پایان نامه کارشناسی ارشد تاریخ
گرایش ایران اسلامی
106 صفحه
چکیده:
تقسیمات کشوری، یکی از مهمترین ابزار حکومت ها برای اداره سرزمین تحت فرمانشان است ، از اینرو همیشه دارای اهمیت خاصی بوده است . این تقسیمات در ایران ، نیز از مدتها قبل از ورود مغولان شکل گرفت و همچنان در حال دگرگونی بود . با بررسی تاریخ ایران اهمیت و اهدافی که در شکل گیری این تقسیمات نقش داشته اند برای ما روشن می شود؛ اما بررسی این تقسیمات هنگامی اهمیت بشتری پیدا می کند ، که ما شاهد وقوع یورش از بیرون مرزها محدوده تحت سیطره حکومتی باشیم و هنگامی که این نیروی بیگانه در کشور استقرار یابد ، برای اینکه بتواند بر آن سرزمین حکمرانی نماید ؛ به ناگزیر دست به تغییراتی خواهد زد ، که ایران دوره مغول نیز با یک چنین شرایطی روبرو بود. هنگامی که مغولان به ایران حمله و آنجا را فتح کردند، ویرانی و کشتار زیادی را نیز انجام دادند،در نتیجه این شدت خشونت آنها در کشتار مردم وتخریب شهرها ، ساختار اجتماعی و اقتصادی مناطق مورد هجوم را دچار گسست شده و نابسامانیهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی چشمگیری را پدید آورد. از آغاز حملات مغولان تا روی کار آمدن هلاکو مهمترین حاکمان مغول ،شحنه هایی بودند که بر شهرهای فتح شده گماشته می شدند . اما هنگامیکه هلاکو به ایران آمد، مغولان رسما در ایران به حکمرانی پرداختند و شیوه حکومت داری خود را در ایران پیاده نمودند. آنها در ابتدا مراغه و سپس تبریز وسلطانیه را به پایتختی برگزیدند . هنگامی نیز که استقرار پیدا کردند ،در وهله اول بر اساس شرایط اقتصادی وسیاسی ، تقسیمات جدیدی را در مناطق فتح شده پیاده نمودند ؛ که طی آن بعضی از ایالات ایران به تومان هایی تقسیم شدند، اما این تومانها از لحاظ تقسیمات کشوری تنها در ایالات آذربایجان و عراق عجم شکل گرفت؛ که طی آن هر کدام از این ایالات به چندین تومان تقسیم شدند.
در این پژوهش نیز علاوه بر گذری بر فتوحات مغولان و سیری در تقسیمات کشوری ایران به چگونگی شکل گیری تومان ها ، اوضاع سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و مذهبی تومان ها به صورت جداگانه پرداخته خواهد شد.
کلید واژه : ایران ، مغولان ،ایالات ، تومان ، آذربایجان ، عراق عجم
شکل گیری تومان ها در ایران دوره مغول