اضافه وزن و چاقی وضعیتی است که در آن ذخائر چربی بدن افزایش یافته و به حدی می‌رسد که به سلامت فرد آسیب می رساند. چاقی اثرات بسیار نامطلوبی بر سلامتی و طول عمر داشته و بیماریهایی که باعث مرگ زودرس می شوند را به دنبال خواهد داشت. وقتی سلول های چربی تشکیل می شوند در همه بافتها پخش می شوند. بر اثر رژیمهای غذایی، سلولهای چربی کوچک می شوند اما ناپدید نخواهند شد. این سلولهای چربی با رژیمهای لاغری خالی و با ترک رژیم و بازگشت به عادات غذایی غلط، پر می‌شوند.
چاقی و بیماریزایی:
*دیابت ملیتوس: چاقی یکی از مهمترین عوامل خطر برای ابتلا به دیابت نوع 2 می‌باشد و مقاومت در برابر انسولین را باعث می شود؛ بیشتر در افراد جوان و نیز افرادی که به مدت طولانی چاق بوده اند خطر ساز است؛ به طوری که در حال حاضر با افزایش شیوع اضافه وزن و چاقی در افراد نوجوان و جوان، شیوع دیابت نوع 2 نیزدر این گروههای سنی افزایش پیدا کرده است.کاهش وزن مناسب در حدود kg 9-0.5 میتواند باعث 40-30% کاهش مرگ و میر ناشی از دیابت شود
*فشار خون بالا: فشار خون افزایش یافته، به صورت سیستولی بالای 140 و دیاستول بالای 90 معمولاً در افراد چاق روی می دهد. این به دلیل ایجاد میزان زیاد مویرگها در بافت چربی اضافه بدن آنها می باشد و باعث بزرگ شدن بطن چپ در اینگونه افراد می شود.
*بیماریهای صفراوی: میزان کلسترول در رژیم غذایی یک فرد چاق می تواند باعث ذخیره چربی در کیسه صفرا شده و منجر به التهاب و ورم کیسه صفرا و تشکیل سنگهای صفراوی شود. صفرا در افراد چاق حاوی مقدار زیادی کلسترول و مقدار کمی نمکهای صفراوی است و در نتیجه این افراد همیشه در معرض خطر ابتلا به سنگ صفرا می‌باشند.
* سایر بیماریهای مرتبط: سرطان، اختلالات مربوط به تولید مثل، خفگی هنگام خواب ( اختلالات تنفسی و خرخر شبانه، نارسایی اکسیژن ) ، بیماریهای عروق کرنر قلبی، مشکلات پوستی، فشار نامتعارف بر مفاصل کمر و زانو و مچ پا، تورم بافتهای اندامهای تحتانی، از بین رفتن قوس طبیعی کف پا ...
علل چاقی
*عدم تعادل انرژی در بدن: اجزای تامین کننده انرژی بدن که از غذاها حاصل می‌شوند شامل پروتئین، کربوهیدرات و چربی است. داشتن درک صحیح در خصوص توازن و تعادل انرژی هایی که با مصرف مواد غذایی و نوشیدنی ها بدست می آید و انرژی هایی که با فعالیت روزمره مصرف می شود از مهمترین نکات در خور توجه به شمار می آید. در جهت کاهش وزن می بایستی انرژی دریافتی (از طریق مواد غذایی و نوشیدنی) در مقایسه با انرژی مصرفی (فعالیت بدنی)کمتر باشد. در حالیکه، به منظور حفظ وزن بایستی کالری دریافتی با کالری مصرفی یک میزان باشد.
*عدم تحرک: عدم تحرک یک عامل مهم در ایجاد چاقی است. زیرا اخیراً مقدار انرژی مصرفی برای فعالیت های بدنی یا اعمال تفریحی به علت کم تحرکی (افزایش زمان تماشای تلویزیون و وجود وسایل رفاهی) کاهش یافته است.
*عوامل ژنتیکی: عوامل ژنتیکی از 70-5 % در چاقی بدن تاثیر می گذارد. با این حال، وجود چاقی در یک خانواده نمی تواند دلیلی بر انتقال ژنتیکی آن باشد بلکه میتواند ناشی از فرهنگ آن خانواده باشد.
* عوامل هورمونی: افراد چاق بایستی قبلاً با مراجعه به پزشک از صحت عملکرد غده تیروئید خود مطلع شوند. تولید غیرعادی هورمون توسط غده تیروئید میتواند فعل و انفعالات بیوشیمیایی سرتاسر بدن را تحت تاثیر قرار دهد.
* استرس و فشارهای عصبی: چاقی تنها ناشی از اختلال در یک فرد چاق نیست بلکه نتیجه واکنش متقابل بین فردی است با ویژگی های مشخص، که او را مستعد چاقی می کند و محیطی که احتمال بروز چاقی را افزایش می دهد. استرس های عصبی، کمبود محبت و مورد توجه قرار نگرفتن عامل پرخوری محسوب می شود. در نتیجه با تغییر عوامل محیطی و اجتماعی، کنترل استرس می توان گام بزرگی در جهت درمان چاقی و اضافه وزن برداشت.
وزن ایده آل یا مناسب:
BMI ( Body Mass Index ) شاخص توده بدن :
شاخص توده بدن بهترین شاخص جهت تعیین میزان سلامت فرد است.
اگر می خواهید از وضعیت سلامتی خود مطلع شوید BMI خود را اندازه بگیرید:
شامل 11 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود مقاله آنچه که درباره چاقی و کنترل وزن و راه های غلبه بر آن باید بدانیم