این فایل در قالب ورد و قابل ویرایش در 166 صفحه می باشد.
- مقدمه
بشرازدیرباز سعی درشناخت پدیده هاوبررسی محیط زیست خودداشته است.در این رهگذر همزمان با افزایش شعور و دانش وی،علم جغرافیا به شکل جدی جایگاه خود را در بین علوم زمین به خوبی باز یافت. جغرافیا که آمیخته با محیط و انسان است طبیعتاً ریشه در تاریخ کهن دارد، همانطور که بستر شناخت تاریخی بعضی از پدیده ها و آگاهی انسان از محیط با تفکرات جغرافیایی می تواند وی را به سر منزل مقصود برساند.
درعلوم مربوط به زمین وجغرافیا،ازجمله ژئومورفولوژی درارتباط با نیاز به زمان،پیوسته در حال توسعه و تحول است وبعنوان یکی ازعلوم طبیعی میتواندمطالعه ساختارفرایندهای سطحی زمین،شناخت اشکال ناهمواریهاوویژگیهای ژئومورفولوژیکی درراستای پی بردن به تحولات زمینی در دوره های زمانی را بر عهده بگیرد.امروزه ژئومورفولوژی جنبه کاربردی داردونقش بسیار مهمی در بین علوم طبیعی در مدیریت محیط ایفا میکند از جمله فواید مهم و قابل ذکر آن می توان به الف:تجزیه و تحلیل پدیده ای سطحی زمین.ب: هدایت فعالیت ای انسانی در دخل و تصرف عاقلانه زمین ج : کاهش تغییرات محیط طبیعی و جلو گیری از ناپایداری محیط اشاره کرد(مقیمی وهمکار1383 ص14)یکی از مهترین مطالعاتی که در زمینه ژئومورفولوژی صورت میگیرد عامل مؤثر و مولد در ایجاد اشکال در باره فرایندها و تحولات ژئومورفولوژیکی است،نقش ژئومورفولوژی میتواند به خصوص در بررسی حولات ژئومورفولوژیکی حوضه های رودخانه ای که یکی از مسائل مهم و زیر بنایی توسعه اقتصادی نیز است،بسیار تعیین کننده باشد.بطوریکه اگر موضوع فرآیندها و تحولات ژئومورمولوژیکی در یک حوضه رودخانه بررسی و تحقق یابد ثبات محیط طبیعی تأمین میشودورسیدن به پاسخ اینگونه پرسشهاکه چه تکنیکها و روشهایی بر کاهش ویاجلوگیری ازنتایج پدیدهه تحولات ژئومورفولوژیکی مناسباست.آسان خواهد بود(رجایی1373ص 56).مطالعه حوضه آبریزرودخانه ایونکی نیزدرهمین راستاصورت میگیردمساحت حوضه مورد مطالعه تقریبا56/88کیلومتراست.رودخانه مهم آن رود ایوانکی است که از ارتفاعات درحدود30کیلومتری جنوب شرقی دماوندسرچشمه میگیرد.دورتادور دشت ایوانکی به جز غرب آن ازچندتپه ماهورتشکیل شده است.
تپه ماهوروارتفاعات اطراف حوضه عمدتا ًمتشکل از واحدهای مارنی تبخیری نئوژن،بخشهای ژیپسی و نمکی سازندقرمز زیرین و سازندبختیاری و کنگلو مرای پلیوسن به مقدار بسیار کم واحدهای آهکی و آهک مارنی و سازندقم میباشد.واحدهای کواترنر،حوضه متشکل از نهشته های رودخانه ای جوان میباشد.
ازنقطه نظرسایت پیشنهادی جهت احداث سد،منطقه دارای اهمیت چندانی نیست،زیرابخش مهمی از میسر رودایوانکی در بین مارنهای نئوژن است و چنانچه سدی احداث گردد،سریعاً توسط رسوب پر خواهد شد)مطالعات جامع توسعه کشاورزی منطقه سمنان،فرسایش وخاک جلد11).
از نظر تغذیه منابع آب،ارتفاعات منطقه مارنی نمکی و گچی می باشند و از نظر تغذیه آب بی اهمیت هستند.از نظر فرسایش تپه ماهورهای اطراف منطقه شدیداً حساس می باشند و انجام عملیات حفاظت خاک بر روی این تپه ماهور ها لازم میباشد.رسوبات رودخانه ای جوان از نظر پخش سیلاب احتمالاً دارای قابلیت می باشند.از دیدگاه ژئومورفولوژی ساختمانی حوضه شامل دره ها و پرتگاهها و ریزش و اریزه ها میباشد.تحولات ژئومورفولوژیکی کواترنری شامل چین ها و شکستگی ها و پادگانه های آبرفتی،مخروطه افکنه وفعالیت های کنونی حوضه نیزحرکات دامنه ای فرسایش انحلال و بدلندی میباشد
1-2- اهمیت موضوع
حوضه های آبخیز به عنوان مرز کوچک منطقه ای همواره مورد توجه پژوهشگران علوم زمین قرار دارد.در بررسی حو ضه های آب ریز،ژئومورفولوژی نقش بسیار مهمی در تجزیه و تحلیل اشکال و تحولات سطحی زمین را بر عهده دارد.آنچه موجب اهمیت وتوجه به حوضه رودخا نه ایوانکی شد،اهمیَت این رودخانه بعنوان تامین کننده آبهای سطحی و تغذیه کننده آبهای زیرزمینی منطقه،شناخت وآگاهی یافتن بیشترازشرایط فیزیوگرافی حوضه ارتباط فرایندهای ژئومورفولوژیکی وتأثیرات آنهادرپیدایش لندفرمهاوپدیده های ژئومورفولوژیکی و زندگی انسانی حوضه است.همچنین بررسی نقش و تأثیر انسان در چگونگی استفاده بهینه از شرایط و توان طبیعی حوضه، ضمن حفظ وحراست آنها جهت توسعه پایدار منطقه است. این حوضه، هنوز با تغییرات و تحولات ژئومورفولوژیکی دامنه ها،بستر رودخانه،فرسایش پذیری وکم آبی مواجه است.این تغییرات علاوه برتاثیردر زندگی ساکنین حوضه،زمینه دخالت و تغیروتحولات توسط انسانها گردیده است.
1-3- اهداف تحقیق
1- بررسی و شناسایی ویژگیهای طبیعی(فیزیوگرافی) حوضه ایوانکی
2- بررسی نقش فرایندها و تحولات ژئومورفولوژیکی در ایجاد اشکال و پدیده های مورفولوژیکی حوضه
3- بررسی تاثیرتحولات ژئومورفولوژیکی حوضه در فعالیتهای عمرانی و زندگی انسانی منطقه
4- بررسی نقش انسان بعنوان عامل مؤثر در استفاده بهینه و حداکثربهره وری از منابع طبیعی،از طریق شناخت عوامل،امکانات،محدودیتها نیاز ها و اولویتها و برنامه ریزی منطقه ای جهت توسعه پایدار حوضه،ضمن حفظ و حراست از منابع و جلوگیری از تخریب و انهدام آنها
5- ارائه شیوه ها و راهکارها ی مناسب، متناسب با شرایط و قابلیت اقلیم وخاک منطقه در جهت کاهش روند فرسایش حوضه
پایان نامه جغرافیا بررسی و شناسایی ویژگیهای طبیعی(فیزیوگرافی) حوضه ایوانکی