چکیده
روند شهرنشینی و شهرسازی از زمان شکل گیری تاکنون با فراز و نشیبهای بسیار روبرو بوده است. این تغییر و تحولات از یک سو متأثر از عوامل و شرایط گوناگون زمانی و مکانی بوده و ازسوی دیگر باعث ایجاد دگرگونیهایی در شکل و شیوه شهرنشینی و شهرسازی شده است. یکی از مهمترین مباحث شهر و شهرنشینی در ایران امروز، بررسی و تحلیل رشد و توسعة فیزیکی-کالبدی شهر و شهرنشینی است. بدین لحاظ تحلیل تناسب زمین برای توسعة شهری و شناسایی اراضی مناسب و اولویت دار برای توسعة کالبدی بسیار ضروری می نماید. از این رو، هدف از تحقیق حاضر، تحلیلی بر توسعه فیزیکی-کالبدی شهر بیله سوار، شناخت عوامل مؤثر در رشد فیزیکی-کالبدی شهر، بررسی سیر گسترش شهر و الگوی توسعه فیزیکی آن، شناخت توانمندیها و محدودیت های توسعه فیزیکی شهر و ارائه راهکارهایی جهت برنامه ریزی اصولی و عملی برای توسعه فیزیکی شهر بوده است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده است. آمار و اطلاعات لازم برای این تحقیق از گزارشات موجود در رابطه با شهر بیله سوار و مطالعات میدانی محقق به دست آمده و از نرم افزارهایی نظیر AutoCAD و Excel برای تحلیل داده ها و ترسیم نقشه های لازم بهره گرفته شده است. با توجه به استقرار شهر در نقطه صفر مرزی و محدودیتهایی که از جهت دو پدیده مرز سیاسی و رودخانه بالهارود وجود دارد و قرار گرفتن شهر در پیرامون اراضی مرغوب کشاورزی و از طرف دیگر توسعه شهر در امتداد خیابان اصلی و کمربندی شهر، این پژوهش بر اساس آخرین یافته ها و نظریه ها و روشهای علمی شهرسازی و همچنین با بهره گیری از اصول نوین توسعه پایدار شهری، در صدد جلوگیری از انهدام و تخریب اراضی کشاورزی با توجه به نقش اقتصادی آن در در زندگی اهالی و همچنین جلوگیری از رشد بی قواره طولی و خطی شهر که حجم ترافیک، منجر به اختلال در زندگی و کار شهرنشینان شده، پرداخته است. در این راستا بر توسعه عمودی شهر و ایجاد زائده های شهری تأکید و توصیه شده است.
تحلیلی بر توسعه فیزیکی و کالبدی (شهر موردی: بیله سوار)