خانواده قدیمی ترین و کهن ترین هسته طبیعی است که از بدو پیدایش وجود داشته است و بدون خانواده هسته مرکزی هیچ اجتماعی به وجود نمی آید. در واقع خانواده حکم سلول را در ساختمان موجودات دارد و کانون حفظ سنتهای خانوادگی و اجتماعی است و مرکز تعلیم و تربیت و آموزش حس تعادل، وطن دوستی، گذشت، فداکاری و تمام خصایص عالیه انسانی می تواند باشد (نجاتی، 1374).
عوامل و فاکتورهای مختلفی در استحکام و پایداری خانواده ها تاثیر گذار است. در واقع سازگاری زناشویی تابعی از عوامل مختلف می باشد. بعضی خانواده ها با تفاهم و سازگاری زندگی را با شادکامی می گذرانند، در حالیکه درست برعکس گروهی از مردم در حل و فصل ساده ترین و ابتدایی ترین مسایل زندگی با دشواری و سردرگمی مواجه هستند در واقع سازگاری زناشویی مفهومی پیچیده است که جهت مطالعه آن می بایستی زوایا و ابعاد مختلف را مد نظر قرار داد. علاوه بر این شادکامی ذهنی در میان خانواده های دارای سازگاری بیشتر هم از نظر کمی و نیز از منظر کیفی بیشتر دیده می شود. خانواده های سازگار در تفاهم و حس تعادل همدیگر را بیشتر و بهتر درک می کنند. مفهوم سازگاری زناشویی جایگاه برجسته ای را در مطالعه ارتباطات خانوادگی و زناشویی به خود اختصاص داده است. سازگاری زناشویی را می توان به شکل فرآیندی تعریف کرد که با پیامدهای چندی چون دشواری در درک تفاوتهای جنسی، اضطراب شخصی و بین فردی، رضایتمندی زناشویی، سلامت روانی و ... هم آیند است (اسپانیر[1]، 1976، به نقل از روشنی و همکاران، 1391). سازگاری زناشویی ضعیف، اثر منفی بر کیفیت زندگی، تبعیت درمانی و کارکرد جنسی دارد (هالوورسن و متس[2]، 1992، به نقل از صحت و همکاران، 1392).
ناسازگاری زناشویی نیز به عنوان شاخصی در تقابل با سازگاری زناشویی با دامنه گسترده ای از مسائل چون افت سلامت روانی و بروز افسردگی در زوجین همراه است. از سوی دیگر شواهد فزاینده ای وجود دارد که کیفیت ارتباطات بین فردی به خصوص ارتباطات خانوادگی می توانند بر سلامت روانی اثرگذار باشد چنانچه پژوهش کیکلت گلاسر و نیوتن[3] (2001) نشان داد که ازدواج های ناشاد و عدم رضایت زناشویی اثرات زیان بخشی بر سلامت روانی دارد در بررسی مؤلفه های اثربخش در سازگاری زناشویی مشخص گشته است که وجود اختلال روانی در یکی از زوجین بر سازگاری زناشویی اثر منفی دارد. سازگاری زناشویی احتمالاً به طور خاص به اثرات فشار روانی ناشی از مشکلات زندگی نیز حساس است (کرنبلیث[4] و همکاران، 1994 به نقل از صداقت و پورلطف الهی، 1391) چنانچه کرنبلیث و همکاران مشاهده کردند با افزایش فشار روانی همسر، سازگاری زناشویی کمتری مورد انتظار است و این واقعه منجر به کاهش نمرات پرسشنامه سازگاری زناشویی می شود. پژوهش سولمون[5] و همکاران (2009 به نقل از احمدوند و همکاران، 1390) نیز دارا بودن مسئولیت را یکی از پیش بین های سازگاری زناشویی معرفی نمودند. علاوه بر آن، دو مؤلفه دیگر نیز دارای ارتباطِ با اهمیت با سازگاری زناشویی همسران است این مؤلفه ها عبارتند از: دیدگاه همسران در مورد خودشان و سطح آشفتگی روانشناختی آنها (وایمینگ[6]، 2002، به نقل از رشیدی، 1390).
بنابراین با توجه به اینکه خانواده یک نهاد اصلی و مهم می باشد (هالفورد، 2001، به نقل از صدف، 1389) و با توجه به ادبیات پژوهشی فوق و اهمیت مؤلفه سازگاری زناشویی به عنوان یکی از شاخص های کیفیت کلی رابطه زوجین پژوهش حاضر بر آن است که به رابطه مسئولیت پذیری و سلامت روانی خانواده اصلی با سازگاری زناشویی در معلمان متاهل شهرستان سرایان بپردازد.
[1] Spanier G.B.
[2] Halvorsen J.G.& Metz M.E.
[3] Kiecolt-Glaser J. K. & Newton T. L
[4] Kornblith AB,
[5] Solomon Z.
[6] Waiming V. M
فصل اول کلیات تحقیق
1.1مقدمه2
1.2بیان مسئله4
1.3اهمیت و ضرورت تحقیق6
1.4اهداف تحقیق6
1.5فرضیه های تحقیق6
1.6تعاریف نظری و عملیاتی تحقیق7
1.6.1سازگاری زناشویی7
1.6.2سلامت روانی7
1.6.3مسئولیت پذیری8
فصل دوم ادبیات و پیشینه تحقیق
2.1مقدمه10
2.2سازگاری زناشویی10
2.2.1سازگاری13
2.2.2تعاریف سازگاری14
2.2.3عوامل مؤثر بر سازگاری17
2.2.4سیری بر رفتار سازشی17
2.2.5ویژگی های افراد سازگار18
2.2.6ناسازگاری19
2.2.7عوامل موثر در سازش با همسر21
2.2.8راه حل ناسازگاری23
2.2.8.1حفظ روابط زناشویی24
2.2.8.2رضایت از زندگی24
2.2.8.3بهداشت روانی و سازگاری24
2.2.8.3.1خصوصیات انسان سازگار و سالم26
2.2.9سلامتی زوجین و تاثیر آن در سازگاری زناشویی28
2.2.9.1سلامتی زن28
2.2.9.2سلامتی شوهر28
2.2.10بهداشت روانی ازدواج28
2.3سلامت روانی30
2.3.1تاریخچه سلامت و روان31
2.3.2سلامت روان از دیدگاههای مختلف36
2.3.2.1پزشکان36
2.3.2.2روانپزشکان36
2.3.2.3روانکاران36
2.3.3سلامت روانی از نظر مکاتب مختلف37
2.3.3.1مکتب زیست گرایی37
2.3.3.2مکتب رفتار گرایی37
2.3.3.3مکتب روانکاری37
2.3.3.4مکتب انسانگرایی38
2.3.3.5مکتب بومی شناسی38
2.3.4اصول سلامت روانی39
2.3.5هدف ایجاد سلامت روان41
2.3.5.1پیشگیری اولیه41
2.3.5.2پیشگیری ثانوی (درمان)42
2.3.5.3پیگیری ثالث42
2.3.6نظریه های سلامت روانی42
2.3.6.1مفهوم سلامت روانی در نظریه های روانکاوی42
2.3.6.2مفهوم سلامت روانی در نظریه های روانی- اجتماعی و زیستی- روانی44
2.3.6.3مفهوم سلامت روان در نظریات انسان گرایی47
2.3.6.4مفهوم سلامت روانی در نظریه های هستی گرایی50
2.3.6.5مفهوم سلامت روانی در نظریات گشتالت50
2.3.6.6مفهوم سلامت روانی در نظریات ارگانیسمی51
2.3.6.7مفهوم سلامت روان در نظریه های شناختی52
2.3.6.8مفهوم سلامت روانی در نظریه رفتار گرایی اسکینر:53
2.4مسئولیت پذیری54
2.4.1مفهوم مسئولیت پذیری55
2.4.2تعاریف مسئولیت پذیری56
2.4.3ویژگی های مسئولیت پذیری58
2.4.4مروری بر نظریه های مسئولیت پذیری60
2.5پیشینه تحقیق62
2.5.1پیشینه خارج کشور62
2.5.2پیشینه داخل کشور63
فصل سوم روش تحقیق
3.1مقدمه66
3.2روش پژوهش66
3.3جامعه آماری66
3.4نمونه آماری و روش نمونهگیری66
3.5ابزارهای اندازهگیری67
3.5.1مقیاس سازگاری زناشویی اسپانیر67
3.5.1.1پایایی پرسشنامه67
3.5.2پرسشنامه سلامت روانی GHQ67
3.5.2.1پایایی پرسشنامه68
3.5.3مقیاس سنجش مسئولیت پذیری68
3.5.3.1پایایی پرسشنامه68
3.6روند اجرا و جمعآوری اطلاعات69
3.7روش تجزیه و تحلیل اطلاعات69
فصل چهارم تجزیه و تحلیل داده ها
4.1مقدمه71
4.2بررسی ویژگی های جمعیت شناختی معلمان71
4.3آزمون فرضیه های تحقیق75
4.3.1.1تحلیل رگرسیون نمرات متغیر ملاک بر نمرات متغیرهای پیش بین75
فصل پنجم نتیجه گیری و پیشنهادات
5.1نتیجه گیری83
5.2آزمون فرضیه های تحقیق83
5.3محدودیت های تحقیق88
5.4پیشنهادات89
منابع و مآخذ90
شامل 110 صفحه فایل word
دانلود پایان نامه رابطه بین مسئولیت پذیری و سلامت روان خانواده اصلی با سازگاری زناشویی در معلمان متاهل