فایل ورد آماده پرینت
چکیده:
یکی ازدغدغه های عمده در هر سازمان مسئله تعیین حقوق و مزایا است؛ بر این اساس ضروری است به متصدیان مشاغلی که از نظر اهمیت وظایف و مسئولیت ها و سختی کار در سطح یکسانی قرار دارند در حد امکان حقوق و مزایای برابر پرداخت شود. برای تحقق این مهم باید با توجه به سختی و ارزش مشاغل، اصول معقولی را بنیان گذاشت تا مشاغل بر اساس عواملی که از نظر کارکنان و دستگاه اهمیت دارند طبقه بندی شوند و سپس بر اساس تخصیص ارزش مناسب به عوامل تعیین شده، حقوق و مزایا معین گردد. در همین راستا نظام طبقه بندی و ارزشیابی مشاغل به منظور تنظیم و ارائه یک نهاد مزدی متعادل در جامعه، می کوشد تا دستمزد را تابع قانونمندی عمومی نموده سهم خود را در قیمت گذاری ها مشخص و منطقی سازد.
هر چند که اجرای صحیح نظام ارزشیابی و طبقه بندی مشاغل در بهبود نسبی و عادلانه حقوق و دستمزد کارکنان تاثیر بسزایی دارد، با این همه می بایست اذعان کرد بهره ای که تا به حال از ارزشیابی مشاغل حاصل شده است بسیارمحدود بوده است. در این رساله پس از بحث در خصوص تعاریف، تاریخچه و منابع بین المللی و داخلی طبقه بندی و ارزشیابی مشاغل به بررسی اصول و مبانی این نظام پرداخته می شود، پس از آن وضعیت طبقه بندی و ارزشیابی مشاغل از دیدگاه حقوق کار بیان می گردد و در نهایت نظام مکمل طرح طبقه بندی مشاغل تشریح می گردد. در بیان نتیجه حاصل از این تحقیق باید گفت، با توجه به اینکه برقراری مناسبات صحیح مزدی در زمینه پرداخت مزدکارگران یکی از مسائل مهمی است که در تنظیم روابط کار بدان توجه شده است، لذا نظام طبقه بندی و ارزشیابی مشاغل در حقوق کار ایران با انجام تمهیدات لازم موجبات برقراری عدالت مزدی را به گونه ای که در ادامه خواهد آمد، فراهم می آورد.
واژگان کلیدی: ارزشیابی، طبقه بندی، شاغل، مشاغل، حقوق و مزایا، شغل، پست.
فهرست مطالب
عنوان
مقدمه
الف) بیان موضوع
ب) علت انتخاب موضوع
ج) سوالات اساسی تحقیق
د) فرضیه ها
ه) اهداف
و) نوع و روش تحقیق
ز) مشکلات تحقیق
ح) سازماندهی فصول)
فصل اول- کلیات
مبحث اول- تعاریف و اصطلاحات متداول در نظام طبقه بندی و ارزشیابی مشاغل
گفتار اول- تعاریف لغوی
گفتار دوم - تعاریف اصطلاحی
مبحث دوم- تاریخچه نظام طبقه بندی مشاغل در کشورهای غربی و ایران
گفتار اول: سیر تاریخی طبقه بندی مشاغل در غرب
گفتار دوم: سیر تطور قانونی طبقه بندی مشاغل در ایران
بند اول- طبقه بندی مشاغل در قانون استخدام کشوری
بند دوم- طبقه بندی مشاغل در قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت
بند سوم- طبقه بندی مشاغل در قانون کار
مبحث سوم: بررسی منابع قانونی نظام طبقه بندی و ارزشیابی مشاغل
گفتار اول- منابع قانونی نظام طبقه بندی و ارزشیابی مشاغل از منظر بین المللی
گفتار دوم: منابع داخلی طبقه بندی و ارزشیابی مشاغل
فصل دوم- اصول و مبانی طبقه بندی و ارزشیابی مشاغل
مبحث اول- بررسی ساختار، اهداف و کاربردهای طبقه بندی مشاغل
گفتار اول – ماهیت، جایگاه و قلمرو طبقه بندی مشاغل
بند اول – ماهیت طبقه بندی مشاغل
بند دوم- جایگاه طبقه بندی مشاغل
بند سوم- قلمرو طبقه بندی مشاغل
گفتار دوم- عوامل، اهداف و کاربردهای طبقه بندی مشاغل
بند اول – عوامل طبقه بندی مشاغل
بند دوم- اهداف و کاربردهای طبقه بندی مشاغل
مبحث دوم- بررسی ماهیت، کارکرد و انواع روش های ارزشیابی مشاغل
گفتاراول- ماهیت و کارکرد ارزشیابی مشاغل
گفتار دوم- انواع روش های متداول ارزشیابی مشاغل
فصل سوم- طبقه بندی مشاغل در حقوق کار ایران
مبحث اول- گستره طرح طبقه بندی مشاغل از دیدگاه قانون کار
گفتار اول- اهداف، آثار و مشمولان اجرای طرح طبقه بندی مشاغل از منظر قانون کار
بند اول- اهداف طبقه بندی مشاغل از دیدگاه قانون کار
بند دوم- اثر نظام طبقه بندی مشاغل بر دیگر مواد قانون کار
بند سوم- مشمولان اجرای طرح طبقه بندی مشاغل از نظر قانون کار
گفتار دوم-سیستم حاکم بر ارزیابی مشاغل در واحدهای مشمول قانون کار
مبحث دوم- تبیین روند تهیه و اجرای طرح طبقه بندی و ارزشیابی مشاغل
گفتار اول- مراحل اساسی تهیه واجرای طرح طبقه بندی و ارزشیابی مشاغل در سازمان ها
گفتار دوم- مراحل تهیه و اجرای طرح طبقه بندی مشاغل در کارگاه ها
بند اول- اشخاص ذی صلاح جهت تهیه و اجرای طرح طبقه بندی مشاغل
بند دوم- فرآیند تهیه طرح طبقه بندی مشاغل
بند سوم- اجرای طرح و تطبیق کارکنان با طرح طبقه بندی مشاغل مصوب
گفتار سوم- اقدامات بعد از اجرای طرح طبقه بندی مشاغل
بند اول-تغییرات شغلی
بند دوم- برقراری فوق العاده بازارکار (جذب)
بند سوم- فوق العاده پست
بند چهارم- اصلاح طرح های طبقه بندی مشاغل مصوب
فصل چهارم- نظام مکمل طرح طبقه بندی و ارزشیابی مشاغل( نظام ارزیابی
شاغلین مشمول قانون کار)
مبحث اول- بررسی کلیات نظام ارزشیابی شاغلین
گفتار اول- اهداف کلی و عوامل موثر در نظام ارزشیابی شاغلین
بند اول- هدف های نظام ارزشیابی شاغلین
بند دوم- عوامل موثر بر ارزشیابی شاغلین
گفتار دوم- مبنای اجرای نظام ارزشیابی شاغلین و ضرورت وجود آن
بند اول- منشأ اجرای نظام ارزشیابی شاغلین
بند دوم - ضرورت نظام ارزیابی شاغلین مشمول قانون کار
مبحث دوم- تبیین سیستم حاکم بر ارزشیابی شاغلین و روش اجرای آن
گفتار اول – سیستم حاکم بر ارزشیابی شاغلین
بند اول- سیستم رتبه بندی
بند دوم- نظام اعطای رتبه
گفتار دوم- روش اجرای نظام ارزیابی شاغلین مشمول قانون کار
نتیجه گیری
فهرست منابع
مقدمه
الف) بیان موضوع:
طبقه بندی مشاغل عبارت است از کاربرد روش های خاصی که به طور علمی ارزش مشاغل مختلف را با در نظر گرفتن وظایف و مسئولیت های مشاغل از یک طرف و پیچیدگی کار و شرایط احراز آن مشاغل از طرف دیگر، در یک کارگاه یا سازمان، مشخص و معین می سازد و سپس ازرش و اهمیت هر شغل را به طور اعم نسبت به مشاغل دیگر می سنجد و با توجه به نتایج حاصل از مقایسه ارزش های مشاغل، طبقه بندی خاصی را از نهادهای مشابه و همگن به وجود می آورد. به عبارت دیگر در طبقه بندی مشاغل آن دسته از مشاغلی که از لحاظ درجه مسئولیت و شرایط احراز همتراز باشند در یک طبقه قرار می گیرند و شاغلین آن مشاغل از حقوق و مزایای مساوی در برابر انجام کار مساوی برخوردار می گردند.
در همین راستا در حقوق کار ایران، اجرای طرح طبقه بندی مشاغل کارگری که از مهم ترین عوامل حمایت از حقوق کارگران از نظر پرداخت عادلانه مزد به شمار می آید در سال 1352 با تصویب قانون اجرای طرح طبقه بندی مشاغل در کارگاه ها (شامل یک ماده و 5 تبصره) موضوعیت یافت، پس از پیروزی انقلاب اسلامی با تصویب و اجرایی شدن قانون کار جمهوری اسلامی ایران در سال 1369 مطابق مواد 48 و 49 این قانون وزارت کار و امور اجتماعی موظف به تهیه و تدوین نظام ازریابی و طبقه بندی مشاغل گردید و هم چنین نیز کارفرمایان مشمول این قانون به منظور استقرار مناسبات کارگاه با بازار کار در زمینه مزد و مشخص کردن شرح وظایف و دامنه مسئولیت مشاغل مختلف در کارگاه موظف به اجرای این طرح گردیدند، به طوری که هم اکنون تعداد بسیاری از کارگاه ها در سطح کشور و با بیش از صدها هزار نفر کارگر شاغل در آنها تحت پوشش طبقه بندی مشاغل می باشند.
ب) علت انتخاب موضوع:
بدیهی است که هیچ سازمانی بی نیاز از یک نظام منطقی مزد نیست، از این رو برای ایجاد انتظام منطقی در روابط کار و رویکرد عقلانی به مزد و تضمین پرداخت مزد برابر و مناسب در قبال کار برابر و همچنین به منظور ایجاد رابطه صحیح بین کارگر و کارفرما در زمینه وظایف و مسئولیت ها و نقش های سازمانی آنها، حمایت های لازم از طریق وضع قوانین مذکور صورت گرفته است، اما از آنجا که مدت هاست تدوین و ارائه مطالبی کاربردی در زمینه طبقه بندی مشاغل در قالب کار تحقیقی صورت نگرفته است، لذا با توجه به اهمیت موضوع و لزوم اطلاع رسانی و پژوهش در این زمینه بدین جهت بنابر پیشنهاد و راهنمایی استاد گرانقدر جناب آقای دکتر استوار سنگری، تحقیقی به شرح آنچه که ملاحظه می شود فراهم آمده تا خدمت اندکی در جهت آشنایی و درک اهمیت نظام طبقه بندی و ارزشیابی مشاغل گردد.
ج) سوالات اساسی تحقیق:
1)ارکان و مبانی طبقه بندی مشاغل در حقوق کار ایران چیست؟
2) مزایای کاربردی طبقه بندی مشاغل چیست؟
3)طبقه بندی مشاغل موجب از بین رفتن تبعیضات و سوء استفاده های شخصی از موقعیت سازمانی خواهد بود؟
د) فرضیه ها:
- قلمرو اصلی سیستم های ارزشیابی و طبقه بندی مشاغل همانا خود مشاغل هستند نه شاغلین آنها.
- مهارت، مسئولیت، کوشش و شرایط کار، 4 عامل اصلی شغلی برای ارزشیابی مشاغل هستند.
- هدف نهایی در ارزشیابی و طبقه بندی مشاغل ایجاد یک نظام صحیح مزدی است.
- طبقه بندی و ارزشیابی مشاغل موجب تسهیل در زمینه رعایت اصل حقوق مساوی در قبال کار مساوی می گردد.
طبقه بندی و ارزشیابی مشاغل در حقوق کار ایران
