مشخصات این فایل
عنوان:کاربرد ارزش های تزیینی هنر اسلامی بر عناصر شهری و تاثیر آن بر توسعه فرهنگی –اجتماعی
فرمت فایل: word(قابل ویرایش)
تعداد صفحات:16
این مقاله در مورد کاربرد ارزش های تزیینی هنر اسلامی بر عناصر شهری می باشد.
بخشی از تیترها به همراه مختصری از توضیحات مقاله کاربرد ارزش های تزیینی هنر اسلامی بر عناصر شهری
چکیده :
هنر ایرانی - اسلامی طی سدههای متمادی با تکیه بر غنای تحسینبرانگیز در فرم و معنا در عرصههای گوناگون توانسته است حامل ارزشهای والای معنوی برای مخاطبان باشد. در عرصهی هنرهای بصری- با توجه به اولویت- تزیینات و نقش و نگارهای جاودانی ایرانی - اسلامی در انتقال معنای آسمانی، بیشترین سهم را دارا بوده است. از دغدغههای اصلی حوزهی هنر، لزوم توجه به ارزشهای کهن و مفاهیم عالی جهت انتقال آن به نسلهای جدید است که حفظ، تداوم و بهرهگیری از این مفاهیم در تلطیف فضای کالبدی و ذهنی زندگی معاصر شهری تأثیرگذار است.
برای این منظور از آثار دو دوره تاریخی فلزکاری دوره سلاجقه و معماری دوره صفویه استفاده شده است. نقوش هندسی معماری صفویه که از شاخصترین دورههای معماری ایران میباشد، منبعی غنی برای آفریدن نقشها و مفاهیم متعالی ایرانی اسلامی در محیط زندگی شهری است و دوران درخشان فلزکاری سلجوقیان به عنوان اوج درخشش هنر فلز کاری برای فضاهای مغشوش و بی هویت شهرهای معاصر پر از ناگفتهها و پیامهای معنوی و اجتماعی می باشد....(ادامه دارد)
معماری دوران صفویه
در دورهی حکومت صفویه، شاهان صفوی، وعدهی حمایتهای بیدریغ از هنر معماری را دادند و وفای به این وعده نه بهصورت ممتد بلکه بهطور متناوب، بیش از نیم قرن، صورت گرفت. برای مثال بین سالهای 1502-1590/999-927، بناهای چشمگیر کمی ساخته شد. اما بلندپروازیهای عظیم شاهانهی شاه عباس، معماری دوران صفویه را از شور و حال خود به درآورد و بدان حس نوینی از سیر و هدایت را بخشید که میدان امام و بناهای مرتبط آن در اصفهان خود به تنهایی نشان دهندهی علاقه و اهمیت معماری در نزد وی میباشد. این علاقه، به درباریان شاه عباس نیز سرایت کرد و آنان هم با برپایی دهها بنا، نمای شهر را در آن زمان تغییر دادند. بدین سان اصفهان برای مدت کوتاهی با شهرهای استانبول و دهلی که پایتختهای دیگر کشورهای اسلامی بودند به رقابت پرداخت.
در معماری صفویه برخلاف دورهی اول معماری اسلامی، تزیین مرکز توجه بود نه ساختار. معماران بهجای نوآوری مستقیم ترجیح میدادند تا بخشهای سازندهی بنا را تذهیب و آراسته نمایند. لذا اشکال سنتی که در این دوره به مقیاس عظیمی به کار میرفت، به نهایت کمال خود رسید....(ادامه دارد)
توانایی فرد برای ادراک رنگ.
در سنت اسلامی، رنگ اصولاً از دیدگاه مابعد الطبیعه و عالی نگریسته میشود که کاربرد سنجیده از آنان، بسیار نظم آفرین است بهطوری که بدون این نظم، فضای گسترده شده در برابر چشمان بیننده، دچار اغتشاش و آشفتگی است. هنرمند سنتی در ارتباط خود با قوانین «ابعاد» و «اندازه»ی رنگها و آمیزههای بصری آنها، به باطنیترین سطح صورتسازی رنگ دست مییابد و بدین روش مفاهیم و ذهنیات والای نهفته در فرهنگ اسلامی را به مخاطب منتقل میکند. رنگهای اولیه، سرخ، زرد، سبز و آبی است. این چهار رنگ در نزد هنرمندان سنتی با طبایع اربعه و با چهار عنصر اصلی همخوانی دارند که دوبهدو با یکدیگر متضاد و در عین حال سازگار هستند. ترکیب رنگهای متضاد با یکدیگر در کنار رنگهای همساز فضاهایی بینظیر با آمیزش طرح و نقش و رنگ در معماری پدید میآید....(ادامه دارد)
کاربرد نقوش انتزاعی فلزکاری و معماری در مبلمان شهری
هنر اسلامی، هنری است که سرشار از تزیینات میباشد و نقوش تزیینی استفاده شده در معماری صفویه و احجام باقیمانده دوره سلجوقی، جایگاهی فراتر از زیبایی ظاهری دارد. اگرچه زیبا جلوه دادن آثار هنری، خود یکی از شاخصههای مهم هنر اسلامی می باشد، ولی این هنر از ارزشهای والاتری هم برخوردار است. بنابراین در این بخش با ترکیب این نقوش با مبلمان شهری، سعی در آفریدن نمادهایی نو و تازه همراه با مفاهیم زیبا و اصیل در فضاهای عمومی شهر شده است.
آنچه باید در زیبایی و زیباسازی فضاهای شهری در نظر گرفت، این است که چه طرح یا نقشهایی را باید برای این منظور بهکار برد؟ آیا تنها زیبایی خواهد توانست انسان خسته از زندگی شهری و صنعتی را به مرحلهی متعالی برساند؟ مسلماً نه. وقتی آدمی در شهری زندگی میکند که مردم آن هویت، دین و فرهنگی خاص دارند، مسلماً این عناصر در شکلگیری شخصیت او نقش به سزایی داشته است. پس استفاده از آرمانها و عناصری که دین و فرهنگ را به نوعی در خود نشان میدهد و به کارگیری آنها در زیباسازی شهر و مبلمان شهری، چنین...(ادامه دارد)
نتیجه
هویت تمدن مردم ایران، چه باستان چه اسلام، هویتی اسلامی و ایرانی است و این دو در کنار هم، با هم معنی میشوند. در این هویت مولفه هایی وجود دارد؛ مثل جهت دار بودن زندگی، غایت انگاری زندگی و تاثیر و تبعیت از سنتهای اصیل زندگی ایرانی که مجموعا هویت ایرانی را تشکیل میدهند. نسبتی که هویت با هنر دارد، نسبتی شفاف و روشن در جهان سنت محور است. بنابراین میتواند عهده دار رسالتی سنگین باشد به طوری که به بینشها و اعتقادات مردم جهتی والا ببخشد.
برای احیاء هنرهایی که قدیمی هستند، باید غبار زدایی کاملی از تاریخ هنر ایران انجام داد و با نگاه علمی نوین امروزی همه آنها را دسته بندی، تدوین و تبیین و برای این مهم باید آثار هنری ایرانی را بررسی نمود. در آثار هنری ایران، چه باستان چه اسلامی، آثار هنری بسیار بی نظیری وجود دارد؛ یکی از کارهای مهمی که باید صورت بگیرد، مطالعه نسبت این هنر با جهان بینی آن عصر و دوره است. امروزه فرمها و عناصر انتزاعی مدرن جایگزین اشکال سنتی و فرهنگی گذشته شدهاند که ارتباط عمیق تری با انسان دوران خود داشته است در حالیکه با هنر انتزاعی مدرن جز خود هنرمند، کسی نمی تواند ارتباط برقرار کند و آن را شرح دهد، اما در هنر انتزاعی سنتی هر کسی میتواند با آن فرهنگ اصیل بنا به سابقه دار بودن و ریشه دار بودنش در نهاد همه انسان ها، ارتباط برقرار کند....(ادامه دارد)
فهرست مطالب مقاله کاربرد ارزش های تزیینی هنر اسلامی بر عناصر شهری
مقدمه
فلزکاری در عصر سلجوقیان
نقش فرم و رنگ در مبلمان شهری
کاربرد نقوش انتزاعی فلزکاری و معماری در مبلمان شهری
نتیجه
لیست تصاویر
لیست منایع
بخشی از فهرست منابع مقاله کاربرد ارزش های تزیینی هنر اسلامی بر عناصر شهری
- محمدتقی احسانی، هفت هزار سال هنر فلزکاری در ایران، تهران، نشر علمی و فرهنگی، 1368.
- آرتور اپهام پوپ، شاهکارهای هنر ایران، تهران، نشر علمی و فرهنگی، 1380.
- اوا ویلسن، طرحهای اسلامی، ترجمهی محمدرضا ریاضی، تهران، سمت، 1368.
- لاری بقال، کیانوش، (اصول طراحی فضای عمومی مطلوب در شهر)، شهرداریها، سال دوم، شمارهی 30.
- مرتضایی، سیدرضا، رهیافتهایی در طراحی مبلمان شهری، تهران، انتشارات سازمان شهرداریهای کشور، 1381.
- ماهرالنقش، محمود، معماری مسجد حکیم، تهران، سروش، 1376.
- اپهام پوپ، آرتور، معماری ایران، ترجمه غلامحسین صدری افشار، تهران، انتشارات فرهنگیان، 1373.
...(ادامه دارد)
دانلود مقاله کاربرد ارزش های تزیینی هنر اسلامی بر عناصر شهری