اردشیر بابکان موسس سلسلة ساسانی حکومتی را در ایران بنا نهاد که وجود تمرکز در حکومت، وحدت تمامی سرزمینهای ایران و برقراری دین زرتشتی به عنوان کیش رسمی ایرانیان از ویژگیهای عمدة آن بود.
برآمدن و ظهور ساسانیان سرچشمة یک سلسله دگرگونیهای سیاسی، اجتماعی، دینی و اقتصادی در حیات مردم ایران گردید. بدیهی است که این تغییرات بدون سابقه و پیشینة اجتماعی عملی نشد و روی کار آمدن اردشیر بابکان و تاسیس سلسلة ساسانی، نمود ظاهری آمادگی جامعة ایرانی برای قرار گرفتن در جریان این تغییرات و تحولات بود.
با استقرار خاندان ساسانی بر تخت سلطنت ایران، ساختار تازه ای از قدرت و حاکمیت در ایران شکل گرفت.
این ساختار از ابتدا مبتنی بر اتحاد دین و دولت بود، اما در مدت بیش از چهار قرن حکمرانی این سلسله همواره روند یکنواختی نداشت و ساختار قدرت و حاکمیت ساسانیان به علت بروز رویدادهای داخلی و خارجی در تحول و تطور بود. قدرت سلطنت وقتی به اوج می رسید که قدرت روحانیون زرتشتی کاستی می گرفت و زمانی در نقطة ضعف بود که قدرت و حاکمیت در دست اشراف و موبدان قرار داشت. این کشش و کوشش پیوسته بین دو طرف در جریان بود.
در روزگار فرمانروایی ساسانیان، اوضاع سیاسی و اجتماعی ایران دستخوش تغییر و تحول بود و این مسئله در شکل سازمان و تشکیلات حکومتی نیز تأثیر می گذاشت. دهقانان از عهد خسرو انوشیروان به بعد نقش مهمتری در مسایل کشوری یافتند و قدرت این طبقه تاپایان عهد ساسانی رو به فزونی گذاشت. انوشیروان شاه خوش فرجامی است، که برخی از کارهای سودمند و متناسب با زمان موجب خوشنامی وی گردیده که معروفترین آنها عبارتند از: اصلاح آیین مالیات، توجه به آبادی و شهرسازی، سرکوبی دشمنان، دلبستگی به فرهنگ و دانش و بزرگداشت دانشمندان، اهمیت اقدامات وی و آرامشی که در حکومت وی بوجود آمد باعث شد تا وی را شاهی عادل بنامند. در این پایان نامه به تفضیل دربارة هر یک از اقدامات فوق به نقد و بررسی پرداخته می شود
چکیده یک
پیشگفتار سه
فصل اول: ساسانیان
1-1- دودمان ساسانی 1
1-2- پادشاهی ساسانیان تا قباد 3
1-3- مزدک و جنبش مزدکیان 25
1-4- خسروانوشیروان در تاریخ 27
1-4-1- جنگ اول با بیزانس 28
1-4-2- جنگ دوم با بیزانس 29
1-4-3- جنگ با هیاطله 30
1-4-4- دست نشاندگی یمن 30
1-4-5- جنگ با ترکها 31
1-4-6- جنگ سوم با بیزانس 31
1-5- اصلاحات خسرو انوشیروان 33
1-5-1- برقراری نظم و آرامش 33
1-5-2- مالیات 34
1-5-3- اصلاحات ارضی 36
1-5-4- اصلاحات در تقسیمات کشوری و نظامی 38
1-6- شخصیت و خصال انوشیروان 40
1-7- سکه های انوشیروان و جام خسرو 43
1-7-1- سکه های انوشیروان 43
1-7-1-1- کلیات 43
1-7-1-2- سکه‌های دوره انوشیروان 46
1-7-2- جام خسرو 54
1-8- دانش در دوره خسرو انوشیروان 55
1-9- ایوان مداین یا طاق کسری 61
فصل دوم : خسرو انوشیروان در ادبیات باستانی ایران
2-1- بررسی نام خسروانوشیروان 64
2-2- خسرو انوشیروان در آثار فارسی میانه زرتشتی 66
2-2-1- بندهش 66
2-2-2- زند وهمن یسن 67
2-2-3- کارنامه انوشیروان 70
2-2-4- اندرز خسرو قبادان 73
2-2-5- گزارش شطرنج و وضع نرد 75
2-2-6- توقیعات انوشیروان 77
فصل سوم: خسرو انوشیروان در کتابها و آثار دوران اسلامی
3-1- شاهنامه فردوسی 80
3-2- پادشاهی خسرو انوشیروان به روایت مورخان دوران اسلامی 120
3-2-1- مسعودی 120
3-2-2- دینوری 122
3-2-3- حمزه اصفهانی 123
3-2-4- گردیزی 125
3-2-5- ابن اثیر 126
3-2-6- ابن خلدون 127
نتیجه‌گیری 129
فهرست منابع فارسی 131
فهرست منابع تصاویر 136
فهرست منابع لاتین 137
چکیدة انگلیسی 138
دانلود تحقیق بررسی شخصیت انوشیروان از باستان تا دوره اسلامی
