دانلود مقاله مدیریت کیفیت

اختصاصی از فی موو دانلود مقاله مدیریت کیفیت دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله    9صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

مقدمه
در سالهای اخیر مدیریت کیفیت به عنوان روشی برای درک عمیق خواسته های مشتریان و برآورده نمودن نیازها وخواستهای مشتری از هر جهت و به نحو اطمینان بخش توسط سازمانهای ملی و بین المللی مطرح گردیده است. در این روش مدیریت کیفیت از اجرای روشهای عملیاتی و ارتباط با مشتری به نحو از پیش تعریف شده تشکیل شده است . لذا یکی از مهمترین وظائف مدیریت کیفیت تعیین اهدافی است که از طریق دست یابی به آنها در نهایت رضا یت مشتری نائل می گردد . بنابراین هدف اصلی از تعریف طراحی و اجرا مدیریت کیفیت دستیابی به رضایت مشتری است استانداردهای رایج و منتشر شده ای موجود است که به منظور هدایت سازمانها جهت رسیدن به این اهداف طراحی شده است 0استانداردهای سری ISO.9000 از رایجترین این استانداردها می باشد. این استانداردها امکان اجرای روشهای رسمی جهت به وجود آوردن تضمین کیفیت را به وجود می آورد.بیش از پیش مشتریان لازم می دانند که تولید کنندگان این روشهای رسمی را در خصوص کالاها و خدمات خود به صورت کاملا پیوسته و دائمی مبنای عملیات خود قرار دهند .

تاریخچه توسعه کیفیت
مدیریت کیفیت می تواند تا سه هزار سال قبل از میلاد سابقه داشته باشد در طول تاریخ مسئو لیت کنترل کیفیت بر عهده شخص سازنده بوده اما به تدریج بر اثر توسعه فعالیتهای شرکتها و افزایش لزوم و اهمیت مدیریت کیفیت یک بخش واحد در بدنه سازمانی شرکتها با عنوان کنترل کیفیت به وجود آمد. در طول دوران صنعتی کشورهای توسعه یافته روشهای کنترل کیفیت توسعه یافت0بعد ازجنگ جهانی اول کاربرد روشهای کنترل کیفیت درعمل افزایش یافت .در این زمان روشهای نمونه برداری توسعه یافته و از دانش آمار برای آگاهی از سطح کیفیت کالا و خدمات استفاده شده استفاده از روشهای آماری برای کنترل مرغوبیت کالا و خدمات در طول سالهای بین دو جنگ جهانی جنگ جهانی اول (1918-1914 ) وجنگ جهانی دوم (1942- 1938) که سالهای گسترش کنترل کیفیت بوده است.بعد از جنگ جهانی دوم با افزایش هزینه ها و کاهش سودآوری برخورد کردند بازارهای عرضه کالا رقابتی تر و سرعت افزایش نوآوری های فناوری بالاتررفت .
در اوائل دهه شصت میلادی به تدریج شرکتها در اثر چهل سال تجربه به این واقعیت رسیدند که کنترل مرغوبیت کالا بعد از طی کردن فرآیند تولید بیهوده است و به این حقیقت دست یافتند که پیشگری از معایب قبل از تولید و در طول فرآیند تولید کم هزینه تر و کاراتر و مقرون به صرفه تر است و عملی ساختن این دیدگاه صرفه جوئیهای قابل ملاحظه ای را نصیب شرکتها می کند 0بنابراین به تدریج در سالهای اواخر دهه شصت و اوائل دهه هفتاد نهضت پیشگیری از عیوب در صنایع مختلف رواج یافت .

کیفیت چیست ؟
اولین چیزی که دراین جنبش مطرح شداین سوال بود که کیفیت چیست؟ سازمان بین المللی استاندارد دربیانیه ISO.8402کیفیت را اینگونه تعریف می کند :
( تمام خصوصیات یک معقوله که توانای آن در برآوردن نیازهای تصریح شده عینی وذهنی دلالت دارد )
از این تعریف معلوم می شود که یک معقوله اعم از فرآورده خدمت یا فرآیند باید از هر نظر قابلیت ارائه بهره مورد انتظار را داشته باشد این تعریف در واقع ارائه دادن مشخصات صحیح کالا و خدمات مورد نظر را به مشتریان واگذار می نماید زیرا اگر تولیدکننده حتی با حسن نیت اما بدون آگاهی از نیازها و خواسته های مشتریان محصول یا خدمات را ارائه بازار نماید تجربه نشان داده است در به دست آوردن رضایت مشتریان کمتر موفق خواهد بود همچنین در این تعریف منظور از عینی نیازهائی است که مشتریان آگاهانه انتظار دارند که تولید کننده در قالب کالاهاوخدماتش آنها را مرتفع نماید0منظور از نیازهای ذهنی رساندن سطح کیفیت کالاها و خدمات به منطقه ای فراتر از انتظارات مشتریان می باشد .به عبارتی دیگر در این وضعیت تولیدکننده در کالا و خدمات خود مشخصاتی را لحاظ می نماید و استانداردهائی را رعایت می نماید که مشتریان هنگام دریافت کالا و خدمات به شعف می رسند .
عینی : مشخصاتی از محصول یا خدمات که مصرف کننده آن را به صراحت اعلام کرده و تولیدکننده به اجبار مستلزم به رعایت آن است
ذهنی : مشخصاتی از محصول یا خدمات که تولیدکننده اجباری به رعایت آن ندارد اما تولیدکنندگان پیشرو به منظور کسب رضایت هر چه بیشتر مشتری و سهم بازار محصولات خود این مشخصات را به صورت کاملا آزادانه و غیر اجباری در محصولات خود لحاظ می کنند.
با استناد به ISO.8402 کیفیت را به صورت ساده و قابل فهم می توان اینگونه تعریف کرد.
• 1. مطابقت با خواسته ها و انتظار مشتری
• 2. مطابقت با مشخصات ارائه شده توسط مشتری
• 3. مطابقت با اهداف محصولات تولیدی تضمین کیفیت چیست ؟
در بیانیه شماره ISO.8402 سازمان جهانی استاندارد تضمین کیفیت به صورت کاملا مختصر به صورت زیر تعریف شده است .
( کلیه فعالیتهای هدفمند برای اطمینان حاصل کردن از اینکه یک معقوله تمام خواسته های مشتری را ارضا می کند.)
بر اساس این تائید برنامه های فعالیت سازمان هرچیزی که باشد اطمینان از کیفیت عملکرد نیاز به این دارد که در ابتدا آن فعالیتها تحت کنترل قرارگیرند که با برنامه های استاندارد قابلیت تطابق دارد سپس اشکالات بصورت مطمئن و مستمر رفع می گردد یک سازمان باید دارای سیستمی باشد که از موارد زیر اطمینان داشته باشد.

جنبه های اصلی تضمین کیفیت:
• 1. کنترل موثر عملیات
• 2. نابود کردن عدم همه تطابقها در تمام مراحل
زیربنای اصلی تضمین کیفیت عبارت است از رواج دادن فرهنگ پیشگیری به طوری که مسائل قبل از گسترش قابل پیش بینی و جلوگیری باشد 0این رویکرد تضمین کیفیت یک برخورد کاملا متفاوت و جامع با کیفیت می باشد و در مقایسه با روشهای سنتی مدیریت کیفیت که در آنها کالای ساخته شده مورد بازرسی قرار می گرفت و یا خدمات ارائه شده پس از ارائه مورد سنجش قرار می گرفت در این دیدگاه جدید قبل از رسیدن به مراحل پایانی فرآیند تولید از همان مراحل ابتدائی فرآیند تولید ریشه های اصلی عیوب کالا و علت آنها نابود می شود 0 از این دیدگاه کیفیت از بعد سیستم مطرح گردیده و نیاز به برنامه ریزی و مدون سازی دارد تا بتوان کلیه منابع سازمانی از جمله نیروی انسانی سازمان را از جهت دست یابی به کیفیت تامین سازد .

تضمین کیفیت:
• 1. یک نظام مدون کیفیت
• 2. نظام پیشگیری از علتها
• 3. برنامه ریزی برای کیفیت
• 4. جلب اعتماد واعتقاد به بهبود کیفیت
• 5. عملیات کارا و موثر
• 6. دست یابی به کیفیت درهمان مرتبه اول

نیازهای اصلی تضمین کیفیت:
• 1. وجدان کاری
• 2. اهداف تعین شده
• 3. داشتن کنترل
• 4. داشتن اساسنامه
• 5. بازنگری موثر

مزیتهای تضمین کیفیت:
• 1. کیفیت مستمر
• 2. صرفه جوئی در زمان و هزینه
• 3. کاهش اقلام معیوب
• 4. شکایت کمتر مشتریان
• 5. نگهداری و تعمیرات کمتر
• 6. استفاده بهینه از منابع نیاز به سیستم مدون مدیریت کیفیت
عدم رضایت مشتریان از تولیدکننده یک حکایت دائمی است مشتریان هستند که بعلت عدم کیفیت کالا خسارت اصلی را تحمل می کنند برهمین اساس استانداردهای تضمین کیفیت در جهت حفظ منافع مشتریان طراحی شده اند .
مسائل کیفیت شامل مراحل زیر است :
• 1. برآورده نشدن انتظارات مشتری
• 2. عدم تحویل به موقع کالا
• 3. کارکرد نامناسب محصول هنگام استفاده
اغلب تولید کنندگان به دلائل زیر موفق به جلب رضایت مشتریان نمی شوند :
• 1. کاری که باید انجام گیرد در فرآیند تولید به شخصی که باید آن را انجام دهد منتقل نشده است .
• 2. کارگر می دانسته چه باید بکند اما آن را انجام نداده است .
• 3. انجام دادن صحیح کار هزینه های عملیاتی را افزایش می دهد .
• 4. هیچ کس مسئو لیت نظارت بر انجام صحیح کار را به عهده نداشته است .
مشکلا ت کیفیت عموما به دلائل زیر آشکار می شوند:
• 1. عدم اعمال کنترل بر فعالیتها
• 2. عدم انجام صحیح کار درهمان مرتبه اول
• 3. عدم اعمال مدیریت صحیح
به منظور حل مسائل کیفیت شرکتها نیاز به طراحی و اجرای یک سیستم مدیریت کیفیت دارند که انجام صحیح مراحل تولید کالا و خدمات را نظارت و تضمین می نماید .
یک سیستم مدیریت کیفیت عبارت است از :
• 1. روشی که به وسیله آن تمام فعالیتهائی که منجر به دست یابی به کیفیت و رضایت بیشتر مشتری می شود تحت کنترل داشته باشد .
• 2. روشی تعریف شده برای مدیریت تمام عوامل انسانی که بر کیفیت تاثیرگذار می باشد.
یک سیستم مدیریت کیفیت شامل موارد زیر است :
• 1. اهداف مشخص شده باشد .
• 2. ساختار سازمانی داشته باشد .
• 3. مسئولیت ها تعریف شده باشد .
• 4. روشها تعریف شده بلشد .
• 5. آموزشهای لازم داده شده باشد .
• 6. معیارهای عملکرد مشخص شده باشد .
مزایای یک سیستم مدون مدیریت کیفیت شامل موارد زیر است :
• 1. برنامه ریزی بهتر فرآیند
• 2. تعریف بهتر سیستم کیفیت
• 3. ارتباطات بهتر
• 4. هزینه های کمتر
• 5. رضایت بیشتر مشتری
• 6. مزایای تجاری فرهنگ کیفیت
عملی و قابل اجرا بودن مدیریت کیفیت علاوه بر سیستمها و روشها به رفتارهای فرهنگی و بلوغ فکری کارکنان در محیط کار نیز بستگی داردلازم است که کارکنان یک شرکت به اهمیت دست یابی به کیفیت آگاه باشند همگی باید درک کنند که کیفیت را نباید در قبال هزینه تولید نادیده گرفت0رفتار فرهنگی در یک سازمان توسط مدیریت ارشد برقرار می شود اگر مدیریت ارشد مدیریت کیفیت را جدی بگیرد و نشان دهد مدیریت را جدی تلقی می کند دیگران نیز از او پیروی خواهند کرد.اگر مدیریت ارشد به جای جدی گرفتن کیفیت اولویت بیشتری برای پائین آوردن هزینه ها و سرعت بخشیدن به تولید قائل شود در این صورت دیگران نیز کیفیت را جدی نخواهند گرفت . گسترش آگاهی برای کیفیت به دلیل کارائی محدود روشهای دیگر شرکتها بیش از گذشته اصول تضمین کیفیت را برای حل مسائل کیفیت پذیرفته اند .
مشتری اطمینان می خواهند که موارد زیر همیشه در خصوص کیفیت برقرار باشد :
• 1. قابل دسترسی
• 2. قابل دست یابی
• 3. حاصل شدنی
مشتریان بیشتراز گذشته ازتولید کنندگان انتظار دارند به روشهای زیر ثابت کنند داری سیستم کیفیت خوبی هستند .
1. اجازه دهند مشتری در مورد سیستم مدیریت کیفیت از طریق قضاوت کردن در مورد کیفیت محصولات را تحت ارزیابی قرار دهد به عبارتی دیگر با توجه به این که مشتری قضاوت کننده نهائی در موردفعالیتهای کنترل کیفیت می باشد لذا شرکت باید به منظور ارتقا نظام کنترل کیفیت خود از دیدگاهها انتقادات و پیشنهادات و نظرات مشتریان استقبال نماید.
2. سازمانها باید توسط یک موسسه مستقل ثالث مورد ممیزی قرار گیرد.
بنا به آنچه در این فصل گفته شد روندهای زیر رو به افزایش نهاده است :
• 1. تضمین کیفیت
• 2. استانداردهای سریISO.9000
• 3. سیستمهای مدیریت کیفیت
• 4. گواهیهای ممیزی کیفیت

تضمین کیفیت و روشهای مدیریت:
هدف از یک استاندارد تضمین کیفیت تعریف یک سیستم مدیریت است که درصورت اجرا بتواند به طور مستمر کیفیت مورد نیاز را فراهم کند بنابراین استانداردها ابزارهایی برای استمرار تضمین کیفیت می باشند.با تضمین برقراری سیستم کیفیت در چارچوب استانداردهای سری ISO.9000 مدیران یک سازمان خود را متعهد به برقراری یک روش مدون مدیریت کیفیت می نمایند.بسیاراهمیت دارد که اعضای تیم مدیریت با کنار نهادن سلیقه های شخصی خود این تعهد را بپذیرند0با این حال به اجرا گذاشتن سیستم های تضمین کیفیت در سازمان بسیار حساس و قابل توجه می با شد. چیست ؟
ISO.9000: ISO.9000 استانداردهای بین المللی برای مدیریت کیفیت می باشد
رایجترین انواع سری ISO.9000
ISO.9001در جائی استفاده می شود که سازمان یا شرکت هم زمان در طراحی و تولید و نصب و خدمات پس از فروش فعالیت داشته باشد .
استانداردهای سری ISO.9000 خصوصیات مورد نیاز مدیریت کیفیت را اینگونه تعریف کرده اند :
• 1. وجود خط مشی کیفیت و ساختار سازمانی رسمی در مورد مدیریت کیفیت موجود باشد .
• 2. اختیارات و مسئولیتهای کنترل کیفیت از قبل تعریف شده است.
• 3. روشها و ابزارهای کنترل کیفیت مشخص شده است .
• 4. مستند سازی و ثبت کلیه واقعیتهای مربوط به کنترل کیفیت انجام گیرد .
• 5. ارزیابی وعملکرد صحیح و اقدام و پیگیری به موقع به منظور رفع عیوب احتمالی انجام گیرد .

تفسیر ISO.9000
اصول ارائه شده در سری ISO.9000 احتیاج به تفسیر دارد زیرا استانداردهای فوق برای کاربرد در تمام صنایع تولیدی و خدماتی طراحی شده است.استاندارد راهنمائی صریحی را ارائه نمی نماید اما فقط تعیین می نماید که مدیریت چه کاری را باید انجام دهد نه اینکه چگونه انجام دهد0در تدوین سیستم کیفیت باید اصول و الزامات عمومی را در ارتباط با ماهیت فعالیتهای خود تفسیر نموده وآن را در روش های اجرائی کیفیت که بدین منظور طراحی می نماید منعکس کند0ممیزین سیستم کیفیت تفسیر مفاد استاندارد را بر عهده گرفته و بر اساس روشهای خاص مفاهیم پیچیده و گاه نامفهوم استاندارد را به صورت شواهد عینی و مفاهیم کاربردی انعکاس می دهند .0

مفهوم ISO.9000
ISO.9000 در فعالیتهای تولیدی و خدماتی مفاهیم زیر را در بر می گیرد :
• 1. با کیفیت سیستم فعالیت سازمان سر و کار دارد .
• 2. تمام جزئیات کار را مانند مدیریت مالی بهداشت ایمنی را شامل نمی شود .
• 3. استفاده از آن و پیاده سازی آن نیاز بسیار زیادی به تلاش دارد .
• 4. نمی توان توقع داشت که با استفاده ازISO.9000 تمام مشکلات سازمان حل شود .

برقراری یک سیستم کیفیت
ISO.9000 ترکیبات یک سیستم کیفیت را مشخص نموده و بستگی به سازمان مربوطه دارد که چگونه از این ترکیبات به بهترین نحو استفاده نماید0سیستم کیفیت تدوین شده سازمان بایستی در فعالیتهای اصلی سازمان اعمال شود واصولا سیستم کیفیت باید فعالیتهای جاری را بهبود ببخشد .

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله 9   صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله غرور و خودبینى

اختصاصی از فی موو دانلود مقاله غرور و خودبینى دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   13 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

غرور و خودبینى
اشاره
یکى از رذایل اخلاقى که نه تنها در میان علماى اخلاق معروف و مشهور است در میان توده‏هاى مردم نیز از جمله صفات زشت‏شناخته شده مى‏باشد «غرور» است. این صفت رذیله موجب از خود بیگانگى و جهل نسبت‏به خویشتن و دیگران و فراموش کردن موقعیت فردى و اجتماعى خود و غوطه‏ور شدن در جهل و بى‏خبرى است.
غرور انسان را از خدا دور مى‏کند و به شیطان نزدیک مى‏سازد، واقعیت‏ها را در نظر او دگرگون مى‏کند و همین امر سبب خسارت‏هاى شدید مادى و معنوى مى‏گردد.
افراد مغرور همیشه در جامعه منفورند و به خاطر توقع نامحدودشان گرفتار انزواى اجتماعى مى‏شوند.
غرور سرچشمه صفات رذیله دیگرى مانند خودبرتربینى و تکبر و عجب و خودپسندى و ترک تواضع و کینه و حسد نسبت‏به دیگران و تحقیر آنها مى‏شود.
مى‏دانیم یکى از عوامل اصلى رانده شدن شیطان از درگاه خدا «غرور» او بود و یکى از علل عدم تسلیم بسیارى از اقوام پیشین در برابر دعوت انبیاء وجود همین صفت نکوهیده در وجود آنان بود.
اقوام پیشین در برابر دعوت انبیاء همین صفت نکوهیده در وجود آنان بود.
فرعونها و نمرودها به خاطر غرورشان از خدا دور شدند و به سرنوشت‏شومى که عبرت براى همگان شد گرفتار گشتند.
«غرور» گاه در یک فرد پیدا مى‏شود و گاه قوم و ملت‏یا نژادى در چنگال این رذیله اخلاقى گرفتار مى‏شوند و بى شک قسم دوم خطرناک‏تر است; زیرا گاه کشور یا دنیایى را به آتش مى‏کشد و نمونه آن جنگ جهانى اول و دوم بود که حد اقل یکى از علل عمده آن غرور و نژادپرستى آلمانى‏ها بود.
با این اشاره، نخست‏به سراغ تفسیر واژه «غرور» در منابع لغت و کتب علماى اخلاق و سپس به سراغ آیات و روایات و تفسیر و تحلیل آنها مى‏رویم و به دنبال آن از اسباب غرور، آثار و پیامدها و راه درمان آن سخن مى‏گوییم.
1- مفهوم غرور
این واژه به طور وسیعى در کلمات عرب مخصوصا در آیات قرآن مجید و روایات اسلامى به کار رفته و در گفتگوهاى روزمره فارسى زبانان نیز کم و بیش در همان معانى اصلى یا لوازم آن به کار مى‏رود.
«راغب‏» در کتاب «مفردات‏» واژه «غرور» (به فتح غین که معنى وصفى دارد) را به معنى هر چیزى که انسان را مى‏فریبد و در غفلت فرومى‏برد خواه مال و مقام باشد یا شهوت و شیطان تفسیر مى‏کند.
در «صحاح اللغة‏»«غرور» به معنى امورى که انسان را غافل مى‏سازد و مى‏فریبد (خواه مال و ثروت باشد یا جاه و مقام یا علم و دانش و غیر آن) تفسیر شده است.
بعضى از ارباب لغت - به گفته «طریحى‏» در «مجمع البحرین‏» گفته‏اند: «غرور چیزى است که ظاهر جالب و دوست داشتنى دارد ولى باطنش ناخوشایند و مجهول و تاریک است‏».
در کتاب «التحقیق فى کلمات قرآن الکریم‏» بعد از نقل کلمات ارباب لغت چنین آمده است: «ریشه اصلى این واژه به معنى حصول غفلت‏به سبب تاثیر چیز دیگرى در انسان است و از لوازم و آثار آن جهل و فریب و نیرنگ و نقصان و شکست و... مى‏باشد».
در «المحجة البیضاء فى تهذیب الاحیاء» که از بهترین کتب اخلاق محسوب مى‏شود و تکمیل و تهذیبى است‏براى «احیاء العلوم‏» «غزالى‏» چنین مى‏خوانیم: «غرور عبارت است از دلخوش بودن به چیزى که موافق هواى نفس و تمایل طبع انسانى است و ناشى از اشتباه انسان یا فریب شیطان است و هر کس گمان کند آدم خوبى است(و نقطه ضعفى ندارد) خواه از نظر مادى یا معنوى باشد و این اعتقاد از پندار باطلى سرچشمه بگیرد آدم شرورى است و غالب مردم خود را آدم خوبى مى‏دانند در حالى که در اشتباهند بنابراین اکثر مردم شرورند، هر چند شکل غرور آنها و درجه آن متفاوت است‏». (1)
در تفسیر نمونه در معنى این واژه چنین آمده است: «غرور» بر وزن(جسور) صیغه مبالغه به معنى موجود فوق العاده فریبنده است و شیطان را از این رو «غرور» مى‏گویند که انسان را با وسوسه‏هاى خود فریب مى‏دهد و غافل مى‏سازد و در حقیقت‏بیان مصداق واضح آن است وگرنه هر انسان یا کتاب فریبنده، هر مقام وسوسه‏گر و هر موجودى که انسان را گمراه سازد در مفهوم وسیع «غرور» داخل است.
غرور در قرآن مجید
این واژه در قرآن مجید کرارا به کار رفته و در آیات دیگرى گرچه این واژه دیده نمى‏شود ولى مفهوم و محتواى آن را در بر دارد، در آیات زیر دقت کنید:

1- ...قال انا خیر منه خلقتنى من نار و خلقته من طین (سوره‏اعراف،آیه‏12)
2- فقال الملاء الذین کفروا من قومه ما نریک الا بشرا مثلنا و ما نریک اتبعک الا الذین هم اراذلنا بادى الراى و ما نرى لکم علینا من فضل بل نظنکم کاذبین... قالوا یا نوح قد جادلتنا فاکثرت جدالنا فاتنا بما تعدنا ان کنت من الصادقین (سوره‏هود،آیات‏32و27)
3- قالوا یا شعیب ما نفقه کثیرا مما تقول و انا لنریک فینا ضعیفا و لولا رهطک لرجمناک و ما انت علینا بعزیز (سوره‏هود، آیه‏91)
4- و نادى فرعون فى قومه قال یا قوم الیس لى ملک مصر و هذه الانهار تجرى من تحتى افلاتبصرون × ام انا خیر من هذا الذى هو مهین و لایکاد یبین (سوره‏زخرف،آیات‏52-51)
5- ذلک بانهم قالوا لن تمسنا النار الا ایاما معدودات و غرهم فى دینهم ما کانوا یفترون (سوره‏آل‏عمران،آیه‏24)
6- فعقروا الناقة فعتوا عن امر ربهم و قالوا یا صالح ائتنا بما تعدنا ان کنت من المرسلین (سوره‏اعراف،آیه‏77)
7- ینادونهم الم نکن معکم قالوا بلى و لکنکم فتنتم انفسکم و تربصتم و ارتبتم و غرتکم الامانى حتى جاء امر الله و غرکم بالله الغرور (سوره‏حدید،آیه‏14)
8- هم الذین یقولون لاتنفقوا على من عند رسول الله حتى ینفضوا و لله خزائن السموات و الارض و لکن المنافقین لایفقهون × یقولون لئن رجعنا الى المدینة لیخرجن الاعز منها الاذل و لله العزة و لرسوله و للمؤمنین و لکن المنافقین لایعلمون (سوره‏منافقون،آیات‏7و8)
9- فاما الانسان اذا ما ابتلیه ربه فاکرمه و نعمه فیقول ربى اکرمن (سوره‏فجر،آیه‏15)
10- ام یقولون نحن جمیع منتصر × سیهزم الجمع و یولون الدبر (سوره‏قمر،آیات‏44و45)
11- وذر الذین اتخذوا دینهم لعبا و لهوا و غرتهم الحیاة الدنیا (سوره‏انعام،آیه‏70)
12- یا ایها الناس... ان وعد الله حق فلاتغرنکم الحیاة الدنیا و لایغرنکم بالله الغرور (سوره‏لقمان،آیه‏33)
ترجمه

1- (خداوند به شیطان) فرمود: «در آن هنگام که به تو فرمان دادم چه چیز تو را مانع شد که سجده کنى؟!» گفت: «من از او بهترم! مرا از آتش آفریده‏اى و او را از گل‏»!

2- اشراف کافر قومش(قوم نوح) گفتند: «ما تو را جز بشرى همچون خودمان نمى‏بینیم! و کسانى را که از تو پیروى کرده‏اند جز گروهى اراذل ساده لوح مشاهده نمى‏کنیم و براى شما فضیلتى نسبت‏به خود نمى‏بینیم! بلکه شما را دروغگو تصور مى‏کنیم‏»! گفتند: اى نوح! تو با ما جر و بحث کردى و زیاد هم جر و بحث کرد!(بس است!) اگر راست مى‏گویى آنچه را(از عذاب الهى) به ما وعده مى‏دهى بیاور!

3- گفتند: «اى شعیب! بسیارى از آنچه را مى‏گویى ما نمى‏فهمیم! و ما تو را در میان خود ضعیف مى‏یابیم و اگر(به خاطر) قبیله کوچکت نبود تو را سنگسار مى‏کردیم و تو در برابر ما قدرتى ندارى‏»!

4- فرعون در میان قوم خود ندا داد و گفت: «اى قوم من! آیا حکومت مصر از آن من نیست؟ و این نهرها تحت فرمان من جریان ندارد؟ آیا نمى‏بینید؟! - مگر نه این است که من از این مردى که از خانواده و طبقه پستى است و هرگز نمى‏تواند فصیح سخن بگوید بهترم؟!

5- این عمل آنها(یهود) به خاطر آن است که مى‏گفتند: «آتش(دوزخ) جز چند روزى به ما نمى‏رسد(و کیفر ما به خاطر امتیازى که بر اقوام دیگر داریم بسیار محدود است) این افترا(و دروغى که به خدا بسته بودند) آنها را در دینشان مغرور ساخت(و گرفتار انواع گناهان شدند)».

6- سپس(قوم صالح) «ناقه‏» را پى کردند و از فرمان پروردگارشان سرپیچیدند و گفتند: «اى صالح! اگر تو از فرستادگان(خدا) هستى آنچه ما را به آن تهدید مى‏کنى بیاور»!

7- آنها(دوزخیان) را صدا مى‏زنند «مگر ما با شما نبودیم؟! مى‏گویند:آرى! ولى شما خود را به هلاکت افکندید و انتظار(مرگ پیامبر را) کشیدید و(در همه چیز) شک و تردید داشتید و آرزوهاى دور و دراز شما را فریب داد تا فرمان حق فرارسید و شیطان فریبکار شما را در برابر(فرمان) خدا فریب داد»!

8- آنها(منافقان) کسانى هستند که مى‏گویند: «به افرادى که نزد رسول خدا هستند انفاق نکنید تا پراکنده شوند!» (غافل از اینکه) خزاین آسمانها و زمین از آن خداست ولى منافقان نمى‏فهمند - آنها مى‏گویند: اگر به مدینه بازگردیم، عزیزان، ذلیلان را بیرون مى‏کنند! در حالى که عزت مخصوص خدا و رسول او و مؤمنان است، ولى منافقان نمى‏دانند!

9- اما انسان هنگامى که پروردگارش او را براى آزمایش، اکرام مى‏کند و نعمت مى‏بخشد(مغرور مى‏شود) و مى‏گوید: «پروردگارم مرا گرامى داشته است‏»!

10- یا مى‏گویند: «ما جماعتى متحد و نیرومند و پیروزیم‏»؟! - (ولى بدانند) به زودى جمعشان شکست مى‏خورد و پا به فرار مى‏گذارند.

11- کسانى را که آیین(فطرى) خود را به بازى و سرگرمى گرفتند و زندگى دنیا آنها را مغرور ساخته، رها کن!

12- اى مردم!... به یقین وعده الهى حق است، پس مبادا زندگانى دنیا شما را بفریبد و مبادا(شیطان) فریبکار شما را به(کرم) خدا مغرور سازد!

تفسیر و جمع‏بندى
نخستین جرقه‏هاى غرور همان طورى که اشاره شد در آغاز آفرینش انسان و در چهره شیطان دیده شد و همان گونه که در اولین آیه مورد بحث آمده هنگامى که خداوند به او خطاب کرد «چه چیز تو را مانع شد از اینکه بر آدم سجده کنى هنگامى که به تو فرمان دادم‏»، (قال ما منعک الا تسجد اذ امرتک...) (2)

«شیطان(با لحنى غرور آمیز) گفت: من از او بهترم! مرا از آتش آفریده‏اى او را از گل‏»، (قال انا خیر منه خلقتنى من نار و خلقته من طین) (3)

آرى حجاب غرور و خودبینى چنان بر چشم بصیرت او افتاد که به او اجازه نداد راه سعادت خود را که فرمان صریح خداست‏ببیند و در پرتگاه عصیان سقوط کرد و براى همیشه مطرود و ملعون شد، بنابراین مى‏توان گفت: همان گونه که پیشواى مستکبران جهان ابلیس است پیشواى مغروران عالم نیز اوست و این دو، یعنى «غرور» و «استکبار»، لازم و ملزوم یکدیگرند!

ابلیس بر اثر غرور و استکبار نتوانست‏برترى خاک را بر آتش و برترى توبه را بر لجاجت و اصرار بر گناه دریابد، گام در بیراهه گذارد و همچنان در بیراهه سرگردان است.

در آیه بعد به داستان نوح یعنى نخستین پیامبر اولوا العزم مى‏رسیم که به خوبى نشان مى‏دهد یکى از عوامل مهم سرپیچى قوم او در برابر ارشادهاى دلسوزانه‏اش همان صفت رذیله «غرور» بود، مى‏فرماید: «اشراف کافر قومش(در برابر دعوت او) گفتند: ما تو را جز بشرى همچون خودمان نمى‏بینیم و کسانى را که از تو پیروى کرده‏اند جز گروهى فرومایه و اراذلى ساده لوح نمى‏یابیم! و فضیلتى براى شما نسبت‏به خود مشاهده نمى‏کنیم بلکه شما را جمعى دروغگو گمان مى‏کنیم‏»، (فقال الملاء الذین کفروا من قومه ما نریک الا بشرا مثلنا و ما نریک اتبعک الا الذین هم اراذلنا بادى الراى و ما نرى لکم علینا من فضل بل نظنکم کاذبین) (4)

و در چند آیه بعد نخوت و غرور خود را بیشتر ظاهر مى‏کنند با صراحت مى‏گویند:

«اى نوح! با ما جر و بحث کردى و زیاد سخن گفتى(بس است!) اگر راست مى‏گویى آنچه را(از عذاب الهى) به ما وعده مى‏دهى بیاور»! (قالوا یا نوح قد جادلتنا فاکثرت جدالنا فاتنا بما تعدنا ان کنت من الصادقین) (5)

معمولا انسانها از ضررهاى احتمالى به حکم عقل پرهیز دارند، ولى این قوم مغرور با اینکه آثار حقانیت را در معجزات نوح مى‏دیدند و احتمال مجازات الهى بسیار قوى بود، نه تنها اعتنایى نداشتند بلکه نوح را تشویق به درخواست عذاب الهى مى‏کردند!

آرى همان غرورى که حجاب شیطان شد حجاب قوم نوح گردید و سرانجام در چنبر عذاب الهى گرفتار شدند و ریشه آنها قطع شد. این است‏سرنوشت مغروران در تمام طول تاریخ.

در سومین آیه سخن از قوم شعیب است که به دنبال قوم نوح گرفتار غرور و خودبینى شدند و سرنوشتى همانند آنها پیدا کردند، مى‏فرماید: «آنها به شعیب گفتند: «بسیارى را از آنچه مى‏گویى ما اصلا نمى‏فهمیم! ما تو را در میان خود ضعیف مى‏بینیم و اگر به خاطر احترام قبیله کوچکت نبود سنگسارت مى‏کردیم! و تو در برابر ما قدرتى ندارى‏»! (قالوا یا شعیب ما نفقه کثیرا مما تقول و انا لنریک فینا ضعیفا و لولا رهطک لرجمناک و ما انت علینا بعزیز) (6)

آنها در واقع در برابر دلایل منطقى و سخنان سنجیده و معجزات الهى حضرت شعیب پاسخى نداشتند، ولى غرور و نخوتشان اجازه نمى‏داد تسلیم حق شوند و سرانجام صیحه و صاعقه آسمانى در یک چشم بر هم زدن خانه و کاشانه و خود آنها را به آتش کشید و در هم کوبید و چیزى جز پیکرهاى نیم سوخته آنها باقى نماند!

در چهارمین آیه که ناظر به داستان فرعون است چهره زشت دیگرى از این صفت رذیله نیز دیده مى‏شود و نشان مى‏دهد که غرور و نخوت چنان مغز او را پر کرده بود که نه تنها اعتنایى به دلایل روشن موسى نکرد بلکه با سخنانى کودکانه سرپیچى خود را توجیه نمود، مى‏فرماید: «فرعون در میان قوم خود ندا داد و گفت آیا حکومت مصر از آن من نیست؟ و این نهرها تحت فرمان من جریان ندارد؟ آیا نمى‏بینید - من از این مردى که از خانواده حقیرى است و هرگز نمى‏تواند فصیح صحبت کند برترم‏»! (و نادى فرعون فى قومه قال یا قوم الیس لى ملک مصر و هذه الانهار تجرى من تحتى افلاتبصرون × ام انا خیر من هذا الذى هو مهین و لایکاد یبین) (7)

سپس به سخنان واهى و بى اساسى توسل جست که اگر موسى راست مى‏گوید چرا موسى دستبند طلا ندارد؟ چرا فرشتگان با او نیامدند؟!

افراد مغرور همچون فرعونها و نمرودها به خاطر بى اعتنایى و غرورشان اهمیتى به چگونگى سخنان خود نمى‏دادند و بسیار دیده شده که حرفهاى ابلهانه‏اى مى‏زنند که حتى نزدیکانشان در دل به آنها مى‏خندیدند و به یقین چنین حالتى سد راه همه معارف الهیه و شناخت واقعیات زندگى است.

جالب اینکه موسى(ع) اگر گرهى در زبانش بود مربوط به کودکى بود اما هنگامى که به نبوت رسید و از خدا درخواست گشوده شدن عقده زبانش کرد خداوند به تقاضاى او جامه تحقق پوشید ولى فرعون بى اعتنا به وضع جدید همچنان به وضع سابق اشاره مى‏کند و لکنت زبانش را یادآور مى‏شود.

در پنجمین آیه اشاره‏اى به قوم یهود دارد که آنها نیز بر اثر غرور و خودبینى امتیازات نامعقولى براى خود قائل بودند و همین تفکر غلط سبب گمراهى و طغیان آنها شد، مى‏فرماید: «این(اعراض و روى گردانى آنها از آیات الهى) به خاطر آن است که مى‏گفتند: «جز چند روزى آتش دوزخ به ما نمى‏رسد(و مجازات ما به خاطر گناهان سنگینمان بسیار کم است چون قوم برترى هستیم!) این افترا و دروغى که(به خدا) بسته بودند آنها را در دینشان مغرور ساخته بود»، (ذلک بانهم قالوا لن تمسنا النار الا ایاما معدودات و غرهم فى دینهم ما کانوا یفترون) (8)

تاریخ بنى اسرائیل نشان مى‏دهد که از گناهکارترین و سرکش‏ترین اقوام بوده‏اند و یکى از دلایل عمده آن همان غرور و نخوت آنها بوده است.

متاسفانه هنوز گروهى از آنها به نام صهیونیست‏ها از باده غرور سرمستند و هر روز مرتکب جنایات تازه‏اى مى‏شوند که چهره تاریخشان را سیاه‏تر از سابق مى‏کند.

آنها همه چیز را براى خودشان مى‏خواهند و براى دیگران حقى قائل نیستند خود را قوم برتر مى‏شمرند و دیگران را با دیده حقارت مى‏نگرند.

ششمین آیه ناظر به قوم «صالح‏» است که آنها نیز چنان مست‏باده غرور بودند که با صراحت از پیامبرشان تقاضاى مجازات الهى کردند، با اینکه معجزه آشکار او را با چشم خود مى‏دیدند، مى‏فرماید: «آنها ناقه را(همان شترى که به اعجاز الهى از کوه بیرون آمده بود) پى کردند و از فرمان پروردگارشان سرپیچیدند و گفتند: اى صالح اگر از فرستادگان خدا هستى عذابى را که ما را به آن تهدید مى‏کنى بیاور»! (فعقروا الناقة فعتوا عن امر ربهم و قالوا یا صالح ائتنا بما تعدنا ان کنت من المرسلین) (9)

قرآن به دنبال آن مى‏گوید: «زمین لرزه وحشتناکى آنها را فراگرفت و صبحگاهان بدنهاى بى جانشان در خانه‏هاشان باقى ماند!(و این است‏سرانجام یک قوم مغرور و از خدا بى خبر)»!

در هفتمین آیه سخن از دوزخیان است که در قیامت در ظلمت و تاریکى به سر مى‏برند در حالى که مؤمنان با نور ایمان در عرصه محشر شتابان مى‏گذرند: «منافقان دوزخى آنها را صدا مى‏زنند که مگر ما با شما نبودیم؟ مى‏گویند: آرى! و لکن شما خود را به هلاکت افکندید و انتظار(مرگ پیامبر را) کشیدید(و در همه چیز) شک و تردید داشتید و آرزوهاى دو و دراز، شما را مغرور ساخت تا فرمان خدا فرارسید و شیطان شما را در برابر خداوند به غرور فریب واداشت‏»! (ینادونهم الم نکن معکم قالوا بلى و لکنکم فتنتم انفسکم و تربصتم و ارتبتم و غرتکم الامانى حتى جاء امر الله و غرکم بالله الغرور) (10)

سپس در آیه بعد از آن با صراحت‏به آنها گفته مى‏شود که «امروز هیچ راه فرارى ندارید و جایگاه شما آتش دوزخ است‏».

در اینجا به خوبى مى‏بینیم که یکى از صفات بارز منافقان دوزخى غرور و گرفتارى در چنگال آرزوهاى دور و دراز شمرده شده است.

همان گونه که در آغاز بحث گفتیم در عنوان «غرور» معنى فریب نهفته شده است، ولى گاه انسان خودش را فریب مى‏دهد و مغرور مى‏شود و گاه شیطان و یا انسانهاى شیطان صفت را.

در هشتمین آیه سخن از منافقان مغرور در این دنیاست که چگونه در برابر مؤمنان راستین و فقیر نمایش ثروت مى‏دادند و آنها را تحقیر مى‏کردند، مى‏فرماید: «آنها کسانى هستند که مى‏گویند: به افرادى که نزد رسول خدا هستند انفاق نکنید تا پراکنده شوند(غافل از اینکه) خزاین آسمانها و زمین از آن خداست ولى منافقان نمى‏دانند»! (هم الذین یقولون لاتنفقوا على من عند رسول الله حتى ینفضوا و لله خزائن السموات و الارض و لکن المنافقین لایفقهون) (11)

سپس غرور و نخوت را به اوج رسانده مى‏گویند: «اگر ما(از میدان جنگ) به مدینه بازگردیم عزیزان، ذلیلان را بیرون خواهند کرد در حالى که عزت مخصوص خدا و رسول او و مؤمنان است ولى منافقان نمى‏دانند»، (یقولون لئن رجعنا الى المدینة لیخرجن الاعز منها الاذل و لله العزة و لرسوله و للمؤمنین و لکن المنافقین لایعلمون) (12)

اگر منافقان، «مغرور» نبودند این گونه ثروت و قدرت خود را به رخ مؤمنان نمى‏کشیدند و به آنها با دیده حقارت نمى‏نگریستند و در وادى خطرناک کفر و نفاق سرگردان نمى‏شدند.

در نهمین آیه سخن از طبیعت انسان - یا به تعبیر دیگر طبیعت انسانهاى تربیت نایافته و کم ظرفیت است - که به هنگام نعمت و قدرت مغرور مى‏شوند و سرکش، مى‏فرماید: «اما انسان هنگامى که خداوند او را به عنوان امتحان اکرام مى‏کند و نعمت مى‏بخشد(مغرور مى‏شود و) مى‏گوید: پروردگارم مرا گرامى داشته است‏»! (فاما الانسان اذا ما ابتلیه ربه فاکرمه و نعمه فیقول ربى اکرمن) (13)

اگر این سخن از سر شکرگزارى و سپاس پروردگار بود به یقین مایه تواضع و کمک به یتیمان و مسکینان مى‏شد، ولى همان گونه که لحن آیات بعد از آن نشان مى‏دهد این سخن از روى غرور و نخوت است و به همین دلیل نه تنها اثر مطلوب و سازنده‏اى بر آن مترتب نمى‏شود بلکه سرچشمه سرکشى و طغیان مى‏گردد.

در دهمین آیه سخن از مشرکان خودخواه و خودپرست مکه است، مى‏فرماید: «آنها مى‏گویند ما جماعتى متحد و نیرومندیم(و به همین دلیل پیروزى با ماست)»، (ام یقولون نحن جمیع منتصر) (14)

خداوند به این مغروران سبک مغز هشدار مى‏دهد که: «به زودى جمعشان شکست مى‏خورد و پا به فرار مى‏گذارند»! (سیهزم الجمع و یولون الدبر) (15)

در تمام این موارد به خوبى مى‏بینیم که غرور و خودبینى عامل مهم گناه و شکست و بدبختى است و قرآن مجید در یک پیشگویى اعجاز آمیز خبر از شکست و ناکامى این گروه مغرور مى‏دهد، شکستى که به زودى دامانشان را گرفت و عبرت مردم شدند.

در یازدهمین آیه سخن از مشرکانى است که دین و آیین حق را به بازى گرفته‏اند و مال و ثروت دنیا آنها را مغرور ساخته است و همین امر سبب کفر و عنادشان با حق شد، مى‏فرماید: «کسانى را که آیین(فطرى) خود را به بازى و سرگرمى(و استهزاء) گرفتند و زندگى دنیا آنها را مغرور ساخته است رها کن‏»، (وذر الذین اتخذوا دینهم لعبا و لهوا و غرتهم الحیاة الدنیا...) (16)

این تعبیر شاید گواه این باشد که آنها قابل هدایت نیستند، چرا که باده غرور چنان آنها را سرمست کرده و زرق و برق دنیاى مادى چنان آنها را فریب داده که به هیچ وجه حاضر به تسلیم در برابر حق نیستند و جز سخریه و استهزاء در برابر حق کارى ندارند و این معنى از عمق فاجعه‏اى که به خاطر غرورشان در آن گرفتارند خبر مى‏دهد.

تعبیر به «دینهم‏» اشاره به فطرى بودن دین الهى است که در سرشت همه انسانها حتى مشرکان وجود داشته و دارد، یا اینکه اشاره به کسانى است که حتى آیین بت‏پرستى خودشان را به بازى و مسخره مى‏گرفتند و به خاطر غرور حتى به آن هم پایبند نبودند و یا اشاره به آیین اسلام است که خداوند به نفع آنان و براى آنها فرستاده است.

در دوازدهمین آیه به همه انسانها هشدار مى‏دهد و از اینکه فریب زرق و برق دنیا را بخورند و به آن مغرور شوند و در دام شیطان بیفتند بر حذر مى‏دارد، مى‏فرماید: «اى مردم! ... وعده الهى حق است مبادا زندگى دنیا شما را بفریبد و مغرور سازد و مبادا شیطان شما را فریب دهد»! (یا ایها الناس... ان وعد الله حق فلاتغرنکم الحیاة الدنیا و لایغرنکم بالله الغرور) (17)

جالب اینکه اسباب غرور در این آیه دو چیز شمرده شده: زرق و برق دنیا» و «شیطان‏» و این تعبیر نشان مى‏دهد که گاه انسان بى آنکه از زندگى مادى مرفهى برخوردار باشد تنها با مشتى خیالات بى اساس مغرور مى‏شود و براى خود مقام و شخصیتى مى‏پندارد، در برابر حق سرکشى مى‏کند و در دام شیطان گرفتار مى‏شود. درست است که دنیاى پر زرق و برق یکى از دامهاى شیطان است ولى گاه خیال و پندار هم سرچشمه نفوذ شیطان مى‏گردد و انسان با آن دلخوش مى‏شود.

نتیجه نهایى
از مجموع آنچه در تفسیر و شرح آیات بالا گفته شد این واقعیت‏به دست مى‏آید که مساله غرور و نخوت ازآن‏روزى‏که‏آدم‏پابه‏این‏کره‏خاکى‏نهاد،درتمام‏دورانهاى تاریخ و عصر انبیاى پیشین تا امروز، یکى از سرچشمه‏هاى اصلى و خطرناک فساد و انحراف و کفر و نفاق بوده است، مطالعه در این آیات نشان مى‏دهد که تا چه حد این صفت رذیله مایه بدبختى گروه عظیمى از انسانها و جوامع بشرى مى‏شود و اگر هیچ دلیلى بر زشتى این رذیله اخلاقى جز همین آیات نباشد کافى است.

نکوهش غرور در روایات اسلامى
مذمت از این خوى زشت در احادیث اسلامى نیز بازتاب گسترده‏اى دارد:

1- در حدیثى از امام امیرمؤمنان(ع) مى‏خوانیم: «سکر الغفلة و الغرور ابعد افاقة من سکر الخمور!; مستى غفلت و غرور از مستى شراب طولانى‏تر است‏». (18)

2- در حدیث دیگرى از همان حضرت مى‏خوانیم: «جماع الشر فى الاغرار بالمهل و الاتکال على العمل; کانون بدى‏ها در مغرور شدن به مهلت الهى و اعتماد بر اعمال(ناچیز) است‏». (19)

انسان عمل خیر ناچیزى انجام مى‏دهد و به وسیله آن خود را اهل نجات مى‏داند و آزادى بى قید و شرطى براى خود قائل است‏یا اینکه گناهانى از او سر زده و مهلت پروردگار سبب غرورش مى‏شود.

3- در حدیث دیگرى از آن حضرت مى‏بینیم غرور ضد عقل شمرده شده است، مى‏فرماید: «لایلقى العاقل مغرورا; آدم عاقل هرگز مغرور دیده نمى‏شود». (20)

4- در حدیث دیگرى از همان حضرت مى‏خوانیم که غرور، انسان را در انبوهى از خیالات گرفتار مى‏سازد و اسباب نجات را از او قطع مى‏کند: «من غره السراب تقطع به الاسباب!; کسى که سراب‏ها او را فریب دهد و مغرور سازد اسباب(نجات) از او قطع مى‏شود»! (21)

5- همان امام بزرگوار در تعبیر زیباى دیگرى در باره گروهى از منحرفان مى‏فرماید: «زرعوا الفجور و سقوه الغرور و حصدوا الثبور; آنها بذر فجور و گناه را افشاندند و با آب غرور و فریب آن را آبیارى کردند و محصول آن را که بدبختى و هلاکت‏بود درو کردند»! (22)

6- در سخن دیگرى آن حضرت غرور و خودبینى را یکى از موانع پندپذیرى انسان مى‏شمرد، مى‏فرماید: «بینکم و بین الموعظة حجاب من العزة; در میان شما و موعظه حجابى از غرور است‏»! (23)

7- و نیز از همان حضرت در جمله کوتاه و پرمعنى دیگرى آمده است: «طوبى لمن لم تقتله قاتلات الغرور; خوشا به حال کسى که عوامل کشنده غرور او را از پاى در نیاورد». (24)

آنچه در بالا گفته شد تنها بخش کوچکى از روایاتى است که در باره خطرات غرور و خودبینى سخن مى‏گوید وگرنه روایات در این زمینه فراوان است و مطالعه همین بخش براى پى بردن به آثار زیانبار غرور و خطرات آن کافى است.

2- اسباب غرور
بعضى از بزرگان علم اخلاق گفته‏اند غرور از صفات زشتى است که هر گروهى به نوعى به آن گرفتارند هر چند اسباب و درجات غرور آنها مختلف است.

اسباب غرور و خودبینى بسیار زیاد است و مغروران گروه‏هاى مختلفى هستند:

مغروران به علم و دانش و آنها کسانى هستند که وقتى به مقامى از علم مى‏رسند غرور و خودبینى بر آنها عارض مى‏شود، جز افکار خویشتن را نمى‏بینند و براى افکار دیگران ارزشى قائل نیستند، گاه خود را از مقربان الهى مى‏پندارند و قطعا اهل نجات! اگر کسى کمترین انتقادى از آنها کند ناراحت مى‏شوند و از همه انتظار احترام و پذیرش و قبول را دارند!

گاه مى‏شود که افراد کم ظرفیت‏با فراگرفتن علم ناچیزى و خواندن کتاب و یا کتابهایى بر مرکب غرور سوار مى‏شوند و خود را شکننده صد قفل و صد زنجیر مى‏دانند چرا که تنها صرف میر میر را خوانده‏اند! و این بدترین نوع غرور است که عالم و دانشمند را هم از نظر ارزش علمى ساقط مى‏کند و هم از جهت ارزش اجتماعى!

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله    13صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله مصرف گرایی

اختصاصی از فی موو دانلود مقاله مصرف گرایی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  18  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

مصرف گرایی
مصرف واژه جدیدی نیست اما "جامعه مصرفی" واژه کلیدی است که فهم آن حوزه های جدیدی را در علوم اجتماعی بر روی ما می گشاید. در این گفتار سعی خواهیم کرد تا بیشتر آن را بکاویم . نخست از مناقشه و تفاوت رویکردی بین رشته های علوم اجتماعی در باب مصرف خواهیم گفت و سپس با توجه به نظریات جامعه شناسان نسبت به جامعه مصرفی و مصرف ویژگی ها و پیامدهای ظهور جامعه مصرفی را در بررسی خواهیم کرد و در پایان به بررسی نسبت جامعه خود با جامعه مصرفی می پردازیم.
امروزه ما تحت محاصره خارق العادهِ مصرف تظاهری و فراوانی خدمات، اشیاء و کالاها مادی قرار گرفته ایم. همین ها جهش اساسی در اکولوژی نوع انسانی پدید آورده است. به قول جین بودلیلارد دیگر احاطه بشر بوسیله بشر پایان گرفته و اینک شاهد محاصره بشر بوسیله اشیاء (objects) هستیم. مبادله روزانه دیگر بین افراد نیست بلکه با کسب و دستکاری کالاها و پیام ها صورت می گیرد. یکی از پیامدهای روشن این وضه این است که مفهوم " محیط زیست" بی شک تنها از زمانی مورد نظر قرار گرفته که ما به دلیل واسطه گری اشیاء کمتر با سایر انسانها نزدیک هستیم.
مصرف مفهومی کلیدی است به این معنی که می توان با ان قفل فهم جامعه مدرن را دریافت. مصرف مفهومی آغشته از ارزش است. در جهان کنونی بینش بازار باز به عنوان یک جامعه خوب مطرح شده است که ادعا می شود که ثروت، کالاها و خدمات را به مصرف کنندکان عقلانی و آزادی که آنها را طلب می کنند تحویل می دهد. در مقابل هم می توان بخش منفی و تاریک مصرف را در واژه های تحقیر آمیز مصرف گرایی (consumerism) ، مادی گرایی، فرصت طلبی، خودپرستی، لذت گرایی و ... دید.
مصرف همچنین در مقابل مفاهیم دیگری قرار می گیرد: مصرف در مقابل تولید،مصرف در مقابل سرمایه گذاری، مصرف در مقابل شهروندی، مصرف در مقابل حفظ محیط زیست و ... از جمله مهم ترین تقابل های می باشند.
مصرف همچنین ابعاد مختلفی به خود می گیرد. مصرف کننده ئر نقش های مختلفی در جامعه مصرفی ظاهر می شود. هنگامی مصرف کننده به مثابه انتخاب گری است که به قصد حداکثر کردن فایده مندی خود عمل می کند. در عین حالیکه نیروی محرکه جامعه مصرفی است. این مصرف کننده کنشگر عقلانی محسوب می شود که بهترین قاضی انتخاب بین علائق خود است. مصرف کننده به عنوان ارتباط برقرارکننده ( از طریق نمادهای مصرف) از طریق راه های مختلف چون مصرف تظاهری یا اوقات فراغت تظاهری و ... مصرف کننده به مثابه اکتشاف کننده، مصرف کننده به مثابه جویای هویت ( و موقعیت) ، مصرف کننده به مثابه لذت گرا ( هنرمند)، مصرف کننده به مثابه مجروح جامعه مصرفی، مصرف کننده به مثابه مبازره گر و فعال ، مصرف کننده به مثابه شهروند،
اما هدف اصلی در این گفتار فهم جامعه مدرن از طریق بررسی ویژگیهای جامعه مصرفی است. در اینراه سوالات مختلفی مطرح خواهد شد. رابطه جامعه مصرفی با مدرنیته اولیه و مدرنیته متاخرچیست؟ آیا جامعه مصرفی در مدرنیته متاخر متمایز از نوع مدرنیته اولیه است. آنطور که برخی ادعا کرده اند ما مدرنیته متاخر را جامعه پساکمیابی یا جامعه پسا صنعتی می نایم. البته برای شناخت این نوع مدرنیته مفاهیم دیگری نیز بکار برده است چون جامعه باز اندیشی که هم جرج ساروس مدعی جعل آن است وهم آنتونی گیدنز. اریک بک نیز این جامعه را "جامعه در معرض خطر" ( های جدیدی و تولید شده و نه خطرهای خارجی) (risk society) می نامد.
سوال دیگری که مطرح است این است که آیا ما در جهان در حال توسعه وارد جامعه مصرفی شده ایم؟ یا اینکه خیر این جامعه در غرب و برخی دیگر کشورهای توسعه یافته ظاهر شده است؟ به دیگر سخن نسبت این جامعه با ما چیست؟ آیا کالاها و اشیاء در جهان جدید همانطور که تحل در سبک زندگی آنان ایجاد می کند سبک زندگی و ماهیت زندگی ما را نیز میسازند؟
آیا سیستم اشیاء ما را احاطه کرده اند؟ آیا انسان بازتابی این نظام اشیاء را باز تولید می کند؟ جایگاه فرد بازتابی در جامعه مصرفی کجاست؟ ما فرد بازتابی را فردی می دانیم که کنش هایش شرایط زندگی اش را می سازد. آیا ما در میان اشیاء یا بر اشیاء احاطه داریم ؟ برخی معتقدند که ما در دوره اشیاء هستیم و با ریتم اشیاء زندگی می کنیم. ما بر طبق سیکل ها و چرخش های لاینقطع آنها زندگی می کنیم. امروزه ما هستیم که ناظر تولد و بر اورده شدن و ارضاء و سپس و مرگ آنها هستیم. اما دیرو ز این اشیاء بودند که ناظر تولد و رشد و مرگ ما بودند : مانند مجسمه ها و عتیقه ها و ... فرد در چنین وضعی چطور می تواند شرایط زندگی خود را تغییر دهد؟
در آغاز بگوییم که بر سر مصرف و مصرف کننده مناقشه های بسیاری در رشته های مختلف علوم اجتماعی رقته است. اما ما رهیافت جامعه شناختی را برای بررسی جامعه مصرفی برگزیده ایم.
کنشگر در علم اقتصاد و وبیژه در نظریه نئوکلاسیک ها فردی است که به قصد حداکثر کردن سود و فایده مندی اش عمل می کند. در حالیکه در جامعه شناسی کنشگر در تعامل با سایر افراد بررسی می شود. فرض نئوکلاسیک ها این است که با کنشگر عقلانی روبرو هستند که بهترین انتخاب را انجام می دهد. لذا مصرف مطالعه رفتار عقلانی مصرف کننده است. بطور مثال مارشال نیازها را در ارتباط متقابل و عقلانی می داند. اما در دیدگاه جامعه شناسی عقلانیت مصرف کننده تنها یک متغیر است. اقتصاددان جامعه مصرفی را امر بیرونی تلقی می کند و تنها به تحلیل فرد مصرف کننده می پردازد و در این راه از روش های تجربی و ریاضی سود می گیرد.
انسان اقتصادی به دنبال حداکثر کردن رضایت مندی از کالاها و اشیا ست. انسان مصرف می کند چون نیاز دارد. این ها رویکرد اقتصادی است. جامعه شناسان این را برای تببین مصرف کافی نمی دانند. بودریلارد می گویید این توتولوژیک است که بگوییم افراد مصرف می کنند چون نیاز دارند. یا اینکه مصرف برای افزایش استاندارد زندگی صورت می گیرد. اما بهرحال اقتصاددان مصرف کننده را فردی می داند که به قصد فایده مندی از کالا و خدمات دست به مصرف می زند. در حالیکه برای روانشناس انگیزه و تحریک مهم است نه اشیاء. در مقابل جامعه شناس به پویایی های اجتماعی نیازها یعنی همان مدل همنوایی، انطباق و رقابت توجه دارد. لذا در جامعه مصرفی پویایی های اجتماعی مصرف مطرح می شوند و کمتر انگیزه های عمیق پرداخته می شود. وی کسی است به دنبال فعال کردن مدل های همنوایی، انطباق و رقابت مصرف کننده ای است که تحت تاثیر گروه همالان قرار دارد. مردم شناسان اجتماعی نیز به مساله مصرف می پردازند و جامعه شناسان را به خاطر تعمیم های حمایت نشده بوسیله مردم نگاری مورد سرزنش قرار می دهند. در مقابل جامعه شناسان مطالعات فرهنگی را به خاطر غفلت از بررسی طبقه اجتماعی و جنسیت مورد نقد قرار می دهند.
یکی از مهم ترین ویژگیهای جامعه مصرفی انباشت و فراوانی است. فراوانی همه چیز لباس ها – غذا - ... . نمایش یا عرضه کنندگی ، انباشت را فراتر از واقعیت آن چیزی می کند که وجود دارد. این یعنی تظاهر مازاد – یا به عبارت دیگر پایان کمیابی. شکل موثر انباشت اشیاء در نمایش (displays) و مجموعه ها (Collections) است که صورت و نمود می یابد. چنین نمایشی با عرضه و نمایش سنتی متفاوت است. حتی با نمایش مدرنیته اولیه هم متفاوت است. نمایش ویترینی آنتیگ یا عتیقه جات نمایش اریستو کراسی بود . اما نمایش مدرن اشیاء نمایش سلسله اشیاءیی که همدیگر را تکمیل می کنند و حق انتخاب را نشان می دهند.
بنابر این می توان گفت که جامعه مصرفی جامعه نمایش و جلوه است. نمایش کلان نماست . شاید به این لحاظ باشد که چنین جامعه ای را پسا کمیابی می نامیم. مصرف کننده در چنین این جامعه احساس می کند که هرچه می خواهد می یاید. نمایش کالا یعنی حذف کمبود و کمیابی. اما این سوال بجد مطرح است که آیا ایده یافتن همه چیز با اندیشه قدرتِ مصرف کننده مرتبط است؟ یا تولیدکننده؟
نمایش اندازه و حجم را مهم و آن را برابر قدرت و اقتدارمی کنند. نمایش در جامعه مصرفی وضعی پدید می آورد که حتی ناتوانانِ در خرید هم از لذت دیدن سیراب می شوند. آنها هم می توانند با مصرف زمان ویترین ها و نمایش اشیاء و کالاها را تماشا کنند.
 در جامعه مصرفی تاکید روی سبک و طراحی در نمایش است. اینها هستند که بر جلوه نمایش می افزایند. اصولا نمایش در سه حوزه اتفاق می افتد : نمایش کالا و اشیاء، نمایش محل خرید و مصرف و نمایش عرضه کننده کالا، خدمات یا شی. بنابر این عرضه کنندگی کالا و خدمات هم به عنوان بخش مهم نمایش در می آید. این امر با استاندار کردن نمایش فروشنده همراه است : انضباط ، خوش رویی و .... فروشگاه های مک دونالد نمونه ای بارز از استاندارد کردن فروش هستند. همچنین نمایش فروشنده بخشی از ماشین ترغیب مصرف کننده در جامعه مصرفی است.
در جامعه مصرفی نه تنها همه چیز با نمایش اشیا مرئی می شوند بلکه ما مواجه با رشد مراکز خرید و مصرف مراکز خردید بزرگ؛ مراکز تفریحی، پارکهای خرید خرده فروشی، مجموعه های تفریحی و خرید و ... هستیم. این محل ها محل مصرف و خرید و سنتز فراوانی و محاسبه هستند. مراکز خرید بزرگ معبد نیایش مصرف کننده ها در امده اند؛ محل ملاقات مصرف کننده با اشیاء. اینها نماینده مصرف مدرن هستند.
باید توجه داشت که این مرکز از انواع پیش تر خود یعنی فروشگاه های زنجیره های یا بزرگ (department store) ها متفاوتند. اگرچه فروشگاه های بزرگ در ویژگی هایی مانند ورود آزادانه، برابری ارزش پول همه افراد ، فرار افراد از محلیت، و ... با مراکز خرید بزرگ یا دراگ استور ها مشترکند اما در فروشگاه های زنجیره ای یا غرفه ای نوعی تحمیل رهیافت فایده گرایانه تری به مصرف کننده را می بیینم که با ردیف کردن اجناس و تحمیل انتخاب صورت می گیرد. اما در مراگز بزرگ خرید (shopping centerیا mall) ) مصرف کننده همه چیز را در یک جا، چه کالای فرهنگی و چه کالای اقتصادی، می یابد. مرز های فرهنگی و اقتصادی از بین می رود. افراد همه چیز را در یک سقف می یابند کالاها و به تعبیر اپیکوریان سعادت و خوشی را. در این محل ها مصرف همه چیز : فرهنگ، زمان، کالا، را شاهد هستیم. به بیان دیگر این مراکز سازمان زندگی روزمره را تشکیل داده اند.
 در جامعه مصرفی خرید به صورت یک پیشه فراغتی درامده است. به طور نمونه خرید در امریکا در ردیف اوقات فراغت دومین فروانی را دارد، یعنی سرانه 6 ساعت در هفته بعد از تلویزیون.
 در جامعه مصرفی جنبه های هر چه بیشتری از مبادله و تعامل انسانی (یا به تعبیر برخی جامعه شناسانی که بعدا ذکر می کنیم تعامل انسان و کالا ) از طریق بازار انجام می گیرد. گرایش بیشتر مردم به بازاری شدن امور است تا استفاده از خدمات دولتی.
در جامعه مصرفی جنبه های مصرفی در سازمان های سیاسی به صورت مصرف سبز، استفاده از بایکوت و تحریم های مصرفی رشد چشمگیری داشته است.
در این جامعه مواجه با رشد آشکار مصرف ورزش به عنوان نوعی صرف اوقات فراغت هستیم که همراه است با وقوع انواع حوادث ورزشی و ظهور حمایت کنندگان تجاری از فعالیت های ورزشی.
یکی از تمایزهای چشمگیر جامعه مصرفی با نوع سنتی ان رفع محدودیت از استقراض و از بین رفتن قبح بدهکاری است. در برابر احترام و پرستیژ اجتماعی همراه است با داشتن انواع مختلف کارتهای اعتباری. به طور مثال این طور بنظر می رسد که دارندگان کارت اعتباری امریکن اکسپرس احترام و منزلت بیشتری را از دارندگان ویزا کارت دریافت می کنند.
در جامعه مصرفی همه چیز از زمان و مکان دستکاری می شوند تا فراغت یا مصرف زمان ایجاد گردد.
ظهور دامنه وسیعی از جرائم مصرفی از اختلاس روی کارتهای اعتباری گرفته تا دزدی از فروشگاه ها ، نقص کپی رایت، ... رشد نظارت را از جمله نظارتهای دوربینی یا نظارت متمرکز شبکه های اعتباری و مالی را موجب شده است.
جامعه مصرفی جز جرائم بیماریهای مصرفی را نیز ایجاد کرده است: از اعتیاد به الکل تا بیماریهای اختلال دستگاه گوارشی چون انرکسیا و بولیمیا. اینجا بروشنی می توان دید که ظهور این بیماریها تا چه حد به رشد اگوهایی مربوط است که به عنوان رفتار مصرفی بروز کرده است. از یک طرف جامعه فراوانی را داریم که فرد را به مصرف بیشتر انواع کالاها ترغیب می کند و از سوی دیگر مدلهایی را ترغیب می کند که افراد برای دستیابی به آن باید به انواع رژیم های غذایی متوسل شوند و این یکی از علل بروز اختلال های گوارشی می گردد.
اما کلیدی ترین ویژگی این جامعه را باید در اجتناب ناپذیری افزایش درجه انتخاب در ساخت و عرضه کالاها بحساب آورد. در جامعه مصرفی کالایی نیست که عرضه گردد اما درجه انتخاب و حق انتخاب مصرف کننده را در نظر نگرفته باشد.
 آنچه در جامعه مصرفی بسیار ملموس است رشد غلبه آگهی است. هدف تولید آگهی در جامعه مصرفی ایجاد یک مصرف کننده کارا و نیز مصرف کننده ای است با دوام و قابل اتکاء. اگهی به مصرف کننده القا می کند مصرف کالای x کمبود وی را از بین می برد. بنابر باید مصرف کننده به انحای مختلف بداند که کمبود از کالا نیست بلکه از مصرف کننده است. هدف دیگر آگهی تمرکز بر مصرف کننده به عنوان یک موجود اجتماعی است که بوسیله مصرف همان کالا در فرایند تعامل اجتماعی قرار می گیرد. آنچه در نهایت آگهی دنبال می کند تغییر جامعه طبقاتی class society به جامعه توده ای mass society است ؛ جامعه ای که در آن “خود” self به “خودِ کالایی” commodity self تیدیل شده و فرد با کالاها همنوا و منطبق می شود.
 نمی توان از ظهور مد، بازاریابی پیشرفته به عنوان دیگر ویژگیهای جامعه مصرفی نام نبرد. مد (fashion) نشان می دهد که ثروت حداقل اینجا و حالا وجود دارد و نیز مشروعیتی برای مصرف کننده به ارمغان می آورد و پرستیژ معتبری تنها برای حال ایجاد می کند. برای طبقات رقیب آسان تر است تا از آن تقلید کنند و نسبتا انگیزش بالایی را برای بسط مصرف گرایی در بین طبقات اجتماعی فراهم می کند. همچنین مد امروزه استراتژی برای نشان دادن پرستیژ اجتماعی برای همه طبقات بجز طبقات بسیار ثروتمند است. چون آنها به انحای مختلف به دنبال متامیز کردن خود از طریق نوع دیگری از مصرف هستند. بطور خلاصه توجه به جنبه های مد کالا سبک زندگی را به عنوان یک شیوه زندگی تغییر داده است.
اما آنچه در جامعه مدرن مصرفی رخ داده است بروز حس زیبا شناختی aesthetics است. شعار قدیمی “زشتی نمی فروشد” uglyness doesnot sell جای خود را به شعار “ زیبایی اطراف پیش شرط یک زندگی سر زنده” داده است. مراکز خرید نمایش زیبایی و اقتدارهستند، مراکزی که در آن در 7 روز هفته، جهان 24 ساعت بیدار است: چه جهان مجازی و چه جهان فیزیکی در جامعه شناسی مصرف سه دسته نظریات بطور کل جامعه مصرفی را ارزیابی کرده اند. کسانی که با بودریلارد همراهند که می گوید مصرف کنندگان و اشیاء موقعیت ها را در نظام اشیاء و کالاها در جهان اجتماعی بهم مرتبط می کند. همچنین داگلاس و ایشروود این استدلال را مطرح می کنند که مصرف کنندگان، کالاها را برای ساختن یک دنیای هوشمند و ایجاد و نگهداری روابط اجتماعی استفاده می کنند. دسته سوم نظریات مربوط به کسانی چون پیر بوردیو و وبلن است که کوشش مصرف کننده به مصرف کالاها را برای نشان دادن تمایز اجتماعی ارزیابی می کنند.
بودریلارد این استدلال را مطرح می کند که مصرف بخشی از یک نظام ارتباطی است نه چیزی تنها مرتبط به افراد. در جامعه مصرفی رابطه مصرف کننده با شی تغییر کرده است و هر شی دیگر یک بهره وری خاص ندارد. بلکه مجموعه اشیاء هستند که معنی دار می شوند. ماشین ظرفشویی ، یخچال، و ... هر کدام معنی جداگانه ای دارند اما به صورت گروهی رابطه شان با مصرف کننده تغییر می کند. در مجموعه است که هر شی، شی دیگری را معنی می بخشد. در نتیجه فرد مصرف کننده با super object روبروست و همین انتخاب او را پیچیده می کند.
 برابر نظر جین بودریلارد ما باید به نظام اشیاء (ابژها) توجه کنیم . یعنی جنبه های سیستمیک و نظام یافته مصرف را مورد توجه قرار دهیم. نتیجه ای که می توان از این بجث گرفت این است که مصرف کننده نمی تواند بر شکل دادن مصرف اعمال و نظارت و کنترل کند. برابر این نظر چه نوع تصویری از مصرف بر اساس این تحلیل بیرون می آید؟
ماری دوگلاس و بارون ایش وود جامعه شناس دیگری هستند که به طرح این سوال می پردازند که ما اساسا برای چه مصرف می کنیم؟ آن معتقدند که بر خلاف مدل مصرفی اقتصادی، کالاها برای مشخص کردن مقولات فرهنگی لازمند. لذا کالاها تنها برای ارضاء نیازها نیستند. کالاها می توانند نشان دهند که یک مقوله اجتماعی به یک فرهنگ خاص مرتبط شده است. برابر این نظر تمام مواد مصرفی معنای اجتماعی خود را را با خود حمل می کنند. کالاها هم رابطه اجتماعی درست می کنند و هم آن را حفظ می کنند. کالا ها برای ارضا نیازها نیست بلکه برای مفهوم سازی و معنا سازی است. مصرف کالا برای ارضاء نیست برای فکر کردن است. مصرف فرایندی است که مفهوم سازی کارکرد اصلی اش است. طبقات مختلف اجتماعی هم با کنترل مصرف کالاهای خاص مفهوم و معنی طبقه خود را دارند.
وبلن از جمله جامعه شناسانی است که مصرف کننده برای تشخص و احترام و منزلت اجتماعی است که مصرف می کند. مصرف راه نشان دادن موقعیت اجتماعی است. این کار به دو صورت انجام می گیرد: یکی از طریق مصرف زمان تظاهری یا اوقات فراغت تظاهری conspicuous leisure ، و دیگری نیز مصرف تظاهری conspicuous . اوقات فراغت تظاهری یکی از راه های موثر نشان دادن ثروت و ادعای موقعیت اجتماعی در اجتماع است ( که روابط افراد در آن رودرروست) . اما در جامعه بزرگ مصرف تظاهری راه کسب احترام در جامعه است. لذا هر چه جامعه بزرگ تر می شود کسب پرستیژ اجتماعی با مصرف زمان و نشان دادن غیر مولد بودن کمتر می شود. در جامعه بزرگ ثروتمند خود را فعال تر نشان می دهد. بدین سبب از مصرف زمان کم می کند بر مصرف کالا می افزاید.
در همین دسته بوردیوBourdieu استدلال می کند که کالاها اشیایی هستند که چیزی را بیان می کنند و طبقات مختلف کالاهای مختلف را می خرند تا جایگاه خود را در ساخت اجتماعی نشان دهند. طبقات در رقابت اند و کالاها اسلحه این رقابت است. لذا تنشی دائمی بین استفاده از کالاهای خاص، و عمومی شدن استفاده از آن که موقعیت تمایز یافته آنان را به خطر می اندازد وجود دارد. لذا کالاها درگیر بی پایان تعریف و باز تعریف موقعیت اجتماعی اند.
پیر بوردیو رابطه طبقه اجتماعی و مصرف را بر اساس تفکیک سرمایه اقتصادی و سرمایه فرهنگی انجام می دهد. زمان و پول درگیر با سرمایه فرهنگی است و مفهوم مهم در اینجا آموزش است. افرادی که آموزش بیشتری مصرف می کنند، سرمایه فرهنگی بالایی دارند. بر اساس تمایز دو نوع سرمایه فرهنگی و اجتماعی ترکیب های مختلفی حاصل می شود . اساسا چهار امکان برای گروه های اجتماعی وجود دارد: بالا بودن هر دو سرمایه، بالا بودن سرمایه اقتصادی و پایین بودن سرمایه فرهنگی، پایین بودن سرمایه اقتصادی اما بالا بودن سرمایه فرهنگی، و پایین بودن هر دو در گروه های اجتماعی مختلف. ترکیب این دو سرمایه به انواع تفاوت ها اجازه بیان می دهد.
 اما پیامد فعالیت مصرفی ، تعامل افراد ، یا تعامل افراد و کالاها واشیاء ، و یا تعامل افراد با نظام اشیاء در جامعه مصرفی چیست؟
یکی از مهمترین پیامدهای این جامعه دموکراتیزه کردن ابعاد مختلف زندگی است. در این جامعه درجه انتخاب افراد بشدت افزایش یافته است. کالایی که تولید و عرضه می شود بدون شک درجه انتخاب بیشتری را برای مصرف کننده قائل است.
مساله دیگررشد فرد گرایی که به تبع افزایش حق مصرف کننده پدید می آید. کالاهای جامعه مصرفی چه نوع کالاهای فرهنگی و چه غیر فرهنگی بر رشد فرد گرایی افزوده اند. بطور مثال به تاثیرات تلفن همراه نگاه کنید. آیا انسان در اندیشه فرو نمی رود که انسانی که تا دیروز به هنگام وجود تلفن ثابت از مکالمه آشکار اجتناب می کرد اینک در خیابانها و محل کار بدون توجه به دیگران همه چیز را در آفتاب قرار داده است گویی که محرمی وجود ندارد؟
همانطور که در بیان ویژگی های جامعه مصرفی ذکر شد جرائم و بیماریهای مصرفی از ابعاد تاریک این جامعه بحساب می آیند. آنچه به این مساله دامن زده است سنت زدایی به معنی افول آیین های جمعی و گسترش آیین های شخصی است.
اهمیت به جنسیت از دیگر ویژگیهای جامعه مصرفی جدید است. مرئی شدن خرید و وجود فروشگاه های بزرگ فضای جدیدی برای زنان در حوزه عمومیPublic sphere ایجاد کرده است. فروشگاه های بزرگ یا محله های بزرگ خرید محملی برای فرار زنان از محل (چشم های اجتماع ) و کارهای خانگی است. به بیان دیگر در اینجاها تعویض لذت و محدودیت خرید محلی با لذت و محدودیت اجتماع غریبه ها صورت می گیرد. جاذبه فروشگاه های بزرگ نشانه آشکار رهایی زنان در شهر مدرن و ایجاد فرصتهای جدید برای زنان خریدار و زنان کارگراست. در ساخت اقتصادی جدید زنان فروشنده های ارزان تری هستند. آنها برای تکمیل پدیده نمایش نیروی کار ایده ال تری هستند.
دموکراتیزه شدن لوکس گرایی از جمله پیامدهای جامعه مصرفی است. در این وضع گروه های بیشتری به کالاهای خاص دستیابی دارند. طبقات بالا برای لوکس گرایی نیازی به فروشگاه های بزرگ ندارند. جامعه مصرفی از طریق وجود فروشگاه های بزرگ بیشتر بر محور طبقات متوسط است. افزایش این مراکز با رشد طبقات متوسط شهری رشد کرد. همه اینها بر سبک زندگی تاثیر داشته و باعث ظهور سبک های مختلف و نیز از مشروعیت انداختن جامعه ایدئولوژیکی شده است.
دو روند متناقضی که در این جامعه با آن موجهیم جایگزین شدن وسایل مورد اعتماد بیشتر ( مثلا اینترنت در مقایسه با تلویزیون) و ظهور اسامی (brand name) که تولید اعتماد می کنند. در مقابل رشد اطلاعات در این جامعه که پدیده عدم تقارن اطلاعات را تا حدی محو کرده است نوع دیگری عدم اعتماد ایجاد کرده است.

 بهرحال نمی توان به گسترش نوع جدید نابرابری (رشد طبقه فقیر underclass) اشاره نکرد. اگر بپذیریم که جامعه مصرفی اینک در همه جا است و جهانی شده است و تمامی حوزه های زندگی را نه تنها دموکراتیک بلکه یکپارچه کرده ، نابرابری نیز تنها پدیده ای نیست که مربوط به جهان عقب مانده باشد، بلکه مساله ای جهانی است و این وجدان جهانی است که باید به آن بپردازد.
فقر

فقر را می توان فقدان نیازهای ضروری زندگی دانست. کسی را می توان فقیر نامید که ابزار لازم برای ادامه زندگی را ندارد. این امر می تواند مستقیم از گرسنگی ناشی شود یا به طور غیرمستقیم به دلیل بیماری ای باشد که از سوء تغذیه ناشی می شود . در چنین وضعیتی فقر وضعیتی است از« بودن یا انجام دادن» . این مقاله در اینمحتوا به محرومیت جنسی بر حسب موقعیت زنان در ساختارهای اجتماعی – اقتصادی می نگرد.
به علاوه فقر به عنوان یک مفهوم چند بعدی شامل فقدان منابع عینی( از جمله منابع اقتصادی، تحصیل ، غذا ، پول نقد، به طور فردی یا نهادینه) و فقدان منابع غیر عینی (اختلافات موجود درروابط افراد؛ در خانواده و جامعه) از بعد جنسیت مورد بحث قرار می گیرد . مشاهده می شود که زنان ظرفیت ها و راه های گوناگونی برای کاهش فقر و تامین امنیت مادی زندگی خود دارند . برای مثال ، این امر در اولویت بندی وضعیت شناسی متفاوت منابع از دید زنان سرپرست خانوار در مقایسه با مردان سرپرست خانوار دیده می شود که اغلب به بهبود نسبی وضعیت رفاهی تمام اعضای خانواده منجر می شود . این سوال پیش می آید که آیا تلقی برخی از زنان سرپرست خانوار به عنوان « فقیرترین فقرا» شامل به کارگیری کلیشه ها و افکار عمومی منفی موجب سلب بیش تر توانمندی زنان سرپرست خانوار و افزایش فقر می شود .

1 – فقر عمومی با مفهومی غیر جنسیتی
فقر همچنان که بر زنان اثر می کند بر مردان و تمام اعضای خانوار (مرد و زن) تاثیر می گذارد. این نوع فقر مصادیق گوناگونی دارد، از جمله کمبود یا فقدان درآمد و منابع تولیدی کافی برای امرار معاش پایدار، گرسنگی ، سوء تغذیه ، بهداشت نادرست، دسترسی محدود یا فقدان دسترسی به تحصیل ، آموزش و دیگر خدمات پایه، افزایش مرگ و میر ناشی از بیماری، آوارگی و اسکان بد . محیط زیست غیر ایمن ، تبعیض و طرد اجتماعی. فقر همچنین همراه با فقدان مشارکت درتصمیم گیری های زندگی مدنی، اجتماعی و فرهنگی تعریف می شود. این امر در تمام کشورها اتفاق می افتد (چرا که در بسیاری از کشورهای در حال توسعه فقر گروهی وجود دارد) . فقر می تواند ناشی از رکود اقتصادی باشد که منجر به از دست رفتن معاش می شود یا به دلیل بلایای طبیعی یا درگیری های مسلحانه اتفاق بیفتد. همچنین نوعی از فقر میان کارگران با دستمزد کم و کسانی که از حمایت خانواده ، موسسات اجتماعی و شبکه های تامین اجتماعی محرومند ، وجود دارد.

2 – فقر جنسیتی، ساختارهای اجتماعی – اقتصادی
به دلیل قرار دادن زنان به طور سیستماتیک در موقعیت های پایین اجتماعی ، اقتصادی در داخل و خارج خانواده در بسیاری از جوامع ، در تحلیل های توسعه نیاز است تا به جنسیت به عنوان یک فاکتور مجزا نگاه شود .طبق نظریه ، بانک جهانی زنان به طور نامتناسب در میان فقرا دیده می شوند ...«هر چه خانواده فقیرتر باشد ، احتمال آنکه سرپرستی آن با یک زن باشد بیشتر می شود .» شکاف میان زن و مرد در چرخه فقر در دهه گذشته افزایش یافته است و منجر به ایجاد پدیده ای شده که اغلب به عنوان « زنانه شدن فقر» یاد می شود. سختی معاش اقتصادی در خانواده های زن سرپرست مشکلی است هم ناشی از محرومیت زنان و هم فقر خانواده . به علاوه زن و مرد در یک خانواده می توانند به طور متفاوتی از ساختارهای اجتماعی ،اقتصادی تأثیر بپذیرند و این امر می تواند موقعیت زنان را در خانواده های فقیر به طور خاص وخیم کند .

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله    18صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله آناتومی چشم

اختصاصی از فی موو دانلود مقاله آناتومی چشم دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  10  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

آناتومی چشم

چرا دو چشم داریم؟
دیدن با دو چشم، قضاوت درباره¬ فواصل را امکان¬پذیر می-سازد. به این امر، درک عمیق گفته می¬شود و به ما کمک می-کند تا هنگام راه رفتن به اجسام برخورد نکنیم یا روی لبه اجسام نیفتیم! اما چگونه؟ بین دو چشم، چند سانتی¬متر فاصله بوده و هر یک از آنها، دید متفاوتی دارند. مغز با ترکیب این دو تصویر، یک تصویر سه بعدی ایجاد می¬کند.

دیدن نور
1- اشعه نوری که از اجسام متسع می¬شود پس از برخورد با شبکیه چشم به پیغام الکتریکی تبدیل می¬شود.
2- این پیغام به وسیله عصب بینایی انتقال داده می¬شود
3- دو عصب بینایی چشم¬ها در قسمت مرکزی مغز به¬نام کیاسمای بینایی به هم می¬رسند. نیمی از الیاف هر یک از دو عصب بینایی با هم تقاطع کرده و سپس به مسیر خود ادامه می-دهند.
4- پیغام¬های عصبی به قشر مخ در نیمکره¬های مغز می¬رسند.
5- سلول¬های قسمت پشتی مغز این پیغام¬ها را رمزگشایی کرده و تصویری ایجاد می¬کنند. به این ترتیب شما قادر به دیدن می-شوید.
عضلات چشم
شش عضله چشمی در اطراف کره چشم برای به حرکت درآوردن چشم-ها با هم کار می¬کنند. این عضلات به گردش چشم و باقی ماندن آن درون سر کمک می¬کنند.
چشم میزان نور قابل رؤیت را تنظیم می¬کند. عضلات عنبیه، به طور خودکار منقبض و شل می¬شوند و به این ترتیب اندازه مردمک را که مرکز تاریک درون چشم است، تغییر می¬دهند.
در صورت کم بودن میزان نور، مردمک¬ها بزرگ¬تر می¬شوند تا ورود نور بیشتر به درون چشم را ممکن کنند. مردمک چشم در نور روشن، کوچک است. در این حالت عضلات درون عنبیه، منقبض هستند.
حجم عظیمی از اطلاعات دنیای اطراف از طریق چشم¬ها جمع¬آوری می¬شود. چشم¬ها این اطلاعات را به مغز می¬فرستد که محل رمزگشایی و پردازش آنهاست. مغز به درک جهانی که چشم¬ها می-بینند، کمک می¬کند.


عدسی
یک ساختار صاف دایره¬ای شکل و شفاف است که باعث شکسته شدن نور عبوری می¬شود. این کار به تمرکز نور می¬انجامد. عدسی مانند پیاز از لایه¬های مختلف تشکیل شده است. عدسی چشم در طول زمان، بزرگتر می¬شود.


ملتحمه
ملتحمه، صلبیه (اسکلرا) را می¬پوشاند، از چشم¬ها محافظت می-کند و آنها را مرطوب نگه می¬دارد.

لایه خارجی
صلبیه (اسکلرا) سفیده چشم است. این لایه محافظ و محکم، باعث مدور ماندن کره چشم می¬شود.


قرنیه
قسمت شفاف قدامی چشم است که عبور نور از طریق چشم را امکان پذیر می¬سازد. سطح خمیده این ساختار اشعه¬های نوری ورودی به چشم را می¬شکند.


لایه میانی
عنبیه، قسمت رنگی چشم است. رنگدانه¬های قهوه¬ای تمام عنبیه-ها مشابه است. چشم¬های آبی فاقد رنگدانه هستند. چشم¬های قهوه¬ای رنگدانه¬های بیشتری دارند و چشم¬های سبز دارای رنگدانه کمتری هستند.




مردمک، سوراخی در عنبیه است که ورود نور به درون چشم را ممکن می¬سازد.

جسم مژگانی، یک حلقه عضلانی است که درست در پشت عنبیه قرار دارد. این ساختار دارای فیبرهای نازکی است که به عدسی می¬چسبد و آن را نگه می¬دارند و با تغییر شکل عدسی به تمرکز نور کمک می¬کنند.

مشیمیه، حاوی عروق خونی بسیار است و کار تأمین مواد تغذیه¬ای و ویتامین A برای شبکیه را برعهده دارد. رنگدانه-های عمقی این لایه، نور را جذب کرده و از پخش شدن آن در کل کره چشم جلوگیری می¬کند.

فووآ، نقطه¬ای در شبکیه است که بیشترین تمرکز نور در آنجا صورت می¬گیرد. در این نقطه تعداد زیادی سلول مخروطی وجود دارد.

دیسک اپتیک محل اتصال و به هم رسیدن تمام اعصابی است که از کل شبکیه می¬آیند و در اینجا عصب بینایی را تشکیل می¬دهند. این نقطه همان "نقطه کور" است. در این نقطه هیچ¬گونه سلول مخروطی یا استوانه¬ای وجود ندارد.

اشک که از غده اشکی ترشح می¬شود کار بیرون راندن گرد و خاک و ذرات خارجی از چشم را برعهده دارد. اشک سطح چشم را شستشو داده و از طریق منافذ از آن خارج می¬شود. سپس از راه کانال¬های کوچکی به کیسه اشکی می¬ریزد. از آنجا از راه کیسه بینی- اشکی عبور کرده و از طریق بینی به بیرون راه می-یابد. به همین دلیل هنگام گریه کردن دچار آبریزش از بینی می¬شوید.

درون چشم¬ها چه خبر است؟
چشم¬ها از ملتحمه، عدسی و سه ساختار لایه¬ای خارجی، میانی و داخلی تشکیل شده¬اند.


مایعات محتوی چشم چیست؟
درون چشم از مایع بسیار ویژه¬ای پر شده است. مایع موجود در قسمت پشتی چشم زجاجیه نام دارد که ژله مانند است. این مایع به حفظ ساختار کره¬ای چشم کمک کرده و عدسی و شبکیه را در جای خود نگه می¬دارد. قسمت قدامی چشم از مایع آبکی به نام زلالیه پر شده است که کار تأمین مواد تغذیه¬ای برای قرنیه را برعهده دارد.
میلیون¬ها فیبر عصبی از سلول¬های گانگلیون در شبکیه به هم متصل شده و تحت عنوان عصب بینایی از چشم خارج می¬شوند.

شبکیه
سلول¬های ویژه¬ای دارد که وجود نور درون چشم را احساس می-کنند.
سلول¬های استوانه¬ای، سلول¬های بلندی هستند که بیشترین حساسیت را نسبت به نور کم دارند و فقط سایه¬های خاکستری را احساس می¬کنند. این سلول¬ها، گیرنده نور شبانگاهی هستند. در هر چشم، 125 میلیون سلول استوانه¬ای وجود دارد.



سلول¬های مخروطی
گیرنده نور رنگی هستند. سه نوع سلول مخروطی آبی، قرمز و سبز وجود دارد. هریک از سه نوع سلول مخروطی، نور رنگ متفاوتی را تشخیص می¬دهند. در صورت تحریک ترکیب مختلفی از سلول¬های مخروطی، رنگ¬هایی مانند صورتی و بنفش دیده می¬شوند. در هر چشم، 1 میلیون سلول مخروطی وجود دارد.
بخش پروتئینی مولکول¬ها در سلول¬های استوانه¬ای که اپسین نامیده می¬شوند به ویتامین A متصل شده و آن را خم می¬کنند. این مولکول پیچ¬خورده جدید منتظر ورود نور به درون چشم باقی می¬ماند.
در صورت برخورد نور با این مولکول¬های پیچ¬خورده، آنها منفجر می¬شوند! ویتامین A از اپسین جدا شده و مجدداً به حالت مستقیم در می¬آید. به این ترتیب یک سیگنال الکتریکی محدود به مغز می¬رسد و ویتامین A برای اتصال مجدد با اپسین آماده می¬شود.

تمرکز نور
1- پرتوهای نور از طریق قرنیه وارد چشم می¬شود. این کار باعث می¬شود تا نور کمی شکسته شود.
2- پرتوها از مردمک عبور می¬کنند.
3- سپس این اشعه¬ها از عدسی می¬گذرند. سطح خم شده عدسی، نور را بیشتر شکسته و اشعه¬های آن را به بالا و پایین جابه-جا می¬کند.
4- پرتوهای متمرکز نور از چشم عبور کرده و روی شبکیه می-نشینند. سلول¬های مخروطی و استوانه¬ای یک سیگنال رمزدار از تصویر اولیه ایجاد می¬کنند.
5- پیغام¬هایی که به مغز می¬رسند به سمت راست و بالا جابه¬جا می¬شوند. به همین دلیل هیچ¬کسی سعی نمی¬کند روی سقف راه برود.

امواج نوری
مواج نوری که دیده می¬شوند، جزء کوچکی از طیف اشعه الکترومغناطیس هستند (که در ذیل نشان داده شده است). این طیف نه تنها امواج نوری مورد استفاده در بینایی را شامل می¬شود بلکه اشعه گاما، اشعه ایکس، امواج فرابنفش و مادون قرمز، امواج میکروویو و امواج رادیویی را نیز در بر می-گیرد.
نور مرئی یا امواجی که می¬بینیم به رنگ¬ها تفکیک می¬شوند. رنگ اجسام به دلیل جذب قسمتی از این طیف رنگی قابل رؤیت و بازتاباندن سایر قسمت¬های آن است. ما اجسام را به رنگی می¬بینیم که منعکس می¬کنند.

دور و نزدیک
برخی از افراد، دیدی عالی داشته و برخی دیگر نیازمند عینک هستند. چرا؟قدرت دید عالی امکان متمرکز ساختن نور حاصل از اجسام دور و نزدیک را فراهم می¬کند و نور دقیقاً روی شبکیه متمرکز می¬شود.


چشم¬های دوربین قادر به متمرکز ساختن نور حاصل از اجسام نزدیک برروی شبکیه نیستند و نور را در پشت شبکیه متمرکز می¬کنند.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  10  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله کمیته ارزیابی علمی کارکنان

اختصاصی از فی موو دانلود مقاله کمیته ارزیابی علمی کارکنان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  12  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

کمیته ارزیابی علمی کارکنان

مقدمه:
در سال 1377 طرحی به نام «طرح کمیته ارزیابی علمی کارکنان» بر اساس مصوبات شورای برنامه‌ریزی تهیه شده و پس از تصویب ریاست محترم سازمان در سال 1378 برای اجراء به ادارات کل ابلاغ گردید.
بر اساس این طرح می بایست قبل از واگذاری پست های مدیریتی و سرپرستی به کارکنان نسبت به تعیین مراتب علمی آن از سوی کمیته مذکور اظهار نظر شود. اجرای این طرح به سازمان یاری می رساند تا کارکنانی که واجد شرایط مدیریتی و سرپرستی و رهبری اداره زندانها و انجام فعالیت های اصلاحی و تربیتی هستند را شناسایی و به کار گمارد.
ضرورت:
در یک قرن اخیر به علت پیدایش سازمان‌های جدید، پیچیده و متراکم از تکنولوژی و برخوردار از انسانهای پر نیاز موضوع مدیریت مورد توجه خاص قرار گرفته است. سرعت، قدرت عمل و انبوه بودن فرآورده‌های انسانی و صنعتی نیاز به نیروی هماهنگ‌کننده متفکر و فرزانه ای به نام مدیر دارد تا بتواند با برنامه‌ریزی درست بین همه اجزاء، امکانات و نیروهای سازمان هماهنگی و همسویی به وجود آورد و به تعبیری موفقیت نهادها و سازمانها تا حد زیادی به کارآیی و اثربخشی مدیران بستگی دارد.
اکنون با گسترش فعالیت‌های علمی مرکز و لزوم بهره‌گیری از تمام امکانات نیروی انسانی از پایین‌ترین طبقه شغلی تا بالاترین آن ضرورت دارد کمیته ارزیابی علمی کارکنان با استفاده از منابع و ماخذ علمی ضمن ارزیابی به اطلاعات علمی کارکنان نیز غنای بیشتری بخشد و از این رهگذر هیچ فردی نباید بدون اخذ نظریه کمیته ارزیابی پست مدیریتی و سرپرستی را تصدی نماید و فقط افراد واجد شرایط در پستهای مورد نظر منصوب و مشغول گردند بر این اساس طرح کمیته ارزیابی علمی کارکنان تهیه گردیده است.
هدف اصلی کمیته
ـ بررسی و تعیین مراتب علمی کارکنان برای تصدی مشاغل حساس و مهم مدیریتی و سرپرستی
سایر اهداف کمیته:
ـ شناسایی مدیران و سرپرستان لایق و توانمند
ـ شناسایی کارکنان واجد شرایط برای تصدی پستهای حساس ومهم
ـ شناخت ضعف‌های‌آموزشی و علمی متصدیان مشاغل حساس سازمان
ـ نهادینه کردن شایسته سالاری
ـ علمی کردن اقدامات زندانبانی
ـ توجه و برنامه‌ریزی مدیران و سرپرستان به مطالعه و بهره‌مندی از علوم روز برای اداره زندانها و حوزه تحت سرپرستی
ـ شناسایی نیازهای آموزشی کارکنان و رده های مدیریتی
ـ توجه مدیران و سرپرستان به آموزش کارکنان تحت سرپرستی
ـ ایجاد انگیزه برای ادامه تحصیل

مشاغل مورد ارزیابی
منظور مشاغلی هستند که جهت احراز پست، نیاز به ارزیابی و تایید علمی دارند که عبارتند از : معاونین ادارات کل، روساء، معاونین و سرپرستان زندانها، روساء، سرپرستان و معاونین کانونهای اصلاح و تربیت، روساء اندرزگاهها، روساء اردوگاهها و روساء تمام ادارات و گروههای ستادی و استانی
نحوه دعوت
دبیرخانه کمیته پس از معرفی کارکنانی که برای پستهای مدیریتی و سرپرستی پیشنهاد می‌شوند طبق برنامه‌ریزی منسجم و تعیین دقیق موضوعات مطالعاتی مرتبط با پست پیشنهادی حداقل یک ماه قبل از تشکیل جلسه از ارزیابی شوندگان دعوت به عمل می‌آورد.
اعضاء کمیته (ارزیابی‌کنندگان):
اعضاء کمیته جمعی از اساتید صاحب نظر و برجسته دانشگاه و مدیران ارشد سازمان می باشند که در زمینه رشته تخصصی و کاری خود و براساس پست ارزیابی‌شوندگان در کمیته به عنوان ارزشیاب و مصاحبه گر فعالیت می‌کنند.
روشها و فنون ارزشیابی:
کمیته ارزیابی برای رسیدن به اهداف مورد نظر خود از دو شیوه ارزشیابی در برنامه خود استفاده می‌کند:
الف) آزمون کتبی
ب) مصاحبه تخصصی

ـ آزمون کتبی:
ـ آزمون کتبی: این آزمون در قالب سئوالات انشایی بر اساس شرح وظایف ارزیابی‌شوندگان و موضوعات اعلام شده در دعوتنامه توسط اعضاء کمیته طراحی می‌شود.
ـ آزمون scl-90: این آزمون یک آزمون روانشناختی می باشد که در قالب پرسشنامه به سنجش و ارزیابی علایم مرضی چون افسردگی، وسواس، پرخاشگری، اضطراب و ... می پردازد.
ـ آزمون سبک مدیریتی: این آزمون در بردارنده چند سئوال تستی می باشد و به منظور تعیین سبک مدیریتی و رهبری ( سبک رهبری خودکامه و مشارکتی) ارزیابی‌شونده می‌باشد.
ـ مصاحبه تخصصی:
پس از برگزاری آزمون کتبی، ارزیابی شوندگان در جلسه رسمی کمیته حضور می‌یابند و پس از بیان اهداف کمیته و سوابق خدمتی و تحصیلی ارزیابی‌شوندگان، اعضاء کمیته به ترتیب بر اساس تخصص خود و شرح وظایف ارزیابی شوندگان به مصاحبه علمی می پردازند.
نحوه اعلام نتایج ارزشیابی:
برای اعلام نظریه نهایی در خصوص صلاحیت افراد واجد شرایط مدیریتی و سرپرستی ابتدا اعضاء کمیته پس از به عمل آوردن مصاحبه و بررسی آزمون، نظریات خود را بر مبنای نظریات مصوب کمیته در فرم‌های مخصوص مرقوم می نمایند و در نهایت به دو نحو اعلام می‌شود:
الف) در خصوص افرادی که واگذاری پست ایشان منوط به اعلام نظریه کمیته شده است، نظریه طی نامه ای به اداره کل محل خدمت و واحدهای ذیربط در سازمان ارسال می شود.
ب) در خصوص افراد شاغل که پست مدیریتی و سرپرستی را بدون نظریه کمیته اخذ کرده‌اند، نظریه در فرم های مخصوص ثبت و نتایج حاصله در فواصل زمانی یکساله به صورت محرمانه به ریاست محترم سازمان اعلام می‌گردد.
انواع نظریات کمیته ارزیابی:
1ـ نظریه مثبت: صلاحیت کامل علمی برای تصدی پست
2ـ نظریه منفی: عدم صلاحیت علمی برای تصدی پست ( چنانچه تاکید بر استفاده فرد در پست مدیریتی باشد می بایست مجدداً با آمادگی بیشتر در کمیته حضور یابد.)
3ـ نظریه انتصاب موقت: معرفی و دعوت مجدد به کمیته ارزیابی پس از موعد مقرر
4ـ نظریه مشروط:
1ـ4ـ نظریه مشروط نوع اول: واگذاری پست سازمانی منوط به گذراندن دوره‌های آموزشی تخصصی و یا ارائه مقاله‌ایی مربوط به وظایف شغلی می‌باشد.
2ـ4ـ نظریه مشروط نوع دوم: گذراندن دوره‌های آموزشی تخصصی مربوط به شغل و اقدام در خصوص ارتقاء سطح تحصیلی حداکثر تا دو سال دیگر (این نظریه غالباً در خصوص افردای که پست سازمانی را تصدی نموده‌اند می‌باشد.)
3ـ4ـ نظریه مشروط نوع سوم: استمرار خدمت در پست فعلی صرفاً به عنوان سرپرست، لکن واگذاری پست منوط به طی دوره‌های آموزشی تخصصی مربوط به شغل و اقدام در خصوص ارتقاء سطح تحصیلی و شرکت مجدد در کمیته می‌باشد.
4ـ4ـ نظریه مشروط نوع چهارم: استمرار خدمت در پست فعلی تا پیدا شدن فرد واجد شرایط
برنامه‌های آتی در دست اقدام کمیته:
ـ تهیه طرح اعطای اعتبارنامه علمی به تمام مشاغل مدیریتی و سرپرستی
ـ اعطای بسته آموزشی شامل کتب و جزوات مورد نیاز به ارزیابی‌شوندگان
ـ بازنگری و تکمیل طرح کمیته
ـ طراحی نرم‌افزار ویژه کمیته
ـ ارزیابی علمی تمام کارکنان رده‌های مدیریتی و سرپرستی تا رده معاون مدیر کل

منابع و ماخذ
بهداشت و درمان
- دانستنیها و دستورالعملهای کاربردی در کنترل بهداشت زندانها، اداره کل بهداشت ودرمان
مباحث انتظامی
- سرهنگ گل محمدی، علی. مبانی امور انتظامی جلد اول و دوم
- سرهنگ گل‌محمدی خامنه . (مباحث‌مرتبط)‌بخشنامه‌و دستورالعملهای حوزه معاوت انتظامی، آیین‌نامه های انضباطی نیروی انتظامی،1379، معاونت آموزش ناجا
مباحث تربیتی
- آیت‌ا... امینی. تعلیم و تربیت، انجمن اولیا و مربیان
- شهید مطهری، مرتضی . اسلام و تعلیم و تربیت،1366 ، دانشگاه الزهراء
- باقری. نگاهی دوباره به تربیتاسلامی،مدرسه
- منفرد، حسن. تعلیم و تعلم اخلاق اسلامی، جمهوری
- شریف قریشی، باقر. نظام تربیتی اسلامی، فجر
- رشید پور، مجید. آشنایی با تعلیم و تربیت اسلامی، انجمن اولیا مربیان
- ساعی، میر محمود. اخلاق و تربیت اسلامی1و2 ، دانشگاه پیام نور
روانشناسی
- پارسا، روانشناسی عمومی 1و2،
- حمزه گنجی، روانشناسی عمومی 1 و 2 ،1380 ، ساوالان
- غفاری، مسعود. بنیاد شناسی رفتاری، ، 1376 ، مرکز آموزشی و پژوهشی
- براهنی. زمینه روانشناسی،1372 ، رشد
- محمدی، عطاءا.. . کاربرد روانشناسی در زندان،1378 ، مرکز آموزشی و پژوهشی
اصول و مبانی مدیریت
- الوانی. مدیریت عمومی،1370 ، نی
- الوی، سید امین ا... . روانشناسی مدیریت و سازمان ( رفتار سازمانی )،1376 ، مرکز آموزش مدیریت دولتی
- پارسائیان و اعرابی. رفتار سازمانی، 1378
- پرهیزگار، کمال . مدیریت منابع انسانی و اداره امور استخدامی،1375 ، دیدار
- طوسی، محمد علی . اصول مدیریت،1374 ، مرکز آموزش مدیریت دولتی
- طوسی، محمد علی. وظیفه های مدیران،1374 ، مرکز آموزش مدیریت دولتی
- استیفن پی. رابینز و دیوید ای. دی سنزو. مترجم دکتر اعرایی، رفیعی و اسراری. مبانی مدیریت.1379 . دفتر پژوهشهای مدیریت
- فقهی فرهمند، ناصر. مدیریت پویای سازمان، 1381،تبریز فروزش
- جمعی از نویسندگان. مجموعه 12 جلدی تفکر سریع مدیر، 1381، قدیانی

کلیات مددکاری
- سام آرام، عزت ا.. . مدد کاری فردی فردی و گروهی، 1373
- زاهدی اصل، محمد. مبانی مددکاری اجتماعی،1377 ، دانشگاه علامه
- به ویژه، احمد. چهار رویکرد در مددکاری اجتماعی، 1376 ، آوای نو
- خاکساری، محمد حسن. 1372 ، مبانی مدد کاری اجتماعی، سازمان بهزیستی کشور
کلیات حقوق جزا
- قانون مجازات اسلامی
- قانون آیین نامه دادرسی در امور کیفری
- قانون اصلاح قانون تشکیل دادگاههای عمومی و انقلاب موارد مرتبط با زندان
علوم زندانبانی
- دفتر قوانین و مقررات. آیین نامه زندانها، روزنامه رسمی
- شمس، علی . حقوق زندانیان، راه تربیت،13821
- رجبی،امین. جزره تفسیر آیین نامه زندانها، مرکز آموزشی و پژوهشی

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   12 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید