نمونه سوال درس سیره ائمه 2 - نیم سال اول 95 - 1394
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 8
سیره ائمه معصومین(ع) در برابر حکومتهاى هم عصر خویش نشان مىدهد که آنان از هر وسیلهاى براى مبارزه با آنها استفاده مىکردهاند، هر چند که در زمانهاىمختلف،شیوه مبارزه ایشان متفاوت بوده است. شیوه مبارزه ائمه(ع) را مىتوان به دو دسته مستقیم و غیر مستقیم تقسیم کرد. در مبارزه مستقیم، به روشنگرى صریح درباره ماهیت حکومتهاى وقت و حتى در مواردى به براندازى آنها اقدام مىکردند. مبارزه غیر مستقیم آنان استفاده از هر روشى بود که غیر مستقیم، به نفى مشروعیت و تضعیف حکومتها منجر شود.
بررسى این دو روش مبارزه مىتواند روشن سازد که مبارزه آنان با حکومتها بر چه مبنا و اساسى بوده است و آیا صرفاً به این علت بوده است که این حکومتها در روش خویش عادلانه رفتار نمىکردند یا غیر از این، علل دیگرى نیز دخالت داشت که ماهیت آنها را ظالمانه مىساخت، به گونهاى که هرگز اصلاحپذیر نبودند. پیش از پرداختن به اصل مبحث، گفتنى است که ائمه(ع) از یک اصل پنهان کارى، به نام تقیه، در برابر حکومتهاى وقت استفاده و اصحاب خویش را به رعایت آن سفارش مىکردند. در بحثهاى پیشین گذشت که حضرت على(ع) براى حفظ جان خویش از همین روش استفاده مىکرد، امام حسین(ع) اصحاب خویش را به کتمان و مخفى کارى توصیه مىکرد و امام باقر(ع) نیز به ابابصیر توصیه مىکند که در جامعهاى که حکومت آن در دست افراد ناحق و هوس باز است، در ظاهر، هم چون دیگران و در باطن، مخالف آنان عمل کنید:
«خالطوهم بالبرانیة و خالفوهم بالجوانیة اذا کانت الامرة صبیانیه» [1]
توجه به این نکته درباره تقیه، لازم است که تقیه یک ضرورت است و امرى مستمر و دائم محسوب نمىشود. بنابراین، ممکن است امرى در یک زمان، جزء موارد تقیه باشد و در زمان دیگر نباشد. از این رو، ائمه(ع) در مواردى هم کارى با حکومتها را براى اصحاب خویش مجاز مىدانستند و در مواردى آنان را از آن بر حذر مىداشتند. همین طور گاهى حفظ سرّ امامت خویش را خواستار مىشدند؛ ولى در موارد دیگر، آشکارا به تبیین آن مىپرداختند بدین ترتیب، موارد تقیه در زمانها و مکانهاى مختلف، متفاوت مىشود و بدین علت است که در روایت، تشخیص مورد آن را برعهده اشخاص گذاشتهاند که چه امرى باید پنهان بماند و چه امرى نه.
همان طور که گذشت، سیره ائمه(ع) درمبارزه مستقیم با حکومتها به دو شکل متجلى شده است:
اینک بحث درباره مبارزه ائمه(ع) با حکومتها را در قالب این دو روش ادامه مىدهیم.
این فقط قسمتی از متن مقاله است . جهت دریافت کل متن مقاله ، لطفا آن را خریداری نمایید
دانلود متن کامل کتاب نقش ائمه در احیای دین
دوره 2 جلدی (15 جلد در یک دوره دو جلدی)
بیش از 1300 صفحه فایل ورد DOC
مشخصات کتاب نقش ائمه در احیاء دین:
سرشناسه : عسکری مرتضی 1293-
عنوان و نام پدیدآور : نقش ائمه در احیاء دین سلسله بحثهایی از مرتضی عسکری مقدمه و تنظیم سخنرانیها از محمدعلی جاودان
مشخصات نشر : تهران بنیاد بعثت کتابخانه بزرگ اسلامی 1357 -
مندرجات : ج 1. اصطلاحات اسلامی موضوع : اسلام -- مقاله ها و خطابه ها.
موضوع : ائمه اثناعشر -- مقاله ها و خطابه ها.
موضوع : شیعه -- دفاعیه ها و ردیه ها.
شناسه افزوده : جاودان محمدعلی ، گردآورنده و مقدمه نویس شناسه افزوده : بنیاد بعثت کتابخانه بزرگ اسلامی رده بندی کنگره :
فهرست جلد اول نقش ائمه در احیای دین
فهرست مطالب··· 5
مقدّمه··· 19
متن اوّلیه و اصلى اسلام ، قرآن کریم··· 23
متون اعتقادى··· 23
اخلاق و اخلاقیات··· 23
دستورات عملى··· 23
ادعیه··· 24
سیره و تاریخ··· 24
مقدّمه ناشر··· 29
پیشگفتار··· 31
درس اول··· 33
اصطلاح اوّل :··· 35
اله··· 35
معنى «اله» در لغت عرب··· 35
معنى «اله» در قرآن کریم··· 35
اصطلاح دوم :··· 42
رب··· 42
معنى «رب» در لغت عرب··· 42
اصطلاح سوم :··· 53
اللّه··· 53
اصطلاح چهارم :··· 54
عبد··· 54
درس دوم··· 57
اصطلاح پنجم··· 59
هدایت··· 59
مقدمه··· 59
اصطلاح ششم :··· 63
اسلام··· 63
وجود اسمى··· 64
وجود مفهومى··· 64
وجود عملى یا شخصیّت اسلامى··· 66
وجود جامعه اسلامى··· 66
تحریف ، و ابعاد آن در امم گذشته··· 71
کتمان··· 71
در هم کردن حق و باطل··· 71
تحریف··· 72
حافظان و ناشران اسلام··· 74
مردى از من··· 78
نظر مفسّران··· 88
نظر لغویّون··· 88
درس سوم··· 91
مقدّمه (یادآورى مباحث گذشته)··· 93
تحریف امم··· 99
امّت بازپسین··· 100
درس چهارم··· 105
مقدّمه (یادآورى مباحث گذشته)··· 107
پیامبر و نشر سنّت··· 110
اصطلاح هفتم ··· 113
خلیفه··· 113
سنّت مکتوب··· 116
سنّت همدوش قرآن··· 118
نقل حدیث پیامبر ممنوع مىشود··· 122
در جبهه حقّ و حقیقت··· 127
ابوذر غفارى··· 127
میثم تمّار··· 131
رشید هجرى··· 133
درس پنجم··· 137
مقدمه (یادآورى مباحث گذشته)··· 139
علل منع نشر حدیث··· 140
داستان قلم و دوات··· 151
تاریخ نظر ما را تأیید مىکند··· 157
درس ششم··· 165
مقدّمه (یادآورى مباحث گذشته)··· 167
دومین عامل تحریف··· 168
لعنتهاى بیجا··· 169
تحقیق در روایات سبّ و لعن··· 174
علّت نشر این روایات··· 178
پیامبر با امور دنیا آشنا نیست··· 181
پیامبر قرآن را فراموش مىکند··· 184
نتیجه··· 189
درس هفتم··· 193
مقدّمه (یاد آورى مباحث گذشته)··· 195
نشر پنهانى حدیث··· 196
سیاست نوین··· 197
کوشش براى شکستن شخصیّت پیامبر9··· 198
هدف شوم معاویه··· 199
تلاش معاویه در این راه··· 201
نمونهاى از احادیث مجعول··· 202
بررسى احادیث جعلى··· 209
غنا و موسیقى در اسلام··· 209
مجسّمه از دیدگاه اسلامى··· 210
همنشینى با زنان بیگانه··· 211
هدف از جعل این احادیث··· 213
یک مشاهده عینى··· 214
اوج قداست مقام خلافت··· 216
عثمان در ترازوى این روایات··· 216
پیامبر خدا در چنگال سحر··· 218
نظرى به اسلامشناسى اروپاییان··· 221
درس هشتم··· 225
مقدّمه (یاد آورى مباحث گذشته)··· 227
عوامل تحریف··· 227
چگونگى نزول وحى در مکتب خلفا··· 229
ارزیابى روایات··· 235
بررسى سند··· 235
قضاوت قاطع قرآن کریم··· 236
آیه اوّل··· 237
آیه دوم··· 238
آیه سوم··· 239
آیه چهارم :··· 244
آیه پنجم:··· 245
نتیجه··· 246
شواهد یاد شده از انجیل و تورات··· 247
فرق بین دو نسخه:··· 255
فشرده گفتار دو پیامبر··· 255
مقایسه آیات قرآن با عبارات عهدین (تورات و انجیل)··· 256
در انتظار پیامبر خاتم··· 258
دیر بحیراى راهب··· 258
دومین سفر به شام··· 260
داناى ایران··· 262
ابن هیّبان شامى··· 263
دانشمندان فداکار··· 264
عالم متعصّب یهودى··· 265
یهود بنى قریظه··· 266
نتیجه··· 266
اسلام شناسان غربى ، و روایات نزول اوّلین وحى··· 268
مقایسه روایات مکتب خلفا با··· 270
روایات موجود در مکتب اهل بیت··· 270
خلاصه سخن··· 272
درس نهم··· 279ژ
مقدمه··· 281
افسانه غرانیق در مکتب خلفا··· 282
بخش اوّل از روایات طبرى ، در تفسیر «تمنّى» و «اُمنیّه»··· 282
بخش دوم از روایات طبرى درباره معنا و تفسیر «تمنّى» و «اُمنیّه»··· 288
بررسى آیات قرآن کریم··· 294
آیات سوره نجم··· 294
آیات سوره حج··· 298
تفسیر قرآنى آیه··· 303
آیات سوره اسراء··· 306
ارزیابى روایات غرانیق··· 308
روایات در برابر قرآن کریم··· 308
اسناد روایات در اسطوره غرانیق··· 311
تضاد و تناقض در متون روایات اسطوره غرانیق··· 316
تضادّ مضامین اسطوره با حالات پیامبر··· 317
عصمت انبیا··· 321
کشف حقیقت··· 323
گفتار اسلام شناسان··· 327
خلاصه بحث··· 331
کشف حقیقت··· 336
سوء استفاده دشمنان اسلام··· 337
درس دهم...339
وصف پیامبر در مکتب اهل سنّت··· 341
موافقت خلیفه عمر با پروردگار··· 341
متابعت قرآن از لفظ عمر··· 343
موافقت قرآن با رأى خلیفه··· 344
احادیث فضایل··· 345
احادیثى که شخصیت پیامبر را پایین مىآورد··· 346
شکستن شخصیت پدران پیامبر··· 349
نقد و بررسى احادیث موافقات عمر··· 350
موافقت درباره مقام ابراهیم··· 350
موافقت درباره بانوان پیامبر··· 352
موافقت در جمله «فتبارک اللّه أحسنُ الخالقین»··· 353
بررسى موافقات ، با ملاحظه روایات··· 354
درباره حجاب بانوان پیامبر··· 354
شأن نزول آیه حجاب در روایات··· 355
درباره رشک بردن بانوان پیامبر··· 356
درباره حکم تحریم خمر··· 357
حدیث ایستاده بول کردن پیامبر··· 360
خوردن گوشت قربانى بت ها··· 362
درس یازدهم··· 365
اثرات این گونه احادیث بر اعتقادات مسلمانان··· 367
احادیث لعن پیامبر بر مسلمانان··· 368
اقرار پیامبر بر عدم آگاهى اش در امور دنیوى··· 368
فراموشى پیامبر اکرم در نماز··· 368
نماز خواندن پیامبر در حال جنابت··· 369
نتیجه··· 369
بینش خاص ناشى از این احادیث در مکتب خلفا··· 371
علّت انتشار چنین احادیث در مکتب خلفا··· 372
آثار این گونه احادیث در اسلام شناسى··· 376
بدترین تأثیر احادیث یاد شده··· 378
داستان نهى عمر از عمره تمتّع··· 380
نتیجه بحثهاى گذشته··· 386
عامل دیگر در تغییر احکام اسلام··· 392
اثر ترک رجوع به امامان اهل بیت:··· 393
درس دوازدهم··· 395
وصف پیامبر در مکتب اهل بیت :··· 397
شمایل آن حضرت··· 397
سخن گفتن آن حضرت··· 398
رفتار آن حضرت در خانه··· 398
در بیرون از خانه··· 399
مجلس آن حضرت··· 400
درس سیزدهم··· 405
مقدّمه··· 407
عوامل تحریف ادیان··· 408
جعل حدیث··· 410
چرا حدیث جعل کردند··· 411
فرمان رسمى جعل حدیث··· 413
فرمان شدّت مىگیرد··· 414
صدور فرمان سوم··· 414
حدیث یوم الدّار··· 416
نقیض این روایت··· 417
دو تذکّر··· 424
یک دروغ شاخدار··· 425
بر بالاى کوه صفا··· 427
داستان اصلى چیست··· 428
زمان ساختن این روایتها··· 431
دو روایت جعلى دیگر··· 432
خلاصه··· 433
درس چهاردهم··· 435
جعل اخبار نادرست درباره امیرالمؤمنین7··· 437
مقدّمه··· 437
حدیث اوّل··· 437
حدیث دوم··· 438
ارزیابى احادیث گذشته··· 440
حدیث چهارم··· 442
ارزیابى حدیث چهارم··· 442
حدیثسازى سمرة بن جندب··· 445
بتها باید شکسته شوند··· 446
درس پانزدهم··· 451
مقدّمه··· 453
آیات تیمّم··· 454
مسابقه پیامبر و همسرش··· 454
حدیث تیمّم··· 455
بررسى و تحقیق در حدیث··· 456
واقعیت مسأله··· 461
نتیجه انتشار این مجعولات در متون اسلامى··· 463
زمان جعل این گونه احادیث··· 464
اثر این اخبار در اندیشه معتقدان··· 465
درس شانزدهم··· 469
مقدّمه··· 471
حضور علماى اهل کتاب در متن جریان حدیث سازى··· 472
قصّاصون (قصّه گویان)··· 475
تمیمدارى ، عالم مسیحى ، سخنگوى جهان اسلام··· 476
سابقه پیش از اسلام··· 476
در عصر خلیفه دوم··· 478
نفوذ در مکتب خلفا··· 480
حدیث جسّاسه و دجّال··· 480
بررسى حدیث··· 482
اسلام شناسان غرب و حدیث جسّاسه··· 484
در راه شناخت بیشتر تمیمدارى··· 485
خلاصه··· 487
درس هفدهم··· 491
کعب الاحبار ، عالم یهودى ، مفسّر قرآن··· 493
شاگردان کعب··· 497
نفوذ کعب در مقامات رسمى··· 498
حافظان اسلام در برابر کعب الاحبار··· 501
چرا کعب الاحبار مورد توجّه قرار مىگرفت··· 503
خلاصه··· 508
درس هجدهم··· 511
مقدّمه··· 513
شمارى از صحابیان ساخته خیال سیف··· 515
نمایندگان قبایل عرب که به دیدار پیامبر آمدند··· 516
والیان و کارگزارانى که از جانب پیامبر یا ابوبکر تعیین شدهاند··· 516
قاصدانى از جانب پیامبر و ابوبکر··· 517
صحابیان هم نام··· 517
صحابیانى از انصار··· 517
صحابیانى از قبایل مختلف··· 517
فرماندهانى براى سپاه اسلام··· 518
صحابیان که زمان پیامبر را درک کردهاند··· 518
از فرماندهان ارتش عراق··· 518
از فرماندهان ارتش اسلام در جنگهاى ارتداد··· 518
صحابى بودن به دلیل دیدار باابوبکر یا نامه نوشتن ابوبکر به وى··· 519
صحابى بودن به دلیل شرکت در جنگهاى زمان ابوبکر··· 519
صحابى بودن به دلیل کمک رسانى به ارتش ابوبکر··· 519
عبد اللّه بن سبا و سبائیان··· 520
راویانِ (حدیثِ) ساخته خیال سیف··· 522
فرماندهان لشکر کافران··· 526
شاعران ساخته خیال سیف··· 526
تابعین ساخته خیال سیف··· 527
درس نوزدهم··· 529
سرزمینها و شهرهایى که سیف به دروغ ساخته است··· 531
در حجاز··· 532
در عراق··· 532
در شام··· 533
در ایران··· 533
در یمن··· 533
ایّام ساختگى سیف··· 534
جنگها و لشکرکشىهاى ساخته سیف در ردّه و فتوح··· 535
نگرشى کوتاه به آن افسانهها··· 535
نگرشى کوتاه به جنگ اخابث··· 536
جنگ الیس و فتح امغیشیا··· 537
خرافاتى که سیف همانند معجزه ساخته است··· 538
تحریف سیف ، در زمان وقوع حوادث تاریخى··· 539
تحریف در اسامى··· 540
درس بیستم··· 543
روایتهاى سیف در کتب وزین مکتب خلفا··· 545
علّت انتشار دروغهاى سیف در کتب معبتر مکتب خلفا··· 548
درس بیست و یکم··· 551
روایات مکتب خلفا در کتب وزین مکتب اهل بیت:··· 553
درس بیست و دوم··· 565
شرط رجوع به منابع اوّلیه اسلام··· 567
شرط رجوع به قرآن کریم··· 568
چند روایت در نهى از تفسیر به رأى کردن··· 572
درس بیست و سوم··· 575
نمونههایى از تفسیر اشتباه قرآن··· 577
بررسى این تفسیرها··· 580
دردى دیگر··· 589
درس بیست و چهارم··· 591
مقدمه··· 593
بخش اول: منع نشر حدیث و سیره پیامبر··· 594
بخش دوم: شکستن شخصیت پیامبر··· 595
افسانه غرانیق··· 597
بخش سوم: جعل حدیث··· 602
چند نمونه از این احادیث··· 604
روایات در فضل امّ المؤمنین عایشه:··· 605
خراب کارى عناصر نفوذى در روایات··· 609
خاتمه··· 611
درس بیست و پنجم··· 612
پیشگفتار··· 615
مقدّمه··· 616
نیروهاى انسانى و غرایز او··· 616
وضع جامعه عرب قبل از اسلام··· 618
اصل و نژاد عرب··· 618
وضع دینى ، فرهنگى ، اقتصادى و اجتماعى عرب قبل از اسلام··· 618
وضع دینى در جزیرة العرب··· 618
شریعت ابراهیم ، خلیل الرّحمان7··· 619
شریعت موسى بن عمران7··· 621
شریعت عیسى بن مریم7··· 621
برخورد اهل ادیان سهگانه با یکدیگر··· 622
عقیده به معاد و روز قیامت··· 622
فرهنگ عرب··· 623
علم انساب··· 623
شعر بلیغ··· 625
وضع اقتصادى عرب قبل از اسلام··· 626
وضع اجتماعى و سیاسى عرب قبل از اسلام··· 628
پایههاى نظام قبیلهاى عرب قبل از اسلام··· 629
نیروى شیخ قبیله··· 629
نیروى شعر و شاعرى··· 630
نیروى بدنى و قهرمانى در جنگها··· 630
نیروى سرمایه··· 630
اهمّیت و اعتبار قول و قرارداد در جامعه عرب قبل از اسلام··· 631
حکّام عرب··· 633
وضع مکّه و مدینه قبل از اسلام··· 633
فرهنگ در مکّه و مدینه··· 633
فرهنگ اهل مکّه··· 633
فرهنگ اهل مدینه··· 633
وضع سیاسى و اجتماعى اهل مکّه و مدینه··· 634
وضع سیاسى و اجتماعى مکّه··· 634
وضع طائف ، شهر ییلاقى مکّه··· 636
وضع سیاسى و اجتماعى مدینه··· 637
درس بیست و ششم··· 640
نگاهى کوتاه به سیره پیامبر پیش از بعثت··· 643
اجداد پیامبر··· 643
ریاست هاشم··· 643
ریاست عبدالمطّلب··· 644
عام الفیل··· 645
ریاست ابو طالب··· 646
نصب حجر الاسود··· 646
اهل کتاب در انتظار پیامبر خاتم··· 647
بعثت پیامبر··· 649
آغاز دعوت عمومى··· 650
عکسالعمل قریش و حمایت شیخ آنها از پیامبر··· 650
پیشنهادهاى قریش··· 651
درگیرى حمزه ، عموى پیامبر، با ابوجهل··· 654
انقلاب علیه شیخ مکّه··· 655
وفات خدیجه··· 658
ابوطالب در آخرین ساعات زندگى··· 658
جوانمرد اسلام رویاروى قریش··· 660
اثر این قصیده··· 662
آزار کفّار قریش فزونى مىگیرد··· 663
ابولهب و همسرش امّ جمیل··· 663
هجرت به مدینه··· 666
بنیانگذارى جامعه اسلامى··· 668
غزوه بدر··· 669
اختلاف در تقسیم غنائم··· 672
اثر جنگ بدر بر مردمان جزیرة العرب··· 673
نخستین درگیرى با یهود··· 674
غزوه احد··· 675
صفآرایى دو لشکر··· 676
آغاز جنگ··· 677
مقایسهاى کوتاه··· 680
غزوه حمراء الاسد··· 680
فهرست جلد دوم نقش ائمه در احیای دین
فهرست مطالب··· 5
درس بیست و هفتم··· 21
پیش گفتار··· 23
سنّت در عصر ابوبکر··· 27
ابوبکر ، خلیفهاى از قریش··· 27
سیاست ابوبکر با موافقان ومخالفان بیعتش··· 27
ارزیابى این گفتارها··· 30
نتیجه کار مخالفان بیعت ابوبکر··· 31
انصار··· 31
بنىهاشم··· 31
واکنش دستگاه خلافت در برابر خانه فاطمه علیهاالسلام و بستنشینان آن خانه··· 32
دور نگه داشتن انصار و بنىهاشم از میدان سیاست··· 34
قبایل عرب خارج مدینه··· 34
سیاست حکومت ابوبکر نسبت به سنّت و حدیث پیامبر9··· 34
روایت حدیث در تأیید سیاست حکومت ابوبکر··· 34
علّت سکوت اصحاب پیامبر صلىاللهعلیهوآله در برابر دستگاه خلافت··· 36
اهمّیت قول و قرارداد در نظر اعراب جزیرة العرب··· 37
عملکرد حکومت ابوبکر با حدیث و سنّت پیامبر صلىاللهعلیهوآله··· 38
جلوگیرى از روایت حدیث پیامبر9··· 41
درس بیست و هشتم··· 45
سنّت در عصر عمر··· 47
عمر خلیفهاى از قریش··· 47
&
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:10
1- خیر پنهانى و کتمان گرفتارى
مِنْ کُنُوزِ الْجَنَّةِ الْبِرُّ وَ إِخْفاءُ الْعَمَلِ وَ الصَّبْرُ عَلَى الرَّزایا وَ کِتْمانُ الْمَصائِبِ.
از گنجهاى بهشت; نیکى کردن و پنهان نمودن کار[نیک] و صبر بر مصیبتها و نهان کردن گرفتاریها (یعنى عدم شکایت از آنها) است.
2- ویژگى هاى زاهد
أَلزّاهِدُ فِى الدُّنْیا مَنْ لَمْ یَغْلِبِ الْحَرامُ صَبْرَهُ، وَ لَمْ یَشْغَلِ الْحَلالُ شُکْرَهُ.
زاهد در دنیا کسى است که حرام بر صبرش غلبه نکند، و حلال از شکرش باز ندارد.
3- تعادل در جذب و طرد افراد
«أَحْبِبْ حَبیبَکَ هَوْنًا ما عَسى أَنْ یَعْصِیَکَ یَوْمًا ما. وَ أَبْغِضْ بَغیضَکَ هَوْنًا ما عَسى أَنْ یَکُونَ حَبیبَکَ یَوْمًا ما.»
با دوستت آرام بیا، بسا که روزى دشمنت شود، و با دشمنت آرام بیا، بسا که روزى دوستت شود.
4- بهاى هر کس
قیمَةُ کُلِّ امْرِء ما یُحْسِنُ.
ارزش هر کسى آن چیزى است که نیکو انجام دهد.
5- فقیه کامل
«اَلا أُخْبِرُکُمْ بِالْفَقیهِ حَقَّ الْفَقیهِ؟ مَنْ لَمْ یُرَخِّصِ النّاسَ فى مَعاصِى اللّهِ وَ لَمْ یُقَنِّطْهُمْ مِنْ رَحْمَةِ اللّهِ وَ لَمْ یُؤْمِنْهُمْ مِنْ مَکْرِ اللّهِ وَ لَمْ یَدَعِ القُرآنَ رَغْبَةً عَنْهُ إِلى ما سِواهُ، وَ لا خَیْرَ فى عِبادَة لَیْسَ فیها تَفَقُّهٌ. وَ لاخَیْرَ فى عِلْم لَیْسَ فیهِ تَفَکُّرٌ. وَ لا خَیْرَ فى قِراءَة لَیْسَ فیها تَدَبُّرٌ.»
آیا شما را از فقیه کامل، خبر ندهم؟ آن که به مردم اجازه نـافرمانى خـدا را ندهـد، و آنهـا را از رحمت خدا نومید نسازد، و از مکر خدایشان آسوده نکند، و از قرآن رو به چیز دیگر نکنـد، و خیـرى در عبـادت بدون تفقّه نیست، و خیـرى در علم بدون تفکّر نیست، و خیرى در قرآن خواندن بدون تدبّر نیست.
6- خطرات آرزوى طولانى و هواى نفس
«إِنَّما أَخْشى عَلَیْکُمْ إِثْنَیْنِ: طُولَ الاَْمَلِ وَ اتِّباعَ الْهَوى، أَمّا طُولُ الاَْمَلِ فَیُنْسِى الاْخِرَةَ وَ أَمّا إِتِّباعُ الْهَوى فَإِنَّهُ یَصُدُّ عَنِ الْحَقِّ.»
همانا بر شما از دو چیز مىترسم: درازى آرزو و پیروى هواى نفس. امّا درازى آرزو سبب فراموشى آخرت شود، و امّا پیروى از هواى نفس، آدمى را از حقّ باز دارد.
7-مرز دوستى
«لاَ تَتَّخِذَنَّ عَدُوَّ صَدیقِکَ صَدیقًا فَتَعْدى صَدیقَکَ.»
با دشمنِ دوستت دوست مشو که [با این کار] با دوستت دشمنى مىکنى.
8-اقسام صبر
«أَلصَّبْرُ ثَلاثَةٌ: أَلصَّبْرُ عَلَى الْمُصیبَةِ، وَ الصَّبْرُ عَلَىالطّاعَةِ، وَ الصَّبْرُ عَلَى الْمَعْصِیَةِ.»
صبر بر سه گونه است: صبر بر مصیبت، و صبر بر اطاعت، و صبر بر [ترک] معصیت.
9- تنگدستى مقدَّر
مَنْ ضُیِّقَ عَلَیْهِ فى ذاتِ یَدِهِ، فَلَمْ یَظُنَّ أَنَّ ذلِکَ حُسْنُ نَظَر مِنَ اللّهِ لَهُ فَقَدْ ضَیَّعَ مَأْمُولاً.
وَ مَنْ وُسِّعَ عَلَیْهِ فى ذاتِ یَدِهِ فَلَمْ یَظُنَّ أَنَّ ذلِکَ اسْتِدْراجٌ مِنَ اللّهِ فَقَدْ أَمِنَ مَخُوفًا.
هر که تنگدست شد و نپنداشت که این از لطف خدا به اوست، یک آرزو را ضایع کرده و هر که وسعت در مال یافت و نپنداشت که این یک غافلگیرى از سوى خداست، در جاى ترسناکى آسوده مانده است.