دانلودمقاله اعتیاد و ایدز و هپاتیت در زندان

اختصاصی از فی موو دانلودمقاله اعتیاد و ایدز و هپاتیت در زندان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 
مقدمه:
اعتیاد ، سالها تنها به عنوان یک « جرم » شناخته می شد و فرد معتاد را صرفاً یک « مجرم » می شناختند . تحقیقات جامعی که به ویژه در دانشگاه « یل » انجام گرفت بروز تغییرات شیمیایی و حتی ، فیزیکی در بافت مغز افراد معتاد را به اثبات رساند و کارشناسان ، امروزه اعتیاد را یک بیماری مزمن و عود کننده می شناسند که به صورت حمله های متناوب « احساس نیاز » و « مصرف » ماده مخدر تظاهر می یابد . متأسفانه به نظر می رسد که در برخورد با معضلات و مشکلاتی که اهمیتی به مراتب کمتر از اعتیاد دارند منطقی تر برخورد می شود . عذر یک فرد سیگاری که با قیافه حق به جانب ادعا می کند که « مجبور است » سیگار بکشد ؛ به راحتی پذیرفته می شود و خیلی مؤدبانه از او می خواهند که در محل مجزایی به استعمال دخانیات مشغول شود .
این در حالی است که نگاه صرفاً مجرمانه به شخص معتاد ، از او تنها و تنها انتظار « ترک » و آن هم « خیلی فوری » دارد . دکتر آلن لشنر «Alan Leshner » دبیر انستیتو ملی مبارزه با مواد مخدر معتقد است که هیچ نیازی در انسان ، قوی تر و شدیدتر از احساس نیاز یک معتاد به مصرف مواد مخدر نیست .
اعتیاد در ایران
کشور اسلامی ایران به علت قرار داشتن در شاهراه ترانزیت مواد مخدر و نیز جایگاه نسبتاً موجه مصرف تریاک در فرهنگ ایرانی ، همواره با خطر و عوارض اجتماعی اعتیاد روبرو بوده است .
تخمین زده می شود که حدود 2 میلیون نفر معادل 3 درصد از کل جمعیت ایران به نوعی از مواد مخدر استفاده می کنند . پس از پیروزی انقلاب اسلامی به ویژه در یک دهه اخیر اقدامات بسیار جدی و مؤثری در مقابله با گروههای قاچاق و توزیع مواد مخدر صورت گرفته است . با این حال ، افزایش شیوع اعتیاد در جمعیت زنان همه و همه حقایقی هستند که لزوم برخورد ریشه ای تر و منطقی تر با این معضل ملی را طلب می کنند .
نکته مهمی که در این مجال قصد پرداختن به آن را داریم ؛ پرداختن به مشکلات بهداشتی و بیماریهای عفونی خطرناک است که یک فرد معتاد را در جامعه و محیط زندان تهدید می کنند و با توجه به ارتباط این افراد با کل جامعه ، آنها را به منابع خطرناکی برای انتشار بیماریهای عفونی خطرناکی چون ایدز و هپاتیت تبدیل می سازند .
ایـدز
از زمانی که نخستین مورد بیماری ایدز در سال 1981 در کشور آمریکا گزارش شد تا کنون بالغ بر 3 میلیون مورد ثابت شده بیماری ایدز از 208 کشور جهانی به سازمان جهانی بهداشت ( WHO ) گزارش شده است و به گزارش همین سازمان ، امروزه حدود 1/36 میلیون نفر انسان زنده آلوده به ویروس ایدز در جهان زندگی می کنند.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  14 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلودمقاله آلودگی دریای خزر

اختصاصی از فی موو دانلودمقاله آلودگی دریای خزر دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

آلودگی آب های ما:
مرز شمالی کشور پهناور ما را آب های دریای خزر و مرز جنوبی آن را آب های خلیج فارس تشکیل داده است. که هزاران سال پیش علاوه بر استفاده برای رفت و آمد و حمل و نقل دریایی از نعمت های فراوان خدادادی در آنها ، نظیر انواع و اقسام ماهیهای لذیذ و میگو و به ویژه خاویار معروف دریای خزر برای تغذیه استفاده می شود. اما متاسفانه هر دوی این آب ها به علل و عوامل مختلف آلوده شده اند و آلودگی آن نیز روز به روز افزایش پیدا می کند.
دریای خزر :
شرایط زیست محیطی دریای خزر بسیار نا مطلوب است . چون این دریا بر عکس همه دریا ها که راهی به سوی آب های آزاد دارند ، بسته است . و چون با تمام وسعتش در محاصره خشکی قرار گرفته ، هر روز آلودگی بیشتری به آن اضافه می شود . این آلودگی ها ، تنوع زیادی دارند که از آلاینده های نفتی از چاه های فراوان نفت اطراف آن و غرق شدن کشتی نفت کش جمهوری اسلامی ایران (آذربایجان) در پاییز 1381 گرفته تا سموم کشاورزی و فلزات سنگین و مواد شیمیایی پخش شده از صنایع از طریق رودخانه های اورال ، ولگا ، ارس و فاضلاب های بنادر و شهری اطراف این دریا که همگی فاقد تصفیه خانه هستند تشکیل یافته است.
بدیهی است که نشت آلودگی های هوا و باران های اسیدی نیز به آن افزوده می شود. آلودگی آب دریای خزر و صدمات وارده بر نظام زیستی آبزیان باعث شده که از تعدادماهیها و گیاهان آبزی کاسته شود . بستر دریای خزر که روزی پوشیده از گیاهان زیبای دریایی بوده ، امروزه درر بعضی از بخش ها خالی از هر گونه موجود زنده گیاهی یا جانوری می باشد.
لایه های آلودگی در کف دریا روی هم انباشته شده است و لجن نفتی را بر طبق بررسی هایی تا 5/1 متر تشکیل داده است. و این مناطق را مناطق مرده می نامند چون خالی از زندگی است و گیاهان در آن رشد نمی کنند و جانوران می میرند. لجن های نفتی حتما گورستان بزگی از ماهیان و آبزیان شده است.
امضاء سند کنواسیون محیط زیست دریای خزر به کمک سازمان های بین المللی ، زیست محیطی را برای حفظ اکوسیستم این دریا به همراه داشت. خانم دکتر ابتکار ریاست سازمان حفاظت محیط زیست جمهوری اسلامی ایران طی یم مصاحبه مطبوعاتی « کنوانسیون تهران » را آغازی برای نجات دریای خزر قلمداد کرد.*
خلیج فارس :
آب های خلیج فارس که با شروع حمل و نقل توسط کشت های نفتکش و آمد و شد روز افزون کشتی های باری موتوری ، آلودگی آن آغاز شد در جریان دو دهه اخیر به علل و حوادثی که متعاقبا به آن اشاره خواهد شد ، شدیدا آلوده شده و نظام زیستی آن آسیب دیده است.
خلیج فارس با داشتن 25 پایانه ((ترمینال)) بزرگ نفت ، 30 درصد حجم ترافیک نفتکش های جهان را به خود اختصاص داده است . تنگه هرمز حد فاصل دریای عمان و خلیج فارس هر سال شاهد عبور 20 تا 30 هزار نفتکش از این محل است . نشت 15 هزار تن در- مقیاس متریک – مواد نفتی در اثر تراکم رفت و آمد نفتکشها ، این محل را به آۀوده ترین محیط زیست دریایی تبدیل کرده است .

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  13  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلودمقاله گزارش تحلیلی از بورس دبی

اختصاصی از فی موو دانلودمقاله گزارش تحلیلی از بورس دبی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

هدف دولتمردان دبی (Dubai) در ایجاد و حمایت از یک ساختار قوی اقتصادی، ضمن حفظ ظرفیت‌ها و افزایش توسعه مناسبات بین‌المللی، تضمین موفقیت و کامیابی شهروندان این کشور عنوان می‌شود.
از سوی دیگر اساس انتظارات صندوق بین‌المللی پول نرخ رشد اقتصادی دبی در سال 2006 در حدود 11درصد اعلام شده است. رشد و پیشرفت دبی در گرو توجه به زیرساخت‌ها و تغییرات اقتصادی آن از جمله رشد بخش‌های غیرنفتی تا 97درصد در سال 2006 در مقایسه با 90درصد سال 2000 رشد حداکثری 46درصدی در سال 1975 است. بخش خدمات نیز با رشد اقتصادی هدایت شده و هم‌اکنون 74درصد تولید ناخالص داخلی (GDP) این کشور را تشکیل می‌دهد.
برنامه اقتصادی اعلام شده توسط شیخ محمدبن راشد آل‌مکتوم، معاون رییس‌جمهوری، نخست‌وزیر و حاکم دبی حفظ نرخ رشد اقتصادی این منطقه را در بین کشورهای در حال توسعه طی 6سال گذشته، سرلوحه کار خود قرار داده است. دستیابی به متوسط نرخ رشد 13درصدی تولید ناخالص داخلی (GDP) یکی از مهم‌ترین دستاوردهای این تلاش بوده است. برنامه‌های توسعه نیز روی بخش‌هایی که به طور موثر در بالا بردن نرخ تولید ناخالص داخلی (GDP) موفق بوده‌اند، متمرکز شده است. از جمله این بخش‌ها می‌توان به بخش تجارت که بالاترین مشارکت را در بالا بردن GDP در مقایسه با سایر بخش‌ها همچون ساخت‌وساز، مستغلات، خدمات اجتماعی و انفرادی، حمل‌ونقل، مکاتبات و اخبارها، توریسم (گردشگری) و خدمات مالی داشته است، اشاره کرد.
در این میان بخش‌هایی مانند گردشگری، تجارت، حمل‌ونقل و خدمات مالی به عنوان بخش‌های اصلی در اهداف استراتژیکی رشد و توسعه دبی مدنظر بوده‌اند.
بنابراین از جمله اهداف اقتصادی برای دبی تا سال 2015 می‌توان به حفظ نرخ رشد اقتصادی 11درصدی فعلی طی 10سال آینده اشاره کرد. بالا بردن سرانه تولید ناخالص داخلی از میزان 31هزار دلار در سال 2005 به 44هزار دلار تا سال 2015، افزایش بهره‌وری تا حد 4درصد و ایجاد بخش‌های رقیب با سود رقابتی ثابت، از دیگر برنامه‌های مسوولان این کشور است.از سوی دیگر طی چند سال اخیر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی با افزایش تعداد شرکت‌های خارجی که در دبی تاسیس یا اقدام به افتتاح شعبه کرده‌اند، افزایش داشته است. این چنین تعاریفی از توسعه برای امارات متحده عربی در مناطق مختلف ارائه شده و بازتاب سیاست‌های سرمایه‌گذاری اقتصادی و توسعه فراوان زیرساخت‌ها از نتایج برآمده آن است.

34سال بعد از ایران
بازار مالی دبی در روز 20مارس سال 2000میلادی فعالیت خود را با عنوان «سوق دبی المالی» آغاز کرد. یعنی حدود 34سال بعد از تولد بورس در ایران.
همزمان با آغاز به‌کار این بازار مالی به دلایل مختلف از جمله سقوط دولت صدام، واقعه یازده سپتامبر، رکود جدی در بورس‌های منطقه از جمله ایران، افزایش تدریجی بهای نفت طی سال‌های اخیر، توجه کشورهای اروپایی به بازده بیشتر سرمایه‌گذاری در بورس کشورهای در حال توسعه، ارزش جاری این بازار با رشد رو به تزایدی روبه‌رو شد، به طوری که بسیاری از کارشناسان مالی در کشورهای اروپایی و آسیایی از جمله ایران، رشد فزاینده این بازار را ناشی از شکل‌گیری حباب مالی دانستند. سرانجام همان طوری که پیش‌بینی‌ می‌شد، حباب بورس دبی در سال 84 شمسی در آستانه انفجار قرار گرفت و پس از آن روند کاهش قیمت را تجربه کرد. هرچند که خود کارشناسان مالی در دبی بر این عقیده‌اند که روند کاهش ارزش سهام در این بازار را نباید به وجود «حباب مالی» نسبت داد، بلکه بازار در طی روند حرکت اصلاح (تصحیح) قیمت‌ها است.
هر چه بود یا هست، اینکه ارزش جاری بورس از رقم 5/420میلیارد درهم (هر درهم 256تومان است) در سال 2005 به رقم 15/319میلیارد درهم در سال 2006 رسید. این کاهش شدید ارزش سهام که حدود یک سال بعد از کاهش ارزش سهام در بورس ایران رخ داد، زمینه پذیرش وجود حباب مالی در بورس دبی را فراهم کرد.
حرکت به عمق
شاخص‌ها فرو ریخت و بحران مالی در بورس دبی که منجربه کاهش ارزش 100میلیارد درهمی این ارزش بازار (کمتر از یک چهارم ارزش بازار سقوط کرد) شد را به عوامل مختلفی نسبت می‌دهند، از جمله افزایش تنش هسته‌ای میان آمریکا و ایران، اما شاید افزایش این گونه ریسک‌ها روی بورس دبی و کشورهای منطقه از جمله ایران، اثر مطلوبی نداشت، اما تجربه 2006، تحلیل‌گران و مدیران بورس دبی را متوجه این سوال کرد که چرا طی مدت یک سال باید این تعداد سرمایه از بورس دبی خارج شود و شاخص کل بازار از سطح 37/7426واحد به سطح 33/4127واحد فرو ریزد.
پرتفویی مجازی برای دانش‌آموزان
کارشناسان مالی دبی به این نتیجه رسیده‌اند که باید اصلاحات بنیادی را در این بازار به اجرا بگذارند، هر چند که به طور مکتوب یا اظهارات شفاهی در سفر اخیر هیات ایرانی به این بازار، اشاره‌ای به برنامه‌های اصلاح ساختار نداشتند، اما افزایش شمار معامله‌گران و دارندگان دارایی‌های مالی، یکی از برنامه‌های بلندمدت آنها محسوب می‌شود. در یک اقدام جالب (که البته شنیده می‌شود در ایران نیز یک شرکت بخش‌خصوصی برنامه مشابهی را اجرا خواهد کرد) مسوولان بورس به دانش‌آموزان خود یک پرتفوی مجازی تا سطح یک‌میلیون درهم می‌دهند تا آنها اقدام به خرید و فروش سهام کنند، سپس بعد از یک دوره، دانش‌آموزان براساس بیشترین بازده پرتفوی‌شان، خود رتبه‌بندی شده و جایزه می‌گیرند. جایزه پرتفوگردانی مجازی برای دانش‌آموزان جذاب بوده و به نفر اول 15هزار و نفر دوم 10هزار درهم و برندگان بعدی به ترتیب جوایز دیگری پرداخت می‌شود. شنیده می‌شود در ایران نیز سازمان بورس تلاش‌هایی را برای درج واژه‌های اصلی بورس در کتب درسی دانش‌آموزان انجام داده است. بنابراین مسوولان بورس دبی در حال فرهنگ‌سازی برای داشتن دارایی مالی از دوره کودکی هستند. در مجموع در بورس دبی حدود 500هزار نفر کد سهامداری دارند که نسبت به جمعیت 4میلیون نفری دبی این نسبت بسیار بالا است. به بیان ساده از هر 8نفر، یک نفر کد معامله‌گری دارد.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  15  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلودمقاله عملکرد ما از ابتدای جنگ تا امروز

اختصاصی از فی موو دانلودمقاله عملکرد ما از ابتدای جنگ تا امروز دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

عملکرد ما از ابتدای جنگ تا امروز همیشه همراه با بدبینی فوق‌العاده شدید نسبت به قدرت‌های خارجی بوده است. البته نباید فراموش کرد که کشور ما در طول دهه‌های گذشته از سوی قدرت‌های خارجی اعم از شرقی و غربی صدمات زیادی دیده و برای استقلال خود بهای زیادی پرداخته است؛ در واقع عامل اصلی برای انقلاب، تا کنون بحث تحقیر خارجی بوده است. مردم پیش از پیروزی انقلاب احساس می‌کردند دیگران برای کشور تصمیم می‌گیرند و حاکمان قبل از انقلاب هیچ تصمیمی از خود نمی‌توانند بگیرند؛ از این رو در شعارها بحث استقلال را مطرح کردند.

دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی ادامه داد: این درست است که ما نباید نسبت به خارجی‌ها خوش‌بین باشیم و حواسمان همواره باید به توطئه‌ها باشد، اما این بدبینی نباید آن قدر زیاد باشد که مانع هرگونه تعامل سازنده‌ی ما با دیگران و عاملی شود برای این‌که راه مناسب و کوتاه‌ را تنها به خاطر نگرانی‌های بیش از حد برای دستیابی به اهدافمان از دست بدهیم.

رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام، با اشاره به آن‌چه نگرانی همیشگی نسبت به سرمایه‌گذاری خارجی در کشور می‌نامید، خاطرنشان کرد: این قضیه همواره باعث شده همیشه با وسواس برخورد کنیم، اما این در حالیست که بعد از گذشت زمان در مقطعی احساس کردیم نیاز به سرمایه‌ خارجی و کارشناسان بیرونی داریم؛ از این رو تا حدودی از خود نرمش نشان دادیم، اما هم‌چنان ته ذهنمان نگرانی وجود دارد و این در حالیست که در کشوری مثل مالزی با وجود سرمایه‌های زیاد خارجی، چنین چیزی وجود ندارد.

روحانی با بیان این‌ که همیشه یک نگرانی عمده پشت ذهن ما نسبت به خارجی‌ها وجود دارد، در عین حال به بحث لانه‌ی جاسوسی اشاره کرد و گفت: در بحث لانه‌ی جاسوسی یک راه این بود که با آمریکایی‌ها بنشینیم و مساله را فیصله دهیم، اما ما به جای این‌که به مذاکره با طرفمان بپردازیم، در این مساله احساسات را وارد کردیم و آن قدر قضیه را کش دادیم تا رسیدیم به مقطعی که حاضر شدیم بعد از تحمیل جنگ، با آمریکا بنشینیم، اما آن زمان دیگر دیر بود.

دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی ادامه داد: ‌شاید اگر زودتر حاضر به چنین کاری می‌شدیم، راحت‌تر به توافق می‌رسیدیم و منافع کشورمان بیشتر لحاظ می‌شد. اما متاسفانه باید گفت که ما همیشه در مقاطع سخت نمی‌توانیم تصمیم‌گیری سریعی داشته باشیم و احساسات را در تصمیمات دخیل می‌کنیم.

وی هم‌چنین به قضیه‌ی گروگان‌گیری اشاره کرد و افزود: درآن قضیه نیز تا زمانی که عراق به ما حمله نکرده بود، هیچ کس جرات نمی‌کرد به حل و فصل مساله بپردازد. اما پس از آن آمادگی پیدا کردیم، حتی این اواخر در این زمینه عجله‌ هم کردیم و چون با زمان انتخابات آمریکا یکی شده بود، به سرعت آن را حل کردیم.

روحانی ادامه داد: در زمان جنگ نیز زمانی که در موضع قدرت بودیم و خرمشهر را پس گرفته بودیم، باز هم نتوانستیم تصمیم بگیریم که هم‌زمان با دفاع مقدس با دشمن سر میز مذاکره بنشینیم و بحث کنیم، این قضیه را عقب انداختیم تا به جایی رسیدیم که دیگر راهی جز قطعنامه و مذاکره برایمان باقی نماند و آن زمان بود که مذاکره با عراق را انتخاب کردیم و البته آن هم خیلی دیر بود .

دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی دلیل تمام این قضایا را بدبینی‌های عمیق که به گفته‌ی وی در پس ذهن‌ها وجود دارد، عنوان کرد و گفت: ما همواره نمی‌خواهیم با خارجی‌ها به ویژه دشمن بنشینیم و همیشه احساس می‌کنیم اگر این کار را بکنیم، سرمان کلاه رفته است، همان طور که شاهد بودیم برخی عزیزان از تریبون‌های عمومی اعلام کردند که هر وقت ما با خارجی‌ها می‌نشینیم، سرمان کلاه می‌رود که البته من این قضیه را قبول ندارم و معتقدم این نگاه هم ناشی از بدبینی است که به آن دچار هستیم.

دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی گفت: ما همیشه می‌گوییم نباید به دشمن و افراد فریبکار نزدیک شویم و نزدیکی با خارجی‌ها را مثل نزدیکی با شیطان می‌دانیم، البته این خوب است، به شرط آن‌که همیشه ادامه داشته باشد نه این‌که در مقاطعی این را بپذیریم . امروز زمان آن رسیده که یک مقدار در تصمیم‌گیری‌ها متعادل‌تر باشیم و با منطق‌ بیشتر و فاصله با احساسات پیش رویم، هم‌چنین در نظر بگیریم که دنیای امروز با دنیای ده سال پیش و زمان جنگ سرد متفاوت است. امروز شرایط جهانی به سرعت تغییر می‌کند؛ ازاین رو ما نمی‌توانیم فرمول‌های گذشته را ملاک قرار دهیم .

روحانی با بیان این‌که با سرعت گردش اطلاعات، تحولات متعدد نیز صورت می‌گیرد، گفت: نمی‌شود در دنیای امروز یک سری اصول را به عنوان اصول ثابت مد نظر قرار داد و در آن چارچوب، از دنیا فاصله گرفت و تنها هر گاه اضطرار به وجود آمد، نظر را تغییر داد.

رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام، حساسیت این مقطع زمانی را از یک نگاه از حساسیت زمان جنگ تحمیلی بیشتر دانست و ادامه داد: گر چه آن زمان برای ملت ایران موقعیت بسیار حساسی بود، اما امروز در شرایطی قرار داریم که در برابر یک هجمه‌ی عمومی هستیم و کشورهای مختلف به ویژه غربی‌ها دست به دست هم داده‌اند که به تدریج شرقی‌ها را کنار خود بکشند تا علیه جمهوری اسلامی به تصمیماتی برسند؛ از این رو امروز مهم است که با تدبیر و تامل راه را پیش رویم.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  9  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله ناصرخسرو

اختصاصی از فی موو دانلود مقاله ناصرخسرو دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقدمه :
حکیم ابومعین ناصرخسرو قبادیانی بلخی یکی از سخن‌سرایان و نویسندگان توانا و اندیشه‌وران برجسته ایران است. که به سبب آثار گرانقدر و متعددی که از وی به یادگار مانده در میان گویندگان و متفکران ایرانی دارای منزلتی بس والاست.
وی به سال 394 هجری قمری یعنی اواخر سده چهارم در روستای قبادیان بلخ دیده به جهان گشود زندگانی پرفراز و نشیب او با بسیاری از حوادث تلخ و شیرین نیز همراه بود.
ناصرخسرو ازکودکی به کسب دانس پرداخت و از علوم و فنون گوناگون مانند ادبیات، ریاضیات، فقه و تاریخ ادیان دیگر علوم بهره برد. اگر در دوران جوانی چنانکه خود اشاره کرده چندی در غفلت و بی‌خبری به سر برد. اما از حدود چهل‌سالگی جان ‌ آگاهش به بیداری رسید. از آن پس همواره در طریق حق گام برداشت و آثارش را در خدمت نشر دانش و آگاهی مردم این سرزمین قرارداد.

دوران جوانی و خدمت در دربار پادشاهان:
ناصرخسرو بیست‌و پنج ساله بود که به بلخ رفت و به دربار سلاطین غزنوی راه جست. در این هنگام یمین‌الدوله سلطان محمود غزنوی د ربلخ بود. گمان می‌رود که روی آوردن ناصرخسرو به دربار پادشاه مشهور غزنوی به منظور دستیابی به حال و ثروت نبوده، زیرا ناصرخسرو از خاندان محتشمی بود می‌توان گفت سبب این کار یعنی همواره در خدمت درباربودن کسب شهرت و قدرت و همنشینی با بزرگان و شاعرانی بود که چهارصد شاعر نسبت داده شده به دربار با شکوه بوده‌اند. با توجه به اینکه در قرن‌های پنجم و ششم بیشتر شاعران به درگاه فرمانروایان روی می‌آوردند و به ستایش آنان مشغول بودند. اما این امر را در ضمن وخاطرداشتن که امتیازاتی برای سخن‌سرایان اغلب با تحقیرهایی برای آنان نیز همراه بود. ناصرخسرو در دربار محمود جاه و مقام یافت و چندی به مدح آن پادشاه می‌پراخت. وی به هنگام پیری آنگاه که فرزانه‌ای مشهور و شاعری بزرگ و متفکری پرمایه شده بدین وسیله از جوانی بی‌فایده خویش که در خدمت امرای غزنوی و سلجوقی در بی‌خبری و باده‌گساری و مداحی هدر رفته‌ بود. با افسوس و دریغ یاد می‌کند. دراینجا نیز به ذکر یک نمونه از اشعار وی در این رابطه اشاره می‌کنیم،
بر هنر می‌کرده زبان صحیح خویش بر شر سخف کرده دل و خاطر ضمیر
در این بیت اشاره شاعر به زبان سخن خویش را بر بیهوده‌‌گویی منحصر کرده و سبک عقلی خویش را بسیار روشن دانسته است. و خاطر درخشان را به سرودن اشعار پست اختصاص داده است.
پس از درگذشت محمود به سال 421 ناصرخسرو در زمان سلطنت مسعود پسر محمود نیز همچنان مورد احترام دربار بود. او درکتاب خود سفرنامه در بیان اخوان سلطان عصر به این نکته اشاره دارد.
پادشاهان غیرعرب را دیده‌ام چن سلطان محمودغزنوی و پسرش که هردو آنها از پادشاهان بزرگ و حکومتی باشکوه داشته‌اند من دیده‌ام حال می‌خواهم مجلس حضرت امیرالمؤمنین را هم ببینم.
شکوه و جلال دربار غزنویان در ناصرخسرو که از روستای کوچک و محقری آمده بود و از آنجا که سالهای بسیاری از عمرش را در خدمت امیران در لهو و لعب و شرابخواری گذرانده بود تأثیر شگرفی بر وجود وی گذاشته یود اما رفته‌رفته اذیت و آزاری که از طرف امیران این سلسله به فرقه‌های مختلف خاصه اسماعیلیان، اعمال می‌شد او را به خود آورد. زیرا می‌دید که سلطان غزنوی در ظاهر به بهانة جلوگیری از فساد در اسلام و در باطن برای سرکوبی هرگونه جنبش فکری و عقیدتی از هیچگونه کشتار باز نمی‌ایستد و حتی برای نابودی اسماعیلیان به دیار دیگر لشگرکشی می‌کند. ناصرخسرو به سال 432 همزمان با شکست مسعود غزنوی از ترکمانان غزنوی و تصرف بلخ به دست سلجوقیان به مرو رفت. مرو شهری است در خاک شوروی سابق و از شهرهای بزرگ خراسان قدیم و یکی از مراکز علوم و فنون بشمار می‌رفت. ناصرخسرو در مرو به خدمت ابوسلیمان جعفری بیک داود‌بن‌میکائیل پسر سلجوقی درآمد. و عهده‌دار شغل شایسته‌ای در دربار او شد. اما مدتی نگذشت که دریافت اینجا به جان و مال مردم ستم و تعدی روا است. و در اینجا بود که برای رهایی از این وضع به مردم اعلام کرد که کسی او را در خواب به سفر حج دعوت نمود. و او ناچاراً باید به سوی آنجا عزیمت کند. دلیل ذکر این خواب مشهور که ساختگی به نظر می‌رسید چند نکته بود. نخست آنکه از کار دیوانی بدون آنکه از طرف حکومت بر منافع وی ضربه‌ای وارد کند برکنار شود. ثانیاً برای کسب اطلاعاتی بیشتر از عقاید و افکار اسماعیلیه به مصر برود. که مرکز حکومت فاطمیان و رهبران اسماعیلیان بود. ثالثاً در غیر موقع و بدون همراه‌شدن با کاروان رسمی حج که هرگز حق عبور از مصر را نداشت به قاهره برود. بدین لحاظ چنانچه خود در ابتدای سفرنامه فکرکرده‌است شغل درباری را به یکسو نهاد و جانب مصر راهی شد (437) وی در این چهل‌و سه ساله بود.
سفرنامه ناصرخسرو هفت سال به درازا کشید وی در این سفر پس از شمال‌غربی ایران به ارمنستان و آسیای صغیر رفت از سوریه و طرابلس و فلسطین گذشت و مصر و قیرون و سودان و عربستان را سیاحت کرد.
ناصرخسرو از مکه عازم ایران شد. و از طریق آبادان، اصفهان، طبس، و قاین به زادگاه خویش یعنی بلخ رسید. و در این هنگام 50 ساله بود.(444) وی در این سفر که رنجهای زیادی را به جان خرید از علوم فراوانی برخوردار شد. وی پس از رسیدن به بلخ تبلیغ مذهب اسماعیلیان یا باطنیان را در پیش گرفت و چیزی نگذشت که دشمنان بسیاری یافت بطوریکه علاوه بر علمای دینی، امرای سلجوقی نیز او را بددین خواندند. و فتوای قتل او هم داده شد شاعر نام‌آور بلخ را ترک کرد. چندی در شهرهای مختلف خراسان و مازندران اقامت گزید. و سپس راه بدخشان در پیش گرفت ودر دره تیگان در میان کوههای بلند و مرتفع مرتفع در قله‌ای استوار سکنی گزید. و در سال 481 وفات یافت و همانجا به خاک سپرده شد. به گفته مؤلف جامع‌التواریخ سالهای اقامت وی در تیگان 20 سال بوده‌است.

آثارناصرخسرو :
فزونی دانش ناصرخسرو و وسعت آگاهی او از انواع علوم و فنون زمان سبب شد که از وی آثاری متعددی و گرانبها از منظوم و منثور یادگار بماند. چنانچه خود می‌گوید:
منکر به این ضعیف تنم زانکه در سخن از چرخ پر ستاره فزون است اثر مرا
بهترین اثر منظوم او دیوان اشعار اوست که دارای 11047 بیت است و در مورد ستایش پیامبر اکرم(ص) و دین اسلام و پند و اندرز و یک منظومه کوچک نیز به نام روشنایی نامه در پند و حکمت و در 592 بیت را نیز شامل می‌شود. این منظومه حاوی اشعاری استوار و نغز است و همچنین از لحاظ دانش و تربیت و عقل درخور توجه است.
این سخن‌سرای فرزانه پس از تحول فکری که در چهل‌و‌سه سالگی پدید آمد هرگز به مدیحه‌سرایی و ستایش خلق نپرداخت و جز پندو اندرز و نکوهش جهان و تعلقات دنیوی به زبان نیاورد. به وصف باغ و بستان و جمال یار نپرداخت و اینگونه کارها را نشانه سبکسری بشمار آورد شاعران مداح و مردم نادان را سخت مورد نکوهش قرارداد و توجه به دانش، فرد، و دین را مهمترین امتیاز آدمیان خواند.
مهمترین آثار ناصرخسرو به نظم عبارتند از: زادالمسافرین، وجه‌دین، خوان‌اخوان، گشایش و رهایش، جامع‌الحکمین، سفرنامه و چند کتاب رساله دیگر. ضمامین بیشتر این کتابها غیر از سفرنامه،مطالب مذهبی و کلامی و احکام دین و تبلیغاتی اسماعیلی است ، با نثری کهنه و کمی دشوار اما صحیح و بلیغ ازجمله عواملی که باعث شد اندیشه‌های بزرگان و علم وادب با گذشت زمان دستخوش نابودی و زوال بیافتد و تنها برخی از آنها نامی در تذکره‌ها و کتب ادبی برجای مانده است اینان است:
1- نخست اینکه طی 12 قرن اخیر ایران اغلب در معرض تاخت و تاز اقوام و ملل مختلف قرار داشته و بر اثر هجوم طوایف وحشی و نیمه وحشی آسیای میانه و دور ویران شدن مراکز علم و ادب بسیاری از این آثار گرانبها از میان رفته‌است.
2- و به سبب نبودن دستگاه چاپ و چاپخانه و همچنین کمبود کاغذ در قدیم از مؤلفان دانشمندان و ادیبان نسخ متعدد فراهم نمی‌آمده که جداقل یکی دو نسخه از آنها از گزند ایام محفوط بماند.

سفرنامه:
یکی از کتب مشهور و مهم ناصرخسرو سفرنامه است که شرح سفر هفت ساله اوست به شام و مصر و روم و حجارز و دیدار شهرهای بسیاری در نقاط مختلف و آشنایی با ملل و فرق گوناگون.این سفر در سال 437 از مرو آغاز شد و در سال 444 بابازگشت به بلخ از خاک عربستان و نواحی جنوبی و شرقی ایران پایان یافت. سفرنامه دارای سبکی کاملاً متفاوت است. این کتاب دارای انشایی زیبا و روان ایت. و یکی ساده‌ترین و دل‌انگیزترین نثر در سده پنجم بشمار می‌رود.
در رابطه با کتاب سفرنامه گفتنی و شنیدنی است که بیان آنها در این مجموعه مناسب به نظر نمی‌رسد و از این گذشته سبب درازای کلام می‌شود از جمله اینکه:ک
1- به احتمال بسیار این کتاب در قدیم به صورت خلاصه درآمده و شاید سفرنامه موجود یک‌پنجم کتاب اصلی باشد .
2- خوابی که در ابتدای ذکر شد قابل تأمل است و شاید ساختگی باشد.
3- ممکن است سفرنامه کنونی اصلاً انشاء کس دیگر باشد که کتاب اصلی را به عللی خلاصه کرده و آنرا بدین صورت درآورده است.
درباره تمام نکات بیان شده دلایلی جدی در دست است که می‌توان به مقاله نگارنده تحت عنوان
« دلایل منطقی ناصرخسرو» برای تغییر مذهب خود چه بود؟

خوابی شگفت:
شبی در خواب دیدم که شخصی به من گفت: چقدر می‌خوابی از این شراب بنوشی، نوشیدنی‌ای که عقل انسان را نابود می‌کند؟ اگر بیدار باشی بهتر. من در جواب گفتم: بزرگان چیزی جز این نتوانستند بسازند که غم انسان را در این دنیا تسکین دهد. شخص جواب داد که بی‌هوشی و مستی راحتی محسوب نمی‌شود. حکیم نسبتی است که نمی‌توان به شخصی نسبت داد که باعث بی‌هوشی و بیخودی مردم شود. بلکه باید به دنبال چیزی بود که خرد انسان را افزایش دهد من در خواب گفتم: من باید این را از کجا پیدا کنمک و بدست آورم. مرد در جواب گفت: جوینده یابنده است و سپس به سوی قبله نیز اشاره نمود و دیگر سخن نگفت. چون از خواب بیدار شدم تمام اتفاقاتی که در عالم خواب برایم رخ داد را به یاد داشتم و برروی من تأثیر نهاده بود و با خود گفتم که از خواب دیشب بیدار شدم. حالا باید از خواب غفلت چهل ساله خود بیدار شوم. فکرکردم که تا زمانی که کارهایم را تغییر ندهم درکارم گشایس نخواهد بود.
روز پنجشنبه ششم جمادی‌الاخر (437) سیم دیماه پارسیان سال چهارصدوچهارده یزدجردی سرو تن خود را شستم و راهی مسجد جامع شدم و نماز خواندم و از پروردگار کمک طلبیدم بخاطر انجام کارهایی که بر من واجب است و کارهایی که از من نیز منع شده‌است. همانگونه که خداوند تعالی امر نموده‌است.
پس راهی مرو شدم. و از شغلی که به من سپرده بودند استعفا دادم و گفتن که قصد سفر به مکه را دارم. و از آنچه مال دنیایی و مادی بود رهایی پیدا کردم و بجز اندکی که برای من ضرورت ترک‌کردن نداشت. و بیست و سوم شعبان به قصد سفر به نیشابور خارج شدم و از مرو به سرخس رفتم. روز شنبه یازدهم شوال به نیشابور رسیدم. چهارشنبه آخر این ماه آفتاب‌گرفتگی پدید آمد و در آن زمان حاکم آنجا طغری‌بیک‌محمد برادر چغری‌بیک بود. و فرمان داده بود که مدرسه‌ای را بنا کنند و در نزدیکی بازار زین‌سازان آن را می‌ساختند و خود را برای لشگرکشی برای فتح اصفهان برای اولین‌بار رفته بود. در دوم ذی‌القعده از نیشابور خارج شدم و با وزیر فوق و کاروان سلطان بزرگ همنشین شدم. از شهرهای مختلفی دیدن و سفر کردم و چیزهایی آموختم و حال به آغاز حکایت و سفر خود برمی‌گردم. از خندان تاشیروان سه فرسنگ بیابانکی است. و آن مرکز شهر طارم است.
( طارم منطقه‌ای در شمال قزوین و جنوب منجیل قرار دارد) و در کنار شهر قلعه‌ای بسیار وسیع و بلند که برروی سنگ خاره بنا کرده‌اند و هزار مردم شریف و بزرگ‌زادگان شهر در آن قلعه هستند تاکسی سرکشی نتواند کند.
بیست‌و ششم محرم از شمیران رفتم چهاردهم صفر به شهر سراب رسیدم. و شانزدهم صفر در حین برگشت از سراب از سعیدآباد گذشتم. بیستم شهریور ماه قدیم به شهر تبریز رسیدم ( بیستم صفر 1348) و مرکز آن شهر آذربایجان است. شهری بسیار زیبا و آباد. طول و عرضش را با گامهایم شمردم هر یک هزاروچهارصد بود به من گفتند که در این شهر زلزله اتفاق افتاده بعضی از شهر خراب شده‌بود و بعضی دیگر آسیبی چندان ندیده بود. در آنجا با شاعر نام‌آوری همچون قطران تبریزی آشنا شدم.
چهاردهم ربیع‌الاول از تبریز روانه شدیم به راه مرند. و در روز دوازدهم جمادی‌الاول به برکری و از آنجا به وان و سلطان رسیدیم. در آنجا گوشت خوک را همچون گوشت گوسفند می‌فروختند و زنان مردانشان در مغازه‌ها بودند و آزادانه شراب می‌خوردند. و از آنجا به شهر اخلاط در ترکیه که به وان هم نزدیک بود رسیدیم. در هجدهم جمادی‌الاول و آن امیری بودکه به نصرالدوله معروف و شناخته‌شده‌بود عمرش از صدسال تجاوز می‌کرد پسرانی زیاد داشت که به هرکدام از آنها منطقه‌ای داده بود در این شهر( افلاط) به سه زبان سخن می‌گفتند تازی( عربی) پارسی و ارمنی ومن معتقدم که شهر افلاط بخاطر گوناگونی زبانی شناخته شده‌است و نام افلاط بر آن گذاشته‌اند.
و معاملات آنها با تبادل پول صورت می‌گرفته‌است واحد وزن آنها سیصددرهم بوده‌است.( حدود 84 مثقال) و بعد به شهر بطلیس که در دوره‌ای قرارگرفته بود رسیدیم در آنجا قلعه‌ای دیدیم که آن را
«قف‌انظر می‌گفتند« به معنای« بایست بنگر» از آنجا گذشتیم و به جایی رسیدیم که آنجا مسجدی بود که می‌گفتند اویس‌قرنی او شخصی بود که در جنگ صفین حضرت علی را حمایت کرده و به قتل رسیده و پرودگار او را مقدس بدارد این مسجد را بنا کرده‌است. و در آن میان افرادی را دیدم که چوب درخت سرو را می‌بریدند و به دور کوه می‌چرخیدند ازآنان پرسیدم که با این چوب چه می‌کنید؟ گفتند که یک سر این چوب را در آتش می‌کنیم و از دیگر سوی آن شیره‌ای بیرون می‌آید( قطران) هم آنها را در چاه می‌ریزیم و سپس در ظروفی می‌ریزیم و به اطراف می‌بریم. پس از بطلمیس به شهر ارزن روانه شدیم. شهری باشکوه و آباد با آب روان و باغها و درختان و بازارهای زیبا. و در آنجا پارسیان دویست من انگور به یک دینار می‌فروختند.
ناصرخسرو شهرهایی مانند میافارقین آمد نیز سفرکرده تا به شهری بنام قرول رسید. از زمان ناصرخسرو جوانمردی ما را به خانه خود میهمان کرد چون به خانه‌اش رفتیم پیرمردی عرب بیابانگرد که سن‌اش از شصت سال بیشتر تجاوز نمی‌کرد نزدیک من شد و گفت: به من قرآن بیاموز. قل‌اعوذ برب الناس. و او هم با من می‌خواند تا من به پایان این سوره رسیدم به من نگاه کرد و گفت آیا آدم دیده‌ای( ارایت الناس) و گفت« نیز بگو» و ادامه بده من درجواب گفتم که آن سوره بیشتر از این نیست پس پیرمرد گفت: آن سوره نقاله‌لحطب کدام است؟ و پیرمرد نمی‌دانست که در سوره تبت( سوره 11 ) حماله‌احطب گفته است نه نقاله‌احطب و آن شب تاجاییکه توانستم سوره را برایش تکرار کردم اما آن مرد شصت‌ساله نتوانست یاد بگیرد.
پس از آنجا حرکت کردیم و به نسروج و پس از فران گذشتیم و به منبج رسیدیم آن نخستین شهری از شهرهای شام، اول ماه بهمن بود و آنجا بسیار هوای لطیف داشت پس راهی شهر حلب شدیم.
یازدهم رجب از شهر حلب خارج گشتیم پس به معره‌الغمان شهری آبادان و بر دورازه شهر استوانه‌ای سنگین دیدم.و چیزی در آن نوشته بود به غیر از خط عربی از یک فردی ناشناس پرسیدم که این چیست؟
گفت: طلسم کژدمی است که هرگز عقرب در این شهر نباشد و نیاید و اگر عقربی را پیدا کنند آنرا رها کنند فرار کند و دیگر نیاید. ناصرخسرو در سفرنامه خویش که مدت هفت‌سال در سفر نیز بوده‌است از شهرهای بسیاری همچون: طرابلس، لبنان، صور، بیت‌المقدس ، مصر، مکه،قاهره، شام، دیگر شهرهای آسیایی و حال تا به اینجا که خلاصه‌ای از احوالات ناصرخسرو در جریان سفر خویش برایش رخ داده‌است و بطورخلاصه نوشته‌ام به پایان می‌رسانم و اشاره ای به اثر دوم ناصرخسرو یا زادالمسافرین می‌کنم وقابل ذکر است که ناصرخسرو و در پایان سفر خویش می‌گویند و این سرگذشت آنچه دیده بودم به راستی شرح دادم. و بعضی که به روایتها شنیدم اگر در آنجا خلافی باشد خوانندگان از این ضعیف ندانند و مؤاخذت و نکوهش نکنند.
زادالمسافرین: یکی از آثار مهم ناصرخسرو بع نثر فارسی کتاب زادالمسافرین است در بیست‌و هفت موضوع در مسائل کلامی اسماعیلیان و برخی مطالب دینی و فلسفی و رد نظر مخالفان مذهب اسماعیلی. بویژه ابوبکرعمربن‌زکریای رازی دانشمند و پزشک مشهور( م.313.ق)
این کتاب در سال 453 ق. تألیف یافته و در آن مباحث کلامی فلسفی مثل آفرینش جهان اثبات وجود باری‌تعالی انواع علم، ثواب، عقاب، معاد و بسیاری نکات دیگر آمده‌است زادالمسافرین اولین بار در مطبعة کاویانی برلین چاپ شد و یک بارهم در تهران به همت آقای قویم در سال 1338 به چاپ رسیده‌است.
پرهیز از درنگ: بر دانایان و اهل تفکراین امر بدیهی و واجب است که حالات خویش را جست‌وجو کنند. که از کجا می‌آیند خواهند رفت و اندیشه کنند و تا ببینند با چشم نیاز از آنجا که خود در یک سفری گذرا هستند. رفتن در آن هیچ درنگی و صبری نیست و از آنجا که مردمی که از این جریان هستند از دو قانون مستثنی نیستند. حرکت افزایشی و کاهشی در زمان که خود به نوعی یک چیر متحرک و در حال گذر به دو قمست گذشته و آینده تقسیم می‌شوند. و بین این دو قسم خط زمانی است میان حال و گذشته و از آنجا که همه عمر خود در خط و فاصله برزخ قرار دارند. و این خط زمانی مانند آن است که بگوئیم نه آفتاب است نه سایه بلکه خدا وسط آنها است. که به آن حال یا اکنون می‌گویند انسان همانند مسافری است که به اندازه یک چشم به هم‌زدن توقف و سکون ممکن نیست زیرا آدمی لحظه به لحظه زمان حال را می‌پذیرند و عمر او سپری می‌شود بنابراین بر چنین مسافری واجب است که از کجا می‌آید و به کجا خواهد رفت. و هنگامی که پی برد که از کجا آمده و جایی را که بدان سو خواهد رفت می‌شناسد خواهد فهیمد که به چه چیزهایی نیازمند است زادالمسافرین ( توشه سفر) در دست گیرد که مسافری بی‌توشه هلاک می‌شود و چون وضع بدین قرار است و ما بیشتر مردم، مردم را از توجه به این معانی غافل یافتیم ونادانان جامعه که حق را نادیده می‌گیرند به ظاهر به کتاب خداوند توجه میکنند و قیام به پا دارند.( باطن و درون را رها ساخته‌اند) و ازمعانی پوشیده و باطنی قرآن اجتناب می‌کنند. و از آنجا که می‌دانیم ناصرخسرو تابع اسماعیلی بود و اسماعیلیان معتقد بودند که ظواهر دین دارای بواطنی است. بدین لحاظ نباید تنها به قشر مطالب توجه کرد بلکه باید به مدد علوم عقلی و فلسفی به حقیقت دین و کتاب خدا رسید.( پیروان این فرقه به همین سبب باطنیه نامید شده‌اند). و نیز بیشتر مردم بر محسوسات واحد مادی دلبسته‌اند و از نکات عقلی و نیک دور مانده‌اند. همچنین گرفتار خواهش‌ها و هوسهای گوناگون خویش هستند در اندیشه برتری و خودخواهی‌اند.

فضیلت سخن‌گفتن
نوشتن ونویسندگی از میان همه جانوران تنها ویژه انسان است با اینکه حیوانات در کار و گفتار و پیشه با انسان مشترکند. اما در امر نوشتن مشترک نیستند. و اشتراک حیوانات و انسان با سخن‌گفتن همان بانگی است که از آنها برمیخواسته که حکم نطق و سخن گفتن است اما هیچیم در فن نویسندگی با انسان مشترک نیستند و ویژگی انسان است و گفتار مخصوص و مشترک است. هر کسی که دارای این دو فضیلت و برتری است یعنی هم صاحب گفتار و نوشتاز به کمال نزدیک‌تر است. از وجوه برتری نوشته آن است که نوشته عبارت است از سخن که خط در آن با شکلهای مختلف به منزله صوت است و حروف آن نوشته. بنابراین تا خط برقرار و باقیست آن سخن نویسنده نیز به صورت گفتار برجاست، و اما مقابل دید نانویسندگان پرده‌ای است که در مقابل دید نویسندگان نیست.
یکی دیگر از آثار پرارزش حکیم ناصرخسرو ک

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  39  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید