یکی از محصولات پروتئینی دانه ی هندوانه ، عصاره ی شیر مانندی است که در سالهای اخیر مورد استقبال قرار گرفته است . برای تهیه ی محصول مورد نظر در ابتدا شیر دانه ی هنداونه طبق دو روش بلانچینگ با اتوکلاو ( 121 درجه سانتی گراد و min 15) و بلانچینگ با آب داغ (100 درجه سانتی گراد و min15) با 6/5= PH ، زمان مخلوط کردن min 15 و نسبت دانه به آب 5 :1 تهیه شده است . شیر گیاهی بلانچینگ بااتوکلاو در ارزیابی حسبی توسط 25 نفر پانلیست طبق روش آماری در قالب طرح کامل تصادفی در سطح معنادار 1 درصد و مقایسه ی میانگین LSD انتخاب شد و چهار نوع فرمولاسیون بر پایه ی آب پنیر بر روی شیر گیاهی برتر صورت گرفت . در نهایت نوشابه ی پروتئینی با فرمولاسیون 72CC شیر دانه ی هندوانه ، 36CC آب پنیر ، 10 g شکر ، 40 mg/L وانیل و 5 mg/L اسانس برطبق روش آماری گفته شده در مقایسه با نمونه ی شاهد طبق ارزیابی حسی گروه پانلیست برترین فرمول شناخته شد .
کلمات کلیدی : شیر گیاهی ، دانه ی هندوانه ، نوشابه ی پروتئینی ، آب پنیر ، نوشابه ی آب پنیر .
هندوانه گیاهی یک ساله است ، گیاهی است علفی از خانواده کدوئیان (Euorbitacoae )cucurboitaceae که دارای ساقه پیچ دار و رونده که سطح زیادی از زمین را می پوشاند و برگ های بریده و گلهای آن به رنگ زرد و گل های نر و ماده آن همیشه جدا ، ولی روی یک پایه قرار دارند بنابراین گیاهی یک پایه است.
تاریخچه هندوانه :
هندوانه از زمان های بسیار قدیم کاشت می شده و چون پر آب و شیرین بود مورد استفاده زیاد داشته و در میان سیاه پوستان آفریقایی محبوبیت خاصی داشته . علائم حجاری شده هندوانه روی سنگ های آثار باستانی مصر از زمان فراعنه دیده شده است . هندوانه به طور وحشی در آفریقا تا حد جنوبی بیابان کارو (karoo desert) در آفریقا جنوبی یافت شده است . بنابراین آفریقا را مرکز اولیه هندوانه باید دانست . نخستین گزارش کاشت هنداونه درآسیا در قرن دهم میلادی بوسیله یک جهانگرد چینی داده شده است . این جهانگرد اعلام می دارد که در قبیله های خی تان (khitan) در شمال چین هندوانه کاشت می شده . قبیله های خیتان نیز بذر هندوانه را از اوائی کورها (uigur) قبیله ای در غرب چین به دست آورده بودند . دکتر قریب اظهار می دارد که هندوانه در پهلوی نیامده و ظاهراً منسوب به هندوستان است ترکیبی مانند سدانه از هندوانه (جمع هندو) و پسوند « 1» (5) یعنی میوه ای که از هندوستان می آید . (هندوانه ) که دانه آن از هند آمده هم گفته اند . اگر چه هندوانه در قرن اولیه میلادی به اروپا برده شده و کشت آن کاملاً رواج نداشت و تا قرن شانزدهم هرجا که آب و هوا اجازه می داد کاشت می گردید . سیاحان و کاشفان اولی آمریکا مشاهده نمودند که سرخپوستان ، هندوانه را در دره می سی سی پی کاشت می کردند.
ارزش غذایی هندوانه
هندوانه نیزمانند خیار و خربزه از حیث مقدار کالری و مواد معدنی و ویتامین های مختلف غذایی ضعیف است . علاوه بر 93-90 درصد آب ، ترکیب شیمیایی و انرژی در یک صد گرم قسمت قابل خوردن نوعی از هندوانه به قرار جدول زیر می باشد .
مطالعات متعددی روی بذر گیاهان تیره کدوئیان صورت گرفته است بخشی از این مطالعات به منظور استفاده از بذر در خوراک جانوران و قسمت دیگر به منظور مصارف صنعتی و یک قسمت نیز برای استفاده خوراک انسان بوده است . در تخم هندوانه از ازت به صورت خالص استخراج گردید .
و دو پروتئین مهم آن عبارت اند از 1-گلوتلین Glutelin) 4/9) درصد
2-گلبولین Glibulin) 2/73) درصد .
ترکیب اسید آمینه موجود در تخم هندوانه برحسب درصد کل پروتئین بمقدار ذیل است :
شامل 9 صفحه فایل WORD قابل ویرایش
دانلود مقاله بررسی امکان تولید و فرمولاسیون نوشابه ی پروتئینی از شیر دانه ی هندوانه و آب پنیر