کارشناسی گسترده‌ای در رابطه با ابعاد فنی، اقتصادی و اجتماعی امر صورت پذیرفته است.
● سیستم‌های کشت گلخانه‌ای
با توجه به میزان سرمایه‌گذاری اولیه، اهداف موردنظر از احداث گلخانه و نوع محصول انواع سیستم‌های کشت گلخانه‌ای توسط متخصصین پیشنهاد، طراحی و اجراء می‌گردند که این سیستم‌ها از نظر نوع بستر کشت به دو گروه عمده کشت خاکی و کشت بدون خاک تقسیم می‌شوند.
در کشت خاکی، معمولی یا سنتی، از خاک به‌عنوان بستر گیاه و از سیستم‌های آبیاری ثقلی (کرتی و شیاری) یا تحت فشار (بارانی و قطره‌ای) برای برطرف کردن نیاز آبی گیاه استفاده می‌شود.
روش کشت بدون خاک نیز به دو گروه عمده هیدروپونیک و ایروپونیک تقسیم می‌شود.
در روش‌های هیدروپونیک از مواد مصنوعی (شن، قلوه‌سنگ، ورمیکولیت، پرلیت، خرده‌های پوست و میوه کاج، فرم‌های پلاستیکی) به‌عنوان بستر کشت و دربرگیرنده ریشه گیاهان استفاده می‌شود و محلول غذائی، مواد ضدعفونی‌‌کننده و گاهاً هورمون‌های گیاهی مورد نیاز توسط نازل‌های تعبیه شده روی لوله‌های توزیع در اختیار گیاه قرار می‌گیرد. در روش ایروپونیک نیز آب و محلول غذائی تحت فشار زیاد و به‌صورت پودر شده در محیط ریشه و برگ اسپری می‌شود.
با توجه به اینکه طراحی و اجراء سیستم‌های هیدروپونیک و ایروپونیک نیاز به نیروی متخصص و هزینه اولیه بالائی دارند. در ایران اکثر سرمایه‌گذاران و کشاورزان سیستم‌های کشت معمولی را ترجیح داده و با توجه به اینکه مساحت زیر کشت سنتی بسیار بیشتر از سیستم‌های بدون خاک بوده و میانگین راندمان کاربرد آب در این سیستم‌ها پائین است. همچنین با توجه به لزوم افزایش راندمان کاربرد آب در مزارع و گلخانه‌ها (با توجه به روند رو به رشد قیمت واحد آب آبیاری) معرفی سیستم‌های نوین آبیاری (در روش کشت خاکی) به کشاورزان و سرمایه‌گذاران این بخش امری ضروری می‌باشد.
● آبیاری در کشت گلخانه‌ای معمولی
(خاک کشت)
در این روش کشت، با توجه به ارزش محصول، مشخصات فیزیولوژیکی گیاه، میزان سرمایه‌گذاری اولیه و نوع خاک، انواع سیستم‌های آبیاری و سطحی یا تحت فشار توصیه، طراحی و اجراء می‌گردند.
● آبیاری سطحی (ثقلی)
سیستم‌های آبیاری سطحی عموماً به‌دلیل طراحی غیرکارشناسانه و مدیریت ضعیف، راندمان پائینی داشته و باعث اتلاف مقادیر قابل توجهی آب به شکل نفوذ یا رواناب می‌گردند. در عین حال شستشوی خاک از املاح مفید، افزایش رشد علف‌های هرز، ماندابی شدن خاک و بروز انواع عفونت‌ها، قارچ‌ها و انگل‌ها، همچنین پوسیدگی ساقه و ریشه گیاه از مضرات کاربرد غیراصولی سیستم‌های آبیاری سطحی می‌باشد. این سیستم‌ها در گلخانه‌ها به دو صورت آبیاری کرتی و نواری اجراء می‌گردند و در صورتی‌که نفوذپذیری خاک کم باشد و گیاه کاشته شده نیز تست به محیط اشباع از آب حساسیت شدید نداشته باشد، کارشناس آبیاری می‌تواند راندمان کاربرد آب را تا حد معقولی افزایش دهد که در این‌صورت اگر مقدار آب در دسترس برای آبیاری گلخانه کافی باشد با توجه به پائین بودن هزینه اولیه سیستم آبیاری سطحی، استفاده از این روش آبیاری قابل توجیه می‌باشد.
● آبیاری تحت فشار
با توجه به محدودیت‌های سیستم‌های آبیاری سطحی از نظر نیل به راندمان مطلوب و همچنین مضراتی که از استفاده نادرست آنها متوجه گیاه می‌شود، انواع سیستم‌های آبیاری تحت فشار در گلخانه‌ها توسعه یافته‌اند که این سیستم‌ها با توجه به اهداف سرمایه‌گذار برای اجراء سیستم‌ و راندمان موردنظر طراحی و اجراء می‌گردند. این سیستم‌ها در دو گروه بارانی و قطره‌ای معرفی می‌شوند.
● آبیاری بارانی
سیستم‌های آبیاری بارانی در گلخانه‌هائی اجراء می‌شوند که هدف از آبیاری در آنها نه تنها تأمین نیاز آبی گیاه بلکه کاهش دمای محیط و یا افزایش درصد رطوبت گلخانه نیز می‌باشد.
سیستم‌های آبیاری بارانی با توجه به مساحت و ارتفاع کم گلخانه‌ها عموماً توسط لوله‌های روزنه‌دار که با فشار پائین کار می‌کنند و قطر پراکنش کمتری ایجاد می‌نمایند، اجراء می‌گردند.
افزایش راندمان کاربرد آب به بیش از ۷۵ درصد، امکان افزایش درصد رطوبت گلخانه و در نتیجه کاهش تبخیر و تعوق از سطوح گیاه (که این قابلیت در مورد پرورش گیاهان زینتی موجب افزایش طراوت گیاه می‌گردد) و امکان کاهش دمای گلخانه متناسب با نیاز حرارتی گیاه با توجه به دوره رویش آن از مزایای اجراء سیستم آبیاری بارانی در گلخانه‌ها می‌باشد.
البته از میان پارامترهائی که برای طراحی این سیستم مورد نیاز است، دقت در مورد کیفیت آب آبیاری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد، چرا که با توجه به پاشش مستقیم آب به سطح سبزینه گیاه، در صورت بالا بودن EC با سایر عناصر محلول در آب، احتمال سوختگی و مسمومیت گیاه وجود خواهد داشت. همچنین عدم توانائی در کنترل علف‌های هرز و عدم امکان رفت‌وآمد در داخل گلخانه هنگام کارکرد سیستم از دیگر محدودیت‌ها و معایب این سیستم به‌شمار می‌روند.
● آبیاری قطره‌ای
با توجه به محدودیت‌های سیستم آبیاری بارانی و قابلیت‌های سیستم آبیاری قطره‌ای، این سیستم با اقبال بیشتری از جانب سرمایه‌گذاران این بخش روبه‌رو است و اکنون در اکثر گلخانه‌های معمولی اجراء می‌گردد.
در این روش آب، کودهای شیمیائی و سایر مواد مورد نیاز گیاه به‌صورت محلول توسط قطره‌چکان‌های نصب شده روی لوله‌های جانبی در اختیار گیاه قرار می‌گیرد.
با دقت در طراحی و اجراء این سیستم می‌توان دقیقاً مقدار آب مورد نیاز گیاه را در اختیار آن قرار داده و راندمان کاربر آب را به بیش از ۹۰ درصد افزایش داد و نظر به اینکه قطره‌چکان‌ها در کنار بوته یا ساقه گیاه قرار می‌گیرند، امکان رشد و توسعه علف‌های هرز از بین می‌رود. همچنین با توجه به اینکه آبیاری با این روش مزاحمتی برای انجام سایر فعالیت‌ها در داخل گلخانه ایجاد نمی‌کند، طراح می‌تواند با افزایش ساعات آبیاری و کاهش قطر لوله‌ها و قدرت پمپ، هزینه اولیه سیستم را کاهش دهد. در این سیستم با توجه به درصد رطوبت بالای محیط ریشه می‌توان (برخلاف سیستم آبیاری بارانی) از آب لب‌شور نیز برای آبیاری گیاه استفاده کرد و در صورت کاشت گیاهان گران‌قیمت و احتمال انتقال و سرایت بیماری‌ها، قارچ‌ها و انگل‌ها از محیط خارج گلخانه و خطر صدمه دیدن محصولات با نصب سنسور یا برنامه‌ریزی کامپیوتری، سیستم را کاملاً اتوماتیک کرده و از رفت و آمد بی‌مورد به داخل گلخانه جلوگیری کرد.
● نتیجه‌گیری و پیشنهادات
نظر به اینکه با برآورد دقیق نیاز آبی گیاه و تلفیق این اطلاعات با طراحی و محاسبات هیدرولیکی، نیل به راندمان مطلوب با حداقل سرمایه‌گذاری امکان‌پذیر است و با توجه به اینکه تنها کارشناسان آبیاری قادر هستند ارتباطی منطقی و صحیح بین پارامترهای گیاهی خاک و روابط فنی و هیدرولیکی برقرار کنند، مشاوره و راهنمائی جهت برنامه‌ریزی آبیاری، خالی از فایده نبوده و در بسیاری از موارد راهگشا خواد بود.
در پایان به همه اشخاصی که در زمینه تولید محصولات کشاورزی به‌صورت گلخانه‌ای فعالیت می‌کنند (جهت حفظ منابع ملی و افزایش منافع مالی خود در درازمدت) پیشنهاد می‌شود نسبت به تغییر سیستم‌های آبیاری سطحی به تحت فشار که تنها یکی از مزیت‌های آن امکان کاشت گیاه در دو تا سه برابر مساحت قبل از تغییر سیستم به آبیاری بارانی و یا قطره‌ای است، اقدام کنند.
امید است که با توسعه این سیستم‌ها، ارتقاء تکنولوژی گلخانه‌ای با کاهش مصرف آب و نهایتاً کاهش هزینه‌های تولید، بتوانیم در آینده‌ای نزدیک حضوری چشمگیر و موفق در عرصه بین‌المللی داشته باشیم.

حسن مهدی‌زاده - بهروز مصطفی‌زاده

ماهنامه سرزمین سبز

تماس با ما
تقویم
دانشنامه
مجموعه ها
انجمن
نظرسنجی ها
گالری تصویر
گالری فایل
کاربر Online
201 کاربر online
زینب معزی آبیاری قطره ای
علوم طبیعت > زیست شناسی > علوم گیاهی (cached)

ج : آبیاری قطره ای : این روش آبیاری ابتدا در گلخانه ها مرسوم بود، ولی در سالهای اخیر به مزارع نیز کشانیده شده است. گرچه در محیط گلخانه می توان تمام خاک گلدان را، بدین شیوه مرطوب نگاهداشت

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله 17   صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

فهرست بهای اکسل 95 آبیاری تحت فشار

اختصاصی از فی موو فهرست بهای اکسل 95 آبیاری تحت فشار دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فهرست بهای اکسل 95 آبیاری تحت فشار

دانلود با 10% تخیف را از اینجا آغاز کنید