پزشکی قانونی:
پزشکی قانونی یا داد پزشک مرجعی صاحب صلاحیت برای اظهارنظرپزشکی حقوقی دردادگاه ها است.درایران پزشکی قانونی سازمانی است وابسته به قوه قضاییه که به منظورکارشناسی درامورپزشکی که نظریات ان برای مراجع قضایی وسایردستگاه های دولتی مستند باشدوبررسی وتحقیق درامورپزشکی قانونی درپیشگیری ازوقوع جرم تشکیل شده است.رییس این سازمان ازسوی رییس قوه قضاییه ازمیان پزشکان واجدصلاحیت تعیین می شود.سازمان هزینه های مقررخدمات پزشکی قانونی را اخذ وبه حساب درآمدعمومی کشور واریزمی نماید.
پزشکی قانونی و ازهاق نفس یامرگ قانونی:
ازهاق نفس یکی ازارکان تعریف قتل ازدید فقهاء است.فقهاء قتل راچنین تعریف کرده اند:«و هو ازهاق النفس المعصومه المکافئه عمدا عدوانا».ازهاق النفس به معنای اخراج وخارج ساختن روح است.دراین تعریف منظورسلب حیات است که تعبیری مجازی است.زیرا نفس داخل بدن نمی باشد تا قتل ان را با جنایت خویش خارج سازد بلکه منظور قطع تعلق روح از بدن است مرگ به عنوان نتیجه قتل با مفهومی واحد ولی با واژه هایی مترادف در آثار فقهاء و حقوقدانان و نیز در قوانین آمده است.تعریف نوین پزشکی از مرگ در زمان های قدیم حتی تا اوایل قرن نوزدهم تعریف مرگ آسان و ساده بود.چرا که توقف قلب معادل مرگ دانسته می شد.این دیدگاه تا قبل از ابداع روش های جدید بازگرداندن دوباره به حالت حیات حاکم بود.کمپس پرفسور فقید انگلیسی که آثار جاودانه ای مانند کتاب پزشکی قانونی از او به یادگار مانده می گوید:«مرگ به هر صورتی که باشد یک امر پزشکی است.»ازنظر پزشکی مرگ توقف کامل و بی بازگشت اعمال حیاتی است و معمولا ابتدا قلب از کار افتاده و در پی آن مرگ سلولهای مخ فرا رسیده و در نتیجه ی آن تنفس و حس و حرکت از بین می رود و گاهی بالعکس ابتدا مرگ بافتهای مغزی پیش می آید و قطع تنفس و در نتیجه فقدان اکسیژن در خون باعث از کار افتادن قلب می گردد و در هر دو صورت مرگ قطعی و واقعی فرا می رسد.
تعریف دیگرمرگ، مرگ تنها فقدان حیات همانند آنچه در سنگ وجود دارد نیست بلکه توقف حیات در موجودی است که قبلا زنده بوده است.در اصل مرگ یک فرایند است نه یک واقعه.
انواع مرگ
حقوقدانان براساس فقه و با تکیه بر یافته های پزشکی مرگ را در چهار نوع دانسته اند:
الف- مرگ ظاهری:
حالتی بین مرگ و زندگی است که در طی آن اعمال تنفسی و حرکات قلبی بی نهایت خفیف شده و حتی در ظاهر متوقف به نظر می رسد.دراین شرایط با انجام اقدامات احیای تنفس مصنوعی و رساندن اکسیژن و تحریک قلب با الکتروشوک امکان بازگشت شخص به زندگی وجود خواهد داشت.حالت اغمای عمیقی که در اثر مصرف داروهای خواب آور یا روان گردان ومسکن های قوی پیش می آید و موجب می شود که ضعف شدید حرکات تنفسی و عدم احساس تپش قلب و سردی انتها ها و به خصوص عکس العمل های خفیف وتری یا حسی یک مرگ ظاهری را به صورت مرگ حقیقی جلوه دهد.مرگ ظاهری پایان حیات انسان نیست و هر اقدامی که عقلا منتهی به مرگ واقعی چنین اشخاصی شود حسب مورد می تواند مشمول یکی از انواع قتل باشد.لازم به ذکر است که کما یا اغمای عمیقتر زمانی است که کلیه اعمال مغز به صورت غیر قابل برگشتی درآید در حدی که تنفس خود به خود قطع گردد این نوع از کما منجر به مرگ مغزی است.
ب- مرگ قطعی مرگ:
وقتی قطعی است که اعمال قلبی و عروقی و حسی وحرکتی به طور کامل از بین برود وبرگشت آن امکان نداشته باشد.علایم مرگ حقیقی عبارتند از:توقف جریان خون,توقف تنفس,اتساع و ثابت ماندن مردمک در هر دو چشم واز بین رفتن امواج قلب و مغز.معمولا مرگ حقیقی سه تا پنج دقیقه پس از قطع تنفس و جریان خون و به عبارت دیگر ظاهر شدن علایم ذکر شده فوق به وقوع می پیوندد.بنابراین بارزترین مصداق ازهاق نفس و مرگ این نوع از مرگ است.
ج- مرگ مغزی:
عبارت است از:«توقف غیر قابل بازگشت تمام اعمال مغزی»باید توجه داشت که تنها از بین رفتن اعمال عالیه که مربوط به تخریب قشر مخ است برای توجیه مرگ کافی نیست و مرگ مغزی مرگ تمام مغز یعنی قشر و ساقه مغز است که با سکوت ممتد و چندین ساعته نوار مغزی و منفی بودن عکس العمل های تحریک چشمی و پوستی و حلقی و... با صرف وقت و دقت قابل تشخیص است مطابق ماده 1 آیین نامه اجرایی قانون پیوند اعضای بیماران فوت شده یا بیمارانی که مرگ مغزی آنها مسلم است.
علل شایع مرگ مغزی: تصادفات رانندگی,وارد آمدن ضربه شدید به سر,سقوط از ارتفاع,غرق شدن درآب,مسمومیت ها,خونریزی های داخلی مغز,نارسایی خونی- مغزی,ضایعات فضا گیر داخل جمجمه (تومورها,عفونت ها و...),هیپوکسی مغزی ناشی از توقف قلب که با اقدامات احیاء قلب و ریه بازگشت نموده اند و همچنین سکته مغزی.
موارد ذیل به تشخیص مرگ طبیعی کمک می نماید:کهولت سن,پرونده پزشکی مبنی بر بیماری صعب العلاج متوفی,وجود علائم ظاهری بیماری های مهلک در روی بدن مثل سیانوز در قسمت فوقانی بدن در سکته های قلبی,زردی ژنرالیزه در بیماری های پیشرفته خونی,کبدی و...
شامل 12 صفحه Word
دانلود تحقیق مرگ در پزشکی قانونی