فهرست مطالب
فصل اول: طرح تحقیق…………………………………………………………………………….. 5
1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………. 6
2- تعریف موضوع و لزوم پرداختن به آن…………………………………………………… 7
3- مروری بر مطالعات انجام شده……………………………………………………………….. 7
4- اهداف تحقیق…………………………………………………………………………………………. 7
5- طرح سئوال و فرضیه…………………………………………………………………………….. 7
6- روش تحقیق………………………………………………………………………………………….. 8
7- محدودیتها و پیشنهادات………………………………………………………………………… 9
8- کلید واژه‌ها…………………………………………………………………………………………… 9
فصل دوم: یافته‌های تحقیق…………………………………………………………………… 11
بخش اول: بهداشت فردی…………………………………………………………………………… 12
1- وضو…………………………………………………………………………………………………… 13
مقدمه………………………………………………………………………………………………………… 13
2- غسل……………………………………………………………………………………………………. 21
الف – غسل جنابت…………………………………………………………………………………….. 22
ب – غسل حیض………………………………………………………………………………………… 28
ج- پاداش غسل در روایات………………………………………………………………………… 29
3-طهارت لباس…………………………………………………………………………………………. 30
اصول پوشش در اسلام……………………………………………………………………………… 31
الف – جنس لباس……………………………………………………………………………………… 31
ب- رنگ لباس…………………………………………………………………………………………… 34
ج – نظافت لباس……………………………………………………………………………………….. 36
بخش دوم: بهداشت غذایی…………………………………………………………………………. 38
1- دعوت به غذاهای طیب………………………………………………………………………….. 40
2- ممنوعیت غذاهای غیربهداشتی……………………………………………………………… 43
الف – مردار………………………………………………………………………………………………. 44
ب – خون …………………………………………………………………………………………………. 47
ج – گوشت خوک……………………………………………………………………………………….. 49
تغذیه و اخلاق…………………………………………………………………………………………… 52
د – ممنوعیت نوشیدن خمر……………………………………………………………………….. 54
معنی لغوی و اصطلاحی…………………………………………………………………………….. 54
مراحل برخورد قرآن با شرابخواری……………………………………………………………. 56
مرحله اول: رزق نیکو ولی استفاده نادرست از آن………………………………………. 56
مرحله دوم: اشاره به گناه شرابخوار………………………………………………………….. 57
مرحله سوم: نهی از نماز در حالت مستی…………………………………………………….. 58
مرحله چهارم: حرمت شراب………………………………………………………………………… 60
آثار و نوشیدن شراب……………………………………………………………………………….. 63
الف – آثار زیانبار روحی و معنوی…………………………………………………………….. 64
ب- آثار زیانبار جسمی و مادی………………………………………………………………….. 68
1- دستگاه گوارش…………………………………………………………………………………….. 69
2- دستگاه تنفس………………………………………………………………………………………. 69
3- خون…………………………………………………………………………………………………….. 70
4- قلب و رگها…………………………………………………………………………………………… 70
5- عقل و روان………………………………………………………………………………………….. 70
6- نسل…………………………………………………………………………………………………….. 71
بخش سوم: بهداشت جنسی……………………………………………………………………….. 74
1- ممنوعیت آمیزش با زنان در حالت عادت ماهیانه…………………………………… 75
ممنوعیت آمیزش با زنان در حالت عادت ماهیانه از نظر پزشکی و علمی……… 77
احکام حائض……………………………………………………………………………………………… 80
2- زنا………………………………………………………………………………………………………. 80
تعریف اصطلاحی………………………………………………………………………………………. 81
مراحل نکوهش زنا در قرآن………………………………………………………………………… 81
مرحله اول: صفات زنا………………………………………………………………………………… 82
مرحله دوم: وعده‌ی عذاب اخروی……………………………………………………………….. 83
مرحله سوم: زنا نکردن جزئی از یک پیمان عمومی………………………………………. 83
مرحله چهارم: مجازات زناکار……………………………………………………………………… 84
برخی از مفاسد زنا…………………………………………………………………………………….. 86
انتشار بیماری‌های آمیزشی در جامعه………………………………………………………… 87
الف – ایدز………………………………………………………………………………………………… 89
ب – سفلیس……………………………………………………………………………………………… 90
پ- آتشک یا شانکرنرم …………………………………………………………………………….. 90
ت- گرانوم آمیزشی…………………………………………………………………………………… 91
ث- التهاب مهبل…………………………………………………………………………………………. 91
ج – سوزاک ……………………………………………………………………………………………… 91
روش حکیمانه اسلام در جلوگیری از بیماری‌های آمیزشی…………………………… 93
3- لواط……………………………………………………………………………………………………. 96
موارد بیان لواط در قرآن…………………………………………………………………………… 97
اول: احکام لواط……………………………………………………………………………………….. 104
اسرار معنوی و علمی تحریم هم جنس‌گرایی……………………………………………… 105
4- استمناء (خود ارضایی = جلق زدن)……………………………………………………….. 106
بخش چهارم: بهداشت محیط زیست…………………………………………………………… 110
بخش پنجم: بهداشت روانی………………………………………………………………………. 111
تعریف بهداشت روانی……………………………………………………………………………… 115
فرق شفاء و رحمت……………………………………………………………………………………. 117
قرآن چگونه شفابخش است؟……………………………………………………………………… 117
فصل سوم:…………………………………………………………………………………………….. 121
نتیجه‌گیری………………………………………………………………………………………………. 122
منابع و مأخذ……………………………………………………………………………………………. 123
1- مقدمه
قرآن کریم ،آخرین سروش آسمانی است که پیامبر اکرم (ص)آن را برای بشریت به ارمغان آورده است . این کتاب الهی ،از جهات مختلفی مانند فصاحت و بلاغت ،معارف عالی و قوانین استوار ،خبرهای غیبی و اعجاز علمی و. . . معجزه محسوب می شود . و در باب اعجاز علمی مباحثی چون فیزیک ،شیمی ،علوم پزشکی و . . . در آیات قرآن به چشم می خورد و آنچه در این تحقیق مطرح گردیده است مباحث مربوط به بهداشت جسم انسان است که امروزه از مهمترین شاخه های علوم پزشکی محسوب می شود . آن چه در این راستا قابل توجه است این است که اصولاً بهداشت جسمی و روحی در تعالیم انبیاء جایگاه و شیوه ای داشته است تا آن جا که پیشوایان دینی عقل سالم را در بدن سالم بیان نموده اند .
امروزه بهداشت جایگاه رفیعی در بین علوم پزشکی دارد چرا که توجه به امور مربوط به بهداشت موجب سلامت اقشار مختلف جامعه خواهد شد همه شاخه های متنوعی که در بهداشت امروز مورد مطالعه قرار گرفته است همگی در جهت توسعه سلامت و امنیت افراد قرار گرفته است .
اگر به بهداشت و اصول آن توجه کافی بشود بطور یقین اقتصاد جامعه رونق بخصوصی خواهد گرفت واز ناحیه این عنایت و برنامه ریزی می توان به سمت قله های تمدن و توسعه انسانی قدم برداشت که سلامت و بهداشت جسم و روح زمینه ای برای عبادت و بندگی خداست که خود تکامل انسان محسوب می شود و بشر با آرامش خاطر بهتری می تواند در مسیر رضایت الهی گام بردارد .
در این پژوهش سعی شده است با کمک آیات و روایات بخشی از بهداشت جسم انسان در تعالیم الهی مورد بررسی قرار گیرد ،امید است که مورد رضایت حضرت حق واقع شود.
2- تعریف موضوع و لزوم پرداختن به آن
همیشه و در همه موارد پیشگیری بهتر از درمان است. بهداشت نیز یکی از موارد پیشگیری در بیماری‌ها است. لذا لازم دانسته شد که به بهداشت جسم انسان پرداخته شود تا حداقل با آگاهی از اثر برخی موارد آن، به تندرستی و سلامت جسم کمک شود و با جسم و روح سالم است که انسان می‌تواند به عبادت خداوند بپردازد و از طرفی جلوه‌ای، از جلوه‌های همسویی علم و دین نشان داده شود.
3- مروری بر مطالعات انجام شده
تا آنجا که بنده جستجو کردم در جایی کتاب یا مقاله و یا پایان‌نامه‌ای با این عنوان ندیدم ولی پایان نامه و مقاله در مورد بعضی از بخش‌های تحقیق مثل شراب و نماز کار شده بود.
4- اهداف تحقیق
هدف کلی:
بهداشت جسم انسان در قرآن
هدف جزئی:
تأثیر بهداشت غذایی بر جسم انسان
تأثیر بهداشت فردی بر جسم انسان
تأثیر بهداشت جنسی بر جسم انسان
تأثیر بهداشت محیط زیست بر جسم انسان
تأثیر بهداشت روان بر جسم انسان
5- طرح سوال و فرضیه
فرضیه:
1- اوامر و نواهی با بهداشت جسمی و روحی انسان مطابقت دارد.
2- بهداشت جسم با بهداشت روح متلازم است
سؤال:
1- آیا سلامت جسم تأثیری در عبادات فردی و اجتماعی دارد؟
2- آیا پرهیز از محرمات الهی تأثیری در سلامت جسم انسان دارد؟
6- روش تحقیق
روش تحقیق به صورت کتابخانه‌ای بوده که در ابتدا محقق آیات مربوط به موضوع را از کتب مربوطه استخراج نموده و سپس استفاده از تفاسیر و دیگر کتب ذکر شده در منابع و مأخذ می‌باشد و در بعضی قسمتها محقق نیز نظراتی را بیان نموده است.
7- محدودیتها و پیشنهادات
محدودیت: مسلماً در هر تحقیقی برای محقق محدودیتهایی وجود دارد و محدودیتی که در این تحقیق وجود داشت کمبود منابعی که هم شامل مسائل علمی و هم قرآنی با هم باشد.
پیشنهاد:
با توجه به مطالب علمی کشف شده در قرآن که اعجاز علمی قرآن محسوب می‌شود پایان نامه‌هایی با هر کدام از عناوین علمی موجود در قرآن کار شود که در اینصورت هم یک کار قرآنی و هم یک کار علمی صورت می‌پذیرد.
در دسترس قرار دادن نرم‌افزارهای تفسیری و روایی برای دانشجو و همچنین وجود کامپیوتر در خوابگاه تا دانشجویان بتوانند راحت‌تر و با اطمینان بیشتری کارهای تحقیق خود را به انجام برسانند.
8- کلید واژه‌ها
بهداشت جسم انسان در قرآن
بهداشت:
در لغت: « نیکو نگاه داشتن ، نگاهداری تندرستی، سابقاً حفظ الصحه می‌گفتند.»[1]
در اصطلاح:«روشها و کارهای لازم برای حفظ تندرستی» [2]
جسم:
« بدن، تن ، هر چیزی که دارای طول و عرض و عمق باشد، هر چیزی که قسمتی از فضا را اشغال کند، جمع آن، اجسام و جسوم»[3]
« هر چیزی است که دارای دراز و پهنا و ژرما باشد ( طول و عرض و عمق)، اجزاء هر جسمی از جسمیت خارج نمی‌شود هر چند که تکه تکه و جزء جزء شود باز آن جزء ابعاد دارد.»[4]
«آنچه دارای حجم و وزن است و فضایی را اشغال می‌کند، ماده 2- ساختمان مادی یک زیستمند، بویژه انسان یا جانور، پیکر، کالبد، جسد، تن» [5]
انسان:
در لغت: « آدمی ، مردم، بشر، اناسی و آناس جمع»[6]
در اصطلاح : « انسان: (انسانها): 1- جانداری که طبیعدانان او را در رده پستانداران، زیر راسته آدم نمایان، بالاتیره آدم نمایان و تیره انسانها قرار می‌دهند و دارای ویژگی حرکت بر روی دو پا، وجود مرکز گویایی در مغز و توانایی ابزار سازی دارد. 2- شخص خوب و پای‌بند به اصول اخلاقی، آدم؛ آدمی»[7]
قرآن: « این لفظ در اصل مصدر است بمعنی خواندن . چنانکه در بعضی از آیات معنای مصدری مراد است مثل « إِنَّ عَلَیْنَا جَمْعَهُ وَقُرْآنَهُ فَإِذَا قَرَأْنَاهُ فَاتَّبِعْ قُرْآنَهُ »[8] قرآن در اینجا مصدر است مثل فرقان و رحجان و هر دو ضمیر راجع بومی‌اند یعنی در قرآن عجله نکن زیرا جمع کردن آنچه وحی می‌کنیم وخواندن آن بر عهده ماست….و چون آنرا خواندیم از خواندنش پیروی کن و بخوان.
قرآن کتابی است خواندنی باید آنرا خواند در معانیش دقت و تدبر نمود.بعضی‌ها قرآن را در اصل بمعنی جمع گرفته‌اند که اصل قرء بمعنی جمع است در اینصورت می‌توانند بگویند که : آن مصدر از برای فاعل است. قرآن یعنی جامع حقائق و فرموده‌های الهی.»[9]
« کتاب آسمانی مسلمانان که شامل 6600 آیه و صدو چهارده سوره است» هشتاد و دو سوره آن در مکه نازل شده و به سوره‌های مکی معروف می‌باشد و سی و دو سوره هم در مدینه نازل شده و آنها را سوره‌های مدنی می‌گویند.»[10]
[1]-فرهنگ عمید، سپهر، تهران، 1374، چ چهارم، حسن عمید، ج 1، ص 461
2- فرهنگ فارسی امروز، آرین، تهران، 1377، چ سوم، غلامحسین صدری اغشار، نسرین حکمی، نسترن حکمی، ص 157
3- فرهنگ عمید، حسن عمید، ج 1، ص 815
4- مفردات الفاظ قرآن، انتشارات مرتضوی،بی جا، 1357، چ دوم، ابوالقاسم حسین بن فضل معروف به راغب اصفهانی متوفاتی 502، مترجم: غلامرضا خسروی حسینی، ج 1، ص 398
[5] – فرهنگ فارسی امروز، غلامحسین صدری افشار، نسرین حکمی و نسترن حکمی، ص 727
[6] – فرهنگ عمید، حسن عمید، ج 1، ص ص 292
[7] – فرهنگ فارسی عمید، غلامحسین صدری افشار، نسرین حکمی و نسترن حکمی، ص 98
[8] – قیامت/ 17-18
[9] – قاموس،دارالکتب الاسلامیه،تهران،1376،چ دوازدهم،استاد سید علی اکبر قرشی
[10] – فرهنگ عمید،حسن عمید،ج 3،ص 1882
متن کامل را می توانید دانلود کنید چون فقط تکه هایی از متن این پایان نامه در این صفحه درج شده است (به طور نمونه)
ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه
همراه با تمام ضمائم با فرمت ورد که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند
موجود است
دانلود پایان نامه بهداشت جسم انسان در قرآن-- 129 ص