نوع فایل: word
قابل ویرایش 166صفحه
چکیده:
سرمایه گذاری در نیروی انسانی از اساسی ترین بخشهای توسعه بلندمدت و پایدار است و برخی بر این باورند که بسیاری از مشکلات و معضلات موجود در جامعه ایران را بایست به عدم آموزش صحیح در دوران قبل از دانشگاه ارتباط داد. در این راستا این تحقیق خواهد کوشید اثر تکنولوژی آموزشی برکارایی نیروی انسانی دبیرستانهای پسرانه منتخب منطقه 2 تهران را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهد. در این مطالعه از روش ناپارامتری تحلیل پوششی داده ها استفاده شده است.ابتدا قرار بر این بود که اثرات شاخص آموزش و تکنولوژی آموزشی بر کارایی فنی نیروی انسانی مورد بررسی قرار گیرد ولی به دلیل محدودیتهای آماری در جمع آوری اطلاعات دبیرستانها و به دلیل اینکه تنها آمار 15 دبیرستان پسرانه منطقه 2 به دست محقق رسید به ناچار دو سناریو برای این تحقیق گزینش گردید. سناریوی اول به بررسی تأثیرات آموزش بر کارایی فنی نیروی انسانی می پردازد و سناریوی دوم نیز اثر تکنولوژی آموزشی بر کارایی را مورد ارزیابی قرار می دهد. داده های مورد استفاده در سناریوی اول(اثر آموزش) بر سطح کارایی عبارتند از: سرانه معلم به دانش آموزش (smd) ، میانگین سابقه کار معلمین (mskm) ، میانگین پیشرفت تحصیلیدانش آموزان(mptd) ، و داده های مورد استفاده در سناریوی دوم(اثر تکنولوژی آموزشی بر سطح کارایی) نیز عبارتند از: سرانه کتاب به دانش آموز (skd) ، سرانه مساحت آزمایشگاه (sma) وسرانه کامپیوتر (sk) ، ستانده ها مورد استفاده در هر سناریو نیز میانگین دروس اختصاصی (mde) و میانگین دروس عمومی(mdo) بوده اند. نتایج این تحقیق نشان می دهند در هیچ یک از مدلهای روش تحلیل پوششی داده ها (CCRوBCC) ،رابطه معنی داری میان شاخصهای آموزشی و تکنولوژی آموزشی بر درجات کارایی دبیرستانها مورد مطالعه مشاهده نکرده ایم. بنابراین فرضیه های ما که مبنی بر تأثیر مثبت آموزش معلمان مدارس منطقه 2 و بکارگیری تکنولوژی آموزشی و محیط آموزشی بر کارایـی فنـی نیروی انسانی است رد می شود؛ در واقع این فرضیات شرطهای لازم هستند ولی کافی نمی باشند. به نظر می رسد در کارایی دبیرستانهای منطقه 2 عوامل دیگری نظیر کیفیت مدیریت و کیفیت تدریس، چگونگی قرار گرفتن مدارس از نقطه نظر جغرافیایی در درون منطقه 2 موثر بوده باشد.
مقدمه:
آموزش و پرورش دررفتار فردی و اجتماعی انسانها نقش مهمی دارد. تأثیری که در فرآیند رشد اقتصادی کشورها می‌گذارد سبب شده تا شاخة جدیدی در علم اقتصاد، تحت عنوان “اقتصاد آموزش و پرورش” توسعه یابد. به خاطر نیازهای روزافزون جامعه به آموزش و پرورش، از پیشرفت قابل ملاحظه ای برخوردار بوده و مطالعات گوناگونی در این زمینه صورت گرفته است. آموزش و پرورش از قدیمی‌ترین نهادهای اجتماعی است که با بسیاری از نهادها بویژه نهاد خانواده، دین و سیاست و اقتصاد رابطه ای محکم دارد.
تحول هر یک از نهادهای فوق با نقش آموزش و پرورش در ارتباط است. و از طریق آموزش و پرورش، فرهنگ یا ارزشها و نگرشها، دانش‌ها و مهارت‌ها از نسلی به نسل دیگر یا از جامعه‌ای به جامعة دیگر انتقال می‌یابد. از طرف دیگر آموزش و پرورش از طریق تحولاتی که در رفتار فردی بوجود می‌آورد و در رشد و پویایی فرهنگ جامعه تأثیر عمیقی می‌گذارد. در حقیقت میزان مشارکت مردم در فعالیتهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی که در تحول جامعه نقش اساسی دارد وابسته به آموزش و پرورش آنان است. مدارس، علاوه بر انتقال علم و دانش، ارزشهای دیگری از جمله نظم و انضباط، تعهد و احساس مسئولیت را در جوانان ایجاد کرده و تقویت می‌نمایند. آموزش و پرورش مردم را تواناتر و قدرت تولید آنان را افزون‌تر نموده و در کاهش نابرابریهای درآمدی نقش قابل ملاحظه‌ای دارد. زیرا از طریق بالا بردن قدرت تولید، سطح عمومی درآمدها را افزایش می‌دهد. از طرفی رشد سریع جمعیت و تقاضای روزافزون برای آموزش، موجب شده تا جامعه نیز منابع قابل توجهی را به این بخش اختصاص دهد.
از آنجا که با وجود محدودیتهای زیاد منابع قسمت قابل توجهی از بودجه دولتها به آموزش و پرورش اختصاص می‌یابد،جامعه علاقمند است از منطقی بودن تخصیص چنین منابعی به امر آموزش و پرورش اطمینان حاصل کند و یا به عبارت دیگر از کارایی نظام آموزشی و رسالت آن جهت نیل به اهداف تعیین شده مطمئن گردد. در راستای چنین هدفی ضرورت با توجه به هزینه های انجام شده برای آموزش معلمان و تکنولوژی آموزشی بکار رفته در مدارس به بررسی این موضوع بپردازیم که آیا انجام چنین هزینه‌هایی نتایج لازم و مورد انتظار را داشته است. هدف عمده این تحقیق پاسخ به سؤال بالا از طریق یک مطالعه موردی به منظور تعیین کارایی نیروی انسانی (معلمان مدارس منتخب) و عوامل مؤثر بر آن (در دبیرستانهای پسرانه منتخب منطقه 2 تهران) در سالهای مورد بررسی است به عبارت دیگر این تحقیق در صدد آن است که نحوه تأثیرگذاری آموزش معلمان مدارس، محیط آموزش و تکنولوژی آموزشی بر کارایی نیروی انسانی (معلمان مدارس) در نمونه تحت بررسی را مطالعه نماید.
فهرست مطالب:
چکیده
فصل اول : کلیات تحقیق
مقدمه
شناخت وطبقه بندی فواید اقتصادی آموزش و پرورش
فواید خصوصی آموزش و پرورش
فواید خصوصی مستقیم
فواید خصوصی غیر مستقیم
فواید اجتماعی آموزش و پرورش
فوایداجتماعی مستقیم
فواید اجتماعی غیرمستقیم
اهداف و ضرورت پژوهش
فرضیه های تحقیق (پژوهش)
کلیات پژوهش
فصل دوم :مروری بر ادبیات تحقیق
مبانی نظری تحقیق ومروری برمطالعات تجربی
مقدمه
دیدگاههای اقتصاد دانان کلاسیک درباره اهمیت اقتصادی آموزش
دیدگهای اقتصاددانان نئوکلاسیک درباره اهمیت اقتصادی آموزش
دیدگاههای اقتصاددانان معاصر دربارهاهمیت اقتصادی آموزش
نظریه سرمایه انسانی
مفهوم سرمایه انسانی
سرمایه گذاری درسرمایه انسانی
ویژگیهای سرمایه انسانی
کارکردهای سرمایه انسانی
تشکیل سرمایه انسانی ازطریق آموزش و پرورش
تشکیل سرمایه انسانی از طریق آموزش ضمن خدمت
نقش آموزش و پرورش دررشد و توسعه اقتصادی
انواع آموزش و پروش و رشد اقتصادی
سرمایه گذاری درآموزش و پرورش
توجیه اقتصادی درآموزش و پرورش
کیفیت آموزش و پرورش
تحقیقات انجام شده درجهان
فصل سوم :روش اجرای تحقیق
متدولوژی تحقیق
مقدمه
تابع تولید
روشهای پارامتری
روشهای ناپارامتری
ویژگیها و قابلیتهای روش تحلیل پوششی داده ها (DEA)
مزایای روش تحلیل پوششی داده ها
معایب روش تحلیل پوششی داده ها
تعریف واحدهای تصمیم گیری (DMU)
انواع کارایی ازدیدگاه فارل
کارایی درتحلیل پوششی داده ها (DEA)
مدلهای DEA
مدل CCR
تعریف کارایی درمدل CCR
مثالهای مربوطه به مدل CCR
مدلهای ستانده گراو نهاده گر درمدل CCR
مدل BCC
تفاوت CCR و BCC
مدل اندرسن – پیترسون(AP)
بررسی بازده مقیاس درروش DEA
جمع بندی
فصل چهارم :تجزیه و تحلیل داده ها
تجزیه و تحلیل نتایج حاصل از مدل DEA
مقدمه
معرفی دبیرستانهای موردمطالعه
انتخاب داده ها و ستانده ها
معرفی مدل مورد استفاده
تجزیه و تحلیل نتایج
تاثیر آموزش برکارایی دبیرستانها
تاثیر تکنولوژی آموزشی برکارایی دبیرستانهای منطقه (2)
بررسی فرضیات تحقیق
عامل تولید مازاد (اضافی) Slack
انتخاب الگوی مناسب برای بنگاه
خلاصه ای از تجزیه و تحلیل نتایج
تجزیه و تحلیل جدول 16-4
فرق کارایی فنی و کارایی مقیاس
فصل پنجم :نتیجه گیری و پیشنهادات
نتیجه گیری و پیشنهادات
منابع
منابع و مأخذ:
موتمنی ع، طراحی مدل پویای بهره وری با رویکرد تحلیل پوشش داده ها ( (DEA ،رساله دکتری ، دانشگاه تربیت مدرس تهران ، 1381 .
نفیسی عدانشنامه اقتصاد آموزش و پرورش انتشارات پزو هشکده تعلیم و تربیت ،چاپ اول ،پاییز 1380.
اسمیتآ؛ ثروت ملل ،ترجمه محمد علی ، کاتوزیان ، تهران 1358 .
اسفندیاریم، تعیین شاخصهای آموزش در مناطق نوزده گانه آموزش و پرورش شهر تهران ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی ،تابستان 1380 .
متوسلیم و آهنجیانم ؛ اقتصاد آموزش و پرورش ، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانیدانشگا هها (سمت ) ، چاپ اول ، تهران ، پاییز 1381 .
هاشمیاناصفهانیم ؛ اثر درآمدی آموزش ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه اصفهان ، 1370 .
میکائیل پور ح، بررسی و تخمین کارایی و بهره وری سیستم آموزش و پرورش در ایران ، پایان نامه کارشناسی ارشد،دانشگاهعلامه طباطبایی ، زمستان 1379 .
نیک نعمتف ، اثر آموزش معلمانمدارس و تکنولوژی آموزشی بر کارایی نیروی انسانی در دبیرستانهای دخترانه منطقه 5 تهران ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه الزهرا ء ، 1384 .
سامتی مو رضوانیم،بررسی کارایی دانشگاههای بزرگ دولتی ایران با استفاده از روش DEAمجله تحقیقاتی شماره 59، پاییز و زمستان1380 .
عماد زاده م، مباحثی از اقتصاد آموزش و پرورش ، انتشارات جهاددانشگاهی اصفهان ، چاپ چهارم ، 1379 .
فضلیص ، طراحی مدل ریاضی ارزیابی عملکرد مدیر سازمانهای دولتی – رویکرد DEA ، رساله دکتری ، دانشگاه تربیت مدرس .
دکتر سبحانی ح، اقتصاد کار و نیروی انسانی ، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانیدانشگاهها( سمت ) ، چاپ اول ، زمستان 1372 .
رضوی مو دیگران ؛ تجزیه و تحلیل هزینه و فایده های آموزش ، سازمان مدیریت و برنامه ریزی ، 1357 .
عظیمیح، آموزش سرمایه انسانی و توسعه اقتصادی، نشریه مدیریت و توسعه ، پاییز، 1380 .
علیرضاییم ، ارزیابی اریب کارایی در تحلیل پوشش داده ها ، رساله دکتری ، دانشگاه تربیت معلم تهران ،1374.
ابطحیحو کاظمیب، بهره وری ، تهران ، موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی .
عزیز زادههبا همکاریص برزویان ، بررسی تحولات کارایی درونی نظام آموزش و پرورش عمومی کشور از سال 1371 -1370 و 1378 -1377 ، فصلنامه تعلیم و تربیت شماره 6 .
امامی میبدیع ، اصول اندازه گیری کارایی و بهره وری ، تهران : موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی .
خاکی غ، حرکت بهره وری ، تهران : نشر نی .
انصاریع؛ بررسی نقش آموزش در بهره وری نیروی کار در اقتصاد ایران ، پایان نامه کارشناسی ارشد،دانشگاه علامه طباطبایی ، 1371 .
منابع لاتین :
Appleton, S.& Teal. F., 1998,” Human Capital and Economic Development”, Economic Research Paper,3
Andersen, P. and N.C.Petersen, A Procedure for Ranking Efficient Units in Data nvelopment Analysis, management science. 1993, Vol.39, PP.1261-1264
Andreosso- O’Callaghan, B., 2002, “Human Capital Accumulation and Economic Growth in Asia”, National Europe Centre Paper No.29, pp.1-12, Australian National University, Paper prepared for the workshop on Asia –Pacific Studies in Australia and Europe, ANU, Canberra, 5-6 July.
Benker, R.D., Charnes, A. and Cooper, w.w., Models for Estimating Technical Scale Efficiencies in Data Envelopment Analysis, Management Science, 1984, Vo130, PP 1078-1092.
Beverly, S.& Sherraden, M., 1997, “Human Capital Social Work”, Center for Social Development, Washington University in St. Louis, Working Paper, No.97-2,pp.1-46
Blankenau, W.F. & Simpson, N.B.,2004, “Public education expenditures and growth”,joumal of Development Economics, 73, pp.583-605.
Blundell, R.& Dearden, L.& Sianesi, B, 1999, “Human Capital investment the Returns from Education and Training to the individual, the Firm and the Economy”, Fiscal Studies, Vol.20, No.1, pp.1-23.
Boldrin, M.&., 2005, “Public education and capital accumulation”, Research in Economics, 59, pp.85-109.
Boozer, M.& Ranis, G,& Stewart, F.& Suri, T., 2003,” Paths to Success: The Relationship Between Human Development and Economic Growth”, Economic Growth Center, Yale University, Center Discussion Paper, No. 874,pp.1-48.
Breton, T.R., 2003, “Education, Human Capital, and National income”, European Economic Review, 115,pp.1-43.
Charnes, A, W.W. Cooper, and E.Rhodes (1978), “Measuring the Efficiency of Decision Making Unites”, European Journal of Operational Research2,
Chang, F.,2003,”A Positive Analysis of lndirect Pricing of Human Capital”, lnstitute of Labor and Wages of MOLSS (China), Presented to IIRA 5th Asian Regional Congress (Seoul, Korea, on June 23-26, 2004).
Coeli, T.j. (1996), “A Gaideto DEAP Version. 2.1. A Data Envelopment Analysis Computer Program”, CEPA ing Paper 96/08, Department of Econometrics”,
Einarsson, T.& Marquis, M.H., 1999, “Formal Training, On-the-job Training and the Allocation of Time”, Journal of Macroeconomics, Vol. 21,No.3, pp.423-442
Farrell, M(1957) “ The Measurement of Productive Efficiency” Journal of the Royal Statistics Society, Series A, Vol. 120,n.3,253-281.
Harmon, C.& Walker, I.,2000, “Returns to the Quantity and Quality of Education: Evidence for Men in England and Wales”, Economical, Vol.67,No.265,pp.19-35.
Huggett,M., Ventura, G., & Yaron, A., 2002, “ Human Capital and Earnings Distribution Dynamics “, NBER working paper, No.9366.pp.1-31.
Lee, M.E., 1999,”Distance Learning as” Learning by Doing”” , Educational Technology & Society, 2(3), pp.41-47.
Le, T., Gibson, J.& Oxley, L., 2003, “cost –and income- based measures of Human Capital”, Journal of Economic Surveys, Vol. 17, lss, 3, pp.271-307.
Mincer, Jacob (1962), “On-thjob training: Casts Returns and some lmplication” Journal of Political Economy, October pp 35-50.
Psacharopoulos, G., & Patrinos, H.A., 2002, “ Return to investment in Education” The World Bank, Policy Research Working Paper, No.2881,pp.1-28.
Ranis, G., 2004, “ Human Development and Economic Growth”, Economic Growth Center, Yale University, Center Discussion Paper, No. 887, pp. 1-13.
Schultz, Th.W., 1971, investment in Human Capital, The Role of Education and of Research, The Free Press.
Stevens, P.& Weale, M., 2003, “Education and Economic Growth” , National Institute of Economic and Social Research, Discussion Papers No. 221,pp.1-28.
Stiles,P., & Kulvisaechana, S., 2003, “Human capital and performance: A literature review”, Judge institute of Management, University of Cambridge, pp. 1-23.(Published at www.accountingforpeople.gov.uk. )
Sunde, U., 2001, “ Human Capital Accumulation, Education and Earnings inequality” Institute for the Study of Labor (IZA), Germany (Bonn), IZA Discussion Paper No, 310, pp. 1-32)
- F.(1969), “Educationin Production “Journal of Political Economy
- w Cooper, L.M. Seiford and J.Zhu, “Handbook on Data Envelopment Analysis, Springer (Kluwer Academic Publishers), Boston, 2004, pp 345-376.
پروژه اثر شاخص های آموزشی و تکنولوژی آموزشی برکارایینیروی انسانی در دبیرستان های پسرانه. doc